İçeriğe atla

Suriye devlet başkanları listesi

Suriye devlet başkanları listesi, Suriye'de 1920 yılından beri görev yapmış devlet başkanlarının listesidir.

Görevdekiler

Suriye Federasyonu, Fransız Mandası'nın parçası (1922-1924)

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi parti Not(lar)
1 Suphi Bereket
(1883–1939)
29[1] Haziran 1922 31 Aralık 1924 2 yıl, 185 gün Bağımsız

Suriye Devleti, Fransız Mandası'nın parçası (1925-1930)

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi parti Not(lar)
(1) Suphi Bereket
(1883–1939)
1 Ocak 1925 21 Aralık 1925 354 gün Bağımsız
François Pierre-Alype
(1853–1932)
9 Şubat 1926 28 Nisan 1926 78 gün Bağımsız
2 Ahmed Nami
(1873–1962)
28 Nisan 1926 15 Şubat 1928 1 yıl, 293 gün Bağımsız
Taceddin el-Hasani
(1885–1943)
15 Şubat 1928 14 Mayıs 1930 2 yıl, 88 gün Bağımsız

Birinci Suriye Cumhuriyeti, Fransız Mandası'nın parçası (1930-1945)

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi Parti Not(lar)
Taceddin el-Hasani
(1885–1943)
14 Mayıs 1930 19 Kasım 1931 1 yıl, 189 gün Bağımsız
Léon Solomiac
(1873–1960)
19 Kasım 1931 11 Haziran 1932 205 gün Bağımsız
3 Muhammed Ali el-Abid
(1867–1939)
11 Haziran 1932 21 Aralık 1936 4 yıl, 193 gün Bağımsız
4 Haşim el-Etâsî
(1875–1960)
21 Aralık 1936 7 Temmuz 1939 2 yıl, 198 gün Ulusal Blok
5 Behiç el-Hatib
(1895–1981)
10 Temmuz 1939 4 Nisan 1941 1 yıl, 268 gün Bağımsız
Halid el-Azm
(1903–1965)
4 Nisan 1941 16 Eylül 1941 165 gün Bağımsız
6 Taceddin el-Hasani
(1885–1943)
16 Eylül 1941 17 Ocak 1943 1 yıl, 123 gün BağımsızHasani görev sırasında öldü.[2]
Cemil el-Ulşi
(1883–1951)
17 Ocak 1943 25 Mart 1943 67 gün Bağımsız
7 Ata Bey el-Eyyubi
(1877–1951)
25 Mart 1943 17 Ağustos 1943 145 gün Bağımsız
8 Şükri el-Kuvvetli
(1891–1967)
17 Ağustos 1943 24 Ekim 1945 2 yıl, 68 gün Ulusal Blok

Bağımsız Birinci Suriye Cumhuriyeti (1945-1950)

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi Parti Not(lar)
(8) Şükri el-Kuvvetli
(1891–1967)
24 Ekim 1945 29 Mart 1949 3 yıl, 156 gün Ulusal Blok /
Ulusal Parti
Kuvvetli, 29 Mart 1949'da Genelkurmay Başkanı Hüsnü Zaim tarafından devrildi.
9 Hüsnü Zaim
(1897–1949)
194930 Mart 1949 14 Ağustos 1949 137 gün Suriye Sosyal Milliyetçi PartisiZaim, 1949'da Edib Çiçekli liderliğindeki bir askeri darbeyle devrildi, daha sonra yeni hükûmetin emriyle idam edildi.[3]
10 Sami el-Hinnavi
(1898–1950)
14 Ağustos 1949 15 Ağustos 1949 1 gün Askeri
11
(4)
Haşim el-Etâsî
(1875–1960)
15 Ağustos 1949 5 Eylül 1950 1 yıl, 21 gün Halk Partisi
Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi Parti Not(lar)
(11)
(4)
Haşim el-Etâsî
(1875–1960)
15 Ağustos 1949 2 Aralık 1951 1 yıl, 88 gün Halk Partisi
Edib Çiçekli
(1909–1964)
2 Aralık 1951 3 Aralık 1951 1 gün Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi
12 Fevzi Selu
(1905–1972)
3 Aralık 1951 11 Temmuz 1953 1 yıl, 220 gün Askeri
13 Edib Çiçekli
(1909–1964)
195311 Temmuz 1953 25 Şubat 1954 229 gün Arap Kurtuluş HareketiÇiçekli, 1954'te darbe tehdidi nedeniyle görevinden istifa etti.[4] Ülkenin bir iç savaşa girmesini istemediğini iddia ederek ülkeyi terk etti.[4]
Me'mun el-Kuzbari
(1914–1998)
25 Şubat 1954 28 Şubat 1954 3 gün Bağımsız
14
(4)
(11)
Haşim el-Etâsî
(1875–1960)
28 Şubat 1954 6 Eylül 1955 1 yıl, 190 gün Halk Partisi
15
(8)
Şükri el-Kuvvetli
(1891–1967)
6 Eylül 1955 22 Şubat 1958 2 yıl, 169 gün Ulusal Parti
Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi Parti Not(lar)
1 Cemal Abdünnasır
(1918–1970)
195822 Şubat 1958 29 Eylül 1961 3 yıl, 219 gün Ulusal Birlik

Suriye Arap Cumhuriyeti (1961-günümüz)

Resim İsim
(Doğum–Ölüm)
Seçim Görev başlangıcı Görev bitişi Görev süresi Siyasi Parti Not(lar)
Me'mun el-Kuzbari
(1914–1998)
29 Eylül 1961 20 Kasım 1961 52 gün BağımsızKuzbari, Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni dağıtan 1961 darbesinin ardından göreve başladı.
İzzet en-Nus
(1900–1972)
20 Kasım 1961 14 Aralık 1961 24 gün Askeri
1 Nazım el-Kudsi
(1906–1998)
14 Aralık 1961 8 Mart 1963 1 yıl, 84 gün Halk Partisi8 Mart Devrimi olarak bilinen bir olay olan 1963 darbesi, Nazım el-Kudsi'yi devirdi ve gerçek güç darbeyi organize eden Baasçı Askeri Komite'de olmasına rağmen, Ulusal Devrim Komutanlığı Konseyi'ni (UDKK) iktidara getirdi.[5]
2 Lu'ay el-Etâsî
(1926–2003)
9 Mart 1963 27 Temmuz 1963 140 gün BağımsızLu'ay el-Etâsî, Askeri Komite'nin gücüne tehdit oluşturmadığı için UDKK tarafından başkan olarak atandı.[6] Baasçı olmayan yüksek rütbeli subayların tasfiye edilmesinden sonra istifa etti.[7]
3 Emin el-Hafız
(1921–2009)
27 Temmuz 1963 23 Şubat 1966 2 yıl, 211 gün Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Emin el-Hafız, Mişel Eflak'a ve Arap Sosyalist Baas Partisinin Ulusal Komutanlığına verdiği destek nedeniyle Askeri Komite tarafından devrildi.[8]
4 Nureddin el-Etâsî
(1929–1992)
25 Şubat 1966 18 Kasım 1970 4 yıl, 266 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Nureddin el-Etâsî, 1966'dan 1970'e kadar Suriye'nin gerçek hükümdarı olan Salah Cedid ile Savunma Bakanı Hafız Esad arasında bir anlaşmazlık çıkınca devrildi.[9] Esad, 1970 yılında Düzeltici Hareket olarak bilinen bir darbe başlattı.[10]
Ahmed el-Hatib
(1933–1982)
18 Kasım 1970 22 Şubat 1971 96 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
5 Hafız Esad
(1930–2000)
1971
1978
1985
1991
1999
22 Şubat 1971 10 Haziran 2000 29 yıl, 109 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
Esad görev sırasında öldü.[11]
Abdülhalim Haddam
(1932–2020)
10 Haziran 2000 17 Temmuz 2000 37 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)
6 Beşşar Esad
(1965–)
2000
2007
2014
2021
17 Temmuz 2000 Görevde24 yıl, 89 gün Suriye Baas Partisi
(Suriye Bölgesi)

Zaman çizelgesi

Beşşar EsadAbdülhalim HaddamHafız EsadAhmed el-HatibNureddin el-EtâsîEmin el-HafızLu'ay el-EtâsîNazım el-Kudsiİzzet en-NusCemal AbdünnasırMe'mun el-KuzbariFevzi SeluEdib ÇiçekliSami el-HinnaviHüsnü ZaimŞükri el-KuvvetliAta Bey el-EyyubiCemil el-UlşiHalid el-AzmBehiç el-HatibHaşim el-EtâsîMuhammed Ali el-AbidLéon SolomiacTacüddin el-HasaniAhmed NamiFrançois Pierre-AlypeSuphi Bereket

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Arrêtés Nos. 1, 2 & 3, Bulletin hebdomadaire des actes administratifs du Haut-Commissariat (8 October 1922), p. 268 1 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; [1] 5 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  2. ^ Moubayed 2006, s. 345.
  3. ^ Moubayed 2006, s. 610.
  4. ^ a b Moubayed 2006, s. 339.
  5. ^ Moubayed 2006, s. 133.
  6. ^ Moubayed 2006, s. 175.
  7. ^ Rabinovich 1972, s. 72.
  8. ^ Seale 1990, ss. 99–101.
  9. ^ Seale 1990, ss. 142–144.
  10. ^ Seale 1990, ss. 162–163.
  11. ^ Moubayed 2006, ss. 154–155.

İlgili Araştırma Makaleleri

Hişam İhtiyar, Suriyeli asker ve bürokrat. 1941 yılında Sünni bir ailede dünyaya geldi. Suriye devleti içinde çeşitli pozisyonlarda görev aldı. 2001-2005 yılları arası Emniyet Genel Müdürlüğü görevi yaptı. Daha sonra istihbarat başkanı oldu.

Benin devlet başkanı, Afrika ülkesi Benin'in bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından bu yana ülkenin en üst makamında yer alan kişiye verilen unvandır. Ülkeyi yöneten devlet başkanı 1960 ile 1975 yılları arasında Dahomey Cumhuriyeti'ni, 1975 yılından 1990 yılına kadar Benin Halk Cumhuriyeti'ni, 1990 yılından itibaren de Benin Cumhuriyeti'ni yönetmiştir. Ülkede bu görevde bulunan kişilerin listesi şu şekildedir:

<span class="mw-page-title-main">Suphi Bereket</span> Türk asıllı Suriyeli siyasetçi (1889-1939)

Suphi Bey Bereket el-Halidi, Türk politikacı/devlet adamıdır. Fransız Suriye Mandası sırasında, 29 Haziran 1922'den 31 Aralık 1924'e kadar Suriye Federasyonu'nun ve 1 Ocak 1925'ten 21 Aralık 1925'e kadar Suriye Devleti'nin devlet başkanıydı. 1938 - 1939 yılları arasında Hatay Cumhuriyeti'nde Antakya mebusluğu yapmış ve dahiliye encümenliğine seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye devlet başkanı</span> Suriyenin devlet başkanı

Suriye devlet başkanı, resmi olarak Suriye Arap Cumhuriyeti devlet başkanı, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır. Kendi takdirine bağlı olarak başkan yardımcılarına devredilebilecek kapsamlı yetkilere sahiptir. Devlet başkanı; başbakanı, diğer Bakanlar Kurulu (kabine) üyelerini ve askeri görevlileri atar ve görevden alır. Beşşar Esad, Suriye'nin 20. ve mevcut devlet başkanıdır. Beşşar Esad, 29 yıl süreyle en uzun süre görev yapan devlet başkanı olan eski devlet başkanı Hafız Esad'ın oğludur. Beşşar Esad, 2021'de devlet başkanlığının 21. yılını kutlayan ve 17 Temmuz 2000'de göreve başladığından, şu anda en uzun süre görev yapan ikinci devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mişel Eflak</span> Suriyeli filozof, sosyolog ve Arap milliyetçisi (1910-1989)

Mişel Eflak, Suriyeli düşünür, sosyolog, Arap milliyetçisi politikacı. Düşünceleri Baasçılık fikrinin ortaya çıkmasında ve bu fikir etrafında gelişen siyasal hareketin oluşmasında çok önemli rol oynamıştır. Bu siyasi düşünceye gönül verenlerin bazıları tarafından, Baasçılığın fikir babası olarak anılmaktadır. Yaşamı boyunca en önemlileri Tek Kader için Savaş (1958) ve Arap Devrimi Hareketinin Çarpıtılmasına Karşı Mücadele (1975) olmak üzere çeşitli kitaplar yayımlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Nami</span> II. Abdülhamidin damadı, Suriyenin 2. devlet başkanı

Damad Ahmed Nami, Suriye'nin ikinci devlet başkanı, beşinci başbakanı. II. Abdülhamid'in kızı Ayşe Osmanoğlu ile evlenerek Osmanlı Hanedanı'na damat olmuştur. Arapçayı pek konuşamayan Çerkes ve Türk kökenli biriydi.

<span class="mw-page-title-main">1963 Suriye askerî darbesi</span> Baas Partisini Suriyede iktidara getiren askeri darbe

1963 Suriye askeri darbesi ya da Suriye hükûmetinin adlandırmasıyla 8 Mart Devrimi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Suriye Bölgesel Şubesi Askerî Komitesi tarafından 8 Mart 1963'te gerçekleştirilen askerî bir darbeydi. Planlamada ve bu planın uygulanmasında, partinin Irak Bölgesel Şubesinin Şubat 1963'te gerçekleştirdiği askerî darbeden esinlenilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi</span> Suriyede bir siyasi parti

Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi, resmi olarak Suriye Bölgesel Şubesi, 7 Nisan 1947'de Mişel Eflak, Selahaddin el-Bitar ve Zeki el-Arsuzi'nin takipçileri tarafından kurulmuş neo-Baasçı bir örgüttür. Parti, 1966'daki orijinal Baas Partisi'ndeki bölünmenin ardından Suriye'nin hâkim olduğu Baas hareketine bağlılığını bildirmeden önce orijinal Baas Partisinin (1947-1966) bölgesel şubesiydi. Parti, Baasçıları iktidara getiren 1963 Suriye darbesinden bu yana Suriye'yi kesintisiz olarak yönetmektedir.

Litvanya başbakanı, Avrupa ülkesi Litvanya'da hükûmetin başında yer alan kişiye verilen unvandır. İlk olarak 16 Şubat 1918 yılında ilan edilen bağımsızlık ile kullanılmaya başlanan unvan, ülkenin Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ismi ile Sovyetler Birliği içerisinde yer aldığı 1940 ile 1990 yılları arasında kullanımda olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, 1920'den bu yana Suriye başbakanlarını listeler.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Halk Meclisi başkanı</span> Vikimedya liste maddesi

Suriye Halk Meclisi başkanı Suriye'nin yasama organı olan Halk Meclisini temsil eder, belgeleri imzalar ve onun adına konuşur. Başkan, tarihi boyunca meclisi temsil etmekle sorumlu olmuştur. 2017 yılı itibari ile 30 farklı kişi başkan olarak hizmet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye devlet başkanı yardımcısı</span> Suriyede siyasi pozisyon

Suriye devlet başkanı yardımcısı, Suriye'de siyasi bir pozisyondur. Anayasa, devlet başkanının geçici olarak görevini yapamaması durumunda, devlet başkanı yardımcısının devlet başkanı vekili olacağını belirtir. Aynı anda birden fazla kişi devlet başkanı yardımcılığı görevini yürütebilir. Suriye devlet başkanı, başkan yardımcılarını atar.

<span class="mw-page-title-main">Vahib el-Ganim</span> Suriyeli siyasetçi (1919-2003)

Vahib el-Ganim (1919-2003), Baas Partisini kuran Suriyeli bir doktordu. Patrick Seale'ye göre o, Zeki el-Arsuzi ile birlikte Baas Partisi'nin "Şam liderlerinden daha güçlü bir sosyalizm dozu istedi".

<span class="mw-page-title-main">Sami el-Hınnavi</span> Suriyeli siyasetçi ve asker (1898-1950)

Sami Hilmi el-Hınnavi Suriyeli politikacı ve subaydı.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi Merkez Komutanlığı</span> Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesinin yönetim organı

Arap Sosyalist Baas Partisi Merkez Komutanlığı, Arap Sosyalist Baas Partisi Ulusal Komutanlığı ile Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye Bölge Komutanlığının 2018 yılında birleşmesiyle kurulmuştur, Suriye'deki Baas Partisi örgütünün ve Suriye liderliğindeki Baas hareketinin yönetim organıdır. Selefi olan Bölge Komutanlığı, bölge kelimesinin Arap devleti anlamına geldiği Baas ideolojisinden kaynaklanmaktadır. 2012 yılına kadar, Suriye Anayasası'na göre, Merkez Komutanlığı devlet başkanı adayı gösterme yetkisine sahipti. Anayasa, Merkez Komutanlığı genel sekreterinin Suriye devlet başkanı olduğunu belirtmezken, Baas Partisinin üyesi olduğu Ulusal İlerici Cephenin (UİC) tüzüğünde devlet başkanı ve genel sekreterin UİC başkanı olduğu belirtilmektedir, ancak bu herhangi bir yasal belgede belirtilmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Ümran</span> Suriyeli asker ve siyasetçi (1922-1972)

Tümgeneral Muhammed Ümran, üniter Baas Partisinin Askeri Komitesinin kurucu üyesi ve 8 Mart Devrimi'nden 1966 Suriye Darbesi'ne kadar Suriye siyasetinin önde gelen isimlerinden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Selim Hatum</span> Suriyeli asker ve siyasetçi (1928-1967)

Selim Hatum, 1960'larda Suriye siyasetinde önemli bir rol oynayan Suriye Ordusu subayıydı. Arap Sosyalist Baas Partisinin Suriye Bölgesel Kolunun bir üyesi olarak 1966'da Suriye'de gerçekleşen ve yine bir Baasçı olan Emin el-Hafız hükûmetini deviren darbede etkili oldu. Aynı yıl, yeni hükûmeti kuran ancak kendisini önemli bir pozisyondan uzaklaştıran meslektaşlarına karşı kendi bölgesi olan Cebel el-Dürzi'de bir ayaklanma başlattı. Hakkında tutuklama emri çıkarılması üzerine Suriye'den kaçtı, ancak 1967'de geri döndü ve daha sonra hapse atılarak idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Casim Elvan</span> Suriyeli asker (1928-2018)

Casim Elvan, özellikle Şam yakınlarındaki Katana Üssü'nün komutanlığını yaptığı Birleşik Arap Cumhuriyeti (BAC) döneminde (1958-1961) Suriye Ordusunun önde gelen yarbaylardan biriydi. BAC Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır'ın sadık bir destekçisi olan Elvan, Suriye'nin 1961'de birlikten ayrılmasına karşı çıktı ve 1962'de ayrılıkçı hükûmeti devirmek için iki başarısız darbe girişimine liderlik etti.

<span class="mw-page-title-main">Abdülkerim el-Cundi</span> Suriyeli asker ve siyasetçi (1932-1969)

Abdülkerim el-Cundi Suriyeli bir subay ve 1963 Darbesi'nden sonra ülkede iktidarı ele geçiren Baas Partisinin Askeri Komitesinin kurucu üyesiydi. Tarım Reformu bakanı ve Ulusal Güvenlik Bürosu komutanı olarak da görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nasuhi el-Buhari</span> Suriyeli siyasetçi ve asker (1881-1961)

Nasuhi el-Buhari, 1939 yılında kısa bir süre Suriye başbakanı olarak görev yapmış Suriyeli bir asker ve siyasetçiydi.