Sahabi veya çoğulu Sahabe, Ashab, bir İslâm terimidir. İslâm peygamberi Muhammed'i görmüş, onunla konuşmuş, arkadaşlık etmiş ve ona inanmış Müslümanlara verilen isimdir. İslam literatüründe bir saygı ifadesi olarak Eshâb-ı Kirâm şeklinde anılırlar. Muhammed öldüğü vakit, sayıları 124 binden fazla idi.
Ebû Hanîfe veya tam adıyla Ebû Hanîfe Numân bin Sâbit bin Zûtâ bin Mâh İslam dininin dört fıkıh mezhebinden birisi olan Hanefi mezhebinin kurucusu ve Sünni fıkhının en büyük üstâdlarından biri sayılan İslam fıkıh ve hadis bilgini. Asıl adı "Nu’man bin Sâbit" olup sevenlerince ismi "İmâm-ı Â’zam" unvanıyla birlikte anılır.
Tebeut tabiin, İslâm'da tâbiûnu gördüğüne inanılan kimselere verilen isim. Sünnîlere göre sahabe ve tabiinlerle birlikte Dünya’ya gelmiş en iyi nesillerden biridir.
Zeyd bin Ali, Zeydiyye mezhebinin kurucusu, Tabiin'den fıkıh alimidir. İmam Hüseyin’in torunu ve İmâm-ı Zeynelâbidîn’in oğludur. Tam adı, Zeyd bin Zeynelâbidîn Ali bin Hüseyin bin Ali bin Ebû Tâlib’dir. Künyesi, Ebu’l-Hüseyin olup, kendisine Hâşimî ve Kureyşî nisbetleri de verilmiştir.
Mâlik bin Enes, Mâliki mezhebinin kurucusu, müctehid ve muhaddis.
Alevîler ya da Zeydî-Alevîler Hanedanlığı İran'ın bugünkü Taberistan (Mazenderan, Gilan ve Gülistan eyaletleri) bölgesinde 9. yüzyılda kurulan ve tarihte Elburz Dağları ile Hazar Denizi arasında yer alan Zeydî-Alevî olarak da bahsedilen, Caferîliğe bağlı olan Şiî Türkmen bir emîrliktir. Anadoludaki Alevîlerin büyük bir kısmının kökeni, günümüz İran'daki Taberistan ve Horasan bölgesindeki Türkmen Alevî, yani Ehl-i Beyt Hanedanına dayanmaktadır. Çapraz evliliklerle Arap-Türkmen aşiretleriyle Anadolu topraklarına uzanan ve varlıklarını sürdüren Zeydî-Alevîler isimlerini, soyundan geldikleri Zeyd-'ûl Alevî'den almaktadırlar.
Zeyd bin Hârise, Muhammed'in özgür bırakılmış kölesi ve evlatlığı olan sahabedir. Kur'an'da ismi geçen tek sahabidir. (33:37).
Keysanîlik (Dörtçüler), Şiîlik'te Mehdî kavramını ortaya atarak ilk defa İmam unvanını kullanan; Ali bin Ebu Talib'den sonra sırası ile Hasan bin Ali, Hüseyin bin Ali ve dördüncü İmâm olarak da Ali bin Hüseyin (Zeyn el-Âb-ı Dîn)’in yerine Ali bin Ebu Talib’in Bânû Hânife Kâbilesi mensûbu Havlet bint Câ'fer’den olan oğlu Muhammed bin Hânifîyye'nin imâmlık ve Mehdiliğini kabullenen; temelleri "El-Muhtâr bin Ebû ‘Ubeyd'ûl-Lâh el-Sâkafî el-Thâifî" tarafından atılan ve daha sonra da kendi içlerinden Abbâsî Hâlifeliği’ni çıkaran ghulât (köktendinci) mezhep.
Abdullah bin Abbas, Tefsir ve fıkıh alanlarında otorite kabul edilen ve çok sayıda hadis rivayet eden İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu olan sahabe.
Müfessir, tefsir ile uğraşan ilahiyatçılara verilen isim.
Bu liste, Kur'an'ın indirilmeye başladığı 7. yüzyıl'dan günümüze kadar literatürdeki müfessirleri ve varsa eserlerini toplu halde içermektedir. Müfessirin yaşadığı yüzyıl için, ölüm tarihi esas alınmıştır.
Ümmü Seleme İslâm peygamberi Muhammed'in eşlerinden biri.
İbn Şihab Zuhrî, ilk Siyer toplayıcılar arasında merkezi bir figürdür. Sahabeleri görmüş Tabiindendir. Hadis üzerine en büyük Sünni otoritelerden sayılır. Önde gelen hadis tenkitcileri arasında İbn el-Medini, İbn Hibban, Abu Hatim, El-Dahabi ve İbn Hacar el-Askalani dahil, hepsi İbn Şihab Zuhri'nin tartışılmaz otoritesi hakkında mutabık kalmışlardır. Birçok Sahabeden hadis almıştır. Sahabe'den sonraki birinci ve ikinci kuşak çok sayıda alim ondan rivayet etmişlerdir. Emevi Halife Abdülmelik zamanında Medine'den Şam'a taşınmıştır.
İbni Hibban, Müslüman alim, muhaddis, tarihçi, birçok eserin yazarı ve "Horasan Şeyhi"dir.
Müslüman ilahiyatçılar listesi
- Muhammed bin el-Hânifîyye
- Hasan-ı Basrî
- Kâsım bin Muhammed
- Ali Zeyn el-Âb’ı-Dîn
- Muhammed Bâkır
- Zeyd bin Ali
- İmâm Câʿfer es-Sâdık
- İmâm-ı Â’zam Ebû Hanîfe
- Mâlik bin Enes
- Nefs’üz-Zekiyye
- El-Şafiî
- Ahmed bin Hanbel
- Davûd ez-Zahiri
- İbn Hazm
- Ebu Yusuf
- Vasil bin Ata
- Amr bin Ubeyd
- Abdulcabbar
- Kindî
- İmâm et-Tirmizî
- El-Eş'ari
- Mâtürîdî
- Gazzâlî
- El-Şehristâni
- Hâkim et-Tirmizî
- Râzî
- El-Cahız
- El-Mesûdî
- El-Cübbaî
- El-Dahabi
- el-Belluti
- Şeyh Müfid
- Ahmed Yesevi
- Ahmed Rıza Han
- Ahmed Sirhindi
- İbn Kayyim
- İbn Arabi
- İbn Kudâme
- İbn Teymiye
- el-Şirazi
- Abdülkâdir Geylânî
- Abdülhakim Arvasi
- Ebu'l A'lâ el-Mevdudî
- Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî
- Fazlur Rahman Malik
- Hacı Bektaş Veli
- Hacı Bayram Veli
- Mahmud Hüdayi
- Murtaza Mutahhari
- Muhammed Bakir el-Sadr
- Muhammed Hamidullah
- Muhammed Hamdi Yazır
- Muhammed Taki Osmani
- Nasır Hüsrev
- Sadreddin Konevî
- Said Nursî
- Şeyh Bedreddin
- Şeyh Tusi
Bu liste İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerini alfabetik olarak göstermektedir. Sahabe, Muhammed'i hayatında en az bir defa görmüş kişilerdir. Sayılarının 124.000 civarında olduğu sanılmaktadır. İlk sahabe eşi Hatice, son ölen sahabe Ebu Tufeyl Âmir bin Vâsile el-Leysî'dir.
Hucr bin Adiy veya tam adıyla Ebu Abdurrahman Hucr b. Adiy b. Muaviye b. Cebele el-Kindî el-Kufî, Ali taraftarlığından dolayı Muaviye tarafından öldürtülen kişi.
Adiyyoğulları Adi bin Ka'b soyundan gelen Kureyş kabilesinin bir koludur. Bedir Savaşı'ndan önceki muhafızların bir parçası olarak Mekkelilerle birlikteydi; Kureyş'e daha fazla katılmadılar.
Ebu Ma'bed İbn Kesir (665-737), İslam'da geçerli olan yedi kıraat şeklinden birisinin sahibi olan kıraat imamı. Tabiinden olan İbn Kesir'in kıraatı genellikle Mekke halkı arasında yaygındı.
