İçeriğe atla

Töton Şövalyeleri Devleti

Koordinatlar: 54°43′K 20°31′D / 54.717°K 20.517°D / 54.717; 20.517
Töton Tarikatı
Staat des Deutschen Ordens (Almanca)
Civitas Ordinis Theutonici (Latince)
Töton Tarikatı Devleti
1226-1561
Töton Şövalyeleri Devleti bayrağı
Bayrak
{{{arma_açıklaması}}}
Arma
Töton Tarikatı Devleti, 1422
Töton Tarikatı Devleti, 1422
TürEgemen devlet (1226-1466)
Yurtluk ve Polonya'nın[1] (1466-1525)
parçası (sadece Prusya)
BaşkentMarienburg (1308-1454)
Königsberg (1454-1525)
Yaygın dil(ler)Eski Prusyalı dili (Yaygın), Aşağı Almanca, Latince, Baltık dilleri, Estonca, Livonca, Lehçe
Resmî din
Katolik Kilisesi
DemonimTötonlar
HükûmetTeokratik seçimli monarşi
Büyük Üstat (1308'e kadar);
Büyük Üstat ve Prusya Ülke Efendisi (1525'e kadar);
Livonya Ülke Efendisi (1561'e kadar)
 
• 1226-1239
Hermann (ilk hüküm süren Büyük Üstat)
• 1510-1525
Albert (son hüküm süren Büyük Üstat ve Prusya Ülke Efendisi)
• 1559-1561
Gotthard (Livonya'nın son hüküm süren Ülke Efendisi (Terra Mariana)
Yasama organıPrusya toprakları[2]
Tarihî dönemOrta Çağ
• Rimini Golden Bull
Mart 1226
08 Kasım 1308
15 Temmuz 1410
1454-1466
19 Ekim 1466
• Leh-Töton Savaşı
1519-1521
• Prusya egemenliği (Prusya kolunun sonu)
10 Nisan 1525
• Vilnius Antlaşması (1561) (Livonya kolunun sonu)
28 Kasım 1561
Para birimiMark
Öncüller
Ardıllar
Eski Prusyalılar
Estonia Dükalığı
Yotvingyanlar
Prusya Dükalığı
Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı
Livonya Dükalığı
İsveç Estonyası
Devletin haritası, 1260Devletin haritası, 1260
Devletin haritası, 1260
Devletin haritası, 1410

Töton Tarikatı Devleti,[a] Orta Avrupa'da Baltık Denizi'nin güneydoğu kıyısında yer alan bir Orta Çağ haçlı devletidir. Prusya bölgesinde 13. yüzyıl Kuzey Haçlı Seferleri sırasında Töton Şövalyeleri tarafından kurulmuştur. Livonyalı Kılıç Kardeşleri şövalyeleri, 1237'de Prusya Töton Düzeni ile birleşti ve onun kolu olan Livonya Tarikatı olarak bilinirken, devletleri (Terra Mariana) Töton Tarikatı Devleti'nin bir parçası oldu. En geniş toprak boyutunda, 15. yüzyılın başlarında, Chełmno Arazisi, Kurlandiya, Gotland, Livonya, Neumark, Pomerelia (Gdańsk Pomerania), Prusya ve Samogitya, yani günümüzde Estonya, Letonya, Litvanya, Almanya, Polonya, Rusya ve İsveç'te yer alan topraklardır.

1410'da Grunwald ve 1435'te Wilkomierz muharebelerinin ardından Devlet gerilemeye başladı. 1466'da dayatılan İkinci Toruń Barışı'nda geniş topraklar kaybettikten sonra, Prusya şubesinin mevcut bölgesi Manastır Prusyası (LehçePrusy zakonne) veya Töton Prusyası (LehçePrusy krzyżackie) olarak tanındı ve 1525'e kadar Polonya Krallığı'nın bir parçası ve yurtluğu olarak varlığını sürdürdü.[1] Livonya Konfederasyonu'na katıldı ve 1561'e kadar onun bir parçası olarak varlığını sürdürdü.

Notlar

  1. ^ (AlmancaStaat des Deutschen Ordens, Almanca telaffuz: [ˈʃtaːt dɛs ˌdɔʏtʃn̩ ˈʔɔʁdn̩s]; LatinceCivitas Ordinis Theutonici; LitvancaVokiečių ordino valstybė; LehçePaństwo zakonu krzyżackiego), ayrıca AlmancaDeutschordensstaat (Almanca telaffuz: [ˈdɔʏtʃʔɔʁdn̩sˌʃtaːt]) ya da AlmancaOrdensstaat (Almanca telaffuz: [ˈɔʁdn̩sˌʃtaːt]) olarak adlandırılan [3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Özel
  1. ^ a b Górski 1949, s. 96-97, 214-215.
  2. ^ Stone 2001, ss. 18-19.
  3. ^ France 2005, s. 300.
Genel

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta State of the Teutonic Order ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Töton Şövalyeleri</span> Hristiyan tarikatı

Töton Şövalyeleri ya da Teutonik Şövalyeler, yahut tam adıyla Kudüs Azize Meryem Hastanesi ve Töton Şövalyeleri Tarikatı, bir Cermen-Roma dini tarikatıdır. Tarikat, Katolik hacılara, hac yolunda yardım etmek, hasta ve yaralı Katoliklerin bakımlarını sağlamak üzere hastane kurmak amacıyla kurulmuştur. Adlarını özellikle Orta Çağ’da Haçlı Seferleri'ne katılarak duyurdular. Normalde asıl üyelerin sayısı her zaman sınırlıydı ancak ihtiyaç durumunda gerek gönüllülerin gerekse paralı askerlerin katılımıyla sayıları hayli artmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Hermann von Salza</span>

Hermann von Salza, Alman Haçlıları'nın kurduğu Töton Şövalyeleri adlı askeri tarikatın başkanı (1210-1239).

<span class="mw-page-title-main">Livonya</span> Baltık Denizinin doğu kıyısında yer alan tarihsel bölge

Livonya, Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alan tarihsel bölge. Adını günümüz Letonya kıyılarında yaşayan Livonyalılardan almıştır.

Askerî tarikat, Orta Çağ'da Haçlı Seferleri sırasında Kutsal Topraklar ve İber Yarımadası'ndaki İslami fetihler ve Doğu Avrupa'daki Baltık paganizmine karşı Hristiyanları korumak amacıyla ilk olarak Katolik dini toplumlar olarak kurulan askerî amaçlı şövalye tarikatlarıydı.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Litvan-Töton Savaşı</span> Töton Şövalyeleri ile Polonya ve Litvanya ittifakı arasındaki savaş (1409–1411)

Leh-Litvan-Töton Savaşı, Büyük Savaş olarak da bilinen, 1409-1411 yılları arasında Töton Şövalyeleri ile müttefik Polonya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı arasında meydana geldi. Yerel Samogit ayaklanmasından tetiklenen savaş, Ağustos 1409'da Polonya'nın Töton işgali ile başladı. Her iki taraf da tam ölçekli bir savaşa hazır olmadığından, Bohemyalı IV. Wenceslaus dokuz aylık bir ateşkes sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Terra Mariana</span> Kutsal Roma İmparatorluğunda prenslik

Terra Mariana Orta Çağ Livonya ya da Eski Livonya için kullanılan resmi isimdir.. Livonya Haçlı Seferi'nin ardından kuruldu ve toprakları günümüzdeki Estonya ve Letonya'dan oluşmaktadır. 2 Şubat 1207'de Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir prensliği olarak kurulmuş, ancak 1215'te Papa III. Innocentius'in doğrudan Kutsal Makam'a tabi olduğunu ilan etmesiyle bu statüsünü kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Marienburg Kuşatması (1410)</span> Malbork Kalesi Muharebesi

Marienburg Kuşatması, Töton Şövalyeleri'nin manastır devletinin başkenti Marienburg'daki (Malbork) kalenin iki aylık başarısız bir kuşatmasıdır. Kral II. Władysław Jagiełło ve Büyük Dük Vytautas komutasındaki ortak Leh-Litvan kuvvetleri, Grunwald Muharebesi'ndeki (Tannenberg) büyük zaferin ardından Prusya'nın tamamen fethi amacıyla 26 Temmuz ve 19 Eylül 1410 tarihleri arasında kaleyi kuşattı, fakat kale Heinrich von Plauen komutasında kuşatmaya dayandı ve Şövalyeler, 1411'de yapılan Birinci Toruń Barışı'nda yalnızca küçük toprak kayıplarını kabul ettiler. Marienburg'un savunucusu Heinrich von Plauen, Şövalyelerin tamamen yok olmaktan kurtarıcısı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Semigalyalılar</span>

Şablon:History of Lithuania

<span class="mw-page-title-main">Dobrzyń Tarikatı</span>

Dobrzyń Tarikatı veya Dobrin Tarikatı, Dobrzyń Kardeşleri olarak da bilinir, 13. yüzyıl Prusya Haçlı Seferi sırasında Baltık Prusyalı'ların akınlarına karşı koymak için Mazovya ve Prusya sınırında oluşturulan askeri bir Tarikattı.

Wilhelm von Urenbach, şövalyelerin çoğunluğu tarafından seçilen Büyük Üstat Poppo von Osterna'ya karşı 1253'te Töton Şövalyeleri'nin Büyük Üstadı seçildi. Papalık yanlısı Guelfo azınlık partisi tarafından seçildiği için, Üstat unvanının taliplerinden biri olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Ludolf König von Wattzau</span>

Ludolf König von Wattzau, bazen basitçe Ludolf König olarak anılır, 1342'den 1345'e kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 20. Büyük Üstadıydı.

<span class="mw-page-title-main">Burchard von Schwanden</span>

Burchard von Schwanden, 1282'den 1290'a kadar hüküm süren Töton Şövalyeleri'nin 12. Büyük Üstadıydı.

<span class="mw-page-title-main">On Üç Yıl Savaşı (1454-1466)</span> On Üç Yıl Savaşı,Şehirler Savaşı olarak da adlandırılır.Savaş,1454 ile 1466 yıllarının arasında gerçekleşmiştir.Savaş,Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasında gerçekleşmiştir

On Üç Yıl Savaşı, Şehirler Savaşı olarak da adlandırılan, 1454 ile 1466 yılları arasında Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasında yapılan bir çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Haçlı Seferi</span>

Litvanya Haçlı Seferi, Töton Şövalyeleri ve Livonya Tarikatı'nın, pagan Litvanya Büyük Dükalığı'nı zorla Hıristiyanlaştırma bahanesi altında gerçekleştirdiği bir dizi seferdir. Livonya Tarikatı 1202'de Riga'yı işgal etti ve 1230'larda Polonya'nın bir yurtluk olan Chełmno Arazisi'ne yerleştiler. İlk olarak Livonya Haçlı Seferi ve Prusya Haçlı Seferi'nde diğer komşu Baltık kabilelerini fethettiler.

<span class="mw-page-title-main">Vytenis</span>

Vytenis, 1295'dan y. 1316'ya kadar Litvanya Büyük Düküdür. Gediminid Hanedanı'nın hatırı sayılır bir süre hüküm süren ilk kişisi olmuştur. 14. yüzyılın başlarında onun itibarı, modern tarihçiler tarafından Litvanya'nın en büyük hükümdarlarından biri olarak kabul edilen Gediminas'ın itibarını gölgede bıraktı. Vytenis'in yönetimi Litvanya Büyük Dükalığı'nı Ruthenliler, Masovyalılar ve Töton Şövalyeleri ile birleştirme çabasıyla sürekli savaşlar ile hatırlanır.

<span class="mw-page-title-main">Prusya (bölge)</span>

Prusya (Eski Prusya : Prūsa;

<span class="mw-page-title-main">Dąbrówno</span> Polonyada köy

Dąbrówno Lehçe telaffuz: [d]; Almanca: Gilgenburg) kuzey Polonya'daki Warmian-Masurian Voyvodalığı'nın Ostróda ilçesinde bir köy ve bir gmina'nın (belediye) merkezidir. Yaklaşık 30 kilometre (19 mi) Ostróda'nın güneyinde ve 50 km (31 mi) bölgesel başkent Olsztyn'in güneybatısındadır. Masuria'nın tarihi bölgesinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Prusya Konfederasyonu</span>

Prusya Konfederasyonu 21 Şubat 1440'ta Kwidzyn'de 53 soylu ve din adamından oluşan bir grup ve Prusya'daki 19 şehir tarafından Töton Şövalyeleri'nin keyfiliğine karşı çıkmak için kurulan bir organizasyondur. Daha önce 1397'de Chełmno Arazisi soyluları tarafından kurulan Kertenkele Birliği'ne benzer bir organizasyona dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Leh-Töton Savaşı (1431-1435)</span> 15. yüzyılda Kuzey Avrupada gerçekleşmiş bir savaş

Leh-Töton Savaşı (1431-1435), Polonya Krallığı ile Töton Şövalyeleri arasındaki silahlı çatışmadır. Brześć Kujawski Barışı ile sona ermiş ve Polonya için bir zafer olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Chełmno Arazisi</span> Polonyanın orta-kuzeyindeki tarihi bölge

Chełmno Arazisi (Lehçe: ziemia chełmińska,