Sırp Cumhuriyeti Ordusu

Sırp Cumhuriyeti Ordusu Sırpça: Војска Републике Српске (ВРС) Sırpça: Vojska Republike Srpske (VRS)
Sırp Cumhuriyeti Ordusu amblemi
Etkin	1992-2006
Ülke	Sırp Cumhuriyeti
Bağlılık	Sırp Cumhuriyeti
Büyüklük	80.000 asker (Bosna Savaşı sırasında), 2005'te 4.000
Karargâh	Banya Luka, Sırp Cumhuriyeti
Renkleri	Kırmızı, mavi ve beyaz
Savaşları	Bosna Savaşı, Hırvatistan Savaşı
Komutanlar
Ünlü komutanları	Ratko Mladić (1992-1996)^[1]

Sırp Cumhuriyeti Ordusu (Sırpça: Војска Републике Српске/Vojska Republike Srpske; ВРС/VRS), kendi kendini Sırp ayrılıkçı cumhuriyeti ilan eden Sırp Cumhuriyeti'nin (SC) ordusuydu. 1992'den 1995'e kadar Bosna Savaşı sırasında aktif olarak, Bosna-Hersek'i oluşturan iki taraftan biri olan SC'nin silahlı kuvvetleri olarak varlığını sürdürdü ve 2005 yılında Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne entegre edildi. VRS kuvvetleri, Koridor 92 Operasyonu, Vrbas '92 Operasyonu, Bura Operasyonu ve Örümcek Operasyonu dahil olmak üzere bir dizi harekâta katıldı; Saraybosna kuşatması'na ve Srebrenica Katliamı'na da karıştılar.

Personel

Sırp Cumhuriyeti Ordusu, 12 Mayıs 1992'de, Bosna-Hersek'in 1992'de daha önce ayrıldığı eski Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Yugoslav Halk Ordusu'nun kalıntılarından kuruldu. Bosna Savaşı patlak verdiğinde, JNA resmi olarak 80.000 Bosnalı Sırp asker terhis etti. Ağır silahlarını ellerinde bulundurmalarına izin verilen bu birlikler, yeni kurulan Sırp Cumhuriyeti Ordusu'nun belkemiğini oluşturdu.

Büyük ölçüde Bosna-Hersek'ten gelen etnik Sırplardan oluşmasının yanı sıra, VRS ayrıca yaklaşık 4.000 yabancı Ortodoks Hristiyan gönüllü, 700'ü Rusya'dan ve 300 ila 800 yabancı gönüllü Bulgaristan'dan geldi. 100 Yunan da Bosnalı Sırpların yanında savaşmak için gönüllü oldu ve Srebrenica katliamına katıldığı iddia edilen Yunan Gönüllü Muhafızları'nı oluşturdu.

Savaş sonrası durum ve kaldırılması

Savaştan sonra Bosna-Hersek ülkesinin VRS ve Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu olmak üzere iki ordusu vardı. AFBiH'nin kendisi ARBiH ve HVO olmak üzere iki unsurdan oluşuyordu. İki ordu, ortak bir komuta olmadan, birbirlerinin işlerine karışmama ilkesiyle hareket ettiler. Bisera Turković, bu nedenle, örneğin Saraybosna'ya yönelik bir yabancı saldırının bu başkenti savunup savunmayacağının şüpheli olduğunu kaydetti. İki ayrı ordunun varlığı, sivil-asker ilişkilerinin gelişmesini engelleyen faktörlerden biriydi. VRS mayın temizleme gerçekleştirdi.

2003 yılında ordu, Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne entegre olmaya başladı. 2005'te, Irak'taki ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerini artırmak için Sırplar, Boşnaklar ve Hırvatlardan oluşan tam entegre bir birlik konuşlandırıldı. 6 Haziran 2006 tarihinde, Bosna-Hersek Savunma Bakanlığı tarafından kontrol edilen Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri'ne tamamen entegre edildi.

Liderlik

Ordunun en yüksek komutanı General Ratko Mladić idi ve daha sonra diğer bazı yüksek rütbeli Sırp subaylar gibi Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde soykırımla suçlandı. Mladić, 26 Mayıs 2011'de Sırbistan'da tutuklandı.

Ayrıca bakınız

Bosna Savaşı

Kaynakça

^ "THE INTERNATIONAL CRIMINAL TRIBUNAL FOR THE FORMER YUGOSLAVIA - Case No. IT-95-5/18-I". UN - ICTY. 2007. 19 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2007. On 12 May 1992, Ratko MLADIC was appointed Commander of the Main Staff of the VRS, a position he held until at least 22 December 1996. On 24 June 1994, Ratko MLADIC was promoted to the rank of General Colonel. |yayıncı= dış bağlantı (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

Bosna-Hersek, kısa haliyle B&H, resmî adıyla Bosna ve Hersek, Balkanlar'da 51.197 km² yüz ölçümlü bir ülke. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan ve güneydoğusunda Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi'ne Neum şehrinin olduğu yerde yalnızca 20 km'lik limansız bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Başkent ve en büyük şehir olan Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Ülkenin çoğunluğunu kaplayan Bosna bölgesinde karasal iklim görülür, bu bölgede yazları sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuktur. Ülkenin güney kıyılarındaki daha küçük Hersek bölgesinde ise tipik Akdeniz iklimi görülür. Bosna-Hersek doğal kaynaklar açısından da zengin bir görünüm arz eder.

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Soykırımı</span> Soykırım

Bosna Soykırımı ya da Boşnak Soykırımı, 1992-1995 yılları arasında Bosna Savaşı sırasında özellikle Sırplar tarafından Boşnaklara karşı Bosna-Hersek Cumhuriyeti topraklarında yapılmış bir soykırımdır. Terim, hukuksal bir kavram olarak daha çok Srebrenitsa ve Jepa katliamları için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Radovan Karadžić</span> Sırp cumhuriyetinin ilk cumhurbaşkanı ve savaş suçlusu Bosnalı sırp siyasetçi

Radovan Karadžić, Bosnalı Sırp siyasetçi, psikiyatrist ve şairdir. Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçlarından mahkûm edildi. Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti'nin başkanıydı.

Ratko Mladić Bosnalı Sırp General. Bosna Savaşı sırasında Bosna Sırp Ordusu'nun Başkomutanıydı.

Srebrenitsa, Bosna-Hersek'in doğusunda, Sırp Cumhuriyeti'nin içinde bulunan, Bosna-Hersek ile Sırbistan'ın sınırındaki kenttir. Ayrıca burada, Bosna Savaşı sırasında birçok Boşnak, Sırplarca kıyımdan geçirildiğinden, Srebrenitsa Katliamı adını bu yerleşim biriminden almıştır.

Markale Katliamı, Saraybosna'da bulunan Markale Pazarında Bosna Savaşı döneminde Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından düzenlenen katliamlardır. Sırp komutan Stanislav Galić bu katliamdan ötürü müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır.

Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti, Bosna-Hersek'te tanınmayan bir jeopolitik varlık ve yarı devletti. 18 Kasım 1991'de Hersek-Bosna Hırvat Topluluğu adı altında Bosna-Hersek topraklarında siyasi, kültürel, ekonomik ve bölgesel bir bütün olarak ilan edilmiş ve 14 Ağustos 1996'da lağvedilmiştir.

Srebrenica'nın düşmesi, 1991-1995 Yugoslavya İç Savaşı 'nın en dramatik olayıdır.

Srebrenitsa Soykırımı, 1991–1995 Yugoslavya İç Savaşı'nda Sırp Cumhuriyeti Ordusu'nun Srebrenitsa'ya karşı giriştiği harekât esnasında Temmuz 1995'te yaşanan ve en az 8.372 Müslüman Boşnak erkek ve çocuğun Bosna–Hersek'in Srebrenitsa kasabası ve çevresinde, Ratko Mladić komutasındaki ağır silahlarla donatılmış Sırp ordusu tarafından sistematik olarak öldürülmesidir. Katliamda bir kısım kadın ve küçük yaşta çocuğun da öldürüldüğü, belgelerle kanıtlanmıştır. Kırıma, Sırp Cumhuriyeti Ordusu'nun yanı sıra "Akrepler" olarak tanınan Sırbistan özel güvenlik güçleri de katılmıştır. Birleşmiş Milletler, Srebrenitsa'yı güvenli bölge ilan etmiş olmasına karşın 400 silahlı Hollanda barış gücü askerinin varlığı katliamı önleyememiştir.

Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri, Bosna-Hersek'i dışarıdan gelebilecek tehlikelere karşı korumakla görevli Boşnak ve Hırvat ve Sırplardan oluşan silahlı kuvvetlerdir. Bosnalı Sırplar, 1992-2006 yılları arası ayrı bir ordu olan Republika Srpska Ordusu'nda görev yapmıştır.

Yugoslav Savaşları, 1991'den 2001'e kadar Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde meydana gelen bir dizi ayrı ama birbiriyle ilişkili etnik çatışmalar, bağımsızlık savaşları ve isyanlardı. 1991, daha önce Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler olarak bilinen altı tarafla eşleşen altı bağımsız ülkeye ayrıldı: Slovenya, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan ve Kuzey Makedonya. Yugoslavya'yı oluşturan cumhuriyetler, yeni ülkelerdeki etnik azınlıklar arasında savaşları körükleyen çözülmemiş gerilimler nedeniyle bağımsızlıklarını ilan ettiler. Çatışmaların çoğu, yeni devletlerin tam uluslararası tanınmasını içeren barış anlaşmalarıyla sona ermiş olsa da, çok sayıda ölüme ve bölgede ciddi ekonomik hasara neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Thom Karremans</span> Hollandalı asker

Albay (emekli) Thomas Jakob Peter Karremans, Bosna Savaşı sırasında, Srebrenitsa'daki Srebrenitsa Katliamı'nda Dutchbat askerlerinin komutanıydı. Karremans, Birleşmiş Milletler'in "güvenli bölge" ilan ettiği Boşnak bölgesini savunmak için atanmış, fakat 1995 Temmuz'unda Sırp güçleri, Srebrenitsa'daki Hollandalı Birleşmiş Milletler güçleriyle anlaşarak şehri hedef aldı. Savaş sırasında şehrin güvenliğini sağlayan Hollandalı Komutan Thom Karremans kontrolü Sırplara teslim etti

Naser Orić, Bosna Savaşı sırasında Sırp Cumhuriyeti güçlerine karşı Srebrenica'da Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nu komuta eden Bosnalı subay.

Çakal Harekâtı ayrıca Haziran Şafakları Hârekati olarak da bilinen kombine Hırvat Ordusu (HV) ve Hırvat Savunma Konseyi Ordusu (HVO) tarafından Sırp Cumhuriyeti Ordusuna (VRS) karşı Bosna Savaşı sırasında yapılan bir stratejik taarruz manevrasıydı. Bu saldırı 7 – 26 Haziran 1992 tarihleri arasında gerçekleşti. Hırvatların 1992 yılında Yugoslav Halk Ordusundan (JNA) oluşturulan Bosnalı Sırp ordusuna Bosna-Hersek sınırları içinde yaptığı bir engelleyici saldırdı. HV Nisan ve Mayıs 1992'da Yugoslavların yaptığı birimlerinden oluşan VRS'ye yönelik bir Hırvat önleyici grevdi. HV, JNA’nın Nisan ve Mayıs 1992’deki saldırı operasyonlarının, Kupres’in ve Mostar’ın güneyinde bulunan Neretva Nehri vadisinin çoğunun yakalanmasına neden olarak, Hırvatistan’ın Ploče Limanı’nın ve muhtemelen Split’in yakalanmasını veya tehdit edilmesini hedeflediğine karar verdi. Bu tehdide karşı koymak için, Hırvat liderliği Genel Janko Bobetko komutasındaki HV'yi, Çakal Operasyonunun gerçekleştirileceği alan dahil "Güney Cephesi" ne yerleştirdi.

Saraybosna Kuşatması, Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'nın önce Yugoslav Halk Ordusu sonra Sırp Cumhuriyeti Ordusu tarafından 5 Nisan 1992'den 29 Şubat 1996'ya kadar 1.425 gün boyunca kuşatma altında tutulması olayıdır. Modern savaş tarihinin en uzun kuşatmasıdır. Kuşatma, Stalingrad Muharebesi'nden üç kat, Leningrad Kuşatması'ndan ise bir buçuk yıl fazla sürmüştür.

Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu ya da ARBiH (Boşnakça: Armija Republike Bosne i Hercegovine) Bosna Hersek Cumhuriyeti'nin ordusudur. Ordu 15 Nisan 1992 tarihinde kurulmuştur. Bosna Savaşı'nda Bosna Hersek Cumhuriyeti'nin temsilcisi olarak savaştı. Bosna Savaşı'nın bitmesiyle birlikte ARBiH, Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu'na dönüştürüldükten sonra Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri tarafından feshedildi.

Bosna-Hersek Cumhuriyeti Bölgesel Savunma Kuvvetleri, daha sonralarında Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu'na dönüşecek olan TOBİH, Bosna Savaşı'nın başlarında Bosna-Hersek'in ilk resmi silahlı kuvvetleriydi.

Vozuća Savaşı Bosna Savaşı'nda 10 Eylül 1995'te Bosna-Hersek Ordusu'nun 3. Kolordusu tarafından stratejik olarak önemli olan Zavidovići belediyesine bağlı olan Vozuća köyüne yapılan saldırıdır. Bu alan 1992'den beri 21 Boşnak sivile karşı savaş suçu işleyen isyancı Bosnalı Sırp güçleri tarafından kontrol ediliyordu.

Atıf Dudaković Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusunda görev yapmış emekli bir Bosnalı generaldir. Bosna Savaşı sırasında Dudakoviç, 5.Kolordu'nun ve 1991'den 1995'e kadar kuşatılan Bihać yerleşim bölgesinin komutanıydı. Savaştan sonra Bosna-Hersek Federasyonu Ordusu'nun generali oldu. 2018 yılında savaş suçlarıyla suçlandı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.