Hinduizm, çok kapsamlı inanç ve yaşam felsefesinin toplamıdır. Özellikle Hindistan, Nepal ve Bangladeş'te yaygındır. Günümüzde yaklaşık 1.25 milyar izleyeni ile Hristiyanlık ve İslam'dan sonra üçüncü sırada yer alan Hinduizm inancının neredeyse tüm takipçileri Hindistan ve çevresinde bulunmaktadır. Budizm ve Zen Budizmi gibi çeşitli ekoller Hinduizm'den kaynaklanıp ayrılmıştır.
Vişnu, Vaişnavizm'de Mutlak Varlık, Nihai Benlik; Yüce Tanrı. Vişnu veya Yüce Tanrı'nın en yüce varoluşsal konumu Hindu kutsal metinlerinden Yajurveda, Rigveda ve Bhagavad Gita'da bildirilir.
Krişna Vaişnavizm'de varlığın Nihai Kaynağı ve Dayanağı olarak kabul edilen Yüce Tanrı'dır. Vişnu ve Krişna'nın her ikisi de Yüce Tanrı'ya işaret eder ve aynı tek kişiyi temsil eder, ancak hangi suretin Tanrı'nın esas sureti olduğu Vaişnavalarca tartışılmıştır. Bazı Vaişnava geleneklerinde Krişna Yüce Tanrı'nın dünyadaki sekizinci sureti olduğu kabul edilirken Gaudiya Vaişnavizmi'nde Krişna'nın Yüce Tanrı'nın esas ismi ve sureti olduğu olduğu, Vişnu dahil diğer tüm suretlerin temeli olduğuna inanılmıştır.
Kaliya Hint mitolojisinde Vrindavan'da Yamuna nehrinde yaşayan zehirli bir Nāga dır. Yamuna'da etrafındaki su dört fersah boyunca zehirle kaynar. Yanına hiçbir hayvan yanaşamaz ve nehir kenarında yalnızca bir tek Kadamba ağacı vardır.
Bhagavad Gita, kısaca Gita, kutsal bir Hindu metni, ve edebiyat tarihindeki ve felsefedeki en önemli metinlerden biri kabul edilir. Kabaca Bhagavat Gita'da 700 vecize vardır ve Mahabharata destanının bir parçasıdır. Bhagavat Gita'daki öğretmen, Hindularca Tanrı'nın tezahürü olarak görülen ve Bhagavan, ilahi olan, olarak hitap edilen Krişnadır.
Hare Krişna mantrası veya Mahā-mantra, on altı kelimeden oluşan bir Vaişnava mantrasıdır. Gaudiya Vaişnava teolojisine göre, kişinin gerçek bilinçsel konumu ve varoluşsal amacı saf Tanrı (Krişna) sevgisidir. 1960'lardan bu yana A. C. Bhaktivedanta Swami Prabhupada ve Uluslararası Krişna Bilinci Topluluğu sayesinde, Hindistan'ın dışında da çok bilinen bir mantra haline gelmiştir.
Bhakti yoga, herhangi bir kişisel tanrıya karşı sevgi dolu adanmaya odaklanan Hinduizm içindeki ruhsal bir yol veya ruhsal uygulamadır. Hinduizmde Mokşa'ya giden birkaç yoldan biridir, diğer yollar Cnana yoga, Karma yoga ve Kriya yogadır.
Vaişnavizm, Şaivizm, Şaktizm ve Smartizm ile birlikte başlıca Hindu mezheplerinden biridir. Vişnu'yu tanrılar dahil tüm ruhların ve varlıkların kaynağı, kökeni ve dayanağı olan Mutlak Şahıs (Paramātman) ve Mutlak Varlık (Parabrahman) olarak betimlediği için Vaişnavizm olarak adlandırılır. Vaişnavizm'in temel metinleri arasında Vedalar, Upanişadlar, Bhagavad Gita, Pancharatra (Agama) metinleri, Naalayira Divya Prabhandham ve Bhagavata Purana yer alır.
Çaitanya Mahaprabhu öğrencileri ve çeşitli kutsal metinler tarafından Radha ve Krişna'nın ortak avatarı olarak kabul edilen bir 15. yüzyıl Vaişnava azizi.
Para Brahman veya Param Brahman Vedik felsefeye göre tüm tanımlamaların ve kavramların ötesinde olan "Yüce Brahman"dır. Evrene ve ötesinde, tüm varlıklara sonsuz nüfuz eden biçimsiz Var Olan, Maya'yı aşkın Nihai Varlık olarak tanımlanır.
Vişiştadvaita Vedanta geleneğine ait bir Vaişnavizm ekolüdür. "Ayrımlar içeren ikiliksizlik" anlamına gelen Vişiştadvaita, Brahman'ı Nihai Gerçeklik olarak tanıyan ve aynı zamanda çokluğunu da kabul eden nondüalist bir felsefedir. Bu felsefe, "nitelikli monizm", "tanımsal monizm" veya "nitelikli ikiliksizlik" biçimi olarak ifade edilebilir. Vişiştadvaita, tüm çeşitliliğin nihai olarak tek temelden dallandığı, tüm farklılıkların ardında temel bir birliğin bulunduğu anlayışını temsil etmektedir.
Klasik teizm veya klasik tanrıcılık; Tanrı'nın diğer tüm varlıkların kaynağı ve kökeni olan tekil Mutlak Varlık, Mutlak Benlik ve Nihai Kişi olarak nitelendirildiği teizm biçimidir.
Paramatman veya Paramātmā, Hint teolojisinin Vedanta ve Yoga ekollerinde Mutlak Benlik ve Nihai Kişi'dir. Paramatman, mutlak ve nihai gerçeklikle ruhsal olarak özdeş olan "İlksel Benlik" veya "Aşkın Benlik" olarak da nitelenir.
Gaudiya Vaişnavizmi veya Çaitanya Vaişnavizmi, Çaitanya Mahaprabhu'nun (1486–1534) öğretisini esas alan bir Vaişnav Hindu mezhebidir. "Gaudiya", Bengal'in Gaura veya Gauḍa bölgesini ifade eder ve Vaişnavizm "Vişnu'ya tapmak" anlamına gelir. Gaudiya Vaişnavizmi Krişnaizm'in, yani Krişna merkezli Vaişnav geleneklerinin bir parçasıdır. Teolojik temeli esas olarak Çaitanya'nın ilk takipçileri olan Sanatana Goswami, Rupa Goswami, Jiva Goswami, Gopala Bhatta Goswami ve birçok farklı figür tarafından yorumlandığı şekliyle Bhagavad Gita ve Bhagavata Purana'ya dayanmaktadır.
Hridayananda Das(a) Goswami Amerikalı bir Vaişnavizm dini lideri ve vaizi, Uluslararası Krishna Bilinci Derneği'nin (ISKCON) önde gelen ruhani liderlerinden ve ISKCON kurucusu Bhaktivedanta Swami Prabhupada'nın en seçkin müritlerinden biri, yakın dostu ve bizzat kendisi tarafından görevlendirilen vaiz, guru ve ISKCON Yönetim Kurulunun 1974'ten beri üyesidir.
Bhagavan Dharmî dinlerde devalardan farklı olarak Yüce Tanrı'yı ifade etmek için kullanılan kelimedir. Türkçeye "Rab", "Tanrı" olarak çevirilebilir. Özellikle Vaişnavizm'de Krişna ve Vişnu'yu belirtmek için kullanılır.
Bhagavata Purana veya Srimad Bhagavatam (Śrīmad Bhāgavatam), Srimad Bhagavata Mahapurana veya kısaca Bhagavata (Bhāgavata), Hinduizm'in on sekiz büyük Purana'sından (Mahapuranalar) biridir.
Anlaşılamaz Farklılık ve Özdeşlik, ruhların Tanrı'yla nitel anlamda aynı, nicel anlamda farklı olduğunu savunan Vedantik ekoldür. Sanskrit karşılığı Açintya Bheda Abheda ifadesidir; açintya 'kavranılamaz/anlaşılamaz', bheda 'fark', abheda 'farksız' anlamına gelir.
Jiva, Jivātman veya jīva-bhūta, Hinduizm ve Jainizm geleneklerinde ruh kavramının karşılığıdır. Kelime, Sanskrit fiil kökü olan ve "yaşamak" anlamına gelen jīv'den türemiştir. Jiva kavramı, Bhagavad Gita ve Upanişadlar gibi çeşitli metinlerde tanımlanmıştır.
Hinduizm'de Yüce Tanrı, tanrıların (deva) ve iblislerin (asura) ötesindeki en yüce, Mutlak Varlık (Brahman/Parabrahman) ve Mutlak Benlik olan Nihai Şahıs (Paramatman)'dır.
