İçeriğe atla

Suriye lirası

Suriye lirası
لليرة السورية (Arapça)
Kullanıcı(lar) Suriye Suriye
Enflasyon% 25.5
Kaynak The World Factbook, 2017 tahmini
Altbirim
1/100 Kuruş
Madenî paralar
Sıkça kullanılan 5, 10, 25, 50 lira
Banknotlar
Sıkça kullanılan 50, 100, 200, 500, 1000, 2000, 5000 lira
Merkez bankasıSuriye Merkez Bankası
Website www.banquecentrale.gov.sy

Suriye lirası (Arapça: الليرة السورية al-līra as-sūriyya, Fransızca: livre syrienne), Suriye'de kullanılan para birimidir. Bir lira, yüz kuruştan (piastre) oluşmaktadır. Ancak günümüzde Suriye lirasında kuruşlar tedavülde kullanılmamaktadır. Suriye Lirası'nın uluslararası kısaltılışı SYP'dir. Suriye Lirası'nın üzerinde ihracat kısıtlamaları vardır.

5 Aralık 2005 tarihinde, Suriye Ticaret Bankası tarafından verilen satış oranı ABD Doları'na 48,4 SYP idi. 2000'li yılların başında bir dolara yaklaşık 50 liralık bir oran olağandı, ancak döviz kuru ciddi dalgalanmalara maruz kaldı. 2011 yılında iç savaşın başlamasından bu yana, paranın döviz kuru önemli ölçüde kötüleşti, Mart 2011'de 1 ABD doları için 47 SYP'den Temmuz 2017'de 1 ABD doları için 515 SYP'ye geriledi.

Madeni paralar:

  • 1 lira
  • 2 lira
  • 5 lira
  • 10 lira
  • 25 lira

Kağıt paralar:

  • 50 lira
    Suriye Lirası 1966
  • 100 lira
  • 200 lira
  • 500 lira
  • 1000 lira
  • 2000 lira
  • 5000 lira

Tarihçe

Osmanlı egemenliği altında Suriye'de Türk lirası para birimi olarak kullanıldı. Osmanlı Devleti'nin çöküşünden sonra, Suriye manda yönetimine girdi ve diğer Fransız ve İngiliz mandalarıyla birlikte (Filistin, Ürdün, Lübnan) Mısır Lirası ülkede para birimi olarak kullanılmaya başlandı. Suriye Lirası (livre) ilk kez 1919 yılında çıkartıldı ve 20 Suriye Lirası, 1 Fransız Frankına sabitlendi. Suriye Bankası Lübnan'ın ve Suriye'nin resmi bankası olma özelliğini taşıdığından ismini Suriye ve Lübnan Bankası olarak değiştirdi. 1924'ten itibaren banka Suriye-Lübnan para birimini bastı. 1939 yılında Suriye ve Lübnan para birimleri ayrıldı.

1941 yılında Suriye Lirasının Fransız Frankına sabitlenmesinden vazgeçilerek, 8.83125 Suriye Lirası=1 İngiliz Sterlini olacak şekilde İngiliz Sterlinine sabitlendi. Bu karar Suriye'nin İngiliz ve Fransız güçleri tarafından işgal edilmesinden kaynaklı alınmıştır. İngiliz Sterlinine sabitlenme oranı frank ile sterlin arasındaki savaştan önceki kur temel alınarak şekillendirilmiştir. 1947 yılında Suriye lirasının Amerikan dolarıyla sabitlenmesine karar verildi.

1958 yılında, Suriye banknotundan Fransızca dili kaldırıldı ve İngilizce ile değiştirildi. Banknotlar 1, 5, 10, 25, 50, 100 ve 500 liralık olarak tedavül edildi. 1966 yılında, 25, 50 ve 100 liralık banknotların tasarımı değiştirildi. 1997 ve 1998 yılında, 50, 100, 200, 500 ve 1000 liralık kupürler tanıtıldı. 2009 yılında, 50, 100 ve 200 liralık banknotlar tamamen yeni bir tasarım ile değiştirildi. 2014 yılında yeni bir 500 liralık banknot tedavüle girdi.

Suriye iç Savaşı

ABD'nin Sezar Yasası'na ilişkin yaptırımlarının uygulanması üzerine, İdlib Valiliği'ndeki hükûmet karşıtı yerel yönetimler, hızla düşen Suriye lirası yerine Türk lirasını benimsedi.[1] Türk lirası, Afrin ve Cerablus gibi Suriye'nin Türk müdahalesi altındaki diğer bölgelerinde Suriye lirasının yerini aldı.[2]

2010 serisi

27 Temmuz 2010 tarihinde, Suriye Merkez Bankası 50-, 100- ve 200 lira banknotların yeni bir dizisini yayınladı. Notlar Avusturyalı banknot tasarımcı Robert Kalina tarafından dizayn edildi. 1 Ağustos 2014 tarihinde, Suriye Merkez Bankası yeni 500 lirayı yayınladı. 30 Haziran 2015 tarihinde, Suriye Merkez bankası yeni 1.000 lirayı yayınladı. Yeni liranın banknotunun arka tarafında Roma mozaik resim görüntüleri yer almaktadır. Cumhurbaşkanı Beşar Esad'ın portresi, 2017 yılında 2000 liralık banknota eklendi. Ocak 2021'de 5.000 yeni lira yayınlandı.

Kaynakça

  1. ^ "Syria's Idlib adopts Turkish lira in place of plummeting pound". France 24. 15 Haziran 2020. 19 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ Ashawi, Khalil (28 Ağustos 2018). "Falling lira hits Syrian enclave backed by Turkey". Reuters (İngilizce). 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk lirası</span> Türkiyenin para birimi

Türk lirası, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan somu</span> Özbekistan para birimi

Özbekistan'ın önceki para birimleri: Buhara tengesi, Hokand tengesi ve Harezm tengesi.

<span class="mw-page-title-main">Tenge</span> Kazakistan para birimi

Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü larisi</span> Gürcistanın para birimi

Lari, Gürcistan'ın millî para birimidir. Gürcistan'da Abhazya ve Güney Osetya dışındaki bölgelerde kullanılır. 2006 yılındaki verilere göre enflasyon oranı %9.2'dir. Gürcistan Merkez Bankası (NBG) tarafından 25 Aralık 1995'te tedavüle çıkarılmıştır. 1 lari, 100 tetriye eşittir.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni dramı</span> Ermenistanın millî para birimi

Dram Ermenistan'ın millî para birimidir. Dramın alt birimi "luma" (լումա)dır. "Dram" kelimesi Ermenicede para demektir, Yunanca drahmi (δραχμή) kelimesinden gelmektedir. Ermenistan Merkez Bankası tarafından tedavüle sürülmüştür. Ermeni dramının uluslararası numarası 051'dir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan manatı</span> Azerbaycanda kullanılan para birimi

Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır. 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Libya dinarı</span>

Libya Dinarı Libya'nın resmi para birimidir. Bir Libya Dinarı 1000 dirhemdir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet rublesi</span> para birimi

Sovyet rublesi, Sovyetler Birliği'nin para birimiydi. Sovyet rublesinin alt birimi kopektir.

<span class="mw-page-title-main">İsviçre frangı</span> İsviçre ve Lihtenştaynın para birimi

İsviçre frangı, İsviçre ve Lihtenştayn'da kullanılan para birimidir. İsviçre Ulusal Bankası tarafından piyasaya sürülmekte olan İsviçre frangı, Euroya geçişten sonra Avrupa'da kullanılan tek ve son frank para birimidir. Uluslararası kısa kodu, Confederatio Helvetica Franc'ın kısaltması olan CHF'dir. En büyük kullanıcı ülkesi olan İsviçre'de Dünya Bankası istatistiklerine göre 2007 yılı enflasyon oranı %3.6'dır.

<span class="mw-page-title-main">İran riyali</span> İranın para birimi

İran riyali, İran'da kullanılan para birimidir. 1932 yılından bu yana tedavüldedir. Bu tarihten önce İran Dinarı kullanılmaktaydı. İran riyalinin kısaltması IRR ve uluslararası numarası da 364 olarak kayıtlarda yer almaktadır. 1 Riyal 100 dinara bölünmüştür. Riyalin değersiz olmasından kaynaklı dinar'ın kullanım alanı yoktur. İran'da enflasyon oranı 2007 yılında %17 olmuştur. 2019 yılında ise %42 olmuştur. Tuman (Tümen), ulusal para birimi olmamasına karşın paranın miktarını söylemek için kullanılmaktadır. Bir tuman 10 Riyal'a eşittir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan lirası</span> Eski İtalya para birimi

İtalyan lirası veya İtalyan lireti İtalya'da 1861 yılından 2002 yılına kadar kullanılan para birimidir. İtalyan lirası İtalya'nın dışında San Marino'da ve Vatikan'ın bir bölümünde kullanılmaktaydı. İtalya'nın resmî para birimi olarak Euroya geçmesiyle birlikte 1936,27 İtalyan lirası, 1 euro olacak şekilde değişim yapılmaya başlanmıştır. 28 Eylül 2002 tarihinde tedavülden kaldırılmıştır. Bununla birlikte 10 yıl süre ile İtalya Merkez Bankası tarafından İtalyan Lireti Euro ile yukarıda verilen kur üzerinden değiştirilmeye de devam edilmiştir. Bu süreç de 2012 yılı itibarıyla tamamlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Türk Lirası</span> Türkiyenin 2005 ile 2008 yılları arasındaki para birimi

Yeni Türk Lirası, 1 Ocak 2005 ile 31 Aralık 2008 tarihleri arasında Türkiye'nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin para birimi olmuştur. Yeni lira, 100 yeni kuruşa bölündü. Sembol YTL ve ISO 4217 kodu TRY idi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti madenî paraları</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde Türkiye Cumhuriyeti madenî paralarını göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore wonu</span> Güney Kore wonu, ya da sadece won, Güney Korede kullanılan resmî para birimidir.

Güney Kore wonu ya da sadece won (원), Güney Kore'de kullanılan resmî para birimidir. Won, merkezi Güney Kore'nin başkenti Seul'de bulunan Kore Bankası tarafından servis edilir. Won, yüz tane Jeon'a bölünür; ancak jeonlar artık günlük ticarî işlemlerde kullanılmamaktadır ve sadece döviz kurlarında bulunur.

Kongo frangı, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı lirası</span> 1844-1922 yıllarında kullanılmış Osmanlı para birimi

Osmanlı lirası, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1844'ten 1 Kasım 1922'ye kadar kullanmış resmî paradır. Saltanatın kaldırılmasından sonra Türkiye'de 23 Ekim 1923'e kadar resmî olarak kullanıldı. Fakat Osmanlı lirasının tam olarak tedavülden kalkması ve yerine Türk lirasının kullanılması 1927 yılını buldu.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester rublesi</span>

Transdinyester'de geçerli olan ve 100 kopek biçiminde olan ruble. Transdinyester sınırlı şekilde tanınan devlet olduğundan, paranın ISO 4217 kodu yok. Ancak, Agroprombank ve Gazprombank gibi bazı resmi olmayan Transdinyester organizasyonları PRB kodunu kullandı. Trans-Dinyester Cumhuriyet Bankası bazen RUP kodunu kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti banknotları</span>

1926'da Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki birinci emisyon banknotları tedavüle sürdü. Birinci emisyon, üzerinde hem Fransızca hem de Arap alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin basılı olduğu son emisyondur. Banknotların ön yüzünde ise Mustafa Kemal Atatürk portresi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">200 Türk lirası banknotu</span>

200 Türk lirası, bir Türk lirası banknotudur. En yüksek kupür değerine sahip banknot tedavüle çıktığı 2009'dan beri kullanılmaktadır. Diğer banknotlar içerisinde boyut açısından da en büyüğüdür. Aralık 2023 itibarıyla dolaşımdaki paraların %70'ini temsil etmiştir.