İçeriğe atla

Suudi Arabistan'da Şiilik

Hükûmet, din ve etnisite[1] hakkında nüfus sayımı yapmamakla birlikte, bazı kaynaklar Suudi Arabistan'daki Şiilerin %10[2][3][4] oranında, diğer kaynaklar ise Suudi Arabistan'ın yaklaşık 20 milyon yerlisinin %15'in[5] Şii olduğunu iddia ediyor. Modern Suudi Arabistan Krallığı, 1932 yılında, Vehhabîlik olarak bilinen Sünni İslam'da geriye dönük bir hareketin takipçileri olan Suud Hanedanlığı tarafından kuruldu. Dini kurumlara, mahkemelere ve krallığın eğitimine hükmeden Vehhabîlik idealinin takipçileri,[6] "Müslümanların klasik metinlerde, Kuran'da ve Sünnette bulunan İslam'ın yorumuna geri dönmeleri gerektiğine" inanırlar. Ayrıca, "Şiilerin saygı duyduğu imamlar gibi kutsal insanlardan şefaat arayan Müslümanların 'gerçek' Müslüman olmadıklarına" da inanıyorlar.[7][8] Şiilerin dönüşümünü zorlamaya yönelik girişimler sık olmamasına rağmen, Suudi Arabistan'da ve hatta idamlarda (hem yasal hem de yargısız) ciddi ayrımcılıkla karşı karşıyadırlar.

Suudi Arabistan'ın İsnaaşeriyye Şii topluluğu, başta Katif ve el-Ahsa olmak üzere esas olarak ülkenin Doğu Bölgesi'nde yoğunlaşmışlardır. Nahavile olarak bilinen bir Şii toğluluğu da Medine'de var.

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Hollie, McKay (12 Aralık 2016). "Number of Christians celebrating Christmas in Saudi Arabia growing, but religious liberty isn't". Fox News. Fox News. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2016. 
  2. ^ Saudi Arabia's Shiite press for rights 7 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.| bbc|by Anees al-Qudaihi | 24 March 2009
  3. ^ Council on Foreign Relations 11 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.| Author: Lionel Beehner| June 16, 2006
  4. ^ Nasr, Shia Revival, (2006) p. 236
  5. ^ "Demography of Religion in the Gulf". Mehrdad Izady. 2013. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2018. 
  6. ^ Commins, David (2009). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia. I.B.Tauris. ss. 155-6. 
  7. ^ Commins, David (2009). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia. I.B.Tauris. ss. 155-6. Muhammad ibn Abd al-Wahhab [...] insisted that invoking and making vows to holy men indeed constituted major idolatry and that it was proper to deem as infidels anyone who failed to view such practices as idolatry. [...] He then stated that if one admits that these practices are major idolatry, then fighting is a duty as part of the prophetic mission to destroy idols. Thus, the idolater who call upon a saint for help must repent, If he does so, his repentance is accepted. If not, he is to be killed. 
  8. ^ Ibn Ghannam, Hussien (1961). Tarikh najd. Kahire. s. 438. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan</span> Orta Doğuda yer alan bir ülke

Suudi Arabistan veya Suudistan ya da resmî adıyla Suudi Arabistan Krallığı, Arap Yarımadası'nda bulunan en büyük ülkedir. Kuzeybatı'da Ürdün, kuzey ve kuzeydoğu'da Irak, doğuda Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri, güneydoğuda Umman, güneyde Yemen, kuzeydoğusunda Basra Körfezi ve batısında Kızıldeniz ile çevrilidir. Buraya iki kutsal caminin arazisi de denir; çünkü İslam'a göre iki kutsal şehir olan Mekke ve Medine bu ülkededir. Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki bütün körfez ülkelerinde olduğu gibi hızla gelişmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Faysal bin Abdülaziz Âl-i Suud</span> 3. Suudi Arabistan kralı

Faysal bin Abdülaziz Âl-i Suud, Suudi Arabistanlı devlet adamı ve diplomat olup 2 Kasım 1964'ten 1975'teki suikastına kadar Suudi Arabistan kralı olarak görev yapmıştır. Tahta çıkmadan önce 9 Kasım 1953'ten 2 Kasım 1964'e kadar Suudi Arabistan veliaht prensi olarak görev yapmış ve 1964'te kısa bir süre üvey kardeşi Kral Suud'un naipliğini üstlenmiştir. Faysal, modern Suudi Arabistan'ın kurucusu olan Kral Abdülaziz'in üçüncü oğluydu.

Suudi Arabistan'da insan hakları, Suudi kraliyet ailesinin egemenliği altında İslam dini hukukuna dayalı olması amaçlanan haklardır. Suudi Arabistan hükûmeti ve Suudi hukuk sistemi, dini ve siyasi azınlıklara, eşcinsellere, mürtedlere ve kadınlara yönelik muamelelerinden ötürü eleştirilmektedir. Suudi Arabistan Krallığı, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği'ne göre Ekim 1997'de Birleşmiş Milletler İşkenceye Karşı Sözleşmesini onayladı. Suudi Arabistan'da insan hakları Suudi Arabistan Temel Kanununun 26. maddesinde belirtilmektedir.

Suudi Arabistan'a gelen ziyaretçiler, vizeden muaf ülkelerden birinden gelmedikçe vize almak zorundadır.

Her türlü kitap, dergi, gazete, yazılı ve görsel medya ve internet erişimi Suudi Arabistan'da sansüre tabidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı Arabistanı</span>

Osmanlı Arabistanı, Arap Yarımadası'nın 1517-1918 yılları arasında Osmanlılar tarafından yönetildiği dönemdir. Osmanlı'nın bu bölgedeki kontrol gücü, 4 asır boyunca devlet otoritesinin gücüyle orantılı olarak değişmiştir.

Suudi Arabistan'ın birleşmesi 1902 ve 1932 yılları arasında İbni Suud'un liderliğinde günümüzdeki Suudi Arabistan Krallığının Arap Yarımadasında bulunan çeşitli kabile, emirlik ve krallıklarla birlikte Arap Yarımadasının büyük bir kısmını ele geçirdiği askeri ve politik süreç.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Yemen İç Savaşı</span>

Kuzey Yemen İç Savaşı, Kuzey Yemen'de 1962-1970 yılları arasında kraliyet yanlıları ile cumhuriyetçiler arasında meydana gelen bir savaştır. Savaş, 1962 yılında Abdullah es-Sellal liderliğindeki cumhuriyetçi devrimciler tarafından gerçekleştirilen askeri darbe sonucu İmam Muhammed el-Bedir'in tahtından indirilip cumhuriyet ilan edilmesiyle başladı. İmam daha sonra Suudi Arabistan sınırına kaçarak yönetimi tekrar ele geçirmek için kuzeydeki Şii aşiretlerin desteğini alarak karşı saldırı başlatması kısa bir süre sonra iç savaşı tırmandırmıştır.

Usame bin Ladin, İslamcı örgüt el-Kaide'nin kurucuları arasında yer alan ve örgütün kuruluşundan kendi ölümüne kadar liderliğini üstlenen isimdi. 1996 ve 1998'de olmak üzere iki kez fetva yayınlayan bin Ladin, bu fetvalarda Müslümanların İsrail'i veya İslam ülkelerinde bulunan Batılı askerî güçleri destekleyen ülkelere karşı savaşmasını, bunların düşmanları olduklarını ve belirtmişti. Hedefi, Batılı ülkelerin askerî güçlerinin Orta Doğu'dan çekilmesini ve İsrail'e dışarıdan gelen destekleri sona erdirerek Filistinliler üzerindeki baskıyı kaldırmaktı.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan ekonomisi</span> Ulusal ekonomi

Suudi Arabistan ekonomisi, büyük ekonomik faaliyetler üzerinde güçlü bir devlet kontrolüne sahip petrole dayalı bir ekonomidir. Suudi Arabistan satın alma gücü paritesi bakımından 14. büyük ve nominal olarak dünyanın 19. büyük ekonomisidir. Suudi Arabistan dünyadaki kanıtlanmış petrol rezervlerinin %18'ine sahip olup dünyanın petrol en büyük ihracatçısıdır ve uzun yıllar OPEC'te öncü bir rol oynamıştır. Petrol sektörü neredeyse tüm hükûmet gelirlerini ve ihracat kazancını oluşturmaktadır. Özellikle de özel sektörde çalışanlarının çoğu ülkeye çalışmaya gelen yabancı işçilerden oluşmaktadır.

Suudi Arabistan'ın hukuk sistemi, hem Kur'an'dan hem de İslam peygamberi Muhammed'e atfedilmiş sünnetlerden türetilen İslamî Şeriat hukukuna dayanmaktadır. Muhammed'in ölümü sonrasında ortaya çıkan İslamî alim konsensüsleri ("icmâ") de Şeriat'ın kaynaklarından birini oluşturur. Suudi Arabistan'daki yargıçların yaptığı hukuksal yorumlar, İslam fıkhındaki literalist Hanbeli mezhebine ait Orta Çağ metinlerinden etkilenmektedir. Şeriat, Müslüman dünyasında eşsiz olarak kodifiye olmamış haliyle Suudi Arabistan'da kullanılmaktadır. Bununla birlikte hukuksal içtihatın yoksunluğu, ülkenin kanunlarının kapsamında ve içeriğinde büyük seviyede belirsizliklere neden olmuştur. Bu nedenle hükûmet, 2010'da Şeriat'ı kodifiye etmeye niyet ettiğini açıkladı; ancak bu konuda hâlâ bir ilerleme sağlanamamıştır. Şeriat ayrıca fikrî mülkiyet hukuku ve şirketler hukuku gibi modern sorunları kapsayan kraliyet kararnameleriyle dağıtılan düzenlemeler ile tamamlanmıştır. Buna rağmen Şeriat, özellikle ceza hukuku, aile hukuku, ticaret hukuku ve kontrat hukuku gibi dallarda hukukun ana kaynağını oluşturmaktadır ve Kur'an ile Sünnet ülkenin anayasası olarak ilan edilmiştir. Suudi devleti ne ait çok kapsamlı tescilli haklar, toprak hukuku ile enerji hukuku dallarının önemli bir özelliğini oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed bin Selman</span> Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı

Muhammed bin Selman Âl-i Suud, halk arasında MBS olarak bilinen, Suudi Arabistan veliaht prensi ve başbakanı olan bir politikacıdır. Aynı zamanda Ekonomik ve Kalkınma İşleri ve Siyasi ve Güvenlik İşleri konseylerinin başkanı olarak görev yapmaktadır. Başbakan olarak atanmadan önce 2015'ten 2022'ye kadar savunma bakanı olarak görev yaptı. Muhammed bin Selman, babasının hükûmetini kontrol ediyor ve Suudi Arabistan'ın fiili hükümdarı olarak kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Havva'nın Kabri</span>

Havva'nın Kabri ya da Havva'nın Mezarı, Cidde, Suudi Arabistan'da bulunan bir arkeolojik alandır. Bazı Müslümanlar tarafından Havva'nın gömülü olduğu alan olarak düşünülmektedir. Hicaz valisi Prens Faysal, 1928'de mezarı tahrip etti. Mezar alanı 1975 yılında mezarlık alanında yapılan duaların reddi gerekçesiyle dini otoriteler tarafından betonla kaplandı.

<span class="mw-page-title-main">Hicaz Krallığı</span> Orta Doğuda Hicaz bölgesinde hüküm sürmüş bir devlet

Hicaz Haşimi Krallığı, Orta Doğu'da Hicaz bölgesinde Haşimi Hanedanlığı tarafından yönetilmiş bir devletti. Arap İsyanı esnasında Mekke Şerifi Hüseyin'in Osmanlı ordusunu Arabistan Yarımadası'ndan sürmek için Britanya İmparatorluğu güçleri ile ittifak içinde mücadele etmesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu I. Dünya Savaşı'nda Britanya İmparatorluğu'na yenilerek, bölgeyi tamamen kaybetmiş ve Hicaz millî bağımsızlığını kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suudi Arabistan'da turizm</span>

Suudi Arabistan, Orta Doğu'daki 2017 yılında 16 milyondan fazla ziyaretiyle en büyük ikinci turizm merkezidir. Suudi Arabistan'daki turizm, çoğunlukla büyük ölçüde dini haclarla ilgili olsa da, eğlence amaçlı turizm sektöründe büyüme vardır. Turizm sektörü son zamanlarda büyük ölçüde artmakta olduğundan, sektörün Suudi Arabistan için ak petrol olması bekleniyor. Turizm sektörünün 2019 yılında 25 milyar dolar kazanması beklenmektedir. Potansiyel turistik yerler arasında Hicaz ve Sarawat Dağları, Kızıldeniz'e dalışlar ve çok sayıda antik kalıntılar bulunmaktadır.

Yemen ablukası, 2015 yılında Suudi Arabistan'ın Yemen'e müdahalesi sırasında havadan, karadan ve denizden başlatılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri de bu ablukaya 2016 yılının Ekim ayında dahil olmuştur. Husiler'in 2017'nin sonlarına doğru Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'ı hedef alan füze saldırıları sonrası daha da ölümcül hâle getirilmiştir. Abluka sonrası Yemen halkı ileri derecede açlık çekmeye başlamıştır. Bunun sonucunda Yemen kıtlığı başlamıştır. Birleşmiş Milletler'de yapılan görüşmelerde bu kıtlık "dünyanın en ölümcül kıtlığı" olarak anılmıştır. Bu abluka sadece kıtlıkla sonuçlanmadı, aynı zamanda abluka sonrası kolera salgını da çıktı ve Dünya Sağlık Örgütü, Yemen'de koleraya yakalanan insanların sayısının 500.000'i bulduğunu açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Kanada-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Kanada-Suudi ilişkileri, Kanada ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ilişkilerdir. Bu ikisi, Suudi Arabistan'ın Orta Doğu'daki en büyük ikinci ticaret ortağı olan Suudi Arabistan ile güçlü ekonomik bağları paylaşıyor, Şubat 2014'te Suudi Arabistan'ın 15 milyar dolar değerinde Kanada silahı satın almasıyla güçlenen bir ilişki. Ağustos 2018'e kadar, Kanada'da devlet burslu 16.000'den fazla Suudi öğrenci vardı.

Aşağıda 2016 yılında Suudi Arabistan Krallığı'nda meydana gelen olaylar listelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Rusya-Suudi Arabistan ilişkileri Rusya Federasyonu ile Suudi Arabistan Krallığı arasındaki ikili ilişkidir. İki ülke, iki petrol süper gücü olarak anılıyorlar ve dünya ham petrol üretiminin yaklaşık dörtte birini karşılıyorlar.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Suudi Arabistan ilişkileri</span>

Ermenistan ile Suudi Arabistan arasında resmi diplomatik ilişki bulunmamaktadır. Bununla birlikte, iki ülke arasındaki ilişki, muhtemelen artan Türk etkisine karşı ortak muhalefet nedeniyle, 2010'lardan bu yana önemli ölçüde ısınmaya tanık oldu.