İçeriğe atla

Szatmár Antlaşması

Sözleşme belgesi, Avusturya Ulusal Arşivleri

Szatmár Antlaşması, 29 Nisan 1711 tarihinde Szatmár'da (bugünkü Satu Mare) Kuruç Ordusu ile Habsburg imparatoru VI. Karl arasında imzalanan barış anlaşmasıdır. Bu antlaşmayla Rákóczi Bağımsızlık Savaşı sona erdi.

Osmanlı-Kutsal İttifak savaşları sonucunda Habsburg güçleri Osmanlı Macaristanını büyük kısımını fethetti. Bununla birlikte, yeni yöneticiler kısa süre sonra II. Francis Rákóczi liderliğindeki Macar direnişiyle karşılaştı ve 1703'ten itibaren Yukarı Macaristan (bugün çoğunlukla Slovakya'da kalan), Transilvanya ve Karpat Ukrayna'da yayılan II. Francis Rákóczi liderliğindeki isyanla sonuçlandı. İsyancılar, 1708 Trenčín Savaşı'nda Rácok güçleri tarafından desteklenen Mareşal Sigbert Heister komutasındaki Habsburg ordusu tarafından kesin bir şekilde yenilgiye uğratıldı. Çatışma devam ederken, Hofkriegsrat (dönemin Avusturya savunma bakanlığı) başkanı Savoy Prensi Eugene Macar Mareşal János Pálffy baş müzakereci olarak atadı. Kasım 1710'da Pálffy, Kuruç komutanı Sándor Károlyi ile görüşerek 13 Ocak 1711'de ateşkes sağladı.

Pálffy ve Rákóczi 31 Ocak'ta Vaja'da bir araya geldi; ancak Rákóczi sunulan barış koşullarını reddetti. 21 Şubat'ta, Rákóczi Büyük Kuzey Savaşı'na dahil olan Çar Büyük Petro'nun elçilerinden destek almak için Polonya'ya gitti. Sándor Károlyi'yi kalan Kuruç kalelerinin başkomutanı olarak atadı ve barış müzakeresi yapılmasını açıkça yasakladı. Sándor Károlyi emri görmezden geldi ve Szatmár'da 4 Nisan'da isyancılar meclisini topladı. Ve toplantı sonucunda ön barış koşulları gevşetildi ve ateşkes emri verildi.

17 Nisan'da, Habbsurg İmparatoru I Joseph öldü ve yerine, Macar tacını elde etmek için askerî harekâtın durdurulmasına hayati bir şekilde savunan kardeşi VI. Karl geçti. Elçileri Szatmár'a geldiler ve burada Mareşal János Pálffy ve Sándor Károlyi kısa süre sonra bir anlaşmaya vardı. Öfkeli isyancı lider Rákóczi geri döndü ve herhangi bir taviz vermeyi reddetti; ancak galip gelemedi ve Polonya'ya döndü. İmza töreni 1 Mayıs 1711'de başta Pálffy ve Károlyi olmak üzere çok sayıda kont, Kuruç ve Transilvanyalı elçinin katılımıyla gerçekleşti. Anlaşmanın şartlarına dayanarak, İmparator VI. Karl, Transilvanya'nın bütünlüğünü ve Macar mülklerini korumaya söz verdi. Dahası, anlaşma Kuruç isyancılarına genel af sağladı. 1 Mayıs 1711'de, 12.000 Kuruç Szatmár'daki dışındaki tarlalarda Habsburg Hanedanı'na bağlılık yemini etti.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baltacı Mehmed Paşa</span> 109. Osmanlı sadrazamı

Baltacı Mehmed Paşa veya Pakçamüezzin Baltacı Mehmed Paşa, III. Ahmed saltanatında, 25 Aralık 1704 - 3 Mayıs 1706 ve 19 Ağustos 1710 - 20 Kasım 1711 dönemlerinde iki kez sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">II. Ferenc Rákóczi</span>

II. Ferenc Rákóczi (Borsi, 27 Mart 1676 - 8 Nisan 1735, Tekirdağ), Macar bağımsızlık hareketinin önderidir. 1704-1711 yılları arasında Erdel prensi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı</span> Orta Avrupada uzun yıllar hüküm süren bir krallık

Macaristan Krallığı, Orta Çağ'dan 20. yüzyıla kadar yaklaşık bin yıl boyunca Orta Avrupa'da varlığını sürdüren bir monarşiydi. Macaristan Prensliği, ilk kral I. István'ın 1000 yılı civarında Estergon'da taç giymesi üzerine bir Hristiyan krallığı olarak ortaya çıktı; ailesi 300 yıl boyunca monarşiyi yönetti. 12. yüzyıla gelindiğinde krallık Avrupalı bir güç haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Saint Gotthard Muharebesi (1664)</span> Savaş

Saint Gotthard Muharebesi, 1 Ağustos 1664 tarihinde Osmanlı Devleti karşısında Avusturya Arşidüklüğü ve diğer Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu orduları ile bunların yanında savaşa katılan diğer müttefik ülkeler arasında meydana gelen muharebedir. Muharebe sonucunda 10 Ağustos 1664 tarihinde Vasvar Antlaşması yapılmıştır. Muharebe, 1663-1664 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın son büyük çarpışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Joseph (Kutsal Roma imparatoru)</span>

I. Joseph, Kutsal Roma İmparatoru, Macaristan ve Bohemya Kralı ve Avusturya Arşidükü; I. Leopold) ve onun üçüncü eşi Eleonore-Magdalena (Pfalz-Neuburg) 'ın en büyük oğulları.

<span class="mw-page-title-main">VI. Karl</span> 18.yyda Habsburg Kutsal Roma-Cermen İmparatoru

VI. Karl İngilizce: Charles VI, Almanca: Karl VI Kutsal Roma İmparatoru, Bohemya Kralı ve Macaristan kralıydı 1711 yılından, 1740 yılına kadar. 1703 yılından 1711 yılına kadar III. Karl olarak İspanya tacını aktif olarak talep eden kişiydi.

<span class="mw-page-title-main">Hódmezővásárhely</span> Macaristanʼda bir kent

Hódmezővásárhely Macaristan’ın güneydoğusunda, Békés-Csanádi Bayırı ve Kil çayır toprağın Tisza Nehri’ni çevrelediği birleşme noktasında Büyük Macaristan Ovası’nda bir şehirdir. Kasabanın ismi kelimesi kelimesine "Kunduz çayırı/çayır çarşı (meydanı)" dır.

<span class="mw-page-title-main">1848 Macar Devrimi</span>

1848 Macar Devrimi, Macaristan'da 1848-1849 Macar Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinir. 1848'deki birçok Avrupa Devriminden birisi ve 1848'de Habsburg bölgelerindeki diğer devrimler ile yakından bağlantılıdır. Devrim başarısız olmasına rağmen, Macaristan'ın modern tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve modern Macar ulusal kimliğinin temel taşını oluşturur. Devrimin patlak vermesinin yıldönümü olan 15 Mart, Macaristan'ın üç ulusal bayramından biridir.

Pressburg Barışı veya Pressburg Antlaşması şu anlamlara da gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı (1526-1867)</span>

Macaristan Krallığı, 1526 ve 1867 yılları arasında Kutsal Roma İmparatorluğu'nun dışında bir devlet olarak mevcuttu; ancak 1804'te Avusturya İmparatorluğu haline gelen Habsburg Monarşisi'nin topraklarının bir parçasıydı. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrası ülke iki taçlı kral tarafından yönetilmiştir. Başlangıçta, Habsburg yönetimi altındaki toprakların kesinliği tartışmalıdır çünkü her iki yönetici de tüm krallığı talep ediyorlardı. Bu istikrarsız dönem, János Sigismund Zápolya'nın İmparator II. Maximilian'ın lehine Macaristan Kralı olarak tahttan feragat ettiği 1570 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Stephen Báthory</span> Polonya kralı ve Litvanya Büyük Dükü

Stephen Báthory, Erdel (Transilvanya) prensi (1571-76) ve Polonya kralı (1575-86). Habsburgların Polonya tahtını ele geçirme girişimini engellemiş, Baltık Denizi'nin doğusundaki Polonya topraklarını Rus saldırılarına karşı korumuş, Polonya, Moskova Büyük Prensliği ve Erdel'i birleştirerek büyük bir devlet oluşturmayı amaçlamıştır. Polonya tarihinin en güçlü ve en hırslı hükümdarlarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kuruç</span>

Kuruç, 1671 ile 1711 yılları arasında Macaristan Krallığı'nda Habsburg karşıtı silahlı isyancılar grubuydu.

<span class="mw-page-title-main">Trenčín Muharebesi</span>

Trenčín Muharebesi, II. Ferenc Rákóczi liderliğinde Kuruç güçleri ile Habsburglar İmparatorluk Ordusu arasındaki savaştır. Bu, Rákóczi Bağımsızlık Savaşı'nın bir parçasıydı.

<span class="mw-page-title-main">János Pálffy</span>

Johann Bernhard Stephan, Graf Pálffy de Erdőd, Macar asili, Macaristan Palatinesi ve İmparatorluk Mareşaliydi.

<span class="mw-page-title-main">1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı</span>

1550-1562 Osmanlı-Alman Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Macaristan ve Erdel'in hakimiyeti konusundaki çekişme nedeniyle başlayan ve gerek Macaristan gerek Akdeniz'de büyük bir mücadeleye dönüştükten sonra karada ve denizdeki Osmanlı zaferleri üzerine 1555 ve 1559'daki iki ateşkesin ardından 1562 yılında İstanbul Antlaşması'yla sonuçlanan savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Rákóczi Bağımsızlık Savaşı</span>

Rákóczi Bağımsızlık Savaşı (1703–11), Habsburgların Macaristan üzerindeki egemenliğini sona erdirmeye yönelik ilk önemli girişimdi. Savaş, bir grup soylu, zengin ve üst düzey aydın tarafından yürütüldü ve II. Francis Rákóczi tarafından yönetildi ve istifa eden askerler ve köylüler soyluların yanında savaştı. Ayaklanma başarısız oldu ve Szatmár Antlaşması ile sona erdi; ancak Macar soyluları Macar çıkarlarını kısmen karşılamayı başardı.

Avusturya Arşidükü Joseph August Viktor Klemens Maria, Macaristan ve Bohemya Prensi, Avusturya-Macaristan Ordusu'nun mareşali ve kısa bir süre için Macaristan devlet başkanıydı. Avusturya Arşidükü Joseph Karl'ın (1833-1905) ve eşi Princess Clotilde of Saxe-Coburg and Gotha'nın (1846-1927) en büyük oğlu olan Habsburg-Lorraine Hanedanı'nın bir üyesiydi. Joseph August'un büyükbabası Macaristan'ın Palatine Joseph'i (1776-1847), Palatine ve Macaristan Valisi, İmparator II. Leopold'un küçük oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Mihai Viteazul</span> Eflak hükümdarı (1558–1601)

Mihai Viteazul, bilinen adıyla Cesur Mihai, Yiğit Mihail (1558-1601), Eflak Prensi, Moldavya Prensi (1600) ve Transilvanya'nın de facto hükümdarıydı. Romanya'nın en büyük ulusal kahramanlarından biri olarak kabul edilir. Osmanlı ile yaptığı savaşlarda edindiği başarı ileride doğacak Rumen milliyetçiliğine de esin kaynağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Kralı I. Karl'ın tahtı geri alma girişimleri</span>

Macaristan Kralı I. Karl'ın tahtı geri alma girişimleri, Miklós Horthy'nin 1 Mart 1920'de Macaristan Naibi seçilmesinin ardından, Macaristan'da IV. Karl olarak hüküm süren Avusturya Kralı I. Karl, tahtı geri almak için iki başarısız girişidir. Girişimleri ayrıca sırasıyla "Birinci" ve "İkinci Kraliyet darbeleri" olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Mihály Károlyi hükûmeti</span>

Mihály Károlyi hükûmeti, 31 Ekim 1918'de Yıldızpatı Devrimi'nin ardından Mihály Károlyi liderliğinde kurulan hükûmettir. Károlyis'in eski sistemin liderlerini ve "gereksiz" savaşı tüm sorunların nedeni olarak adlandırdığı sokaktaki kışkırtıcı konuşmasından sonra, bir grup asker ile Macar Ulusal Konseyi'ne yeminli askerî birlikler Budapeşte'nin kamu binalarını işgal etti. Fanatikler eski Başbakan István Tisza'yı saat 17.00 civarında öldürürken, devrimciler hükümdar adına Arşidük József Károlyi'yi başbakan olarak atadı. Kasım ayının başında Károlyi, hükümdarın yemininden muafiyet talep etti ve yemini esnasında Ulusal Konsey için "halk hükümeti" olarak ifade etti. Kral Károly'nin Kasım ayında istifasını takiben, birkaç yüz kişiye yayılan ve geçici yasama yetkisi kullanan Macar Ulusal Konseyi, 16 Kasım'da cumhuriyeti ilan etti ve ardından 11 Ocak 1919'da Károlyi'yi geçici cumhurbaşkanı olarak seçti. Başbakanlık, Berinkey hükûmeti kurulana kadar Dénes Berinkey tarafından devralındı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.