Susitna
Susitna şu anlamlara gelebilir:
- Susitna Nehri, Alaska'da nehir
- Mount Susitna, nehrin yakınındaki dağ
- Susitna Glacier
- Susitna, Alaska, nehrin vadisindeki sayım yeri
- Matanuska-Susitna Valley
- Matanuska-Susitna Borough
Susitna şu anlamlara gelebilir:
Alaska, Amerika Birleşik Devletleri'nin kuzeybatı ucunda yer alan bir eyaletidir. Bir yarı-eksklav olan Alaska, doğuya Kanada'nın British Columbia ve Yukon bölgeleriyle sınırlanmıştır ve batıda Bering Boğazı'ndaki bir deniz sınırını Rusya Federasyonu'nun Chukotka Otonom Okrugu ile paylaşmaktadır. Kuzeyde Arktik Okyanus'un Chukchi ve Beaufort Denizleri, güneyde ve güneybatıda ise Pasifik Okyanusu yer almaktadır.
Rocky Dağları, Kuzey Amerika'nın batısında uzanan büyük sıradağ. Rocky Dağları, batı Kanada'daki Britanya Kolumbiyası'nın en kuzeyinden Amerika Birleşik Devletleri'nin güneybatısındaki New Mexico'ya kadar yaklaşık 4,830 km boyunca uzanırlar.
Anchorage, ABD'de Alaska eyaleti'nin merkezî güneyinde bulunan bir kent ve yerel idare bakımından bir "birleştirilmiş belediye"dir.
Hudson's Bay Company (HBC), Kuzey Amerika'nın en eski şirketi, Dünya'nın da en eski şirketlerinden birisidir.
Na-Dene dilleri, Kuzey Amerika'da Na-Dene Kızılderilileri tarafından, ABD, Kanada ve ufak bir kısmı da Meksika’da konuşulan diller ailesidir.
Denağinaca ya da Denağina dili, ABD'nin Alaska eyaletinde Cook Inlet bölgesinde konuşulan Atabask dillerinden yok olma tehlikesindeki Kızılderili dilidir. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 1.000 kişilik nüfustan 50 kadarı anadillerini konuşabiliyor.
Matanuska-Susitna ili veya Matanuska-Susitna Borough, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Kızılderili Atabask halklarından Denağinalarca meskun olan bir ili. Borough terimi diğer eyaletlerden farklı olarak Alaska'da yaklaşık county-equivalent terimi ile benzerdir. İlin yönetim merkezi Palmer'dir.
Alaska Atabaskları ya da Alaska Deneleri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin daha çok içbölgesinde Alaska Interior adı verilen İç Alaska'da birazı da güneyde Pasifik kıyılarında yaşayan ve Na-Dene dillerinin Atabask dilleri grubunun Kuzey Atabask dilleri alt grubundan dilleri konuşan Kuzey Atabasklarından, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ya da şamanist Subarktik yerlisi Kızılderili halkları. Alaska yerlilerinin beş ana kültür grubundan birini oluştururlar. Dil temelinde 11 ayrı halk olarak, Ahtnalar, Denağinalar, Guçinler, Hanlar, Değinaklar, Holikaçuklar, Koyukonlar, Yukarı Kuskokvimler, Aşağı Tananalar, Tanakroslar ve Yukarı Tananalar biçiminde sınıflandırılır. Toplam nüfusları yaklaşık 6.400 kişidir ve ancak çok ufak bir kısmı anadillerini konuşabilmektedir. En çok nüfusa sahip olanlar Koyukonlar ile Guçinlerdir. Siyasi, idari ve kültürel açıdan ABD'deki diğer Atabasklardan ayrılırlar. Kanada'daki aynı alt grupta yer alan Kanada Atabasklarına dilce ve kültürce daha yakındırlar ve Guçinler ile Hanların büyük bir kısmı ile Yukarı Tananaların ufacık bir kısmı Kanada'nın Alaska'ya yakın yörelerinde de yaşarlar. Kuzey, batı ve güneyden Eskimo halklarına, doğudan ise ırkdaşı olan Kanada Atabasklarıyla komşudurlar. Eskimolara komşu olanlar Eskimo kültüründen kısmen etkilenmişlerdir. Rus Alaskası döneminde Ruslarla karşılaşan Alaska Atabaskları içinde en çok Ruslaşanlar Pasifik kıyısındaki Denağinalardır. Ekonomik rahatlamaya 1971 yılında kabul edilen Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) ile kavuşmuşlar ve aynı dönemde dil ve kültürlerini serbest kullanma ve eyaletçe korunma haklarını da elde etmişlerdir. Günümüzde Ahtna ve Denağina haricindeki Alaska Atabasklarının siyasi, ekonomik, yasal ve sosyal savunucusu 1962 yılından beri Tanana Chiefs Conference adlı kâr amacı gütmeyen kabile birliğidir. ABD'deki bütün Amerika yerlileri gibi Alaska Atabasklarının da eğitim, sağlık ve idaresinden ABD İçişleri Bakanlığı bünyesinde Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetimine ait Bureau of Indian Affairs dairesi sorumludur.
Yukon,, Kuzey Amerika'nın kuzeybatısındaki en önemli su yollarından biri olan nehirdir ve Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaleti ile Kanada'da bulunur. Britanya Kolombiyası'nın kuzeyinden doğan nehir, Kanada'da Yukon Topraklarını geçerek Alaska'ya girer ve İç Alaska'yı doğudan batıya ortadan geçerek Bering Denizi'ne dökülür. Uzunluğu 3,190 km dir. Nehrin su toplama havzasının toplam alanı Teksas ya da Alberta eyaletinden % 25 daha büyüktür. Alaska'da Yukon Nehrine dökülen en büyük nehir Tanana Nehridir.
Tanana Nehri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin doğusunda İç Alaska bölgesinde Alaska Atabasklarının coğrafyasında bulunan ve Yukon Nehrine dökülen bir nehir. Uzunluğu 940 km dir. Adını Koyukoncadan alan nehrin adı daha sonraları dilcilerce Tanana dillerine verilmiştir.
Koyukuk Nehri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin orta kuzeyinde İç Alaska bölgesinde Yukon–Koyukuk Census Area sayım ilçesinde Alaska Atabasklarının coğrafyasında bulunan ve Brooks Sıradağlarının güneyinden çıkıp Yukon Nehrine kuzeyden dökülen bir nehir. Uzunluğu 805 km dir. Adı daha sonraları Alaska Atabasklarından Koyukon Kızılderililerine verilmiştir.
Copper Nehri ya da Ahtna Nehri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin güney-ortasında Valdez–Cordova Census Area sayım ilçesinde Ahtnaların coğrafyasında bulunan ve Alaska Körfezine dökülen bir nehir. Uzunluğu 460 km dir. ABD'nin onuncu en büyük nehridir. Pasifik sombalıklarının en yoğun üreme bölgesidir.
Susitna Nehri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Güneymerkezî Alaska bölgesinde Matanuska-Susitna Borough ilçesinde Denağinaların coğrafyasında bulunan ve Cook Inlet'e dökülen bir nehir. Uzunluğu 504 km dir. ABD'nin 15. en büyük nehridir.
Alaska'daki nehirler listesi, Alaska'da bulunan nehirlerin büyük olanlarını listeler. Alaska'da 12.000 den fazla nehir, binlerce çay ve dere bulunur.
Kuskokwim Nehri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin Güneybatı Alaska bölgesinde bulunan ve İç Alaska'da doğup Kuskokwim Körfezinde Bering Denizine dökülen bir nehir. Uzunluğu 1.130 km dir. ABD'nin dokuzuncu en büyük nehridir.
Innoko Nehri, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin orta kuzeyinde İç Alaska bölgesinde Yukon–Koyukuk Census Area sayım ilçesinde Alaska Atabasklarının coğrafyasında bulunan ve Kuskokwim Dağlarındaki Cloudy Dağının güneyinden çıkıp Yukon Nehrine dökülen bir nehir. Uzunluğu 805 km dir. Nehrin üst kısmı Innoko National Wildlife Refuge koruma alanındadır.
Porcupine Nehri, Kanada'nın Yukon topraklarında Dawson City'den çıkıp Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin İç Alaska coğrafi bölgesinde Yukon-Koyukuk Census Area sayım ilçesinde bulunan Yukon Nehrine dökülen 916 km uzuluğunda bir nehir.
Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaleti iç bölgesinde, Denali Borough, Matanuska-Susitna Borough'da bulunan, Kuzey Amerika kıtasının en yüksek zirvesi olan 6 194m irtifalı McKinley Dağı'nı ihtiva eden ABD Ulusal Park Hizmetleri tarafından idare edilen bir ulusal park ve ve Koruma Bölgesi'dir.
Chugach Eyalet Parkı, güney-orta Alaska'daki Anchorage Bowl'un doğusunda 495.204 dönümlük bir alanı kaplamaktadır. Anchorage Belediyesinde olmasına rağmen, Pioneer Peak civarındaki Eklutna Gölü bölgesinin kuzeyindeki parkın küçük bir kısmı Matanuska-Susitna Beldesi içinde yer almaktadır.
2002 Denali depremi, 3 Kasım 22:12:41 UTC'de meydana geldi ve merkez üssü Denali Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi, Alaska, Amerika Birleşik Devletleri'nin 66 km DGD idi. 7.9 Mw büyüklüğündeki bu deprem, Amerika Birleşik Devletleri'nde 1965 Rat Adaları depreminden sonra 37 yılda kaydedilen en büyük depremdi. Şok, Alaska'nın iç kesimlerinde şimdiye kadar kaydedilen en güçlü şoktu. Uzak konum nedeniyle, ölüm olmadı ve yalnızca bir yaralanma oldu.