İçeriğe atla

Sōke

Sōke (宗家), "ailenin (hanenin) başı" anlamına gelen Japonca bir terimdir.[1] Japon geleneksel sanatlarında iemoto terimiyle kullanılır.[2] Böylece genellikle "baş usta" terimi anlamında kullanılır (bazen "ailenin başı", hatta "büyük usta" olarak da çevrilir.). Bir okulun lideri ya da bir stilin ustası anlamına gelebilir fakat genellikle bir dövüş okulunun tek lideri ya da bir dövüş stilinin ustası anlamına gelen en yüksek Japon unvanı olarak kullanılır. Bu terim sadece dövüş sanatlarıyla sınırlı değildir.

Birçok modern sōkenin kendi sanatlarındaki ilk ve baş ustası [shodai sōke] olmasından dolayı sōkenin, bazen "bir stilin bulucusu" anlamına geldiği sanılmaktadır. Ancak bu yanlıştır. Yine de, shodai sōkelerin yerine geçen kişi de yine sōkedir. Sōke; genellikle sanatlarındaki terfi, müfredat, ilke ve disiplin işleriyle ilgili en yüksek otorite olarak görülür. Bir sōke, kişinin kendi stilinin tüm yönlerinde ustalaştığını gösteren menkyo kaiden sertifikasını verme yetkisine de sahiptir.[3]

Kashima-Shinryū gibi bazı okullarda Shihanke denilen benzer bir pozisyon vardır. "Shihanke", hemen hemen aynı anlamda olan "eğitici çizgi" demektir. Bir Shihanke, Sōke'den bağımsız olan ikinci bir eğitim neslidir. Hem Shihanke'nin hem de Sōke'nin olduğu bir sanatta Iemoto sistemine göre Sōke onursal bir unvanken; Shihanke'nin de eğitimden ve okulun yönetiminden sorumlu olması mümkündür.[4]

"Sōke" teriminin yaygın kullanımı dövüş sanatları topluluğunda tartışmalıdır. Geleneksel olarak II. Dünya Savaşı'ndan önce çıkmış eski dövüş sanatları için Japonya'da çok nadir şekilde kullanılmış olsa da son birkaç on yılda, eski dövüş sanatlarını yeniden yapılandırmaya ya da canlandırmaya çalışan yeni okulların baş ustalarına verilen bir terim hâline gelmiştir. Bazı modern batı sōkeleri, okulun lideri olan kendi asistanları için Sōke-dai (宗家代) unvanını tercih etmiştir. Burada kullanılan Japonca karakter dai, "... yerine" olarak çevrilebilir. Böylece shihan-dai, sōke-dai ve sōke-dairi, hastalık ya da sakatlık gibi durumlarda "geçici olarak [ana öğretmenin] yerine öğreten" anlamına gelmektedir.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary
  2. ^ Iwanami'nin Japonca Kojien sözlüğü
  3. ^ William M. Bodiford. "Soke: Historical Incarnations of a Title and its Entitlements". www.koryubooks.com. 22 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2019. 
  4. ^ Kashima Shinryu. "Kashima-Shinryu History" 22 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Kashima Shinryu web sitesi. Erişim tarihi: 2007-7-26
  5. ^ Muromoto, Wayne. "Martial Arts Terms and Definitions (2) Sensei, Sempai, and Other Terms Used in Training". Furyu.com. 28 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Judo</span>

Judo silahsız bir modern Japon dövüş sanatı ve 1964'ten beri Olimpiyat sporudur. Judo 1882'de Kanō Jigorō tarafından melez bir dövüş sanatı olarak geliştirilmiştir. "Kata" yerine "randori"ye önem vermesi, saldırı ve silahlı dövüş öğelerinden arındırılması yönleriyle öncülerinden ayrılır. Judo, Tokyo Metropoliten Polis Teşkilatının ev sahipliği yaptığı turnuvalarda ünlü jujutsu okullarını alt etmesi sayesinde bilinirlik kazandı ve böylece teşkilatın öncelikli dövüş sanatı haline geldi. Judo dövüşçülerine "judoka" ve judo üniformasında "judogi" denir.

<span class="mw-page-title-main">Karate</span>

Karate, silahsız savaş sanatı karate-do (空手道:からてどう) için yaygın kullanılan kısaltılmış terim olup Japonca kara (空:から) boş + te (手:て) el + do (道) yol, sanat kelimelerinden oluşmakta ve silahsız elin yolu/sanatı anlamına gelmektedir. Zen Budizmi ve Japon kültürü ile yoğrulan karate, kişinin kendini, bedensel ve zihinsel olarak eğitmesi ilkesi üzerine kurulu, eğitim sistemi sayesinde insanı şiddetten uzaklaştıran, barışçıl duygular beslemesini sağlayan bir disiplindir. Japon dövüş sanatları, Çin dövüş sanatları ve Kore dövüş sanatları'nda önemli yere sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Zen</span> aydınlanmacı bir yaşam felsefesi

Zen, kökeni Hindistan'daki Dhyana (ध्यान) okuluna kadar uzanan bir Mahāyāna Budist okulunun Japoncadaki ismidir. Hindistan'dan Çin'e geçen okul, burada Ch'an (禪) olarak ismini duyurmuştur. Tang Hanedanlığı döneminde Çin'de belli başlı Budist okullar arasına giren Ch'an, Çin'den Kore, Vietnam ve Japonya'ya yayılmıştır. 20. yüzyılda Batı'da tanınmaya başlanan bu okul, İngilizce ve diğer Batı dillerine Zen ya da Zen Budizm ismiyle girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dövüş sanatları</span>

Dövüş sanatları veya savaş sanatları, çeşitli kurallara bağlanarak sistemleştirilmiş fiziksel mücadele ve talim geleneklerinin ve spor dallarının ortak adı. Günümüzde bu sporlar; fitness, kendini koruma, zihinsel disiplin, karakter gelişimi, kendine güven ve karşılıklı mücadele amacıyla yapılmaktadır. Bir kısmı özel silah ve ekipmanlar gerektirir.

<span class="mw-page-title-main">Chojun Miyagi</span> Japon karateci (1888 – 1953)

Chojun Miyagi, Okinawalı dövüş sanatları ustası, Goju Ryu Karate stilinin kurucusudur.

Kata, tek ya da eşli olarak yapılan, detaylı olarak düzenlenmiş hareketler dizisi anlamına gelen Japonca bir sözcüktür. Kata sözcüğü, dövüş sanatları, geleneksel Japon tiyatrosu Kabuki ve geleneksel çay seremonisine kadar birçok Japon kültürü öğesinde kullanım alanı bulmuştur. Kata, aikido, iaido, judo, jujutsu, kendo ve karate gibi tüm Japonya ve Okinawa kökenli dövüş sanatlarında kullanılır. Taiciçüen ve tekvando gibi diğer sporlarda da, Kata yerine Çince ya da Korece isimlerle aynı tür eğitim yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Shōtōkan-ryū</span>

Shōtōkan-ryū (松濤館流), Gōjū-ryū (剛柔流), Shitō-ryū (糸東流), Wadō-ryū (和道流) ile birlikte Dünya Karate Federasyonu tarafından kabul gören dört Karate stilinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Battōjutsu</span>

Battōjutsu , kılıç çekme teknikleri anlamına gelen Japonca bir terimdir. Bu kelime sıklıkla iaijutsu, battōdo veya iaido terimlerinin yerine kullanılır. Böyle olmasına karşın her terimin Japonca'da küçük farkları vardır. Ve bu terimler Japon savaş sanatlarının farklı ryu(okul)larında teknikleri birbirinden ayırmak için kullanılır. Battoujutsu eğitiminde kılıç ile kesmenin üzerinde durulur. Tüm bu terimler genel olarak kılıç teknikleri anlamına gelen kenjutsu veya kendo terimlerinden daha spesifiktir. Ve genellikle kılıcın saya(kın)nın dışında olduğu teknikleri ifade etmek için kullanılır.

Budo kelimesi BUDO, Bursa Deniz Otobüsleri anlamına gelebilir.

Suiō-ryū Iai Kenpō geleneksel bir Japon kılıç ekolüdür. Mima Yoichizaemon Kagenobu tarafından 1615 yılında kurulmuştur. Bu ekol iaijutsu üzerine uzmanlaşır, ancak jojutsu, naginatajutsu ve kusarigamajutsu gibi diğer sanatları da içerir.

İaido , kısaltılmış hali iai, modern bir japon savaş sanatıdır.

Kiai (気合) İngilizce telaffuz: [ˈkiː.aɪ] dövüş sanatlarında saldırı hamlesi sırasında atılan kısa çığlık veya bağırma için kullanılan Japonca terim.

Masaaki Hatsumi , önceden Yoshiaki Hatsumi, Bujinkan Organizasyonu'nun kurucusu ve eski Togakure-ryū sōke 'dir. Şu anda Noda, Chiba Japonya'da yaşayıp artık eğitim vermemektedir.

Gendai budō (現代武道) veya Shinbudō (新武道) terimleri Meiji Restorasyonu (1866–1869) sonrasında kurulmuş Japon savaş sanatlarını ifade eden terimlerdir. Meiji Restorasyonundan önce kurulan eski dövüş sanatlarına atıfta bulunan Kobudō ise bu terimlerin zıt anlamlısıdır.

Doğu Asya dövüş sanatlarında, siyah kuşak uzmanlıkla ilişkilendirilir, ancak dövüş sanatına bağlı olarak yalnızca yeterliliği de gösterebilir. Renkli kuşakların kullanımı, 1880'lerde ortaya çıkmış nispeten yeni bir icattır.

Soke şunları ifade edebilir:

<span class="mw-page-title-main">Japon dövüş sanatları</span>

Japon dövüş sanatları, Japonya'da oluşmuş çeşitli dövüş sanatlarına verilen isimdir. En az üç Japonca terim, Türkçe ifade "Japon dövüş sanatları" anlamında değişken olarak kullanılır.

Premier, bazı ülkelerin merkezi hükûmetleri, eyalet hükûmetleri ve yerel yönetimlerinde hükûmetin başbakanı için kullanılan bir unvandır. Premier makamının ardından gelen kişiler premier yardımcısı olarak belirlenir.

Togakure-ryū (戸隠流), orijinal dövüş tekniklerini Kain Dōshi adlı Çinli bir keşişten öğrenen Daisuke Nishina (仁科大助) tarafından Oho döneminde (1161-1162) kurulduğu iddia edilen "Gizli Kapı Okulu" olarak bilinen tarihi bir ninjutsu geleneğidir. Bununla birlikte, Togakure-ryū'nun tarihi ve erken soyunun buldunduğu zamanın eskiliği nedeniyle doğrulanması zor olabilir ve iddia edilen tarihselliği Bugei Ryūha Daijiten yazarı Watatani Kiyoshi tarafından tartışılmıştır. Togakure'den sonra, Sōke ünvanı Toda Shinryuken Masamitsu tarafından, stili dış dünyadan gizli tutan diğer uygulayıcılar aracılığıyla aktarıldığı kaydedilmiştir.

Tetsuhiko Asai, 1935-2006 yılları arasında yaşamış ünlü bir Japon karate ustasıdır. Shotokan karate stilinin en tanınmış ve etkili temsilcilerinden biri olarak kabul edilir. Japan Karate Association (JKA) bünyesinde yaptığı çalışmalar ve dünya genelinde karateyi yayma çabalarıyla tanınır.