İçeriğe atla

Suriye Pasajı

Pasajın ön cephesinden bir görünüm (Kasım 2023)

Suriye Pasajı, İstanbul'da İstiklal Caddesi 166 (eski 348) numarada bulunan tarihi pasaj.

Beyoğlu'nun en eski ve en büyük pasajlarından biri olan neoklasik tarzdaki yapı, Fransızca Cité de Syrie ismi ile de bilinir.

1901-1908 arasında birbirinden bağımsız üç apartman olarak inşa edilmiş, binaların birbirine farklı noktalardan köprülerle bağlanması sonucu günümüzdeki yapı ortaya çıkmıştır. Pasajın İstiklâl Caddesi’ne, Gönül Sokağı’na (Eski Timoni Sokak), Orhan Adlı Apaydın Sokağı'na (Eski Piremeci Sokak) açılan birer kapısı vardır.

Alt katı çarşı, üst katı konut olarak kullanılır. Pasaj, 1911 yılında açılan Santral Sineması'na ev sahipliği yapmıştır.

Tarihçe

1901-1908 yılları arasında birbirinden bağımsız üç apartman olarak inşa edildi. Ürdün Kralı Hüseyin’in yakın akrabalarından Hasan Halbuni Paşa ile zamanın İstanbul Ticaret Odası başkanı olan dayısı Mehmet Abud Efendi desteği ile inşaası başlayan[1] yapının projesi mimar Demetre Th. Bassiladisê aittir. Pasajın orijinal mimarisinde 36 dükkan, 42 daire ve 2 büyük mağaza bulunur.[2] Üç apartman, zamanla birbirine farklı noktalardan köprülerle bağlanmış ve günümüzdeki yapı ortaya çıkmıştır.[3]

İstanbul'da Dolmabahçe Sarayı'ndan sonra elektrik ve hava gazı bağlanan ilk bina olduğu rivayet edilir.[4] Binaya sonradan asansör ilave edilmiştir.

Pasajda 1911 yılında Santral Sineması (Cine Central) açılmıştır.[5] Salon sonraki dönemlerde "Şafak Sineması", "Cumhuriyet Sineması" ve "Zafer Sineması" adlarını aldı.[6]

Suriye Pasajı, farklı kültürlere mensup şahsiyetlere, ailelere, bürolara, işletmelere ev sahipliği yapmıştır.[7] Fransızca Stamboul gazetesinin matbaası, Apoyevmatini adlı Rumca gazete ile Ermenice Nor Marmara gibi azınlık gazetelerinin merkezleri burada hizmet vermiştir.

Günümüzde Suriye Pasajı'nda dericiler, kürkçüler, kahvehane ve çay evleri ile binanın dış kısmında yer alan restoranlar bulunmaktadır.[5] Dizilere, filmlere, kliplere dönem kostümleri temin eden bir ikinci el eşya dükkanı pasaj içinde geniş yer tutmaktadır ve müze gibi gezilir.[8]

Suriye, Mısır ve Türkiye uyruklu birçok hissedarın ortak mülkiyetinde olan Suriye Pasajı, 1995 yılında Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından 1. derecede tarihî eser olarak tescil edildi.[2] 2001 yılında tescilin devamı ilan edilmiştir.[7]

Galeri

  • Dıştan görünüm
    Dıştan görünüm
  • La Stamboul gazetesinin bu binada yayımlanmıştı.
    La Stamboul gazetesinin bu binada yayımlanmıştı.
  • İçinden bir görünüm (Kasım 2023)
    İçinden bir görünüm (Kasım 2023)

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta Suriye Pasajı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  1. ^ Goltz, Thomas (1989). Istanbul (İngilizce). Apa. 
  2. ^ a b "İstanbul Kütüphanesi: Suriye Pasajı". İSG Terminal Dergisi, Sayı 67. 9 Ağustos 2018. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2023. 
  3. ^ "İstanbul'un tarihi soluyan mekânları: PASAJLAR". Pusula Haber. 16 Ocak 2018. 6 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023. 
  4. ^ "Suriye Pasajı". SmartBeyoglu. 24 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023. 
  5. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 2 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2019. 
  6. ^ "İstiklal Senin - Mekanlar: Santral Sineması". İstiklal Senin. 23 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023. 
  7. ^ a b Turgay, Kurtuluş (2011). "Suriye Pasajı'nın Başına Gelenler". Arkitera. 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "İstiklal'de Küçük Bir Zaman Yolculuğu: By Retro". Bianet.org. 31 Mayıs 2019. 31 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İstiklal Caddesi</span> Beyoğlunda bir cadde

İstiklal Caddesi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesindeki Tünel Meydanı ile Taksim Meydanı arasında yer alan popüler bir caddedir. 19. yüzyılın sonlarından günümüze dek Türkiye'nin en popüler caddesi olma ünvanını koruyan cadde, 1,4 km uzunluğundadır. Orta noktası Galatasaray Lisesi'nin yanından geçen Yeniçarşı Caddesi'nin caddeyi kestiği ve 50. Yıl Anıtı'nın bulunduğu yer kabul edilir. Ortalama olarak 74 metre yükseklikte yer alan İstiklal Caddesi idari olarak 9 ayrı mahalleyi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Beyoğlu</span> İstanbul ilçesi (Avrupa Yakası)

Beyoğlu veya eskiden Pera, İstanbul ilinin Avrupa yakasında bulunan ilçelerinden biridir. Kuzeybatıda Şişli ve Kâğıthane, doğuda Beşiktaş ve İstanbul Boğazı, güneyde ve batıda ise Haliç ile sınırlı ilçenin yüzölçümü 8,76 km2'dir ve 45 mahalleden oluşmaktadır. İsmini Pera da denen, Tünel–Taksim arasında uzanan İstiklal Caddesi ve ona açılan sokakların belirlediği alanı kapsayan Beyoğlu semtinden alır.

<span class="mw-page-title-main">Atlas Sineması</span> İstanbulda bir sinema salonu

Atlas Sineması, İstiklal Caddesi üzerinde 19. yüzyıl yapısı tarihî bina içinde 1948 yılından beri hizmet veren büyük sinema.

<span class="mw-page-title-main">Taksim Meydanı</span> İstanbul, Türkiyede bir meydan

Taksim Meydanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde yer alan ve İstanbul kentinin en ünlü noktalarından biri olan meydan. Çevresindeki lokanta, mağaza, otel, eğlence ve kültür yerleriyle İstanbul'un en büyük turistik çekim merkezinden biridir. Cumhuriyet Döneminde bir meydan haline gelmiş olan Taksim Meydanı, pek çok siyasi ve toplumsal olaya da ev sahipliği yapmıştır. Meydandaki trafiği kısmen yer altına indiren Taksim Yayalaştırma Projesi, 2013 yılında kısmen tamamlanmıştır.

Alkazar Sineması, İstiklal Caddesi No: 111 adresinde 1923'ten itibaren hizmet vermiş sinema.

<span class="mw-page-title-main">Çiçek Pasajı</span>

Çiçek Pasajı, İstanbul, Beyoğlu'nda İstiklal Caddesi üzerinde yer alan, Büyük Beyoğlu Yangını sonucu yok olan Naum Tiyatrosu'nun arsasına 1876'da kurulmuş tarihi bir pasaj.

Odeon Tiyatrosu, 1875 yılında İstanbul'da, İstiklal Caddesi'nde açılan tiyatro binası.

<span class="mw-page-title-main">Elhamra Sineması (İstanbul)</span>

Elhamra Sineması, geçmişte İstanbul'da yer almış tarihi bir sinema salonu ve tiyatro sahnesidir.

<span class="mw-page-title-main">Tepebaşı, Beyoğlu</span>

Tepebaşı, Beyoğlu'nda, İstiklal Caddesi'ne paralel giden Meşrutiyet Caddesi ile Tarlabaşı Bulvarı'nın devamı olan Refik Saydam Caddesi arasında kalan semt.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Apartmanı</span> Tarihi Yapı

Mısır Apartmanı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan tarihî bir apartmandır. Galatasaray semtinde, İstiklal Caddesi ile Acara Sokağı'nın kesiştiği noktada yer alır ve 303-305 kapı numarasına sahiptir. İstanbul'un en büyük kiliselerinden Sent Antuan Katolik Kilisesi'yle komşudur. 1910 yılında, yıkılan Trocadero Tiyatrosu'nun yerine, Mısırlı Abbas Halim Paşa tarafından kışlık konak olarak yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Bayram, Altındağ</span> Altındağ, Ankara, Türkiyede mahalle

Hacı Bayram; Ankara ilinin Altındağ ilçesine bağlı bir mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Odakule</span>

Odakule, İstanbul'da, İstiklal Caddesi'ne bağlanan Perukar Çıkmazı ile Saka Salim Çıkmazı arasında yükselen, 1976 yılında inşa edilmiş iş merkezi.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Pasajı</span>

Avrupa Pasajı, Beyoğlu, Hüseyinağa Mahallesi'nde, Meşrutiyet Caddesi ile Sahne Sokak'ı birbirine bağlayan bir pasaj. Kapı numaraları Meşrutiyet Caddesi 'nde 8, Sahne Sokak'ta 9'dur. Galatasaray Lisesi ve Balık Pazarı'nın yakınında yer alır. İç kısmında yer alan aynalardan dolayı Aynalı Pasaj olarak da isimlendirilir.

Aznavur Pasajı, İstanbul'un Galatasaray semtinde, İstiklâl Caddesi üzerinde yer alan tarihî bir pasajdır. 1893 yılında pasajın şu an bulunduğu yerde yer alan Cafe Commerce ve Cafe de Pera adlı yapıların yıkılması ile yerine inşa edilmiştir. Yapının mimarı, Mısır Apartmanı'nı da tasarlamış olan Ermeni Mimar Hovsep Aznavuryan'dır. Aslen iki katlı olarak inşa edilen pasaj günümüzde 9 katlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Rexx Sineması</span> İstanbul Sinema

Rexx Sineması; İstanbul, Kadıköy'de, Sakızgülü sokak ve Kadife Sokak'ın kesiştiği köşede yer alan, 1962 yılında hizmete girmiş tarihi bir sinemadır.

<span class="mw-page-title-main">Atlas Pasajı</span>

Atlas Pasajı, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde, İstiklal Caddesi'nin üzerinde yer alan tarihi bir pasaj.

Hazzopulo Pasajı, Hacopulo Pasajı, Han Geçidi veya Danışman Geçidi, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde bulunan ve İstiklal Caddesi ile Meşrutiyet Caddesi arasında konumlanmış tarihi bir pasaj. Bina ve avlusu, tuhafiye dükkânlarının yanı sıra çay ocaklarını, kahvehaneleri ve kitapçıları barındırmaktadır.

Bon Marché, İstanbul'da 19. yüzyılın ikinci yarısında hizmet vermeye başlayan mağazadır. Fransızcada "ucuz" anlamına gelen bu isim, Türkçede uygun fiyatla giyim, süs eşyası, oyuncak gibi ürünlerin satıldığı büyük mağazaların genel adı haline gelmiştir.

Sebat Apartmanı, İstanbul'un Osmanbey, Şişli semtinde, Halâskârgazi Caddesi üzerinde 1920'lerde inşa edilmiş apartmandır.

Guglielmo Semprini, İtalyan müteahhit.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.