İçeriğe atla

Suriye hükûmeti

Suriye Arap Cumhuriyeti hükûmeti
حكومة سوريا
Merkezi hükûmet
Genel Bakış
Kuruluş17 Nisan 1946 (78 yıl önce) (1946-04-17)
ÜlkeSuriye
LiderDevlet Başkanı (Beşşar Esad) ve Başbakan (Muhammed Gazi el-Celali)
Bakanlıklar28
SorumlulukSuriye Halk Meclisi
Yıllık bütçe13,3 trilyon LS (2022)
İkametŞam
İnternet sitesigov.sy

Suriye Arap Cumhuriyeti hükûmeti, Suriye Anayasası tarafından oluşturulan ve cumhurbaşkanının devlet başkanı, başbakanın da hükümet başkanı olduğu birlik hükümetidir.[1] Yürütme yetkisi hükümet tarafından kullanılır. Suriye'de 250 üyeli bir yasama konseyi bulunmaktadır.[2] Ülke 2011'den bu yana hem Suriye hükümetine hem de birbirlerine farklı kombinasyonlarda karşı çıkan çeşitli yerli ve yabancı güçlere karşı bir iç savaşın içinde.[3][4] Hükümet merkezi Suriye'nin başkenti Şam'da bulunmaktadır.

Yönetim

Yürütme organı devlet başkanı, başkan yardımcısı, başbakan ve Bakanlar Kurulundan (kabine) oluşmaktadır. Anayasaya göre devlet başkanının Müslüman olması gerekmektedir.[5]

Ana makam sahipleri
Makam Ad Parti Görev başlangıcı
Devlet başkanıBeşşar EsadBaas Partisi17 Temmuz 2000
BaşbakanMuhammed Gazi el-CelaliBaas Partisi14 Eylül 2024

Bakanlar Kurulu

Halihazırda 30 üyeden oluşan Bakanlar Kurulu ya da kabine, hükümetin günlük idari işlevlerini yerine getirmektedir.[6][7]

Yasama erki

Suriye Halk Meclisi, Suriye'nin yasama organıdır. Çok sandalyeli 15 seçim bölgesinde dört yıllık bir dönem için seçilen 250 üyesi vardır. Suriye'nin 2012 tarihli yeni anayasası, herhangi bir siyasi partinin liderliğini garanti altına almayan çok partili bir sistem getirmiştir.[8]

Yargı erki

Suriye'nin yargı organları arasında Yüksek Anayasa Mahkemesi, Yüksek Yargı Konseyi, Yargıtay ve Devlet Güvenlik Mahkemeleri bulunmaktadır. İslami içtihat mevzuatın ana kaynağıdır ve Suriye'nin yargı sistemi Osmanlı, Fransız ve İslami kanunların unsurlarını taşımaktadır. Suriye'de üç düzey mahkeme bulunmaktadır: ilk derece mahkemeleri, temyiz mahkemeleri ve en yüksek mahkeme olan anayasa mahkemesi. Dini mahkemeler kişisel hukuk ve aile hukuku konularına bakmaktadır.[9]

Uluslararası kuruluşlara katılım

Suriye, Afrika'da Ekonomik Kalkınma için Arap Bankası, Arap Ekonomik ve Sosyal Kalkınma Fonu, Arap Para Fonu, CAEU, Gümrük İşbirliği Konseyi, Batı Asya Ekonomik ve Sosyal Komisyonu, Gıda ve Tarım Örgütü, 24 Grubu, G77, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı, Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası, Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü, Uluslararası Ticaret Odası, Uluslararası Kalkınma Birliği, İslam Kalkınma Bankası, Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu, Uluslararası Finans Kurumu, Uluslararası Çalışma Örgütü, Uluslararası Para Fonu, Uluslararası Denizcilik Örgütü, Intelsat, Interpol, Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Uluslararası Standardizasyon Örgütü, Uluslararası Telekomünikasyon Birliği, Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu, Bağlantısızlar Hareketi, Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Örgütü, İslam İşbirliği Teşkilatı, Birleşmiş Milletler, BM İnsan Hakları Komisyonu, BM Ticaret ve Kalkınma Konferansı, BM Endüstriyel Kalkınma Örgütü, Birleşmiş Milletler Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı, Dünya Posta Birliği, Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu, Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Meteoroloji Örgütü ve Dünya Turizm Örgütü üyesidir.

Suriye'nin diplomatları BM Güvenlik Konseyinde (geçici üye olarak) en son Aralık 2003'te yer almıştır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Constitutional Law – Syrian Law Journal" (İngilizce). 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  2. ^ Phillips, Douglas A.; Gritzner, Charles F. (2010). Syria. Infobase Publishing. ISBN 9781438132389. 
  3. ^ "Syria's war explained from the beginning". www.aljazeera.com (İngilizce). 26 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  4. ^ "2021 will be a defining year for Syria". Middle East Institute (İngilizce). 17 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  5. ^ "Constitution of Syria". 6 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2008. 
  6. ^ "Syrian PM-designate starts consultations to form new cabinet – People's Daily Online". en.people.cn. 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  7. ^ Manar (3 Temmuz 2016). "President al-Assad issues Decree No. 203 on forming the new Syrian government". Syrian Arab News Agency (İngilizce). 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 
  8. ^ "SANA Syrian News Agency – Constitution of the Syrian Arab Republic Approved in Popular Referendum on February 27, 2012, Article 8". 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2017. 
  9. ^ "Syria (05/07)". U.S. Department of State. 22 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İslam İşbirliği Teşkilatı</span> 57 üye devleti bulunan uluslararası kuruluş

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT), Eylül 1969 tarihinde Fas'ın başkenti Rabat'ta toplanıp İslam ülkelerini çatısı altında toplamak üzere İslam Konferansı Teşkilatı adıyla kurulan 57 üyeye sahip, uluslararası hukuk tüzel kişiliğini haiz bir uluslararası teşkilattır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye</span> Batı Asya ülkesi

Suriye, resmî adıyla Suriye Arap Cumhuriyeti, Doğu Akdeniz ve Levant'ta yer alan bir Batı Asya ülkesidir. Batıda Akdeniz, kuzeyde Türkiye, doğu ve güneydoğuda Irak, güneyde Ürdün ve güneybatıda İsrail ve Lübnan ile sınırlanan ve 14 vilayetten oluşan üniter bir cumhuriyettir. Verimli ovalar, yüksek dağlar ve çöllerden oluşan bir ülke olan Suriye, çoğunluğu Suriyeli Araplar, Kürtler, Türkmenler, Süryaniler, Ermeniler, Çerkesler, Arnavutlar ve Rumlar olmak üzere çeşitli etnik ve dinî gruplara ev sahipliği yapmaktadır. Dinî gruplar arasında Sünniler, Hristiyanlar, Nusayriler, Dürziler ve Yezidiler bulunmaktadır. Suriye'nin başkenti ve en büyük şehri Şam'dır. Araplar en büyük etnik gruptur ve Sünniler en büyük dinî gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler</span> toplumsal, ekonomik ve kültürel bir iş birliği oluşturmak amacıyla kurulan bir örgüt

Birleşmiş Milletler (BM), 24 Ekim 1945'te kurulmuş; dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararasında ekonomik, toplumsal ve kültürel bir iş birliği oluşturmak için kurulan uluslararası bir örgüttür. Birleşmiş Milletler kendini "adalet ve güvenliği, ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç edinmiş küresel bir kuruluş" olarak tanımlamaktadır. Uluslararası ilişkilerde kuvvet kullanılmasını evrensel düzeyde yasaklayan ilk antlaşma 26 Haziran 1945'te 50 ülke tarafından imzalanan Birleşmiş Milletler Antlaşması'dır.

Uluslararası ilişkiler, siyaset biliminin bir dalıdır ve "uluslararası sistem" içindeki aktörlerin, özellikle de uluslararası ilişkilerin temel aktörü olarak kabul edilen devletlerin, diğer devletlerle, uluslararası/bölgesel/hükûmetler arası örgütler, çok uluslu şirketler, uluslararası normlar ve uluslararası toplumla olan ilişkilerini inceleyen disiplinlerarası bir disiplindir.

2011'den bu yana Suriye İç Savaşı'nın bir sonucu olarak, savaşta farklı gruplar tarafından kullanılan ve Suriye'yi temsil etmek için kullanılan en az iki bayrak var. Baas Partisi liderliğindeki Suriye Arap Cumhuriyeti'nin görevdeki hükümeti, başlangıçta Birleşik Arap Cumhuriyeti tarafından kullanılan kırmızı-beyaz-siyah üç rengini kullanırken, Suriye Ulusal Koalisyonu gibi Suriyeli muhalif gruplar yeşil-beyaz-siyah üç rengini kullanıyor. Bu bayrak ilk olarak Suriye Mandası tarafından kullanılan "bağımsızlık bayrağı"ydı.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhalim Haddam</span> Suriyeli siyasetçi (1932-2020)

Abdülhalim Haddam 1984'ten 2005'e kadar Suriye devlet başkan yardımcısı ve Lübnan'da "Yüksek Komiser" olan Suriyeli bir politikacıydı. Görevinden istifa edip 2005'te Hafız'ın oğlu ve halefi Beşşar Esad'ın belirli politikalarını protesto etmek için ülkeyi terk edene kadar uzun zamandır Hafız Esad'a sadık biri olarak biliniyordu. Görevdeyken önemli bir servet biriktirdi: 1994'te açılan bir Credit Suisse hesabında, Suisse sırlarına göre Eylül 2003'te yaklaşık 90 milyon İsviçre frangı vardı.

Ulusal İlerici Cephe, hükûmetin anti-emperyalist ve Arap milliyetçisi yönelimini destekleyen ve UİC'deki en büyük parti olan Arap Sosyalist Baas Partisi'nin "toplumdaki lider rolünü" kabul eden Suriye'deki partilerin siyasi ittifakıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bakanlar Kurulu (Suriye)</span> Suriyenin bakanlar kurulu

Suriye Kabinesi veya Bakanlar Kurulu, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin en üst yürütme organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye muhalefeti</span> Esad ailesinin Suriyedeki yönetimine muhalif bir grup

Suriye muhalefeti, Suriye Ulusal Koalisyonu ve alternatif bir Suriye hükûmeti olarak belirli toprak kontrolüne sahip Suriye hükûmeti karşıtı gruplar tarafından temsil edilen siyasi yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye devlet başkanı</span> Suriyenin devlet başkanı

Suriye devlet başkanı, resmi olarak Suriye Arap Cumhuriyeti devlet başkanı, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır. Kendi takdirine bağlı olarak başkan yardımcılarına devredilebilecek kapsamlı yetkilere sahiptir. Devlet başkanı; başbakanı, diğer Bakanlar Kurulu (kabine) üyelerini ve askeri görevlileri atar ve görevden alır. Beşşar Esad, Suriye'nin 20. ve mevcut devlet başkanıdır. Beşşar Esad, 29 yıl süreyle en uzun süre görev yapan devlet başkanı olan eski devlet başkanı Hafız Esad'ın oğludur. Beşşar Esad, 2021'de devlet başkanlığının 21. yılını kutlayan ve 17 Temmuz 2000'de göreve başladığından, şu anda en uzun süre görev yapan ikinci devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2012 Suriye anayasa referandumu</span> Suriyede yapılan yedinci halk oylaması

Suriye'de 26 Şubat 2012 tarihinde bir anayasa referandumu yapıldı. Suriye İç Savaşı'na tepki olarak Devlet Başkanı Beşşar Esad yeni bir anayasa hazırlanmasını emretmişti. Referandum yabancı gözlemciler tarafından izlenmedi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye tarihi</span> Suriyenin tarihi

Suriye tarihi, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti topraklarında ve Suriye bölgesinde meydana gelen olayları kapsar. Antik çağlar boyunca, mevcut Suriye Arap Cumhuriyeti toprakları, Sümerler, Mitanniler, Asurlular, Babiller, Mısırlılar, Hititler, Kenanlılar, Fenikeliler, Aramiler, Amoriler, Persler, Yunanlar ve Romalılar dahil olmak üzere çeşitli medeniyetler tarafından işgal edildi ve yönetildi. Suriye, ilk kez 24 Ekim 1945'te, Suriye hükûmeti tarafından Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın imzalanmasıyla bağımsız bir ülke olarak ortaya çıktı ve Nisan 1946'da Fransa'nın Milletler Cemiyeti tarafından verilen Suriye'nin "nüfusa idari tavsiye ve yardım sağlama" yetkisi fiilen sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Anayasası</span> Suriye Arap Cumhuriyetinin anayasası

Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası, 26 Şubat 2012'de kabul edildi ve 13 Mart 1973'te yürürlüğe girmiş olan anayasanın yerini aldı. Mevcut anayasa, Suriye Arap Cumhuriyeti devletinin temel işlevini özetlemektedir. Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak belirler. Ayrıca, Pan-Arabizm ideolojisine uygun olarak, ülkeyi Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de seçimler</span>

Bu madde Suriye'deki seçimler ve seçim sonuçları hakkında bilgi verir.

<span class="mw-page-title-main">1973 Suriye Anayasası</span> Suriyenin eski anayasası

1973 Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası 13 Mart 1973'te kabul edildi ve 27 Şubat 2012'ye kadar yürürlükte kaldı. Anayasa, Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak tanımlar. Ayrıca, pan-Arap ideolojisine uygun olarak, ülkeyi daha geniş Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak konumlandırır. Anayasa, Arap Sosyalist Baas Partisinin gücünü sağlamlaştırdı. Anayasanın 8. maddesi partiyi "toplumda ve devlette önde gelen parti" olarak tanımlar, oysa Suriye - çoğu kez inanıldığı gibi - resmi anlamda tek partili bir sistem değildi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye yargı sistemi</span> Suriyenin yargı sistemi

Suriye'nin yargı sistemi Osmanlı, Fransız ve İslam hukukunun bir sentezidir. Medeni, ticari ve ceza kanunları öncelikle Fransız hukuk uygulamalarına dayanmaktadır. 1949'da ilan edilen bu kanunlar, bedeviler ve dini azınlıklar arasında örf ve adet hukukunun uygulanmasını sınırlamak için onaylanmış özel hükümlere sahiptir. İslam dini mahkemeleri ülkenin bazı bölgelerinde işlemeye devam ediyor, ancak yargı yetkisi evlilik, boşanma, babalık, çocukların velayeti ve miras gibi kişisel statü meseleleriyle sınırlı. Bununla birlikte, 1955'te kişisel statünün birçok yönüne ilişkin bir kişisel kod geliştirildi. Bu kanun, kadının statüsünü iyileştirerek ve miras kanunlarını netleştirerek şeriatı değiştirdi ve modernize etti.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'nin dış ilişkileri</span> Suriyenin dış ilişkilerine genel bakış

Ulusal güvenliği sağlamak, Arap komşuları arasındaki etkisini artırmak ve Golan Tepeleri'nin geri alınmasını sağlamak Suriye Arap Cumhuriyeti'nin dış politikasının temel hedefleri olmuştur. Suriye, tarihinin birçok noktasında Türkiye, İsrail, Irak ve Lübnan gibi coğrafi olarak kültürel komşularıyla şiddetli bir gerilim yaşadı. Suriye, Arap Baharı ve Suriye İç Savaşı öncesinde 21. yüzyılda bölgesindeki birçok devletle ilişkilerinde bir gelişme yaşadı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de insan hakları</span> Suriyedeki insan hakları

Uluslararası gözlemciler, Suriye'deki insan hakları durumunun son derece kötü olduğunu düşünüyorlar. Suriye'de 1963'ten Nisan 2011'e kadar, güvenlik güçlerine kapsamlı tutuklama ve gözaltı yetkileri veren olağanüstü hal yürürlükteydi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Yüksek Anayasa Mahkemesi</span> Suriyenin en yüksek yargı makamı

Yüksek Anayasa Mahkemesi, Suriye Arap Cumhuriyeti'ndeki en yüksek yargı otoritesidir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de siyaset</span> Suriyenin siyasi sistemi

Suriye Arap Cumhuriyeti'nde siyaset, çok partili temsili olan yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşir. Devlet Başkanı Beşşar Esad ve onun Arap Sosyalist Baas Partisi, 1970 darbesinden bu yana ülke siyasetinde baskın güçler olarak kaldılar.