Syevyerodonetsk Muharebesi (2022)
Syevyerodonetsk Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Donbas Muharebesi (2022), Doğu Ukrayna Taarruzu, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Ukrayna | |||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Roman Kutuzov (ölü)[1] Sergey Surovikin[4] Aleksandr Lapin[4] | Oleksandr Stryuk[5][6] | ||||||
Çatışan birlikler | |||||||
Luhansk Halk Milisleri (2. Kolordu) Donetsk Halk Milisleri (1. Kolordu)[1] Wagner Grubu[7][11] | |||||||
Güçler | |||||||
12.500 (Luhansk'ta, Ukrayna'ya göre)[19] | Bilinmiyor | ||||||
Kayıplar | |||||||
ISW iddiası: Ağır[20] Ukrayna iddiası: 11.000 ölü[21] | ISW iddiası: Ağır[20] Ukrayna iddiası: 161+ ölü, yaralı veya esir[22][23] Rus iddiası (22 Mayıs itibarıyla): 200+ ölü[24] | ||||||
Ukrayna iddiası (13 Nisan-26 Mayıs): 1100 sivil öldü[25] |
Syevyerodonetsk Muharebesi, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Doğu Ukrayna Taarruzu'ndaki Donbas Muharebesi'ndeki askeri bir muharebeydi. Syevyerodonetsk şehri, istiladan önce Luhansk Oblastı'nın idari merkezi olarak görev yaptı. Mayıs 2022'ye kadar, Syevyerodonetsk ve komşu Lısıçansk şehri, bölgenin Ukrayna kontrolü altında kalan tek önemli bölgeleriydi.[7] 14 Haziran 2022'ye kadar Rus kuvvetleri şehrin çoğunu kontrol altına aldı ve tüm kaçış yollarını kapattı.[26][27]
24 Haziran 2022'de Ukrayna birliklerine şehirden çekilmeleri emredildi[28] ve ertesi gün Rus ve Rus yanlısı ayrılıkçı güçler Syevyerodonetsk'i tamamen ele geçirdi.[2]
Arka plan
İkiz şehirler Syevyerodonetsk ve Lısıçansk, 2014'te Donbas Savaşı sırasında Rus yanlısı ayrılıkçılar ile Ukrayna ordusu arasında bir dizi muharebeye sahne oldu. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinın başlamasından kısa bir süre sonra, 28 Şubat'ta Rus kuvvetleri Syevyerodonetsk'i bombalamaya başladı.[29] Luhansk Oblastı Valisi Serhiy Hayday'a göre, bir kişi öldü ve çok sayıda kişi yaralandı. Gaz boru hatları da bombardımandan etkilendi.[30] 2 Mart'ta Syevyerodonetsk yakınlarındaki hemen hemen tüm köylerde çatışma yaşandığı bildirildi.[31] Rus kuvvetleri, bomba sığınağı görevi gören bir okul spor salonu da dahil olmak üzere şehri bombalamaya devam etti. Hiçbir ölüm bildirilmedi.[32] O gün 15.20'de Ukraynalı yetkililer, Rus kuvvetlerinin Ukrayna hatlarını şehre doğru kırmaya çalıştığını, ancak geri püskürtüldüklerini söyledi.[33]
İstiladan bir ay sonra Rusya, Luhansk Oblastı'nın %93'ünü kontrol ettiğini iddia ederek[34] Syevyerodonetsk ve Lısıçansk'ı bölgedeki stratejik açıdan önemli Ukraynalı sığınaklar olarak bıraktı. Rusya'nın Syevyerodonetsk'i ele geçirme planları, yakınlardaki kuzeydeki Rubijne ve güneydeki Popasna şehirlerindeki başarılarına bağlıydı.[35] 6 Nisan'a kadar Rus kuvvetlerinin Rubijne'nin %60'ını ele geçirdiği bildirildi[36] ve top mermileri ve roketler Syevyerodonetsk'e "düzenli ve sürekli aralıklarla" düşüyordu.[37] Ertesi gün, 128. Dağ Taarruz Tugayının kuvvetleri, Rus kuvvetlerini Kreminna kasabasından 6–10 km uzağa sürdüğü bildirilen bir saldırı gerçekleştirdi.[12]
9 Nisan'da, Rus 4. Muhafız Tank Tümeni unsurlarının Syevyerodonetsk yakınlarında toplandığı bildirildi.[9] 11-12 Nisan tarihleri arasında bölgede devam eden Rus saldırıları hiçbir zemin kazanmadı.[38][39] 18 Nisan'da Rusya, Doğu Ukrayna'daki saldırısını yenileyerek Syevyerodonetsk'e hava saldırıları başlattı.[40][41] Nisan ayının sonunda, Syevyerodonetsk'in sivil nüfusunun çoğu kaçmıştı.[42] Nisan ayı sonlarında, Rus kuvvetleri Donetsk ve Luhansk oblastlarının kalan işgal edilmemiş topraklarını tamamen ele geçirmek için 800 km boyunca topyekün bir taarruz başlattı.
Muharebe
Kuşatma girişimleri
6 Mayıs'ta Rus ve Luhansk Halk Cumhuriyeti (LHC) güçleri Syevyerodonetsk'in eteklerinde, şehrin hemen kuzeyindeki Voevodivka köyüne saldırırken, güneydoğudaki Voronove köyünü de ele geçirdi. Diğer köyler de şehri kuşatmak amacıyla saldırıya uğradı.[43] Daha sonra, şehrin belediye başkanı Oleksandr Stryuk tarafından Syevyerodonetsk'in "neredeyse kuşatılmış" olduğu bildirildi.[44] Sonraki günlerde Rus ve ayrılıkçı güçler, Syevyerodonetsk'i güneyden kesmek amacıyla Bilohorivka, Voevodivka ve Lısıçansk'a saldırdı. Popasna'yı da ele geçirdiler.[45]
9 Mayıs'ta LHC birliklerinin Nıjnie'nin kontrolünü ele geçirdiği ve Syevyerodonetsk'in güneydoğusundaki iki yerleşim yeri olan Toşkivka'ya saldırmaya başladığı bildirildi. Rus kuvvetleri Syevyerodonetsk'i batıdan daha fazla kuşatmaya çalışırken, Rubijne, Voevodivka ve Bilohorivka'da ağır çatışmalar devam etti.[46] Ertesi gün, Rusya ordusu şehre ve çevresine saldırılarına devam etti - Ukrayna kuvvetleri, Bilohorivka civarında Donets Nehri üzerindeki bir Rus duba köprüsünü yok etti, Rus ilerlemesini engellemeye çalıştı ve bildirildiğine göre bu süreçte neredeyse tüm Rus taburunu yok etti.[47][48] Ukrayna bölgesel polis şefi Oleh Hrıhorov'a göre, Syevyerodonetsk ve doğrudan komşusu Lısıçansk, Rus topçuları şehre kalan açık yolları serbestçe vurabildiği için taktiksel olarak kuşatılmıştı. Şehirlerde elektrik ve su kesintileri yaşandı ve on binlerce sivil temel ihtiyaçlardan yoksun kaldı.[7] 12 Mayıs'a kadar Rus ve LHC kuvvetleri, Rubijne Muharebesi'nde Ukrayna kuvvetlerini yendi ve şehrin tam kontrolünü sağlayarak Syevyerodonetsk'i kuşatma girişimlerini ilerletti.[49][50]
Çoğunlukla, Rusya daha sonra Syevyerodonetsk ve Lısıçansk çevresine yönelik kara saldırılarını durdurdu ve topçu bombardımanlarıyla sınırladı. Rus yanlısı güçler bunun yerine iki şehrin kuşatmasını tamamlamaya odaklandı. Bu amaçla kuzey cephesinde İzyum çevresinde ve güneyde Bahmut'a doğru saldırdılar. Kuzey saldırıları çok az ilerleme kaydetti veya hiç ilerleme kaydetmedi, ancak güneyde Rusya birkaç gün süren yoğun çatışmalarda sınırlı ilerleme kaydetti. Çatışma esas olarak Toşkiva, Pılpçatıne, Hirske ve Zolote dahil olmak üzere bir dizi köyde yoğunlaştı.[51][52][53]
Şehre saldırı
27 Mayıs'ta Rusya, henüz şehri kuşatmamış olmasına rağmen Syevyerodonetsk'e doğrudan kara saldırısına başladı. Çeçen Kadırovtsılar şehrin kuzeyindeki Mir Oteli'ni ele geçirdiler. Bu arada, diğer Rus ve ayrılıkçı güçler kentsel alanlarda bir cep oluşturma girişimlerini sürdürdüler, kuzeyden Rubijne yakınlarında ve güneybatıdan Ustınivka ve Borisvske'de saldırdılar. Daha batıda, Rusya, Ukrayna'nın Syevyerodonetsk-Lısıçansk'a olan tedarik hatlarını bozmak için Lıman ve Siversk gibi bir dizi alanda yavaş yavaş ilerlemeye devam etti.[6] Ertesi gün, 28 Mayıs'ta Rusya, Syevyerodonetsk'te sınırlı kazanımlar elde etti. Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW), savaşın bu noktada Rus kuvvetleri için zaten çok maliyetli olduğunu ve saldırı yeteneklerini potansiyel olarak tüketebileceğini savundu. ISW, hem Rusya'nın hem de Ukrayna'nın ağır kayıplara uğradığını gözlemledi, ancak Rus yanlısı birliklerin yerine yenisini koymasının daha zor olduğunu savundu.[20]
29 Mayıs'a kadar Rus kuvvetleri şehre tam bir saldırı başlattı. Ukrayna kuvvetleri saldırıları püskürttü, ancak Rusya'nın kuşatma çabalarını engelleyemedi.[54] Rus kuvvetleri Ukraynalı askerlerle yakın mesafeli çatışmalara girdi[55] ve bildirildiğine göre "şehrin ortasında" çatışmalar yaşandı.[56]
31 Mayıs sabahı, Rus kuvvetleri şehrin üçte biri ile yarısını kontrol etti.[57][58] Ruslar şehirde ilerleyip şehri ikiye böldü.[59] Günün ilerleyen saatlerinde Ukrayna, Syevyerodonetsk'in yüzde 70 ile 80'inin,[60][61] ve çevredeki köylerin çoğunun Rus kontrolü altında olduğunu doğruladı.[62] Luhansk Oblastı Valisi Serhiy Hayday, “bazı Ukrayna birlikleri; daha avantajlı, önceden hazırlanmış pozisyonlara çekildi” dedi.[63]
Ukrayna'ya göre, 1 Haziran'da Azot Kimya Tesisi Rus bombardımanıyla vuruldu ve bir nitrik asit tankı havaya uçarak insanları içeride kalmaya zorladı.[64] Ertesi gün, 800 civarında sivilin Azot fabrikasının altındaki sığınaklarda saklandığı belirtildi.[65][66] Bu arada Vali Hayday, Rus kuvvetlerinin şehrin merkezine ulaştığını söyledi.[67] Ukrayna kuvvetleri, altı Rus askerini esir aldıklarını ve 200 kişiyi öldürdüklerini iddia etti.[68]
Birleşik Krallık Savunma Bakanlığına göre, 2 Haziran itibarıyla Rusya, Syevyerodonetsk'in çoğunu kontrol altına almıştı.[69] Ertesi gün, 3 Haziran, bir Ukrayna karşı saldırısı, şehir içinde kaybettiği toprakların yüzde 20'sini geri aldı.[70][71] Hayday, Ukrayna kuvvetlerinin bir dizi Rus saldırısını püskürttüğünü ve ekipmanı imha ettiğini belirtti. Ayrıca Rusya'nın "Syevyerodonetsk'teki tüm rezevrlerini imha ettiğini" ve "şehre yiyecek ve ilaç ulaştırmanın imkansız olduğunu" belirtti.[72] Hayday, Rusya'nın Ukrayna takviyelerini ve yardım dağıtımını önlemek için Donets üzerindeki köprüleri havaya uçurduğunu da sözlerine ekledi.[73] Bir Gürcü ve Portekiz vatandaşı da dahil olmak üzere Ukrayna Yabancı Lejyonunun en az 12 üyesi şehirde savaşıyordu.[74] Reuters'e göre, iki gazeteci yaralandı ve şoförleri Syevyerodonetsk yakınlarında öldürüldü.[75]
Vali Hayday, Rus general Aleksandr Dvornikov'un "10 Haziran'a kadar Syevyerodonetsk'i tamamen ele geçirme veya Lısıçansk-Bahmut otoyolunu tamamen kesip kontrol altına alma görevini üstlendiğini" belirtti.[76] Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, Rusya'nın, Luhansk Halk Cumhuriyeti'nden (LHC) askerler de dahil olmak üzere Rus kayıplarını azaltmak için kendi askerleri dışında güçler kullanarak Suriye'de kullanılanlara benzer taktikler kullandığını söyledi. Bu askerler, normal Rus askerleri kadar iyi eğitimli veya donanımlı değildiler.[77]
6 Haziran'da Hayday, Ukrayna'nın durumunu şöyle anlattı: "Savunucularımız bir süre karşı saldırıya geçmeyi başardılar - şehrin neredeyse yarısını kurtardılar. Ancak şimdi durum bizim için tekrar kötüleşti." Lısıçansk-Syevyerodonetsk yolu ile ilgili olarak, Rusların bu yolu kontrol etmediğini, ancak tüm güzergahın bombalandığını söyledi. "Ruslar büyük rezervler biriktirdi. Bu rotayı almak için yeterli güce sahip olup olmayacaklarını zaman gösterecek." dedi. Rus kuvvetlerini sayı ve teçhizat açısından "tek kelimeyle inanılmaz" olarak nitelendirdi. Rus kuvvetlerinin "standart yakıp yıkma taktikleri" uyguladığını bildirdi.[78] Ukrayna askeri istihbarat başkanı Tümgeneral Kırılo Budanov, Ukrayna kuvvetlerinin "düşmanın topçuda on kat avantajına" rağmen yavaş yavaş ilerlediğini belirtti.[79] Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Lısıçansk'ı ziyaret ederek, "Dayanıyoruz" ve "onlardan daha fazlası var ve onlar daha güçlü" dedi ve Ukrayna ordusunun, cephede belirgin Rus taktik üstünlüğüne rağmen şehirdeki mevzilerinden vazgeçmeyeceğine söz verdi.[80]
Ukrayna Ulusal Muhafızlarının Svoboda Taburu Komutanı Petro Kuzık, sokak çatışmalarını şiddetli ve "korkunç" olarak nitelendirdi. "Karşı saldırı girişimleri oldu - bazıları başarılı, diğerleri değil. Karşı taraftan sürekli bir baskı var. Bazı tümenler bir blok geri çekilmek zorunda kalırken, bizimki dahil diğer tümenler pozisyonlarını koruyabildi. Ancak tüm bunlar son derece zorlu koşullarda gerçekleşiyor" diyen Kuzık, "tam anlamıyla her ev ve her sokak için savaştıklarını" da sözlerine ekledi. "Bir gün bir blok ileri gidebiliriz, başka bir gün bizi bir blok geri iterler ... sadece piyadenin dayanıklılığına güvenemeyiz, ayrıca tanklar ve toplar gibi yeterli birlik ve kaynağa da ihtiyacımız var." dedi.[81]
8 Haziran'da Ukrayna Genelkurmayı, Rus saldırılarını "geri tuttuğunu" söyledi.[82] Ancak BBC'ye göre, askeri analiz "hangi ordunun hangi bölgeyi kontrol ettiğini bilmek zor" dedi.[83] Hayday, "Ordumuz daha müstahkem mevkilere geri çekilmek zorunda kalsa bile, şehir sürekli bombalanırken hiç kimse şehri terk etmeyecek. Yine de bu şehirden vazgeçildiği anlamına gelmez."[84] Bu arada Rusya, "Donbas'taki Ukraynalı grubun insan gücü, silah ve askeri teçhizatta önemli kayıplar yaşadığını" belirtti. Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı, "her iki tarafın da son 24 saat içinde kayda değer bir ilerleme kaydetmesinin pek olası olmadığını" gözlemledi.[85] O günün ilerleyen saatlerinde Hayday, Ukrayna ordusunun yoğun Rus bombardımanı nedeniyle şehrin[86] dış mahallelerine geri itildiğini itiraf etti.[87] Azot Kimya Tesisi'nin sahibi Dmitro Firtaş'ın avukatı, tesiste 200'ü çalışan olmak üzere 800 sivilin bulunduğunu söyledi.[88] Hayday, Ukrayna güçlerinin şehirde geride kalan vatandaşları kurtaramadığını söyledi.[89]
9 Haziran'da Hayday, şehrin %90'ından fazlasının Rus kontrolü altında olduğunu söyledi.[90] Svoboda Taburu komutanı Petro Kusık, Ukraynalıların topçu ateşini engellemek için Rus güçlerini şehir savaşına çektiğini söyledi. Ayrıca, "Dün, bizim için başarılı oldu - bir karşı saldırı başlattık ve bazı alanlarda onları bir veya iki blok geriye itmeyi başardık. Diğerlerinde bizi geri ittiler, ama sadece bir veya iki bina. Dün istilacılar ciddi kayıplar verdi - eğer her gün dün gibi olsaydı, her şey yakında sona ererdi." Kusık, topçu ve tıbbi malzeme eksikliğinden şikayet ederek, "Pozisyonlarımızı koruma emri var ve onları tutuyoruz. Cerrahların, askerlerin hayatını kurtarmak için uygun ekipman olmadan yaptıkları inanılmaz.” dedi.[91]
10 Haziran'da Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı şunları söyledi: "10 Haziran itibarıyla, Syevyerodonetsk çevresindeki Rus kuvvetleri şehrin güneyine ilerlemedi. Yoğun sokak sokak çatışmaları devam ediyor ve muhtemelen her iki taraf da çok sayıda kayıp veriyor."[92]
11 Haziran'da LHC yetkilileri, Azot Tesisi'ndeki Ukrayna kuvvetleriyle hava savunma sığınaklarında bulunan 500 sivilin tahliyesine ilişkin görüşmelerin sürdüğünü ve tesiste 400 Ukraynalı askerin daha bulunduğunu söyledi.[93]
12 Haziran'da Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, her iki tarafın da "kelimenin tam anlamıyla her metre" için savaştığını söyledi. Ukrayna Başkomutanı Valeriy Zalujyi, topçuların Ruslara karşı "on kat avantaj" sağladığını iddia etti. LHC'nin başkanı Leonid Paseçnik'e göre, Azot Tesisi'nden Syevyerodonetsk'i bombalayanlar Ukrayna kuvvetleriydi.[94] Hayday, savunucuların durumunun zor olmaya devam ettiğini söyledi. "Çatışmalar devam ediyor ama ne yazık ki şehrin çoğu Rus kontrolünde. Sokaklarda bazı konumsal savaşlar yaşanıyor." dedi. Azot fabrikasıyla ilgili iddialara gelince: "Azot fabrikasının abluka altına alınmasıyla ilgili hikaye, Rus propagandacıları tarafından yayılan tamamen yalandır." dedi.[95] Hayday ayrıca Ukrayna televizyonuna Ukrayna kuvvetlerinin sokak savaşlarında başarısız olduğunu ve yerleşim bölgelerindeki çatışmaları Rus topçularının kazandığını söyledi.[96]
13 Haziran'da Vali Hayday'ya göre, Syevyerodonetsk'i Ukrayna'nın geri kalanına bağlayan üç köprünün sonuncusu yıkıldı. Rus kuvvetlerinin şehrin yüzde 70'ini kontrol ettiği bildirildi. Donetsk Halk Cumhuriyeti (DHC) temsilcisi Eduard Basurin medyaya şunları söyledi: "Orada bulunan Ukraynalı birlikler (Syevyerodonetsk'te) sonsuza kadar oradadır."[97] BBC, Donets Nehri'ni geçerek şehre giden üç köprünün de yıkıldığını bildirdi.[98]
14 Haziran 2022'de Ukraynalı kaynaklar, Rusya'nın şehrin yüzde 80'ini kontrol ettiğini ve tüm kaçış yollarını kapattığını kabul etti.[26]
Ukrayna'nın teslim olma ültimatomunu reddetmesi
15 Haziran'a kadar Syevyerodonetsk'in çoğu "büyük ölçüde harabeye dönmüştü" ve Rusya, Ukraynalı savunucuları "anlamsız direnişi durdurmaya ve silahları bırakmaya" çağırdı. Rus yetkililer, Ukrayna'yı tahliye çabalarını aksatmakla suçlarken, Azot tesisinden Rus topraklarına insani bir koridor açtığını söyledi. Belediye Başkanı Oleksandr Stryuk, Rus kuvvetlerinin şehri çeşitli yönlerden yağmaladığını, ancak Ukrayna kuvvetlerinin tamamen kesilmediğini ve tahliye yollarının hala mevcut olduğunu vurguladı.[99][100] 15 Haziran'da, Ukrayna'nın şehri teslim etmesi için Rus ültimatomu dikkate alınmadı ve çatışmalar devam etti.[99][100]
16 Haziran'da, geri çekilebilecek Ukrayna kuvvetlerine Lısıçansk'a doğru çekilme emri verildiği bildirildi.[101] Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, "Syevyerodonetsk'e giden dört köprünün yıkılmasına rağmen birkaç lojistik güzergahı koruduğunu" iddia etti.[102] Ertesi gün, 17 Haziran, Rus medyası Ukrayna askerî personelinin "teslim olmaya başladığını" bildirdi.[103] ISW, savaşın, savaşın başka yerlerinde kullanılabilecek Rus güçlerini bağladığını savundu ve Rusya'nın "mevcut savaş gücünün büyük çoğunluğunu diğer ilerleme eksenleri pahasına Syevyerodonetsk ve Lısıçansk'ı ele geçirmek için yoğunlaştırdığını ve bunu yapmak için ağır kayıplar verdiğini" gözlemledi.[104]
18 Haziran'da Vali Serhiy Hayday Telegram'a şunları yazdı: "Şimdi en şiddetli savaşlar Syevyerodonetsk yakınlarında. Onlar [Rusya] şehri tamamen kontrol etmiyor. Savunucularımız her yönden Ruslarla savaşıyor."[105] Ukrayna, şehirdeki kuvvetlerine topçu desteği sağlamak için AHS Krab'ı görevlendirdiğini iddia etti.[106] Ukraynalılar ayrıca Rusya'nın 11. Ayrı Motorlu Tüfek Alayına ağır kayıplar verdiklerini ve onu "savaş kabiliyetini geri kazanmak için muharebe operasyonları alanından" çekilmeye zorladıklarını iddia ettiler.[107] Ukrayna Genelkurmayı, "topçu ateşi ve saldırı sonucunda" Rus kuvvetlerinin Metiolkine köyünde kısmi başarı elde ettiğini ve "bir dayanak elde etmeye çalıştığını" söyledi. Hayday, şehrin güneydoğusunda yer alan köyde “zorlu savaşlardan” söz etti. TASS, "birçok" Ukraynalı askerin teslim olduğunu iddia etti.[108]
19 Haziran'da, yeni Rus saldırıları, Ukrayna'yı şehrin güneydoğusunda bulunan Toşkivka'nın savunmasına takviye yapmaya zorladı. Tankların ve Grad'ların bölgeyi güçlendirmek için konuşlandırıldığı görüldü ve bir tank mürettebatının varış noktalarını doğruladığı ileri sürüldü. Cep yaklaşık %75 oranında Rus kuvvetleri tarafından kapatıldığından, Ukrayna kuvvetlerini Syevyerodonetsk cebinde tuzağa düşürmek için bir Rus kıskaç manevrasının kullanılacağına dair korkular vardı. Syevyerodonetsk'te kalma ve şehir için savaşmaya devam etme kararı, Rus kuşatması riski nedeniyle Ukraynalı komutanlar tarafından riskli olarak kabul edildi. Ukrayna eski savunma bakanı Andriy Zagorodnyuk, "Şu anda asıl amaç, Donbas'taki Rusları tamamen tüketmek zorunda olduğumuz fırsat penceresini kullanmak. Biz hareket edersek onlar hareket ederdi. Onlarla bir yerde buluşmamız gerekecekti. Putin sadece Syevyerodonetsk'i istemiyor. Durduruluncaya kadar devam edeceklerdir."[109]
Belediye Başkanı Oleksandr Stryuk 20 Haziran'da yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın hâlâ şehrin "üçte birinden fazlasını" kontrol ettiğini söyledi. Aynı gün Vali Hayday, Ukrayna'nın Metyolkine'nin kontrolünü Rus kuvvetlerine[110] kaptırdığını ve Syevyerodonetsk'in "çoğu"nun Rus ordusunun kontrolü altında olduğunu, Ukrayna ordusunun ise sadece sanayi bölgesini ve Azot fabrikasının topraklarını kontrol ettiğini doğruladı. Ayrıca Lısıçansk- Bahmut yolunun "neredeyse bütün gün bombalandığını" söyledi.[111]
21 Haziran'da Hayday, Rus kuvvetlerinin savaş alanındaki üstünlüğüne dikkat çekerek, "İHA'larla gece gündüz havayı izlediklerini, ateş gücünü ayarladıklarını, savunma alanlarındaki değişikliklerimize hızla uyum sağladıklarını" söyledi.[112][113]
22 Haziran'da Ukraynalılar, Lısıçansk'ın güneyindeki Toşkivka, Pidlisne ve Mırna Dolına yerleşimlerinin kontrolünü kaybettiklerini söylediler.[114] 23 Haziran'da Rus kuvvetleri, ertesi gün tamamen ele geçirdiklerini iddia ettikleri Hirske ve Zolote kasabalarını kuşattı.[115][116]
Syevyerodonetsk'in düşüşü
24 Haziran'da Vali Hayday, Ukrayna kuvvetlerine şehirden çekilme emri verildiğini açıkladı ve şunları söyledi: Yeni pozisyonlara çekilmeleri için emir aldılar... ve oradan operasyonlarına devam ediyorlar. Sırf kalmak için aylarca yıkılan mevzilerde kalmanın bir anlamı yoktur."[117] CNN, ilerleyen Rus birlikleri tarafından uygulanan yakıp yıkma taktiklerinin devam ettiği sırada, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine şehri tahliye etmeleri emredildiğini ve birkaç yüz sivilin Azot Kimyasal Tesisi'ne sığındığını bildirdi. Bu, bir ay önce Mayıs ayında Mariupol'daki Azovstal Çelik Fabrikası'ndaki sivil mültecilerle karşılaştırıldı.[118] Aynı zamanda, Rus kaynakları Ukrayna kuvvetlerinin son iki gün içinde Hirske, Zolote ve Lısıçansk yakınlarında 800 mahkum da dahil olmak üzere 1000'den fazla kayıp verdiğini belirtti.[119] Geri çekilme, önceki birkaç gün içinde gerçekleşmişti.[120] Ukrayna'nın Donets Nehri üzerindeki geri çekilişi çoğunlukla geceleri gerçekleştirildi ve Rus bombardımanı nedeniyle geçişlerin yerleri sürekli değiştirildi. Geri çekilme sırasında kimsenin ölmediği düşünülüyordu.[121]
25 Haziran'da Rus kuvvetleri, Ukrayna ordusunun geri çekilmesinin ardından Syevyerodonetsk'in[2] tam kontrolünü ele geçirdi.[122] Yaklaşık 10.000 sivil şehirde kaldı. Bu sayı, savaş öncesi seviyenin yüzde onuydu.[123]
Sırotıne, Voronove ve Borivske yerleşimleri de ele geçirildi.[3] Bu sırada Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Hanna Maliar, sosyal medyada askeri bilgileri paylaşarak savaş sırasında askeri operasyonları aksattığı iddiasıyla sivilleri eleştirdi.[124][125]
Sonrası
Ukrayna cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin danışmanı Oleksiy Arestoviç, Ukrayna özel kuvvetlerinin topçu saldırılarını yönlendirmek için şehirde geride kaldığını iddia etti. TASS'a göre, Ukrayna bombardımanı, Ukrayna birliklerinin ayrılmasından saatler sonra sivillerin Azot Kimyasal Tesisi'nden tahliyesini engelledi. Ukrayna özel kuvvetlerinin Rus askerleriyle doğrudan çatışmaya girdiğinden bahsedilmedi.[126]
25 Haziran'da Rus ve LHC kuvvetleri Lısıçansk'ı kuşatmaya başladı.
Haziran sonu-Temmuz başında Associated Press, Syevyerodonetsk'ten geri çekilen ve bazıları savaşı "Dünyadaki cehennem" olarak nitelendiren ve şehri "yanmış bir çöl" olarak nitelendiren Ukraynalı askerlerle röportaj yaptı. Ukrayna Ulusal Muhafızları Svoboda Taburu'nun ikinci komutanı Teğmen Volodimir Nazarenko, Rus tanklarının sokak çatışmaları sırasında olası her türlü savunma mevzisini yok ettiğini ve şehrin günlük bombardımanlarla "metodik olarak düzleştirildiğini" söyledi. Taburdan bir başka asker, savaş için "insani durumlar değildi" diyerek, geri çekilme emri verilmeden önce direnen yoldaşlarını överek, "Çocuklarımızın iç güçleri, şehri son ana kadar ellerinde tutmalarına izin verdi." dedi.[127]
8 Temmuz'da, Syevyerodonetsk'in ele geçirilmesinden iki hafta sonra, Luhansk Valisi Serhiy Hayday, şehirdeki yaşam koşullarının kötüleşmeye devam ettiği ve şehrin kritik altyapısının - su ve elektrik hizmetleri gibi - "insani bir felaketin eşiğinde" olduğu konusunda uyardı. Sıcak apartmanlarda cesetler çürürken kanalizasyon sistemi çalışmaz halde kalmıştı. Hayday, Rusların "hiçbir şeyi tamir edemediklerini" söyledi ve Rus güçlerini taarruzları sırasında "yakıp yıkma" taktiklerini kullanmakla suçlamaya devam etti. Şu anda şehirde 8 bin kişinin kaldığını da sözlerine ekledi.[128]
Analiz
Savaş Araştırmaları Enstitüsü (ISW) 28 Mayıs'ta Rus ordusunun muharebede etkili kuvvetlerinin büyük bir bölümünü Syevyerodonetsk Muharebesi'ne yönlendirdiğini, diğer cephe hatlarını zayıflattığını ve kalan birliklerini tüketme riskini taşıdığına karar verdi. ISW, Syevyerodonetsk'in ele geçirilmesi için harcanan çabanın, bölgenin sınırlı stratejik değeri için uygun görünmediği konusunda uyardı. Ukraynalı askeri analist Oleh Jıdanov, bunun Batı askeri yardımı Ukrayna kuvvetlerine ulaşmadan önce Rusya'nın üstlenebileceği son saldırı olduğuna inanıyor.[129] Ukrayna kuvvetleri, güçlerini korumak için geri çekiliyor olabilir.[130]
4 Haziran'da Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı şunları söyledi: "Ukrayna kuvvetleri, Ukrayna'nın doğusundaki tartışmalı Syevyerodonetsk şehrinde karşı saldırıya geçti ve muhtemelen Rus kuvvetlerinin daha önce muharebe birimlerini ve ateş gücünü yoğunlaştırarak elde ettiği operasyonel ivmeyi köreltti".[131]
ISW'ye göre Ukrayna, tüm Syevyerodonetsk'i elinde tutmak yerine Rus kayıplarına neden olmak amacıyla şehrin esnek bir savunmasını sürdürüyor gibi görünüyor. Bildirildiğine göre, 5 Haziran'da şehrin yaklaşık yarısını geri alan bir ilerlemenin ardından, Ukrayna kuvvetleri ertesi gün Rus bombardımanından sonra geri çekildi.[132]
6 Haziran'da Frederick Kagan, Rus kuvvetlerinin "yolundaki her şeyi yok etmek için devasa topçu barajları kullanarak ileri doğru sürünerek Rusya'nın morali bozuk ve korkmuş askerlerinin enkazın içine girmesine izin verdiğini" söyledi.[133]
12 Haziran'da Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeriy Zalujni Telegram'a şunları yazdı: "Düşmanın ana çabalarını Luhansk bölgesinin kuzeyinde yoğunlaştırdığını vurguladım. Toplu halde top kullanıyorlar ve ne yazık ki on kat ateş avantajına sahipler. Her şeye rağmen pozisyonumuzu korumaya devam ediyoruz. Ukrayna topraklarının her metresine sadece bizim değil, istilacının da kanı dökülüyor. Durum, özellikle Syevyerodonetsk şehrinde karmaşık. Düşman tarafından orada yedi tabur taktik grubu konuşlandırıldı. Yoğun ateşe rağmen düşmanı durdurmayı başardık."[134]
17 Haziran'da Ukrayna Svoboda Taburu komutanı Petro Kuzık şehirdeki çatışmalarla ilgili analizini yaptı. Ukrayna'nın şehrin %40-60'ını kontrol ettiğini iddia etti. Ancak hatlar sürekli değişiyordu. Batı silahlarının tedarikinden şikayet etti: "Ciddi teçhizata ve daha fazla tanka ihtiyacımız var. Şu anda piyade askerleri için ekipman alıyoruz. Sonuç olarak, bir gerilla savaşı vermek zorundayız." Ayrıca "Rus tankları bize iki kilometre mesafeden vuruyor ve binaların arkasına saklanıyor." dedi. Üç köprünün yıkıldığını kabul etti, ancak “Şimdi köprüler yıkıldı, kayıklar, halatlar kullanıyoruz, hatta yüzüyoruz” dedi. Azot Kimya Tesisi hakkında "En savunmasız yerdeler çünkü er ya da geç tesis yok edilecek. Büyük bir kimyasal madde stoğuna sahip olduğu için bir felaket olacak. Tüm bölge için ekolojik bir felaket olacak. Öngörülemeyen bir patlama olursa, şehir olmayacak, şehir savunucuları olmayacak, saldırgan olmayacak. Her şeyi yok edecek." dedi. Rus güçlerini anlatırken "Ukraynalıların mevzi aldıklarını gördüklerinde binalara saldırmama ve ele geçirmeme taktiğine sahipler. Sadece yıkıyorlar."[135]
ISW 20 Haziran'da şunları yazdı: "Rus kuvvetleri muhtemelen önümüzdeki haftalarda Syevyerodonetsk'i ele geçirebilecek, ancak mevcut kuvvetlerinin çoğunu bu küçük alanda yoğunlaştırma pahasına."[112]
ISW 23 Haziran'da şunları yazdı: "Luhansk Oblast İdaresi Başkanı Serhiy Hayday 23 Haziran'da Ukrayna birliklerinin Lısıçansk'ta kuşatmayı önlemek için geri çekilmek zorunda kalabileceğini belirtti... Ukrayna birlikleri haftalarca önemli miktarda Rus personel, silah ve teçhizatını yok etmeyi başardı ve Rus kuvvetlerinin daha avantajlı ilerleme eksenlerine odaklanmasını engellerken, muhtemelen Rus kuvvetlerinin genel yeteneklerini azalttı."[136]
Kayıplar
Syevyerodonetsk'te sivil tesislere çok sayıda saldırı düzenlendi. 17 Mart 2022'de Luhansk Oblast Valisi Serhiy Hayday, Rus kuvvetlerinin anneler ve çocuklar için tasarlanmış bir sığınağı vurduğunu bildirdi ve "Artık Luhansk bölgesinde güvenli bir yer yok" dedi.[137] 22 Mart'ta Hayday, Rusların bir çocuk hastanesini bombaladığını ve çatıyı ateşe verdiğini, ancak kimsenin yaralanmadığını söyledi.[138] Yerel kiliselerde hasar da bildirildi.[139] 7 Nisan 2022'de Rus kuvvetlerinin bir insani yardım merkezine saldırdığı ve şehirde 10 yüksek binayı ateşe verdiği bildirildi.[140]
Lısıçansk'ta, 25 Mayıs'ta Rus saldırılarında kentte öldürülen 150 sivilin toplu mezara gömüldüğü bildirildi.[141] 27 Mayıs'ta Syevyerodonetsk belediye başkanı, 24 Şubat 2022'de Rus istilasının başlamasından bu yana 1500'den fazla sivilin öldürüldüğünü açıkladı.[142]
30 Mayıs'a kadar, bombardıman o kadar yoğunlaşmıştı ki Ukraynalı yetkililer kayıpları saymayı bırakmıştı.[143]
14 Haziran'da Zelenski, Syevyerodonetsk, Lısıçansk ve çevresindeki bölge için savaşın insani maliyetini "korkunç" olarak nitelendirerek daha fazla dış askeri yardım çağrısında bulundu.[144]
8 Temmuz'da Ukrayna'nın Luhansk Valisi Serhiy Hayday, Syevyerodonetsk Muharebesi sırasında yüzlerce Kadirovitsı'nın öldüğünü iddia etti, ancak kesin bir sayı vermedi. Ayrıca, Rusya Ulusal Muhafız Biriminin Çeçen birliğinin liderlerinden birinin çatışmalar sırasında ciddi şekilde yaralandığını ve "ölüm kalım eşiğinde olabileceğini" iddia etti.[145]
Ayrıca bakınız
- Lısıçansk Muharebesi
- Syevyerodonetsk Muharebeleri (2014)
- Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında yapılan askerî harekatlar listesi
Kaynakça
- ^ a b c Andreikovets, Kostia (5 Haziran 2022). "Russian General Kutuzov was killed in eastern Ukraine". www.babel.ua. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022.
- ^ a b c "Sievierodonetsk falls to Russia after one of war's bloodiest fights". Reuters. 25 Haziran 2022. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2022.
- ^ a b "Российские военные заявили о полном контроле над Северодонецком". Radio Free Europe (Rusça). 26 Haziran 2022. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
The summary of the General Staff of the Armed Forces of Ukraine on the evening of June 25 says, among other things, that after the withdrawal of Ukrainian units, Russian troops are fixed in the areas of the settlements of Severodonetsk, Sirotino, Voronovo and Borovskoye.
- ^ a b "Минобороны впервые назвало командующих группировок войск на Украине". 24 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Intense fighting around Severodonetsk as Zelenskiy says Donbas is 'hell'". TheGuardian.com. 20 Mayıs 2022. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2022.
- ^ a b c "Russian Offensive Campaign Assessment, May 27". Institute for the Study of Warfare. 27 Mayıs 2022. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ a b c d Yaroslav Trofimov (10 Mayıs 2022). "Nearly Encircled, Ukraine's Last Stronghold in Luhansk Resists Russian Onslaught". The Wall Street Journal. 14 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ "Если не будет паритета в технике, ситуация будет крайне тяжелой – командир батальона "Свобода" об обороне Северодонецка". Ukrayinska Pravda. 25 Mayıs 2022. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ a b c "Russian Offensive Campaign Assessment, April 9". Institute for the Study of War. 9 Nisan 2022. 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022.
- ^ "Russia deploys its only Terminator company to Sievierodonetsk - British intelligence". Ukrinform. 22 Mayıs 2022. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JUNE 23". 23 Haziran 2022. 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ a b "Ukrainian army forces enemy to retreat from Kreminna in Luhansk region". www.ukrinform.net (İngilizce). 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022.
- ^ "Russian Soldier Down After Ukrainian Fire Hits Troop on Video". Newsweek. 28 Nisan 2022. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2022.
- ^ a b ""Everything is burning": the National Guardsmen show what the battles for Sievierodonetsk were like". Ukrainska Pravda (İngilizce). 22 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Ukrainian National Guard obliterates Russian MLRS near Severodonetsk". news.yahoo.com. 18 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Ukrainians cede land on eastern front, but hold on to hope". news.yahoo.com (İngilizce). 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "The soldiers of the National Guard of Ukraine showed how they blew up the bridge between Rubizhne and Sievierodonetsk". 18 Mayıs 2022. 4 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ Solovyeva, Antonina (3 Haziran 2022). "До Сєвєродонецька зайшов "Іноземний легіон" на допомогу ЗСУ, – Гайдай" (Ukraynaca). Ukrainian News Agency. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Russia Boosts Offensive In Eastern Ukraine As War Enters Fourth Month". 24 Mayıs 2022. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c "Russian Offensive Campaign Assessment, May 28". Institute for the Study of Warfare. 28 Mayıs 2022. 29 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022.
- ^ "A conversation with Minister of Defense of Ukraine Oleksii Reznikov". Atlantic Council. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2022.
- ^ "Ukraine war: Russian assault on key Donbas city intensifies". BBC News. 23 Mayıs 2022. 23 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022.
- ^ "Inside the battle for Severodonetsk, where a Ukrainian unit of 60 was reduced to just 4 soldiers". Task & Purpose (İngilizce). 8 Haziran 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022.
- ^ "Two killed in Russian shelling of Ukrainian school in Luhansk | NHK WORLD-JAPAN News". NHK WORLD (İngilizce). 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022.
- ^ Up to 26 May 2022, at least 1,500 people had been killed since the start of the Russian invasion on 24 February 2022,[1] 28 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. including around 400 who died by 12 April 2022.[2] 26 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b Karmanau, Yuras (14 Haziran 2022). "Russians control 80% of key Ukraine city, cut escape routes". Associated Press. 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022.
- ^ "Amid fierce fighting, Russian forces cut last Sievierodonetsk escape route". Reuters. 13 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022.
- ^ Beaumont (24 Haziran 2022). "Last Ukrainian forces in Sievierodonetsk ordered to withdraw". The Guardian. Kharkiv. ISSN 1756-3224. 24 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022.
- ^ "Окупанти обстріляли Сєвєродонецьк: що відомо про загиблих та постраждалих". ukrainenews.fakty.ua (Ukraynaca). 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Росія обстріляла Сєвєродонецьк: є жертва і поранені – ОДА". Радіо Свобода (Ukraynaca). 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Бої тривають майже у всіх довколишніх селах навколо Сєвєродонецька – голова Луганської обладміністрації". Інтерфакс-Україна (Ukraynaca). 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "У Сєвєродонецьку російський снаряд влучив у школу, де ховалися люди (відео)". www.unian.ua (Ukraynaca). 3 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "Новини України: Російське вторгнення: поточна ситуація на Луганщині". Гал-інфо. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2022.
- ^ "Russia claims it has taken 93% of territory of Ukraine's Luhansk region -TASS". finance.yahoo.com (İngilizce). 25 Mart 2022. 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2022.
- ^ "Russia aims to capture 4 regions in new eastern offensive: Ukraine". www.aa.com.tr. 19 Nisan 2022. 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2022.
- ^ "Russian forces control 60% of Rubizhne town in east Ukraine, says governor | Reuters.com". Reuters (İngilizce). 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022.
- ^ Presse, AFP-Agence France. "Sustained Bombardment Seen In Severodonetsk: AFP". www.barrons.com (İngilizce). 10 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, April 11". Institute for the Study of War. 11 Nisan 2022. 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, April 12". Institute for the Study of War. 12 Nisan 2022. 12 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2022.
- ^ "Russia begins Donbas offensive in eastern Ukraine". 18 Nisan 2022. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ "Russia begins large-scale military action to seize eastern Ukraine". the Guardian (İngilizce). 19 Nisan 2022. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2022.
- ^ Emmanuel Grynszpan (29 Nisan 2022). "War in Ukraine: In Sievierodonetsk, pro-Russians are waiting to be 'liberated'". Le Monde. 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
- ^ "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, MAY 6". 6 Mayıs 2022. 13 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ "Guerre en Ukraine : la ville de Severodonetsk quasiment encerclée par les Russes". LEFIGARO. 6 Mayıs 2022. 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, May 8". Institute for the Study of Warfare. 8 Mayıs 2022. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, May 9". Institute for the Study of Warfare. 9 Mayıs 2022. 10 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, May 10". Institute for the Study of Warfare. 10 Mayıs 2022. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ "The Russians Lost an Entire Battalion Trying to Cross a River in Eastern Ukraine". Forbes. 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2022.
- ^ "Ukrainian forces lose foothold in eastern town". CNN (İngilizce). 13 Mayıs 2022. 13 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, May 12". Institute for the Study of Warfare. 12 Mayıs 2022. 13 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, May 15". Institute for the Study of Warfare. 15 Mayıs 2022. 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, May 16". Institute for the Study of Warfare. 16 Mayıs 2022. 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, May 19". Institute for the Study of Warfare. 19 Mayıs 2022. 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
- ^ "Russia puts 'all its resources' into capture of key Ukraine city". aljazeera.com (İngilizce). 29 Mayıs 2022. 29 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022.
- ^ "Ukraine says Russian troops 'storming' Donbas city, in close-quarter fighting with defenders". CBC (İngilizce). 29 Mayıs 2022. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.
- ^ "Russians advancing into "middle of the city" in Severodonetsk, two people killed, Ukraine officials say". CNN (İngilizce). 29 Mayıs 2022. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2022.
- ^ Parekh (31 Mayıs 2022). "Russia assaults Sievierodonetsk wasteland, extends gas cuts to Europe". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ "Ukraine: Russia takes half of Severodonetsk, mayor says, as civilians shelter underground". Irish Times (İngilizce). 31 Mayıs 2022. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ "A Key Ukraine City Is Now "Divided In Half"". NDTV.com. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ "Ukraine reports 15,000 suspected war crimes". BBC News. 31 Mayıs 2022. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ "Ukraine war: Russians now control 'around 70%' of key city of Severodonetsk as governor says life is 'hell' for people of Luhansk". Sky News. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ "Ukrainian official says most rural settlements around Severodonetsk have fallen to Russian forces". CNN. 31 Mayıs 2022. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Russian troops control 70 percent of Severodonetsk: Luhansk governor". aljazeera.com (İngilizce). 31 Mayıs 2022. 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "Russian bombing of chemical plant 'madness' - Zelensky". BBC.com (İngilizce). 1 Haziran 2022. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "Children among 800 people hiding below Sievierodonetsk factory". the Guardian. 2 Haziran 2022. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "About 800 people hiding in bomb shelters under Azot plant in Sievierodonetsk". www.ukrinform.net. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Ukraine Live Updates: Russia Inches Toward Seizing Key Eastern City". The New York Times. 1 Haziran 2022. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
Russian forces have reached the city’s core, Serhiy Haidai, the Ukrainian head of the regional military administration, wrote on Telegram early Wednesday.
- ^ "Ukrainian official says about 80% of Severodonetsk is occupied by Russian forces". CNN (İngilizce). 1 Haziran 2022. 10 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ "Russia controls most of Severodonetsk but has sustained heavy losses – British MoD". euroweeklynews (İngilizce). 2 Haziran 2022. 12 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine has retaken about 20% of territory lost in Sievierodonetsk - regional head". 3 Haziran 2022. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Ukraine counterattack recaptures parts of Sievierodonetsk in Donbas". TheGuardian.com. 4 Haziran 2022. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Russians 'throwing all their reserves' at Severodonetsk". BBC.com (İngilizce). 3 Haziran 2022. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ "Live: Kyiv says it has regained ground in Sievierodonetsk". France24.com (İngilizce). 4 Haziran 2022. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ "'It's a war for Georgians as well': Foreign fighters in Severodonetsk". BBC (İngilizce). 3 Haziran 2022. 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ "2 journalists injured and driver killed near Severodonetsk". CNN.com (İngilizce). 3 Haziran 2022. 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ "Ukrainian official says Russian general given until June 10 to capture Severodonetsk or key highway". CNN.com (İngilizce). 5 Haziran 2022. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022.
- ^ "Ukrainian counterattacks in Severodonetsk are likely "blunting" Russian momentum: UK Ministry of Defense". CNN.com (İngilizce). 5 Haziran 2022. 5 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022.
- ^ "First Russian strikes on Kyiv in weeks among key developments from this weekend". CNN.com (İngilizce). 6 Haziran 2022. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022.
- ^ "War 'hottest' around Severodonetsk - military intelligence chief". BBC.com (İngilizce). 6 Haziran 2022. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine forces 'holding positions' in Sievierodonetsk — live updates". DW.com (İngilizce). 6 Haziran 2022. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022.
- ^ "It's like a horrifying version of "Counter-Strike": battalion commander on battles in Sievierodonetsk". Ukrainska Pravda. 6 Haziran 2022. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2022.
- ^ "Ukraine says it is holding off Russian assault in key eastern city". reuters.com (İngilizce). 8 Haziran 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine gives update on fighting in the east". BBC.com (İngilizce). 8 Haziran 2022. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine could pull back "to more fortified positions" in Severodonetsk, says official". CNN.com (İngilizce). 8 Haziran 2022. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022.
- ^ "Russia-Ukraine war: what we know on day 105 of the invasion". The Guardian.com (İngilizce). 8 Haziran 2022. 8 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022.
- ^ "Russia-Ukraine war: Russian bombardment of Sievierodonetsk 'pushes Ukrainian troops back to city's outskirts' – live". The Guardian. 8 Haziran 2022. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Most of Severodonetsk is under Russian control, Ukrainian official says". CNN.com (İngilizce). 8 Haziran 2022. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2022.
- ^ "Hundreds of civilians holed up at Severodonetsk chemical factory, lawyer says". The Washington Post.com (İngilizce). 8 Haziran 2022. 9 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022.
- ^ "Russian bombardment of Sievierodonetsk 'pushes Ukrainian troops back to city's outskirts' – as it happened". TheGuardian.com (İngilizce). 8 Haziran 2022. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2022.
- ^ "Russian bombardment of Sievierodonetsk 'pushes Ukrainian troops back to city's outskirts' – as it happened". BBC.com (İngilizce). 9 Haziran 2022. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine says troops holding on to Sievierodonetsk, advance in south". Reuters.com (İngilizce). 9 Haziran 2022. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2022.
- ^ "Russia-Ukraine war: 'intense street fighting' in Sievierodonetsk; Zelenskiy 'didn't want to hear' Russia warning, says Biden – live". theguardian.com (İngilizce). 11 Haziran 2022. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2022.
- ^ "Посол ЛНР: с боевиками на "Азоте" в Северодонецке идут переговоры о выходе мирных граждан" (Rusça). 11 Haziran 2022. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Ukrainian, Russian forces fight for 'every metre' in Severodonetsk". economictimes.indiatimes.com (İngilizce). 12 Haziran 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ "Severodonetsk, the epicentre of the battle for Ukraine's eastern Donbas region". 9news.com.au (İngilizce). 12 Haziran 2022. 12 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine war: Chemical plant hit as fighting rages in Severodonetsk". BBC.com (İngilizce). 12 Haziran 2022. 12 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2022.
- ^ Leo, Sand (13 Haziran 2022). "Ukraine war: Every bridge leading to key city Severodonetsk destroyed". BBC.com (İngilizce). 17 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2022.
- ^ "As it happened: Human cost of eastern city battle 'simply terrifying' - Zelensky". BBC News (İngilizce). 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022.
- ^ a b "Ukraine ignores Russian ultimatum to surrender Sievierodonetsk | Ukraine | The Guardian". amp.theguardian.com. 15 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b Polityuk (15 Haziran 2022). "Ukraine ignores Sievierodonetsk ultimatum, urges faster arms deliveries". Reuters (İngilizce). 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2022.
- ^ Gibbons-Neff (16 Haziran 2022). "On the edge of embattled twin cities, an uncovered mass grave for civilians grows". New York Times (İngilizce). 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, June 16". ISW (İngilizce). 16 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2022.
- ^ "В ЛНР сообщили о сдаче в плен части военнослужащих ВСУ на "Азоте"". tass.ru. 20 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2022.
- ^ "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JUNE 17". aljazeera.co. 17 Haziran 2022. 20 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022.
- ^ "В 'Fierce battles' outside Ukraine's Severodonetsk: Governor". aljazeera.co. 18 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022.
- ^ "155mm Krab SPH is game-changer in Severodonetsk, says Ukraine". bulgarianmilitary.com. 18 Haziran 2022. 18 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022.
- ^ Lister, Tim (21 Haziran 2022). "Two months on, Russia is still struggling to capture this small Ukrainian city". cnn.com (İngilizce). 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ "NATO Warns of Long Ukraine War as Russian Assaults Follow EU Boost for Kyiv". voanews.com. 19 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine rushes troops to reinforce its faltering defense of Sievierodonetsk". vnytimes.com. 19 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine says lost control of Sievierodonetsk village". straitstimes.com. 20 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2022.
- ^ "Luhansk military head: Russian army has enough firepower to launch a "large scale offensive" on Severodonetsk". cnn.com. 20 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ a b Lister, Tim (20 Haziran 2022). "Two months on, Russia is still struggling to capture this small Ukrainian city". cnn.com (İngilizce). 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine braces for Russian 'storm' in east in run-up to EU meeting". reuters.com (İngilizce). 21 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2022.
- ^ "Russian forces capture several more settlements in Ukraine's Luhansk region". Reuters. 22 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, June 23". 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Russia Has Potential Plan To Smash Ukrainian Stronghold In Luhansk Region". 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Severodonetsk: Ukrainian forces told to retreat from key eastern city". BBC. 24 Haziran 2022. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine to withdraw from key city of Severodonetsk as Russia's advance grinds on". CNN. 24 Haziran 2022. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". tass.ru. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2022.
- ^ "National Guards give reasons for their withdrawal from Sievierodonetsk". news.yahoo.com (İngilizce). 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2022.
- ^ "How Ukrainian defenders left Sievierodonetsk in boats under cover of night". 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Mayor Says Ukrainian Troops Have 'Almost Left' Sievierodonetsk". 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ Ponomarenko, Illia (30 Haziran 2022). "As Ukraine withdraws from Sievierodonetsk, Battle of Donbas enters next phase". Kyiv Independent. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2022.
- ^ "Российские военные заявили о полном контроле над Северодонецком". Radio Free Europe (Rusça). 26 Haziran 2022. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
Deputy Minister of Defense of Ukraine Anna Malyar criticized the media that reported on the withdrawal of troops: “Public demonstration by civilians of awareness of the course of military operations and reporting this on social networks partly disrupts military operations – as was the case yesterday and the day before yesterday in Severodonetsk. When they simply did not allow the Armed Forces to finalize what was planned, ” Malyar quotes the BBC .
- ^ "Premature unofficial reports in social media hinder Ukrainian army from finishing tasks in Severodonetsk". Interfax-Ukraine (İngilizce). 25 Haziran 2022. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Ukraine suffers major setback after fall of Sievierodonetsk". Reuters. 26 Haziran 2022. 27 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2022.
- ^ "'Hell on earth': Ukrainian soldiers describe eastern front". Associated Press. 4 Temmuz 2022. 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2020.
- ^ "Severodonetsk on the verge of 'humanitarian catastrophe,' Ukrainian official warns". CBC. 8 Temmuz 2022. 9 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Russians, Ukrainians fight block by block in eastern city". Associated Press (İngilizce). 31 Mayıs 2022. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ "Ukrainian forces withdrawing from key city in Donbas mostly under Russian control". The Denver Gazette (İngilizce). 31 Mayıs 2022. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "Ukrainian counterattacks in Severodonetsk are likely "blunting" Russian momentum: UK Ministry of Defense". CNN (İngilizce). 4 Haziran 2022. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022.
- ^ "Russian Offensive Campaign Assessment, June 8" (İngilizce). 8 Haziran 2022. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2022.
- ^ Kagan (7 Haziran 2022). "Op-ed: The New Russian Offensive Is Intended to Project Power It Cannot Sustain". The Institute for the Study of War (ISW) (İngilizce). 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine army chief has requested more 155mm artillery from the United States" (İngilizce). 13 Haziran 2022. 14 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2022.
- ^ Sparks, John (17 Haziran 2022). "Ukraine war: 'We need serious equipment and more tanks', says commander defending Severodonetsk". Sky News (İngilizce). 20 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022.
- ^ "RUSSIAN OFFENSIVE CAMPAIGN ASSESSMENT, JUNE 23". ISW (İngilizce). 23 Haziran 2022. 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022.
- ^ "Russian invaders fire on shelter for mothers and children in Sievierodonetsk". Ukrinform. 17 Mart 2022. 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ "Російські окупанти обстріляли дитячу лікарню в Сєвєродонецьку: дітей та персонал вдалося врятувати". Vilne Radio (Ukraynaca). 22 Mart 2022. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ "When Christians are bombing Christian churches (PHOTOS)". Orthodox Times. 30 Mart 2022. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2022.
- ^ "Ukrainians blast Russian armor with U.K. missile system". Newsweek (İngilizce). 7 Nisan 2022. 7 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2022.
- ^ Beaumont, Peter (26 Mayıs 2022). "Ukrainians burying civilians in mass graves as Russia advances". the Guardian (İngilizce). 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022.
- ^ "Ukraine live: At least 1,500 dead in city of Sievierodonetsk". euronews (İngilizce). 27 Mayıs 2022. 27 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2022.
- ^ Sommerville, Quentin (30 Mayıs 2022). "'I watched from afar Russia's latest merciless assault on Severodonetsk'". BBC (İngilizce). 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
- ^ "Ukraine's Zelenski Pleads For Arms As Russia Lays Siege To Severodonetsk". NDTV. 14 Haziran 2022. 21 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ "Largest number of 'Kadyrovites' killed in Severodonetsk, says local governor". Yahoo News. 8 Temmuz 2022. 8 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.