İçeriğe atla

Suudi Arabistan ekonomisi

Suudi Arabistan ekonomisi
Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da bulunan bir finans merkezi
Derece19. (nominal) / 14. (SAGP)
Para birimiSuudi Arabistan riyali (SAR)
Mali yılTakvim yılı
Ticaret organizasyonlarıDTÖ, OPEC, G-20, GCC, Dünya Bankası, IMF
İstatistikler
GSYİH1.679 trilyon $ (SAGP)
842.588 milyar $ (2021) (nominal)
GSYİH büyüme%3.6[1]
Kişi başı GSYİH55,400 $ (SAGP, 2015 tah.)[2]
Sektörel GSYİH dağılımıtarım: %3.2
endüstri: %60.4
hizmet: %36.4 (2009 tah.)
Enflasyon (TÜFE)%2.2 (2021)[3]
İşgücü9.787 milyon (2021 tah.)
Sektörel işgücü dağılımıtarım: %6.7, endüstri: %21.4, hizmet: %71.9 (2005 tah.)
İşsizlik% 6.0 (Mart 2022)[4]
Ana endüstrilerham petrol üretimi, petrol arıtımı, temel petrokimyasallar, amonyak, endüstriyel gazlar, sodyum hidroksit (kostik soda), çimento, gübre, plastik, metal, ticari gemi tamiratı, ticari uçak onarım, inşaat
İş yapılma kolaylığı sıralaması82.[5]
Dış ticaret
İhracat393.92 milyar $ (2021 tah.)[6]
İhraç mallarıpetrol ve petrol ürünleri[7]
Ana ihracat ortakları Çin %13.6
 Japonya %11.3
 Hindistan %10.7
 ABD %9.8
 Güney Kore %9.1
 Singapur %4.7 (2016)[8]
İthalat136.8 milyar $ (2012 tah.)[9]
İthalat mallarımakine ve ekipmanlar, gıda maddeleri, kimyasallar, motorlu taşıtlar, tekstil[10]
Ana ithalat ortakları Çin %16.2
 ABD %15.0
 Almanya %6.3
 Japonya %5.3
 Birleşik Arap Emirlikleri %5.0
 Güney Kore %4.3 (2016)[11]
Gayrisafi dış borç127.4 milyon $ (31 Aralık 2012 tah.)[12]
Kamu maliyesi
Kamu borçlarıGSYİH'in %9.4'ü (2009 tah.)
Gelirler162 milyar $ (2015 tah.)[13]
Giderler260 milyar $ (2015 tah.)
Kredi derecelendirmeStandard & Poor's:[14]
AA- (İç)
AA- (Dış)
AA+ (T&C Değerlendirmesi)
Görünüm: İstikrarlı[15]
Moody's:[15]
Aa3
Görünüm: İstikrarlı
Fitch:[15]
AA-
Görünüm: İstikrarlı
Ana veri kaynağı: CIA World Fact Book
Diğer bir bilgi verilmemiş, değerlerin tümü ABD Doları ile ifade edilmiştir.

Suudi Arabistan ekonomisi, büyük ekonomik faaliyetler üzerinde güçlü bir devlet kontrolüne sahip petrole dayalı bir ekonomidir. Suudi Arabistan satın alma gücü paritesi bakımından 14. büyük ve nominal olarak dünyanın 19. büyük ekonomisidir. Suudi Arabistan dünyadaki kanıtlanmış petrol rezervlerinin %18'ine sahip olup[16] dünyanın petrol en büyük ihracatçısıdır ve uzun yıllar OPEC'te öncü bir rol oynamıştır.[17] Petrol sektörü neredeyse tüm hükûmet gelirlerini[18] ve ihracat kazancını oluşturmaktadır. Özellikle de özel sektörde çalışanlarının çoğu ülkeye çalışmaya gelen yabancı işçilerden oluşmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "World Bank forecasts for Saudi Arabia, June 2016" (PDF). World Bank. 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  2. ^ "Saudi Arabia". International Monetary Fund. 6 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  3. ^ "Central department of statistics and information (Saudi Arabia)". 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  5. ^ "Doing Business in Saudi Arabia 2013". World Bank. 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  6. ^ "2012 Exports figures of Saudi Arabia". CIA World Factbook. 2012. 4 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  7. ^ "2012 Exports products of Saudi Arabia". CIA World Factbook. 2012. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  8. ^ "Export Partners of Saudi Arabia". CIA World Factbook. 2016. 2 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017. 
  9. ^ "Import figures of Saudi Arabia". CIA World Factbook. 2012. 10 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  10. ^ "Import products of Saudi Arabia". CIA World Factbook. 2012. 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  11. ^ "Import Partners of Saudi Arabia". CIA World Factbook. 2016. 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2017. 
  12. ^ "External debt of Saudi Arabia". CIA World Factbook. 2012. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  14. ^ "Sovereigns rating list". Standard & Poor's. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  15. ^ a b c Rogers, Simon; Sedghi, Ami (15 Nisan 2011). "How Fitch, Moody's and S&P rate each country's credit rating". The Guardian. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  16. ^ "Saudi Arabia". OPEC. 1 Ocak 1995. 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 
  17. ^ "OPEC Decides Not To Increase Oil Production" 9 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jeff Brady. NPR. 8 June 2011. Retrieved 19 August 2011
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Ekim 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Saudi Aramco</span> Suudi Arabistan petrol ve doğal gaz şirketi

Saudi Aramco veya resmi adıyla Saudi Arabian Oil Company, Suudi Arabistan'nın ulusal petrol ve doğalgaz şirketidir. Şirket ilk olarak Kral Abdülaziz İbn-i el-Suud ve ABD Başkanı Franklin Roosevelt tarafından ortak olarak kuruldu. Saudi Aramco'nun değeri 2.42 trilyon ile 10 trilyon dolar arasında olduğu tahmin edilmekte olup bu rakamlar ile Apple'ı da geride bırakarak dünyanın en değerli şirketi olmuştur. Şirketin merkezi Zahran'da yer almaktadır.

Sovyetler Birliği'nin dağılması Gürcistan ekonomisi üzerinde olumsuz bir etki yaratmış ve oldukça istikrarsız bir yapı ortaya çıkmıştır. Hammadde, enerji ve diğer endüstri ürünlerinin pazarlandığı diğer Cumhuriyetlerle arasındaki bağların ortadan kalkması Gürcistan ekonomisini olumsuz etkilemiş, bireysel gelirlerde, tarımsal ve sanayi üretiminde, turizm gelirlerinde önemli düşüşler yaşanmış, enflasyon ve işsizlik önemli ölçüde artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Arnavutluk ekonomisi, serbest piyasa ilkelerine dayalı olarak merkezi bir ekonomiden piyasaya dayalı bir ekonomiye geçiş sürecinden geçmiştir. Arnavutluk, üst-orta gelirli bir ülkedir ve Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ) üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Katar ekonomisi</span>

Katar ekonomisi, temel olarak petrol ve sıvılaştırılmış doğal gaz üretimine dayalı olup toplam devlet gelirlerinin %70'inden fazlasını, GSYİH'in %60'ından fazlasını ve ihracat gelirlerinin %85'inden fazlasını oluşturmaktadır. Petrol sayesinde Katar dünyanın kişi başına düşen millî geliri en yüksek ülkelerden biridir. Ülkenin 7000 km³ ile dünyanın üçüncü büyük kanıtlanmış doğalgaz rezervine sahiptir ve dünyaki toplam rezervlerinin %5'inden fazlasını oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Sudan ekonomisi</span>

Sudan ekonomisi, 2008 yılının ikinci yarısına kadar petrol üretiminde artışlar, yüksek petrol fiyatları ve doğrudan yabancı yatırım ile yüksek bir oranda büyümüştür. Ülkenin GSYİH artışı 2006 ve 2007 yıllarında yılda %10 olarak gerçekleşmiştir. Sudan 1999 yılının son çeyreğinde ham petrol ihraç başlamıştır. Bununla birlikte Darfur krizi, güneyde 20 yıl süren iç savaş sonrası, geniş alanlarda temel altyapı eksikliği ve nüfusun büyük bir kısmının tarımla geçinmesinden dolayı ortalama kişi başına düşen gelirde hızlı yükselişlere rağmen halkın büyük bir kısmı yoksulluk sınırının altında yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Somali ekonomisi</span>

Somali ekonomisi, ülkenin 30 yıldır iç savaş yaşamasına karşın ağırlıklı hayvancılık, yurt dışından para transferi ve telekomünikasyona dayalı bir kayıt dışı bir yapıya sahiptir. Ülkede yaşanan iç savaş ve resmi devlet istatistiklerindeki eksiklikler nedeniyle ekonominin büyüklüğünü ya da gelişimi hakkında bilgi almak zordur. 1994 yılında yapılan tahminlere göre ülkenin GSYİH'i SAGP'ye göre 3.3 milyar Amerikan dolarıdır.

Yunanistan ekonomisi, 2023 yılında nominal olarak dünyanın 50. ve satınalma gücü paritesi bakımından 55. ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Malezya ekonomisi, nispeten açık ve devlet odaklı yeni sanayileşmiş piyasa ekonomisi olup nominal olarak Güneydoğu Asya'nın üçüncü ve dünyanın 35. büyük ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan ekonomisi</span>

Türkmenistan ekonomisi, temel olarak tarım ile petrol ve doğalgaza dayanmaktadır. Türkmenistan dünyanın dördüncü büyük doğal gaz rezervlerine sahip olup dünyanın 9. büyük pamuk üreticisidir. Türkmenistan ekonomisi 2011 yılından bu yana gerçekleştirdiği çeşitli ekonomik reformlar sayesinde önemli bir büyüme yüzdesi kazanmıştır.Türkmenistan günümüzde dünyanın en hızlı büyüyen ekonomisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova ekonomisi</span>

Kosova ekonomisi, bir geçiş ekonomisidir. Kosova eski Yugoslavya'nın en fakir bölgesi olup 1990'larda kötü ekonomik politikaları, uluslararası yaptırımlar, kısıtlı dış ticaret ve finans ile silahlı çatışmalar zaten zayıf olan ekonomiye ağır zarar vermiştir. Ülkenin 2008 yılında bağımsızlığını ilan etmesinden beri ekonomisi her yıl büyümeye başlamıştır. Buna karşın ülke %45'lik yoksulluk oranı ile Avrupa'nın en yoksul bölgelerinden biri olmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ekonomisi</span>

Irak ekonomisi, temel olarak petrol endüstrisine dayanmakta olup döviz gelirlerinin yaklaşık %95'ini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan ekonomisi</span> Bulgaristan Ekonomisinin Temel Yapısı

Bulgaristan ekonomisi, büyük bir özel sektör ile daha küçük bir kamu sektörüne sahip serbest piyasa ekonomisidir. Bulgaristan son yıllarda hızlı bir ekonomik büyüme yaşanmış olup endüstrileşmiş üst orta gelirli bir ekonomi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Kuzey Makedonya ekonomisi bir serbest piyasa ekonomisidir. Altyapı eksikliği, en büyük pazarı olan Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'ne BM tarafından uygulanan yaptırımlar ve Yunanistan tarafından uygulanan ambargo 1996 yılına kadar ekonomik büyümeyi engellemiştir. Ülkenin ekonomisi 2000'li yıllarda ekonomik reformlar, özelleştirmeler, serbest ticaret ve bölgesel entegrasyon sayesinde büyümeye başlamış olup günümüzde Makedonya Avrupa'nın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Pakistan ekonomisi</span>

Pakistan ekonomisi, satınalma gücü paritesi bakımından 25. büyük ve nominal olarak dünyanın 38. büyük ekonomisidir. Pakistan gelişmekte olan bir ülke olup 21. yüzyılda dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olma potansiyeline sahip sonraki 11 ülkelerinden biridir. Bununla birlikte onlarca yıl süren çatışmalar, sosyal istikrarsızlıklar, yatırım eksikliği ve hızlı nüfus artışı ülkenin ekonomik büyümesine zarar vermiştir. Ülkenin ekonomisi yarı endüstrileşmiş olup önemli sanayi merkezleri İndus Nehri boyunca yer almaktadır. Birincil ihraç malları arasında tekstil, deri ürünleri, spor malzemeleri, kimyasallar, halı ve kilim bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır ekonomisi</span> Ülkenin ekonomisi

Mısır ekonomisi, ortalama bir büyüme seviyesine sahip karma bir ekonomidir. Mısır ekonomisi, Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır yönetimindeki ithal ikamesine odaklanan, merkezi bir planlı ekonomi olup 1990'larda, bir dizi Uluslararası Para Fonu düzenlemeleri, Mısır'ın Körfez Savaşı koalisyonuna katılımından kaynaklanan devasa dış borç hafifletmesi ülkenin makroekonomik performansını geliştirmesine yardımcı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Selman</span> Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı

Muhammed bin Selman Âl-i Suud, halk arasında MBS olarak bilinen, Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">2020 Rusya-Suudi Arabistan petrol fiyat savaşı</span>

2020 Rusya-Suudi Arabistan petrol fiyat savaşı, Rusya'nın petrol fiyatlarını ılımlı bir seviyede tutmak için petrol üretimini azaltmayı reddetmesine tepki olarak Mart 2020'de Suudi Arabistan tarafından tetiklenen bir ekonomik savaştır. Bu ekonomik çatışma, 2020 baharında petrol fiyatlarında büyük bir düşüşe neden oldu.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri Rusya Federasyonu ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke, iki petrol süper gücü olarak anılıyorlar ve dünya ham petrol üretiminin yaklaşık dörtte birini karşılıyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Tunus ekonomisi</span> Kuzey Afrikadaki bir ülkenin ekonomisi

Tunus ekonomisi, onlarca yıl ağır devlet yönetimi ve ülke ekonomisine katılımın ardından liberalleşme sürecindedir. İhtiyatlı ekonomik ve mali planlama, on yıldan fazla bir süredir ılımlı ancak sürdürülebilir bir büyüme ile sonuçlanmıştır. Tunus'un ekonomik büyümesi tarihsel olarak petrol, fosfat, tarım, otomobil parçaları imalatına ve turizme bağlıdır.