İçeriğe atla

Sıdkiya

"Promptuarii Iconum Insigniorum "

Sıdkiya (Zedekiah, Zedekya, Tzidkiyahu) (İbranice: צִדְקִיָּהוּ, Tsidkiyyahu, "YHVH dürüstlüğümdür"; Yunanca: Ζεδεκίας, Zedekías; Latince: Sedecias) Babil Krallığı tarafından yıkılmadan önce Yehuda Krallığı'nın son kralıydı. Kudüs Kuşatması'nın ardından II. Nebukadnezar tarafından üç ay on gün hükümdarlık yapan yeğeni Yekoniya yerine başa geçirildi.[1]

William F. Albright'a göre hükümdar olduğu yıllar MÖ 597 ile MÖ 587 arasıyken bu tarih E. R. Thiele'ye göre MÖ 597 - MÖ 586 arasıdır.[2] ~MÖ 618 yılında doğduğu hesaba katılınca yirmi bir yaşında tahta geçmiştir.

Peygamber Yeremya onun danışmanıydı ve buna rağmen "RAB'bin gözünde kötü olanı yaptı".[3][4]

Yaşamı ve hükümdarlığı

Antik İsrail
Zwiefalten Abbey'nin Kudüs planını elinde bulunduran Sıdkiya ile Nebukadnezar'ın yüzleşmesi heykeli (Almanya)

Sıdkiya, MÖ 597'de II. Nebukadnezar tarafından yirmi bir yaşında Yehuda Krallığı'nın tahtına geçirildi. Krallık bu dönemde Nebukadnezar'a haraç ödüyordu. Yeremya, Baruh ben Neriya, aile fertleri ve danışmanlarının uyarılarına ve Yehoyakim örneğine rağmen Babil'e karşı ayaklandı ve Mısır Firavunu Hofra ile ittifak oluşturdu. Nebukadnezar buna cevap olarak Yehuda'yı işgal etti.[5] Nebukadnezar MÖ 589'da Kudüs'ü kuşatmaya başladı. Otuz ay süren kuşatmada "kıtlık öyle şiddetlendi ki, halk bir lokma ekmek bulamaz oldu".[6]

İktidarının on birinci yılında Nebukadnezar Kudüs'ü işgal etmeyi başardı. Şehirden kaçmaya çalışan Sıdkiya ve takipçileri Kudüs'ten ayrılmayı başarmasına rağmen Eriha düzlüklerinde yakalanıp Ribla'ya götürüldü.

Burada, önce Sıdkiya'nın gözleri önünde oğlu öldürüldü ardından kendi gözleri oyuldu ve zincirlenip Babil'e tutsak olarak gönderildi.[7][8][9][10][11] Burada ölene kadar esir olarak yaşadı.

Kudüs'ün düşüşünün ardından şehrin yok edilmesi için Nebuzaradan gönderildi. Şehir yağmalanıp yerle bir edildi. Süleyman Mabedi harap edildi. Sadece az sayıda bağcı ve çiftçi yoksulun şehirde kalmasına izin verildi.[12]

Soyağacı

Sıdkiya, Yoşiyahu'nun üçüncü oğluydu ve annesi Libnalı Yeremya'nın kızı Hamutal'dı, dolayısıyla Yehoahaz'ın kardeşiydi.[13][14]

Doğumdaki ismi "Tanrı'nın armağanı" anlamına gelen Matanya (İbranice: מַתַּנְיָהוּ) idi fakat Nebukadnezar onu tahta geçirdiğinde ismini Sıdkiya'ya değiştirdi.[15]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Zedekiah ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  • Yekoniya

Kaynakça

  1. ^ "2 Tarihler 36:9". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  2. ^ Edwin Thiele, The Mysterious Numbers of the Hebrew Kings, (1st ed.; New York: Macmillan, 1951; 2d ed.; Grand Rapids: Eerdmans, 1965; 3rd ed.; Grand Rapids: Zondervan/Kregel, 1983). ISBN 0-8254-3825-X, 9780825438257, 217.
  3. ^ "2 Krallar 24:19". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  4. ^ "Yeremya 52:2". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  5. ^ "2 Krallar 25:1". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  6. ^ "2 Krallar 25:3". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  7. ^ "2 Krallar 25:1-7". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  8. ^ "2 Tarihler 36:12". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  9. ^ "Yeremya 32:4-5". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  10. ^ "Yeremya 32:2-3". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  11. ^ "Yeremya 52:4-11". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  12. ^ "Yeremya 52:16". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  13. ^ "2 Krallar 23:31". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  14. ^ "2 Krallar 24:17-18". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
  15. ^ "2 Krallar 24:17". 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2011. 
Sıdkiya
Davud hanedanlığı
Resmî unvanlar
Önce gelen
Yekoniya		Yehuda Kralı
MÖ 597 - MÖ 587 veya MÖ 586 		Yehuda, Babilli Nebukadnezar tarafından fethedildi
Davud hanedanlığıSonra gelen
Şealtiel

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yehuda Krallığı</span>

Yehuda Krallığı, Yakup'un 12 oğlundan biri olan Yehuda'nın, Güney Levant'ta kurduğu Yehuda kabilesinin gelişip monarşi sistemine dönüşmesi ile oluşmuş bir Demir Çağı krallığı. Birinci dönemde, Tevrat'a göre İsrail Krallığı'nın kralı Şaul'un ölümüyle Yehuda topraklarında bir krallık oluştu ve bu krallığın başında Yehuda kabilesinin lideri Davud geçti. Yedi yıl Yehuda'nın krallığını yaptıktan sonra İsrail Krallığını tekrar bir araya getirdi ve başkenti Kudüs yaptı. İkinci dönem ise Yehuda Krallığı dendiğinde akla ilk gelen dönemdir. MÖ 930'da Birleşik İsrail Krallığı ikiye bölündü. Davud'un torunu Rehoboam'ı kendilerine kral olarak seçmek istemeyen kuzeydeki on kabile kendi (ikinci) İsrail Krallığını oluşturdu ve güneydeki iki kabilenin krallığını yapan Rehoboam Yehuda Krallığı'nın lideri oldu. Bazen bölünmeden sonraki İsrail Krallığı'na Kuzey Krallığı Yehuda Krallığı'na da Güney Krallığı denir. Yehuda'nın varlığı MÖ 587 yılında II. Nebukadnezar önderliğindeki Babil İmparatorluğu'nun Kudüs Kuşatması ile son bulmuştur. Babillilerin bölgeyi fethiyle birinci Tapınak yıkıldı ve Yahudiler bölgeden sürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Babil Sürgünü</span> Yahudi tarihinde eski Yahuda Krallığından bir dizi insanın Babilde esir olduğu dönem

Yahudi tarihinde Babil Sürgünü veya Babil Esareti, MÖ altıncı yüzyılda Antik Yehuda Krallığı'nın Yeni Babil İmparatorluğu tarafından Kudüs'ün düşmesinin ardından Yahudilerin esir düşüp topluca Babil'e sürüldüğü bir esaret dönemidir. Sürgün dönemi, MÖ 538'de Babil'in Persler tarafından alınması ile resmen sona ermiştir. Pers Kralı Büyük Kiros, Yahudilerin yeniden Kenan'a geri dönmelerine izin vermekle beraber, Yahudilerin yıkık mabedini bizzat inşa ettirmiştir. Bu yardımından ötürü Büyük Kiros, günümüzde hâlen Yahudiler tarafından övgü ve minnetle bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Baaşa</span>

Baaşa (İbranice:בַּעְשָׁא), Başa, "Baal duyar") İkinci İsrail Krallığı'nın üçüncü kralıydı. İssakarlı Ahiya'nın oğluydu. Baaşa'nın hikâyesi 1 Krallar9 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kitabında anlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Yoram (İsrail)</span>

Jehoram İsrail Kralıydı. Ahab'la Jezebel'in kral olan iki oğlundan biriydi. Tanah'ta anlatıldığına göre İsrail Kralı Jeroham'ın beşinci yılında aynı isimle (Jeroham) başka bir kral Yehuda Krallığı'nın başına geçti. Yehuda Kralı Jeroham başa geçtiğinde, babası Jehoşafat hâlâ kraldı; iki kral ülkeyi birlikte yönettiler. İki farklı kral Jeroham Tanah'ın bazı kısımlarında birlikte anıldığından bu akıl karıştırmaktadır.. Yoram, William F. Albright'a göre MÖ 849 - MÖ 842 arası, E. R. Thiele'ye göre ise MÖ 852 - MÖ 841 arası hükümdarlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yoaş (İsrail)</span> İsrail kralı.

Joaş, Jehoahaz'ın oğlu ve İsrail'in kralıydı. Tahta geçtiği zaman İsrail Krallığı, Hazael önderliğindeki Aramlıların saldırılarına maruz kalıyordu. William F. Albright'a göre M.Ö. 801 - M.Ö. 786, E. R. Thiele'ye göre ise M.Ö. 798 - M.Ö. 782 yılları arasında krallık yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Zekeriya (İsrail)</span>

Zekeriya, II. Yarovam'ın oğlu ve İsrail'in kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Şallum (İsrail)</span>

Şallum, Yaveş'in oğlu ve İsrail Kralıydı. "Yaveş oğlu Şallum Zekeriya'ya bir düzen kurdu; halkın önünde saldırıp onu öldürdü, yerine kendisi kral oldu.". Samarya'daki iktidarı sadece bir ay sürdü. Menahem ayaklanıp onu öldürdü ve yerine kral olarak geçti.

<span class="mw-page-title-main">Asa</span>

Asa, Yehuda Krallığı'nın üçüncü, Davud Hanedanlığı'nın beşinci kralıydı. Süleyman oğlu Rehoboam'ın torunu, Abijam'ın oğluydu. Tanah'a göre 41 yıl hükümdarlık yaptı. Saltanatı MÖ 913-910 ila MÖ 873-869 tarihleri arası sürdü. Ardılı olarak yerine oğlu Jehoşafat geçti. Thiele'nin kronolojisine göre Asa hastalandı ve krallığını oğlu Jehoşafatla paylaştı; ortaklaşa sürdürülen krallığın ikinci yılında Asa öldü.

<span class="mw-page-title-main">Yehoram (Yehuda)</span>

Jehoram Jehoşafat'ın oğlu ve Yehuda Krallığı'nın kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Yehoahaz (Yehuda)</span>

Yehoahaz Yoşiyahu'nun oğlu ve ardılı, Yehuda Krallığının 3 ay süreyle kralı; Annesi Livnalı Yeremya'nın kızı Hamutal'dı. MÖ 633/632'de doğduğunda ismi Şallum'du. Kardeşi Yehoyakim'den iki yaş genç olmasına rağmen 23 yaşında Yehoahaz ismiyle tahta geçti. Firavun II. Neko tarafından tahttan indirilene kadar 3 ay süreyle krallık yaptı ve en sonunda Mısır'a esarete gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">Asara BaTevet</span>

Asara BeTevet, İbrani takviminin Tevet ayının onuncu günüdür; Yahudiliğin küçük fakat önemli bir orucudur. Yahudiliğin diğer oruçlarından farklı olarak gün doğumundan gün batımına kadar tutulan kısa bir oruçtur. Hanuka bayramıyla bir ilgisi olmamasına rağmen bu bayramdan bir hafta sonrasına denk gelir.

<span class="mw-page-title-main">Hezekiya</span> Yehuda Krallığının 14. kralı

Hezekiya Ahaz'ın oğlu ve Yehuda Krallığı'nın 14. kralıydı. Edwin Thiele hükümdarlık tarihlerinin MÖ 715 ile MÖ 686 yılları olduğunu belirtir. Hezekiya ayrıca, Tora'da en çok göze çarpan krallardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Menaşe (Yehuda)</span> Yahuda Kralı

Menaşe Yehuda Krallığı'nın kralıydı. Hezekiya'nın tek oğlu olup annesi Hefsivah'dı. 12 yaşında kral olan Menaşe 55 yıl boyunca hükümdarlık yaptı. Edwin Thiele, MÖ 697/696'dan MÖ 687/686'ya kadar babasıyla birlikte ve MÖ 643/642'ye kadar tek başına iktidarlık yaptığını belirtirken William F. Albright, Menaşe'nin iktidarlık döneminin MÖ 687 ile MÖ 642 yılları arası olduğunu belirtmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Amon (Yehuda)</span> Yehuda kralı

Amon, Tora'ya göre babası Menaşe'den sonra tahta geçen Yehuda Kralıdır. Annesi, Yodfat'lı Haruz'un kızı Meşullemet'tir. Karısı, Bozkat'lı Adaya'nın kızı Yedida'dır.

<span class="mw-page-title-main">Yehoiakim</span>

Yehoyakim veya Jehoiakim, MÖ 635 – 597 yılları arasındaki Yehuda kralıdır. Yoşiyahu'nun Rumah'lı Pedaya'nın kızı Zevuda'dan olan ikinci oğludur. Doğumdaki ismi Eliakimdi.

<span class="mw-page-title-main">Yoşiyahu</span>

Yoşiyahu büyük reformlar yapan Yehuda kralıydı. Tarihçiler tarafından, kendi zamanına denk gelen Deotronomik reformlar döneminde dini yazıtlar yazdırdığı veya bulduğuna inanılır.

<span class="mw-page-title-main">Yehoyakin</span> Yehuda kralı

Yehoyakin, Babil kralı MÖ 6. yüzyılda kendisini tahtından edip sürgüne gönderene kadar Yehuda Krallığı'nın kralıydı. Yehoyakin hakkındaki bilgilerin çoğu Eski Ahit'ten gelmektedir. Irak'ta yapılan kazılar sonucu bulunan Yehoyakin'in İstihkak Tabletleri'yle Yehoyikan'ın varlığı su üstüne çıkarıldı. Bu tabletler Babil'in İştar Kapısı'nın yakınlarında bulunmuş olup tarihi yaklaşık MÖ 592'ye dayandırılır. Çivi yazısıyla yazılan tablette Yehoyakin'in ("Ya-'-ú-kinu") ve beş oğlunun Babil'deki yemek harçlığıyla ilgili bilgi mevcuttur. Babil kayıtlarıyla İbrani dini kayıtlar kıyaslandığında Yehoyakin'in sürgündeki süresi doğru bir şekilde hesaplanabilmektedir. Bir ölçüde, Kudüs'ün düşüşü MÖ 597'ye dayandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yeremya Kitabı</span> İbrani Kutsal Kitabının (Eski Ahit) bir parçası olan Büyük Peygamberlerin ikinci bölümü

Yeremya Kitabı, Eski Ahit'te Son Peygamberler kısmının ikinci kitabı olup, Yeşaya kitabından sonra ve Hezekiel ile On İki Küçük Peygamber kitaplarından önce gelir. Görümleri aktarıldığı için kitap adını, MÖ 7. yüzyılın sonları ve MÖ 6. yüzyılın başlarında Kudüs'te, Yehuda Krallığı Babillilere yenik düştüğü zamanki kral Yoşiya zamanında yaşamış peygamber Yeremya'dan alır. Kitap, karmaşık ve şiirsel olarak İbranice yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Nebukadnezar</span> Yeni Babil kralı

II. Nebukadnezar veya Buhtunnasr, MÖ 605–562 arasında hüküm süren Babil kralıydı.

<span class="mw-page-title-main">Kudüs Kuşatması (MÖ 587)</span> II. Nebukadnezar, MÖ 587 veya 586 yazında Kudüsü kuşattı ve bu kuşatma şehrin ve tapınağının yıkılmasıyla sonuçlandı.

Kudüs Kuşatması, Yeni Babil İmparatorluğu Kralı II. Nebukadnezar'ın, Yehuda Krallığı'nın başkenti olan Kudüs'ü kuşatmasıyla gerçekleşen Yehuda isyanlarının son çatışmasıdır. Kudüs, 30 aylık bir kuşatmanın ardından düşmüş ve ardından Babilliler şehri ve Süleyman Mabedi'ni sistematik bir şekilde yok etmişlerdir. Yahuda Krallığı dağılmış ve sakinlerinin çoğu Babil'e sürülmüştür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.