İçeriğe atla

Syngman Rhee

Syngman Rhee
이승만(李承晩)
1. Güney Kore Devlet Başkanı
Görev süresi
24 Temmuz 1948 - 26 Nisan 1960
Yardımcı Yi Si-yeong
Kim Seong-su
Ham Tae-young
Chang Myon
Yun Posun
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenYun Boeon
Kore Cumhuriyeti Geçici Hükümeti Devlet Konseyi Başkanı
Görev süresi
3 Mart 1947 - 15 Ağustos 1948
Yardımcı Kim Koo
Yerine geldiğiKim Koo
Yerine gelenMakam kaldırıldı
Kore Ulusal Meclisi Başkanı
Görev süresi
31 Mayıs 1948 - 24 Temmuz 1948
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenShin Ik-hee
Kore Cumhuriyeti Geçici Hükümeti Başkanı
Görev süresi
11 Eylül 1919 - 23 Mart 1925
Başbakan Yi Donghwi
Yi Dongnyeong
Sin Gyu-sik
No Baek-rin
Park Eunsik
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenPark Eunsik
Kişisel bilgiler
Doğum Rhee Syngman
26 Mart 1875(1875-03-26)
Neungnae-dong, Daegyeong-ri, Masan-myeon, Pyongsan, Hwanghae, Joseon
(şimdi Kuzey Hwanghae, Kuzey Kore)
Ölüm 19 Temmuz 1965 (90 yaşında)
Honolulu, Hawaii, ABD
Partisi Liberal
Evlilik(ler)
Seungseon Park (e. 1890–1910)

Francesca Donner Rhee (e. 1934–1965)
İmzası

Yi Seungman (kendisinin kullandığı İngilizce imzası: Syngman Rhee, d. 26 Mart 1875 - ö. 19 Temmuz 1965), Güney Kore'nin ilk devlet başkanı.

1948 Ağustos'undan 1960 Nisan'ına kadar Kore Yarımadasındaki Soğuk Savaş gerginliğinin yaşandığı dönemde Başkanlık yaptı. Tartışmalı bir seçimin ardından halkın protestosu, Başkanlığını sona erdirdi. Hawaii'de sürgünde öldü.

Çocukluğu

Syngman Rhee, Hwanghae Eyaleti'nin Daegyeong-ri şehrinde, asilzade Yangban soyunun bir üyesi olarak doğdu. Rhee, Joseon Kralı Kral Taejo'nun en büyük oğlu olan Prens Yangnyeong'un soyundan geliyordu. Pai Chai Hak Dang'a devam ederken Kore'nin Japon hegemonyasına karşı mücadelesinde aktif olmaya başladı. Japon monarşisine karşı yaptığı gösteri nedeniyle tutuklandı. 1904'te serbest bırakıldıktan sonra Birleşik Devletler'e gitti. George Washington ve Princeton Üniversitelerinden mezun olarak birkaç dereceye sahip oldu. Batılılaşarak ailesinin önceki adını ve kendi adını batılı tarzda yazmaya başladı.

1910'da Japonya istilaya başlamıştı ki, Kore'ye döndü. Politik çığırtkanlığı ordu tarafından hoş karşılanmayınca 1912'de Çin'e gitti. 1919'da bütün bağımsızlık yandaşı gruplarla bir araya gelerek Şangay'de "Geçici Hükûmet"i oluşturdu. Başkan olarak seçildi ve görevini 1925'e kadar sürdürdü. "Geçici Meclis"teki otoritesini kötüye kullanma suçuyla itham edildi.

Başkanlığı

Kore, Japonya'dan bağımsızlığını kazandıktan sonra Rhee, diğer bağımsızlık yanlısı liderlerden önce Seul'e döndü. 1945'te Kore Hükûmeti'nin başı olarak seçildi. Rhee, sol kanadın seçimi boykot etmesinden sonra parlamentonun oy çokluğuyla 10 Mayıs 1948'de yapılan seçimle Güney Kore'nin İlk Meclisini kurma yetkisi verildi. Ve Rhee, Geçici Hükûmet'in son Başkanı olan Kim Koo'ya karşı 13'e 182 gibi büyük bir farkla 20 Temmuz 1948'de Güney Kore Başkanı oldu. 15 Ağustos 1948'de resmi olarak Birleşik Devletler ordusunun gücünü devraldı ve Geçici Hükûmet'ten beri Kore halkının egemenliğini yasallaştırdı.

Başkan olarak Rhee, 1950'de patlak veren Kore Savaşı'ndan önce diktatör bir tutum sergiledi. İç güvenlik birimlerinin (sağ kolu olan Kim Chang-ryon'un başkanlığında) Komünistlerin zanlı olarak tutulmasına ve Kuzey Koreli ajanların işkence edilmesine izin verdi. Hükûmeti aynı zamanda birkaç katliamı yöneterek, Jeju Adası'ndaki solcu grupların baş kaldırılarına karşılık vermiş oldu. Başkan Rhee döneminde, Güney Kore Barış ve Uzlaşma Komisyonu komiseri Kim Dang-Çun'a göre en az 100.000 kişinin idam edildiği, bazı kaynaklara göre ise yaklaşık 200.000 komünistin katledildiğini belirtmektedir.[1]

Seul'deki vatandaşların cesaretlendirmesiyle Rhee, ününe daha fazla zarar verdi. Ülkenin başkenti savaşın baş göstermesiyle tek sığınak olarak kaldı. Han Nehri üzerindeki köprü aracılığıyla komünist rejimden kaçan binlerce vatandaşı önlemeye karar vermişti. Birleşmiş Milletler ve Güney Kore kuvvetleri mücadele edip Kuzey Korelileri kuzeye, Yalu Nehri'ne doğru geri püskürtmeye başladı ki; Rhee, Kuzey Kore ile yapılacak ateşkes anlaşmasını reddederek barış zeminini zedelemiş ve Kore'nin bölünmesi kesinleşince halkın gözünden düşmüştü. Birleşmiş Milletler'in yardımıyla birleşik bir Kore'nin lideri olma umudunu taşıyarak Hükûmet'ten tamamen yoksun bir kuzeyin bağlanmasını isteyerek bütün barış planlarını veto etmiştir. Ayrıca güçlü yöntemlerle gönülsüz olan Birleşmiş Milletler aracılığıyla Çin'e karşı yaptırımlar uygulanmasını istemiştir.

Kore Savaşı'nın ardından, yönetiminden geriye kalan sürede Kore İmparatorluğu'nun Sunjeong İmparatoriçesi'ni, Jeongneung'da Suin Hapishane'sinde sınırlı ve uygun olmayan nitelikler taşıyan bir kulübede hapsetmiştir.

İstifası ve Kaçışı

1960'ta Rhee, dördüncü dönem başkanlığını oyların %90'ını alarak garantilemiştir. Bu seçim zaferinin ardından ana muhalefet lideri adayı Cho Byeong-ok 15 Mart seçimlerinden kısa bir süre önce öldü.

Bununla birlikte Rhee, Lee Gibung'un bağımsız bir Başkan Yardımcısı olmasını kararlaştırarak oylamayla seçtirdi. Ancak Lee, Kore Savaşı boyunca Birleşik Devletler eski Büyük Elçisi Chang Myon'a karşı anormal çoğunlukla bir üstünlük sağlaması çıkarlara göre düzenlenmiş bir seçim olduğu sonucunu doğurdu. Bu durum Kore halkının gruplaşarak bölünmesine dönüşen bir öfkeye sebep oldu. Masan'da düzenlenen bir mitingde polis göstericilere ateş etti. Öğrenciler tarafından yapılan 19 Nisan İhtilali sonucu Rhee, 26 Nisan'da istifa etti.

28 Nisan'da CIA'in düzenlediği operasyonla Rhee Cheong, Wa Dae'den apar topar Güney Kore'den kaçırıldı. Ekonomi Bakanı Kim Yong-kap, Rhee'nin Hükûmet fonundan 20 milyon US $'dan fazla parayı zimmetine geçirdiğini ortaya çıkardı.

Önceki Başkan, Avusturya uyruklu eşi Franziska Donner ve eşinin oğlunu kabul ederek Honolulu-Hawaii'de sürgünde yaşamaya devam etti.

19 Temmuz 1965'te Rhee kalp krizi sonucu öldü. Naaşı Seul'e getirilerek Ulusal Mezarlığa 27 Temmuz'da defnedildi.

Bağlantılar

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ http://www.koreatimes.co.kr/www/news/nation/2009/03/117_40555.html 7 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gov’t Killed 3,400 Civilians During War
Siyasi görevi
İlk
Cumhuriyet'in kuruluşu
Kore Cumhuriyeti Geçici Hükümeti Başkanı
1919-1925 		Sonra gelen
Park Eunsik
Önce gelen
Kim Kyu-sik		Geçici Yasama Meclisi Başkanı
1948 		Sonra gelen
Kendisi
Kurucu Meclis Başkanı olarak
Önce gelen
Kendisi
Geçici Yasama Meclisi Başkanı olarak		Ulusal Kurucu Meclis Başkanı
1948 		Sonra gelen
Shin Ik-hee
Önce gelen
Kim Gu		Kore Cumhuriyeti Geçici Hükümeti Başkanı
1947-1948 		Sonra gelen
Kendisi
Devlet Başkanı olarak
Önce gelen
Kendisi
Geçici Hükümet Başkanı olarak		Güney Kore Devlet Başkanı
1948-1960 		Sonra gelen
Heo Jeong
(Geçici)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore</span> Doğu Asyada bir ülke

Güney Kore, resmî adıyla Kore Cumhuriyeti, Doğu Asya'da Kore Yarımadası'nın güney kısmını oluşturan ve Kuzey Kore ile kara sınırını paylaşan, Doğu Asya'daki bir ülkedir. Kore adı, eskiden Doğu Asya'nın güçlü krallıklarından biri olan ve Büyük Gwanggaeto altında Kore Yarımadası, Mançurya'nın büyük bölümünü, Rus Uzak Doğusu ve İç Moğolistan'ın bazı bölgelerini yönetmiş olan Goguryeo'dan gelmektedir. Başkenti Seul, büyük bir küresel şehirdir ve Güney Kore'nin 51 milyondan fazla insanının yarısı, dünyanın dördüncü en büyük metropol ekonomisi olan Seul Ulusal Başkent Bölgesi'nde yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kore</span> Doğu Asyadaki bölge

Kore, Doğu Asya'da bir bölge. 1945'ten beri iki ayrı bağımsız devlete bölünmüş durumdadır: Kuzey Kore ve Güney Kore.

<span class="mw-page-title-main">Nepal</span> Güney Asyada Çin ile Hindistan arasında yer alan bağımsız bir ülke

Nepal, resmî adıyla Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti, Güney Asya'da bir ülkedir. Büyük bölümü Himalayaların eteklerinde, bir bölümü ise Hint-Ganj Ovası'nda konumlanmıştır. Dünyanın en kalabalık 49. ve en geniş 93. ülkesidir. Denize kıyısı bulunmayan Nepal kuzeyde Çin'e bağlı Tibet; güney, doğu ve batıda Hindistan ile komşudur. Bangladeş Nepal'in güneydoğu ucundan sadece 27 km uzaklıkta olmasına rağmen sınırdaşı değildir, Bhutan da Hindistan'ın Sikkim eyaletiyle ayrılmıştır. Verimli ovalar, subalpin kuşak ormanları ve en yüksek on dağdan sekizini bulunduran Nepal zengin bir coğrafi çeşitliliğe sahiptir. Dünyanın en yüksek dağı olan Everest Dağı da bunlara dahildir. Başkenti ve en büyük şehri Katmandu'dur. Resmi dil Nepalcedir, ancak ülke birçok etnik gruba ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kim İl-sung</span> Kuzey Kore diktatörü (1948–1994)

Kim Il-sung, asıl adı Kim Song Ju Kuzey Kore'nin eski devlet başkanı ve Kore İşçi Partisi'nin eski Genel Sekreteri.

<span class="mw-page-title-main">Hamid Karzai</span> Afganistanlı siyasetçi

Hamid Karzai Peştun asıllı Afgan siyasetçi. Afganistan eski devlet başkanıdır. Taliban sonrası ilk devlet başkanıdır. 2001-2004 yılları arasında halk tarafından desteklenen Karzai, 2004 seçimleri sonrası dönemde yönetimde yolsuzluğun artması, ülke çapında Taliban ve El-Kaide militanların tekrar güç kazanmasıyla birlikte hem Karzai'nin hükûmetine karşı hem de ülkenin geleceğine karşı bir şüphe ve güvensizlik ortamı oluştu. 2009 yılı Kasım ayında bir kez daha devlet başkanı seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aegukga</span> Güney Korenin resmî olmayan ulusal marşı.

Aegukga ya da Aegukka, Güney Kore'nin resmî olmayan ulusal marşı. Marşın adı "Vatansever Şarkı" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi</span> BMnin uluslararası güvenliği sağlamakla görevli altı ana organından biri

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Birleşmiş Milletler'in üye ülkeler arasında güvenlik ve barışı korumakla yükümlü en güçlü organı. Birleşmiş Milletler'in diğer organları sadece tavsiye kararı alabilirken, Uluslararası Adalet Divanı ile birlikte bağlayıcı karar alma yetkisine sahip iki Birleşmiş Milletler organından biridir. Bu bağlayıcılık, üye ülkelerin tamamına yakını tarafından imzalanmış olan Birleşmiş Milletler Antlaşması'nda açık bir şekilde belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kim Dae-jung</span>

Kim Dae-jung, Güney Kore eski devlet başkanıdır (1998-2003). 2000 yılında, Kuzey Kore ile ilişkilerin yeniden başlatılması için gösterdiği çabaları nedeniyle Nobel Barış Ödülü'ne layık görülmüştür. Nobel'e aday olan ve sahip olan ilk Koreli olmuştur. 1957'den bu yana Katolik olan Kim Dae-jung uzun yıllardır baskıcı yönetime muhalefetinden ötürü "Asya'nın Nelson Mandela"sı olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore tarihi</span>

Kore tarihi MÖ 3000 yılına kadar uzanır. Çin’in eline geçtikten sonra, Budizm ve Çinlilerin etkisinde kaldı. Daha sonraları 7. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar değişik hanedanların idaresi altında bağımsız olarak yaşadı. 1910 yılında Japonlar Kore’yi işgal ederek koloni haline getirdiler. Bu durum, 1945 yılına kadar sürdü. II. Dünya Savaşı'nda Japonya’nın yenilmesinden sonra Güney Kore’yi ABD, Kuzey Kore’yi de SSCB işgal etti. Böylelikle kuzeyde komünist, güneyde kapitalist rejim kurulmuş oldu. SSCB nin yıkılışı ve Komünizmin çöküşüne rağmen iki ayrı ülke durumunda yaşayan halklar tekrar birleşememiştir. Özellikle Kore Savaşı'nda bunun nedenleri belirtilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Chang Myon</span> Güney Koreli siyasetçi

Chang Myon Güney Kore siyasetçi ve eğitimci. Güney Kore Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve 2. ve 7. başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Yun Boseon</span>

Yun Boseon veya Yun Po-sun(Koreli:윤보선, hanja:尹潽善, 26 Ağustos 1897 - 18 Temmuz 1990), Güney Koreli politikacı ve aktivist.

Kim Kyu Sik(28 Şubat 1881 - 10 Aralık 1950) Koreli bir politikacı, bağımsız aktivist ve eğitimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Bodo Birliği Katliamı</span> Kore Savaşında yaşanan katliam

Bodo Birliği Katliamı, 1950 yazında Kore Savaşı sırasında komünistlere ve komünizm sempatizanı olduğu düşünülen şüphelilere karşı gerçekleştirilen bir katliam ve savaş suçudur. Güney Kore Barış ve Uzlaşma Komisyonu komiseri Kim Dang-Çun'a göre en az 100.000 kişi idam edilmiş, bazı kaynaklara göre ise yaklaşık 200.000 komünistin katledildiğini belirtmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Vietnam</span> Güneydoğu Asyada eski devlet (1945-1976)

Kuzey Vietnam, resmî adıyla Vietnam Demokratik Cumhuriyeti, 1945-1976 yılları arasında Güneydoğu Asya'da var olmuş komünist devlet.

<span class="mw-page-title-main">Kore'nin bölünmesi</span>

Kore'nin bölünmesi, Kore'nin 1945 yılında II. Dünya Savaşı'nın Müttefikler tarafından kazanılmasıyla Kore'de Japonya'nın 35 yıllık yönetiminin 1 Numaralı Genel Karar sonucunda sona ermesinin ardından Kuzey ve Güney Kore olarak bölünmesidir. Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği 38. paralel boyunca bir kontrol bölgesi ile ülkeyi geçici olarak işgal etmeye karar verdiler.

<span class="mw-page-title-main">Kore Sosyal Demokrat Partisi</span> Kuzey Koredeki siyasi parti

Kore Sosyal Demokrat Partisi (KSDP) (Korece: 조선사회민주당, Chosŏn Sahoe Minjudang; KSDP), iktidardaki Kore İşçi Partisi ile müttefiki Kuzey Kore’deki bir siyasi partidir. 3 Kasım 1945'te, orta ve küçük girişimciler, tüccarlar, el sanatçılar, küçük burjuvazi, bazı köylüler ve Hıristiyanlar tarafından, emperyalizm karşıtı ve feodal karşıtı özlemlerin ve Japon yönetiminin mirasını ortadan kaldırma taleplerinin dışında, orta ve küçük girişimciler tarafından Kore Demokrat Partisi olarak kuruldu. Resmi olarak Belirtilen görevi demokratik bir toplum inşa etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore devlet başkanı</span> Güney Korenin devlet ve hükûmet başkanı

Kore Cumhuriyeti Devlet Başkanı, Güney Kore'nin devlet başkanıdır. Güney Kore Anayasası'na göre, başkan devletin, kabinenin ve hükûmetin başkanıdır ve silahlı kuvvetlerin başkomutanıdır. Anayasa ve 1987 tarihli değiştirilen Başkanlık Seçimleri Yasası, doğrudan ve gizli oyla devlet başkanın seçilmesini ve 16 yılda dolaylı olarak başkanlık seçimlerinin iki hükûmet arasında yapılmasını öngörmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore-Kuzey Kore ilişkileri</span>

Kuzey Kore-Güney Kore ilişkileri, Kore Yarımadası'ndaki iki devlet arasındaki diplomatik ilişkilerdir. Eskiden 1910'da Japonya tarafından ilhak edilen tek bir ulus olan iki ulus, 1945'te II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden bu yana bölünmüş ve 1950-1953 arasında bir ateşkes anlaşmasıyla sonuçlanan ancak barış anlaşması olmadan Kore Savaşı'na girmiştir. Kuzey Kore, Kim hanedanı tarafından yönetilen tek partili totaliter bir devlettir. Güney Kore, 1987'de doğrudan seçimlerin yapıldığı demokratikleşmeye kadar bir dizi askeri diktatörlük tarafından yönetiliyordu. Her iki ülke de tüm Kore yarımadasını ve uzaktaki adaları talep ediyor. Her iki ülke de 1991'de Birleşmiş Milletlere katıldı ve çoğu ülke tarafından tanınıyorlar. 1970'lerden bu yana, her iki ülke de askeri gerilimi azaltmak için gayri resmi diplomatik diyaloglar düzenlemektedir. 2000 yılında Başkan Kim Dae-jung, yarımadanın bölünmesinden 55 yıl sonra Kuzey Kore'yi ziyaret eden ilk Güney Kore Başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">İlk Kore Cumhuriyeti</span>

İlk Kore Cumhuriyeti Ağustos 1948'den Nisan 1960'a kadar Güney Kore hükûmetiydi.

Birleşmiş Milletler (BM), II. Dünya Savaşı'ndan sonra Türkiye dahil olmak üzere 51 ülke ile birlikte kurulmuştur. Türkiye örgütün kurucu üyesi olmasının yanı sıra örgütteki en aktif üyelerden birisidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.