İçeriğe atla

Suyılanı-Erboğa Süperkümesi

Koordinat:Sky map 13sa 13d 35,3s; -33º 21' 53″
Suyılanı-Erboğa Süperkümesi
Suyılanı Süperkümesi'nin üç boyutlu haritası
Gözlem verisi (Dönem J2000)
Sağ açıklık (α)13sa 13d 35,3s[1]
Dik açıklık (δ)-33° 21′ 53″[1]
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)0,016000[1]
Dikey hız ()4797 km/sn[1]
Uzaklık226,35 MIy (69,4 Mpc)[1]
Katalog belirtmeleri
Hydra-Centaurus Supercluster • SCL 128

Suyılanı-Erboğa Süperkümesi (SCl 128) veya Suyılanı ve Erboğa Süperkümesi, Samanyolu'nun da bulunduğu Başak Süperkümesi'nin en yakın komşusu olan süperkümedir. Suyılanı Süperkümesi büyük bir süperküme olmadığı için, Erboğa Süperkümesi ile birlikte incelenir. Bununla birlikte iki süperkümeyi de inceleyen yazarların pek çoğu, iki süperkümenin birbirinden ayrı yapılar olduğu konusunda hemfikirdirler.

Suyılanı-Erboğa

Küme, hâkim küme Erboğa da içerisinde olmak üzere dört büyük gökada kümesini içerir.

ve yakınında

150 ila 200 milyon ışık yılı uzaklıktaki merkezi kümelerin yanı sıra, birkaç küçük küme de gruba dahildir.

Bu süperkümenin yakınında Cetvel Kümesi'nin (Abell 3627) egemen olduğu Büyük Çekici yer alır. Bu devasa gökada kümesi muazzam bir kütleçekim kuvveti uygular ve 50 Mpc içindeki tüm maddelerin Cetvel Kümesi'ne doğru 600 km/sn'lik bir kitlesel akış yaşamasına neden olur.[2]

Laniakea

2014 yılında yapılan bir tebliğ, Erboğa Süperkümesi'nin (Suyılanı-Erboğa), Büyük Çekici merkezli Laniakea adlı daha büyük bir süperkümeye dahil bir lob olduğunu belirtiyor. Bu süperküme Başak Süperkümesi'ni, dolayısıyla Dünya'nın bulunduğu Samanyolu'nu da içermektedir.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "NED results for object Hydra-Centaurus Supercluster*". NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021. 
  2. ^ Plionis, Manolis; Valdarnini, Riccardo (1 Mart 1991). "Evidence for large-scale structure on scales about 300/h MPC". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 249 (1). ss. 46-61. Bibcode:1991MNRAS.249...46P. doi:10.1093/mnras/249.1.46. 
  3. ^ R. Brent Tully; Helene Courtois; Yehuda Hoffman; Daniel Pomarède (2 Eylül 2014). "The Laniakea supercluster of galaxies". Nature. 513 (7516) (4 Eylül 2014 tarihinde yayınlandı). ss. 71-73. arXiv:1409.0880 $2. Bibcode:2014Natur.513...71T. doi:10.1038/nature13674. PMID 25186900. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Başak Süperkümesi</span>

Başak Süperkümesi veya Yerel Süperküme, Samanyolu ve Andromeda gökadaları ile diğerlerini de içeren Başak Kümesi ve Yerel Grup'u barındıran süperkümedir. Çapı yaklaşık 33 megaparsek olan bu süperkümede en az 100 adet gökada grubu ve kümesi bulunmaktadır. Gözlemlenebilir evrendeki yaklaşık 10 milyon süperkümeden biri olan Başak Süperkümesi, Balıklar-Balina Süperküme Kompleksi adı verilen bir gökada iplikçiği içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Süperküme</span>

Süperkümeler küçük gökada kümelerinden ve gökada gruplarından oluşan büyük kümeler olup Evren'de şimdilik gözlemlenebilen en büyük yapı birimleridir. Süperkümelerin varlığı gökadaların Evren'de tek biçimli dağılmamış olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Galaksi grubu</span> kütleçekim etkisiyle birbirlerine bağlı birçok gökadadan oluşan bir topluluk

Galaksi grubu (veya gökada grubu ya da gökada öbeği), kütleçekim etkisiyle birbirlerine bağlı birçok gökadadan oluşan bir topluluktur. Her biri en az Samanyolu kadar parlak olan (Güneş'in parlaklığının yaklaşık 1010 katı), yerçekimsel olarak bağlı yaklaşık 50 veya daha az üyeden oluşan bir galaksi topluluğudur. Birinci dereceden kümelenme olan gruplardan daha büyük galaksi koleksiyonlarına galaksi kümeleri denir.

Saç Süperkümesi, Saç kümesi ve Aslan kümesi'nden oluşan yakın bir süperkümedir. Dünya'dan yaklaşık olarak 300 milyon ışık yılı uzaklıkta, Büyük Duvar'ın merkezinde yer alır. Saç süperkümesi, bizim de bulunduğumuz Başak süperkümesi'ne en yakın büyük kütleli kümedir. Kabaca küreseldir, yaklaşık 20 milyon ışık yılı çapında ve 3000'den fazla gökada içerir. Berenis'in Saçı takımyıldızında yer alır. Keşfedilen ilk süperkümedir ve evrenin yapısını anlamaya çalışan gök bilimciler için çok faydalı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Pavo-Indus Süperkümesi</span>

Pavo-Indus Süperkümesi, Yerel Grubu da içeren Yerel süperkümenin komşusu olan ve yaklaşık olarak 212 MIy (65 Mpc)uzaklıkta bulunan bir süperkümedir. Erboğa Süperkümesi'ni ve büyük bir ihtimalle Başak Süperkümesi'ni çevreleyen uzun bir gökada duvarının bir ucunu oluşturan oldukça zayıf bir süperkümedir. Önemli bir süperküme olarak kabul edilmemektedir. Dikkat çeken yoğun bir gökadalar topluluğu değildir ve herhangi birçok verimli gökada kümesi içermez.

<span class="mw-page-title-main">Herkül Süperkümesi</span>

Herkül Süperkümesi, Herkül takımyıldızındaki meşhur süperkümelerdir. 330 MIy çapıyla diğer yerel süperkümelere görece olarak özellikle büyük olarak kabul edilmektedir. Süperkümelerin kendileri kadar büyük olan bir bölgenin ön tarafında çok büyük bir boşluk vardır. Sağdaki gökada haritası, iki süperkümeyi göstermektedir. 400 milyon ışık yılı uzaklıktaki kuzey süperkümesinin hakimi, Abell 2197/Abell 2199 küme çiftidir. Biraz daha uzakta, 500 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alan, daha büyük güney süperkümesinin hakim kümeleri A2147, A2151 ve A2152'dir. Her iki süperküme birbirine bağlıdır ve bazen tek bir küme olarak kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Aslan Süperkümesi</span>

Aslan Süperkümesi, pek ünlü olmayan ve üstünde hiçbir zaman gerçek bir bilimsel araştırma yürütülmemiş olan süperküme. Sağdaki harita, bu süperkümenin çevresindeki en parlak gökadaların işaretlenmesi sonucu oluşmuştur. süperküme, bizden yaklaşık 440 milyon ışık yılı uzaklıktadır ve bu uzaklıkta, Aslan süperkümesi gibi oldukça zayıf bir süperkümenin ön plandaki bütün gökadaların arasından görülebilmesi zordur. Daha yakındaki Saç Süperkümesi, büyük Abell 1367 Grubu'nun varlığından da anlaşılabileceği gibi bu bölgededir ve bize daha da yakın olan Başak kümesi haritanın sol alt tarafındadır.

<span class="mw-page-title-main">Shapley Süperkümesi</span>

Shapley Süperkümesi, yakın evrenimizde kütleçekimsel olarak etkileşen bir birlik oluşturan ve böylece evrenle birlikte genişlemek yerine kendisini bir araya getiren büyük bir gökadalar konsantrasyonudur. 1989'da keşfedilmesine rağmen, 1930'larda gökyüzünün bu bölgesinde gökada fazlalığını ilk ilan eden Harlow Shapley'in adı verilmiştir. Shapley Süperkümesi büyük bir süperkümedir ve üzerinde birçok araştırma yapılmıştır. Bilinen en büyük süperküme olmasa da en yoğunlardan biri olduğu kesindir. Erboğa akımyıldızında yer alan süperkümenin, biri 500 milyon ışık yılı ve daha büyüğü 650 milyon ışık yılı uzaklıkta olmak üzere, iki ana toplanma bölgesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Saat Süperkümesi</span>

Saat Süperkümesi (ayrıca Saat-Ağcık Süperkümesi olarak da bilinir) yaklaşık 550 milyon ışık yılı uzaklıkta, kütlesi 1017 Güneş kütlesi olan kocaman bir süperkümedir. Shapley Süperkümesi kadar yoğun değildir, ancak yaklaşık yarım milyar ışık yıllık bir alana saçılmış, kendisini bilinen en büyük süperküme yapan çok miktarda zengin galaksi kümesine sahiptir. Burası, Harlow Shapley'in galaksi fazlalığı olduğunu ilan ettiği bir diğer gökyüzü bölgesidir. Göğün bu kısmı üzerinde yapılan araştırmalar, 600 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Saat Süperkümesi'nin önünde duran daha küçük bir süperkümenin varlığını da ortaya çıkarmıştır. Saat süperkümesi, bazen astronomi dergilerinde "Saat-Ağcık Süperkümesi" olarak yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzeytacı Süperkümesi</span>

Kuzeytacı Süperkümesi, Kuzeytacı takımyıldızında bulunan bir süperküme ve Kuzey Göksel Yarımküre'de türünün en belirgin örneğidir. 0,07'lik bir kırmızıya kayması vardır, bu da Dünya'dan yaklaşık olarak 865,94 MIy (265,5 Mpc)bir mesafeyi gösterir. 100 mega parsek (330 milyon ışık yılı) genişliğinde ve 40 mega parsek (130 milyon ışık yılı) derinliğinde olduğu tahmin edilmektedir. Diğer süperkümelerle karşılaştırıldığında yoğun ve kompakt olan kütlesinin 0,6 ile 12 × 1016 güneş kütlesi (M) arasında olduğu hesaplanmıştır. Abell 2065, süperküme içindeki en büyük kütleli gökada kümesidir ve büyük ihtimalle bu bölgedeki hâkim kümedir; ancak orada yine zengin olan 9-10 tane daha başka küme bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pompa kümesi</span>

Pompa Kümesi Suyılanı-Erboğa Süperkümesi içinde yaklaşık olarak 174,49 MIy (53,5 Mpc)uzaklıkta bulunan bir gökada kümesidir. Başak kümesi ve Ocak kümesi'nden sonra Yerel Grubumuza en yakın üçüncü kümedir.

<span class="mw-page-title-main">Su Yılanı Kümesi</span>

Suyılanı Kümesi, Suyılanı takımyıldızında yaklaşık olarak 193,1 Mly (59,2 Mpc) uzaklıkta bulunan ve 158 parlak gökadadan oluşan bir gökada kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">Balıklar-Balina Süperküme Kompleksi</span>

Balıklar-Balina Süperküme Kompleksi, Başak Süperkümesi'ni de içeren gökada süperkümeleri veya gökada iplikçiklerinin bileşik yapısıdır.

Başak-Suyılanı-Erboğa Süperkümesi, Suyılanı-Erboğa Süperkümesi ve Başak Süperkümesi bölgesinin tamamını belirten yapı. Suyılanı Süperkümesi ve Erboğa Süperkümesi birbirinden tamamen bağlantısız değildir. Her iki süperküme de Başak Süperkümesi'yle bağlantılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Çekici</span> Samanyolu Gökadası ile karşısındaki öteki gökadaları çeken çok büyük bir kütledir

Büyük Çekici, galaksilerarası uzayda yer alan bir kütle çekim bölgesi ve Samanyolu gökadası da dahil olmak üzere yaklaşık 100.000 gökadayı içeren Laniakea Süperkümesi'nin görünürdeki merkezi kütle çekim noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Laniakea Süperkümesi</span>

Laniakea Süperkümesi, Samanyolu'nu ve yakınındaki diğer yaklaşık 100.000 gökadayı içeren bir süperkümedir. Süperkümenin kendisi ise evrendeki en büyük yapılardan biri olan ve Balıklar-Balina Süperküme Kompleksi adı verilen iplikçik yapısının içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Mikroskop Süperkümesi</span>

Mikroskop Süperkümesi, Mikroskop ve Yay takımyıldızlarında yer alan bir süperkümedir. İlk olarak 1990'ların başında tespit edilmiş ve üzerinde çok az çalışılmıştır. Yaklaşık olarak 1.177,42 MIy (361 Mpc)uzaklıkta yer alan süperküme, 303 milyon ışık yılı boyunca uzanır ve kütlesi 1 x 1017 güneş kütlesine (M) eşittir. Abell 3677, 3695 ve 3696 gökada kümelerinden oluşurken, aynı alandaki 3693 ve 3705 ile ilişkisi belirsizdir.

<span class="mw-page-title-main">Galaksi iplikçiği</span> evrendeki büyük boşluklar arasındaki sınırları oluşturan iplik benzeri yapılar

Gökada iplikçikleri kozmolojide kütleçekimsel olarak bağlı olan gökada süperkümelerinin duvarlarından oluşan evrendeki bilinen en büyük yapılardır. Bu devasa iplik benzeri oluşumlar, 80 megaparsek h−1'e ulaşabilir ve büyük boşluklar arasındaki sınırları oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Süperkümesi</span> en yakın komşu gökada süperkümesi

Güney Süperkümesi, Balina, Ocak, Irmak, Saat ve Kılıçbalığı takımyıldızlarında yaklaşık olarak 19,5 Mpc (63,6 Mly) uzaklıkta bulunan yakın bir süperkümedir. İlk olarak 1953 yılında Gérard de Vaucouleurs tarafından tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saraswati Süperkümesi</span> Balıklar takımyıldızındaki gökada süperkümesi

Saraswati Süperkümesi, SDSS'nin Stripe 82 bölgesinde, Balıklar takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 1,2 gigaparsek (4 milyar ışık yılı) uzaklıktaki devasa bir gökada süperkümesidir. Yaklaşık 200 Mpc (652 milyon ışık yılı) çapında ana ekseniyle evrende keşfedilen en büyük yapılardan biridir. En az 43 gökada kümesinden oluşur ve 2 × 1016 M kütleye sahip bir gökada iplikçiği oluşturur.