İçeriğe atla

Surp Haç Kilisesi

Koordinatlar: 41°01′29″K 29°01′50″D / 41.02472°K 29.03056°D / 41.02472; 29.03056
Surp Haç Kilisesi
Harita
Temel bilgiler
KonumÜsküdar, İstanbul, Türkiye
Koordinatlar41°01′29″K 29°01′50″D / 41.02472°K 29.03056°D / 41.02472; 29.03056
İnançErmeni Apostolik
DurumEtkin

Surp Haç Kilisesi (ErmeniceՍուրբ Խաչ Եկեղեցի), Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. Semtte ilk kilise 1689'da inşa edilmiş, 1727 yılında Ermeni Patriği Hovhannes IX. Golod'un emriyle tekrar inşa edilen kilise 1779, 1781, 1782, 1785, 1790, 1808 yıllarında onarımlara tabi tutulmuştur. Balatlı III. Garabed zamanında daha geniş bir alana kâgir olarak inşa edilen kilisenin yapımında hassa mimarı Krikor Amira Balyan, Kazaz Harutyun Amira Bezciyan, Harutyun Amira Noradungyan, Mikayel Amira Pişmişyan desteklerde bulundular. 1892'de yenilenen kilise en son 1998 yılında onarılmıştır.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Surp Haç Kilisesi". Türkiye: Türkiye Ermenileri Patrikliği. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Surp Yerits Mangants Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Sarıyer ilçesi Boyacıköy semtinde bulunan 1840 tarihinde ahşap olarak inşa edilip ibadete açılmış ve 1885 yılında kâgir olarak yeniden inşa edilmiş olan Ermeni kilisesidir. 2005 yılında restore edilen kilise İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob tarafından yeniden ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi (Fatih)</span> İstanbul, Topkapıda kilise

Surp Nigoğayos Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Topkapı semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 1630 tarihli bir elyazmasında bu bölgede bir kilisenin varlığı geçse de kilisenin ne zaman inşa edildiği bilinmemektedir. Kayıtlara göre kilise inşasına 1813'te başlanmış, 1823’te kilise ikinci kez inşa edilmiştir. 1832’de ise üçüncü kez inşa edilen kilise nedeni bilinmemekle birlikte harap olur ve 1831'de İstanbul Ermeni Patriği Isdepanos II. Ağavni yeni bir kilise inşası için Sultan II. Mahmut'a başvurur. Vartan Kalfa Tıngıryan'ın mimarlığında yeniden inşa edile kilise 1894 depreminde zarar görerek yenilenir. I. Dünya Savaşı'nda askeri amaçlarla kullanılan kilise 1927'de yenilenerek Patrik Mesrob I. Naroyan tarafından açılır. 1987 yılında onarımdan geçen kilise 2000 yılında tekrar onarım görerek Aram Ateşyan tarafından ibadete açılır.

Taksim Surp Harutyun Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesi Taksim semtinde bulunan Ermeni kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Beyoğlu Surp Yerrortutyun Kilisesi</span>

Surp Yerrortutyun Ermeni Kilisesi ya da Beyoğlu Üç Horan Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesi Galatasaray semtinde bulunan Ermeni kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Surp Harutyun Ermeni Kilisesi (Fatih)</span>

Kumkapı Surp Harutyun Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Kumkapı semtinde bulunan Ermeni kilisesi.

Surp Hagop Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Altımermer semtinde bulunan Ermeni kilisesi. Ne zaman inşa edildiği bilinmeyen kilise 1839'da onarıma tabii tutulmuş, daha sonra İstanbul Ermeni Patriği Hagopos III. Seropyan döneminde restore edilip 1858'de yeniden ibadete açılmıştır. Ahşap olan kilise eskidiğinden 1891'de yeni inşaat izni alınmış ve Kayserili sarraf Parseğ İstanbulluyan'ın desteğiyle yeniden inşa edilmiş ve 1892'de Patrik I. Horen Aşıkyan zamanında açılmıştır. 2012 yılında tekrar restore edilen kilise Aram Ateşyan tarafından ibadete açılmıştır.

Surp Asdvadzadzin Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Eyüpsultan ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. Daha önce bölgede var olan kilise 1785'te yıkılarak yerine ahşap edilen ahşap kilise 1841'de yıkılır ve 1855'te kâgir olarak yeniden inşa edilir. Kilise 2000 yılında onarılmış olup İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır.

Surp Stepanos Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Bakırköy ilçesinin Yeşilköy semtinde bulunan Ermeni kilisesi. Eski bir kilise arazisinde 1826 yılında Barutçubaşı Simon Amira Dadyan tarafından inşa edilen kilise 1843'te tekrar inşa edilerek 1844'te İstanbul Ermeni Patriği II. Asvadzadur tarafından ibadete açılmıştır. Kilise son olarak 2000 yılında onarım görerek Patrik II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır.

Surp Stepanos Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beyoğlu ilçesinin Halıcıoğlu semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 17. yüzyılda Eğin'den gelen Ermeni göçmenlerin Hasköy'e yerleştirilmeleriyle bu göçmenler semtte bir kiremit fabrikası açmıştır. 1703 yılında Rahip Haçadur evinde bir şapel açmış, daha sonra küçük ve ahşap olan bir Surp Stephanos Kilisesi inşa edilmiştir. Harutyun Amira Bezciyan'ın vasiyeti olan bir ferman ile 1831'de taş olarak Hassa mimarları Kazaz Hovhannes Amira Serveryan ve Krikor Amira Balyan tarafından inşa edilmiştir. 1845'te yenilenen kilise 1904'te yeniden bir onarımdan geçmiş, I. Dünya Savaşı'nda askeri depo olarak sonrasında ise göçmen yurdu olarak kullanılmıştır. 1930'da yeniden onarılarak ibadete açılan kilisenin arazisi 1975'te Haliç Köprüsü yapımı için istimlak edilmiştir. Galata Surp Krikor Lusavoriç Kilisesi'nin alt galerisinde 30 yıl barınan kilise 2007 yılında Halıcıoğlu Mezarlığı içinde inşa edilen şapelde varlığını sürdürmektedir. Şapelin açılışını İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob yapmıştır.

Surp Asdvadzadzin Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beşiktaş ilçesinin Ortaköy semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 17. yüzyılda Eğin'den bölgeye gelen Ermenilerin burada 1665 yılında Surp Giragos adlı bir kilise inşa ettikleri bilinmektedir. 1725'te Ermeni Patriği IX. Hovahannes zamanında tekrar inşa edilerek Surp Asdvadzadzin olarak adlandırılan kilisenin yerine 1825'te taş bir kilise inşa edilmiştir. 2012 yılında restore edilen kilise ibadete açıktır.

Yerevman Surp Haç Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beşiktaş ilçesinin Kuruçeşme semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 1798'de inşa edilen kilise 1834'te Garabed Amira Balyan tarafından onarılır. Harutyun Amira Yerganyan tarafından 1835'te kilisenin bitişiğine Tarkmançats Ermeni İlköğretim Okulu inşa edilmiştir. 1975 ve 1988 yıllarında onarılarak İstanbul Ermeni Patriği I. Şınorhk tarafından ibadete açılan kilise son onarımını 2007'de görmüş ve Patrik II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır.

Surp Yergodasan Arakelots Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. 1846'da inşa edilen kilise 1893'te yenilenmiş, 1962 yılında onarımatabii tutulmuştur. 1985 yılında yeniden onarılan kilise son onarımını 2012 yılında görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Beşiktaş Surp Asdvadzadzin Kilisesi</span>

Surp Asdvadzadzin Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beşiktaş ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. 1838'de hassa mimarı Garabed Amira Balyan tarafından kâgir olarak inşa edilen kilise 1987'de Ermeni Patriği I. Şınorhk zamanında yenilenmiş, 1993'te avlusuna Garabed ve Sarkis Balyan'ın büstleri yerleştirilmiştir. 2013 yılında yenilenen kilisede Artin Dadyan Paşa gömülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Gedikpaşa Surp Hovhannes Kilisesi</span>

Surp Hovhannes Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Gedikpaşa semtinde bulunan bir Ermeni kilisesidir. 1849'da inşa edilen kilisenin bir yangın sonucu yıkılmasından sonra 1876'da inşa edilen kilise daha sonra restore edilerek 1895'te tekrar ibadete açıldı. 1950'de tekrar restore edilen kilise 1972'de bir yangından etkilendikten sonra tekrar onarılmış ve 1986'da tümden restore edilerek İstanbul Ermeni Patriği I. Şınorhk tarafından ibadete açılmıştır. Son olarak 2006 yılında restore edilen kilise Patrik II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır.

Surp Hovhannes Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Narlıkapı semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 1807'de inşa edilen kilise 1835'te onarılmıştır. Deniz kenarında inşa edilen kilise Kennedy Caddesi'nin deniz doldurularak inşa edilmesi sonucunda iç kesimde kalmıştır. 1962'de taş olarak yeniden inşa edilmiş ve 1964'te tekrar ibadete açılmıştır. Kilise son onarımını 2006 yılında geçirmiş ve İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır.

Surp Yeyğa Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Eyüpsultan ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. 18. yüzyılda bölgede bulunan kilise 1766'da yıkılmış; ancak 1800 yılında tekrar açılmıştır. 1832 yılında tekrar inşa edilen kilise 1851 yılında yenilenmiştir. En son onarımını 2000 yılında yaşayan kilise İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır.

Surp Nigoğayos Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Beykoz ilçesinde bulunan Ermeni Apostolik kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Surp Garabet Kilisesi (Üsküdar)</span> Ermeni Apostolik Kilisesine bağlı bir kurum

Surp Garabet Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Üsküdar ilçesinde bulunan Ermeni kilisesi. 1593'ten önce inşa edilen kilise 1617 ve 1727 tarihlerinde yenilenmiştir. 1844 yılında tekrar onarılan kilise 1887'de bir yangında kül olur ve 1888'de kâgir olarak yeniden inşa edilir. 2006 yılında onarılan kilise İstanbul Ermeni Patriği II. Mesrob tarafından ibadete açılmıştır. Yapı 4 Ağustos 1983 tarihinde 1. derece kentsel sit alanı olarak tescil edilmiştir.

Surp Santuht Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Sarıyer ilçesinin Rumelihisarı semtinde bulunan Ermeni kilisesi. 18. yüzyıl sonlarında inşa edilen ahşap kilise daha sonra harap olduğundan 1816'da yenilenmişse de kilise aynı yıl yıkılmış ve 1856'da yeniden inşa edilmiştir. 1972'de yanan kilise geçici bir onarım görerek ibadete devam etmiş, 1978'de son kez inşa edilmiştir. Kilise 2003 ve 2011 yıllarında onarım görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Surp Tateos - Surp Partoğomeos Kilisesi</span>

Surp Tateos – Surp Partoğomeos Ermeni Kilisesi, Türkiye'de İstanbul iline bağlı Fatih ilçesi Yenikapı semtinde bulunan Ermeni kilisesi.