İçeriğe atla

Suriye Anayasası

Suriye Arap Cumhuriyeti
Bu kategoride yer alan maddeler
Suriye hükûmeti ve siyasetinin
bir parçasıdır.

Arap Birliği Arap Birliği Üye Devleti

Anayasa
İnsan hakları
Yürütme
Yasama
Yargı
Yerel Yönetimler
Seçimler
Dış İlişkiler

Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası, 26 Şubat 2012'de kabul edildi ve 13 Mart 1973'te yürürlüğe girmiş olan anayasanın yerini aldı. Mevcut anayasa, Suriye Arap Cumhuriyeti devletinin temel işlevini özetlemektedir. Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak belirler. Ayrıca, Pan-Arabizm ideolojisine uygun olarak, ülkeyi Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak tanımlamaktadır.

Önceki anayasalar

Suriye anayasası, İbrahim Hananu tarafından 1930 yılında yazılan anayasa ile 25 Nisan 1964 tarihli geçici anayasa temel alınarak hazırlandı. 2012 yılına kadar yürürlükte olan 1973 Suriye Anayasası, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin gücünü pekiştirdi. Her ne kadar, Suriye'nin resmî idarî düzeninin tek partili bir sistem olmadığını ifade etse de, Baas partisini "toplumda ve devlette lider parti" olarak nitelendirdi.[1] İktidar, eski anayasanın 84'üncü maddesine göre Baas Partisi tarafından aday gösterilen ve sözde bir referandumla seçilen cumhurbaşkanına bırakılmıştır. Hâlen cumhurbaşkanı, 2000 yılında babasının yerine göreve gelen Beşar Esad'dır. 1973 anayasası, iki kez değiştirildi. 1981 yılında 6'ncı maddesi değiştirilen[2] anayasa, en son 2000 yılında yapılan değişiklik ile devlet başkanının asgarî yaşı, 40'tan 34'e düşürüldü.[3]

2012 Anayasası

2011-2012 Suriye ayaklanması devam ederken sözde bir referandumla yeni bir anayasa kabul edildi. Değişiklikler arasında:

  • Baas partisinin gücünü sağlamlaştıran eski 8'inci madde kaldırıldı. Yeni 8'inci maddede şöyle yazıyor: "siyasi sistem siyasal çoğulculuk ilkesine dayanır ve kural ancak oylama yoluyla demokratik olarak elde edilir ve uygulanır."[4]
  • Yeni 88. maddede, devlet başkanlığı seçimlerini getirildi ve devlet başkanının görev süresini en fazla bir yeniden seçimle yedi yılla sınırlandırdı.[4][5]

Referandum, 27 Şubat 2012'de yürürlüğe giren yeni anayasanın kabul edilmesiyle sonuçlandı.[6] Anayasa, kadınlar için eşit ücret ve annelik yardımlarını garanti eden iş yasaları ile desteklenen kanun kapsamında eşit hak ve fırsatları garanti eder.[] Suriye'de etkin güç, eski anayasanın 84. maddesine göre BM'nin önerisi üzerine tartışmasız bir halk referandumuyla seçilen devlet başkanına (2000'den beri Beşşar Esad, 2014'te yeniden seçildi) aittir. Devlet başkanı, eski anayasanın 84. maddesine göre Baas Partisi'nin Suriye şubesinin önerisi üzerine tartışmasız bir halk referandumunda seçilirdi. Ancak yeni anayasaya göre 2014 Suriye seçimlerinden itibaren diğer partiler ülkede devlet başkanlığı rolü üstlenme fırsatından mahrum kaldılar.

2012 anayasasının özeti

Yeni anayasada, daha öncekilerde sosyalizme yapılan tüm atıflar silindi. Önceki anayasanın 8. maddesinde yer alan Baas Partisi'nin liderlik iddiası da silindi. İslam hukuku, yasamanın ana kaynağı haline geldi. Paragraf, hangi kanunların artık Kur'an ve sünnetten alındığını açık bırakmaktadır.

Suriye cumhurbaşkanı Müslüman olmak zorundadır. Ayrıca, doğuştan Suriyeli olmalı, ülkede doğmuş olmalı ve sadece Suriyeli bir kadınla evli olmalıdır. Seçildiği tarihteki asgari yaşı 40 olmalıdır. Yeni anayasada cumhurbaşkanının görev süresi yedi yıldır ve yeniden seçilmesi sadece bir kez mümkündür. Ancak bu sonuncusu sadece Esad'ın mevcut görev süresinden sonra sayılıyor. Sadece 250 sandalyeli Suriye Halk Meclisi'nde en az 35 üyesinin desteğine sahip olanlar aday olabilir. Bölgesel, dinî ya da etnik temelli partiler yasaklandı. Referandumdan sonraki 90 gün içinde, Suriye'de 2012 yılında yapılan parlamento seçimlerinde görevdeki meclis yeniden seçildi.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Syria's Assad to 'End' One-Party Rule". ibtimes.com. 15 Şubat 2012. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Amending the Syrian constitution... achieving a quota or reaching a solution?". Enab Baladi. 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2020. 
  4. ^ a b "English Translation of the Syrian Constitution". Qordoba. 15 Şubat 2012. 18 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2012. 
  5. ^ "Constitution of the Syrian Arabic Republic, SANA, 26-02-2012". 21 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021. 
  6. ^ "Presidential Decree on Syria's New Constitution". Syrian Arab News Agency. 28 Şubat 2012. 29 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2012. 
  7. ^ "zenith: Syrien in schlechter Verfassung". web.archive.org. 10 Temmuz 2012. 10 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2023. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

2011'den bu yana Suriye İç Savaşı'nın bir sonucu olarak, savaşta farklı gruplar tarafından kullanılan ve Suriye'yi temsil etmek için kullanılan en az iki bayrak var. Baas Partisi liderliğindeki Suriye Arap Cumhuriyeti'nin görevdeki hükümeti, başlangıçta Birleşik Arap Cumhuriyeti tarafından kullanılan kırmızı-beyaz-siyah üç rengini kullanırken, Suriye Ulusal Koalisyonu gibi Suriyeli muhalif gruplar yeşil-beyaz-siyah üç rengini kullanıyor. Bu bayrak ilk olarak Suriye Mandası tarafından kullanılan "bağımsızlık bayrağı"ydı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti Anayasası (1961)</span> Türkiye Cumhuriyetinin anayasası (1961–1982)

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası veya 1961 Anayasası, 9 Temmuz 1961 tarihli referandum ile kabul edilen ve 12 Eylül Darbesi'ne kadar yürürlükte olan anayasadır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası</span> Azerbaycanın en üstün hukuk kaynağı ve temel kuruluş belgesi

Azerbaycan Cumhuriyeti Anayasası, Azerbaycan'ın en üstün hukuk kaynağıdır ve temel kuruluş belgesidir. Yeni anayasa 12 Kasım 1995 yılında halk oylaması-referandum yoluyla kabul edilmiş ve 27 Kasımda yürürlüğe girmiştir.

Ulusal İlerici Cephe, hükûmetin anti-emperyalist ve Arap milliyetçisi yönelimini destekleyen ve UİC'deki en büyük parti olan Arap Sosyalist Baas Partisi'nin "toplumdaki lider rolünü" kabul eden Suriye'deki partilerin siyasi ittifakıdır.

<span class="mw-page-title-main">2012 Suriye parlamento seçimleri</span>

Suriye'de 7 Mayıs 2012 tarihinde Suriye Halk Meclisi üyelerini seçmek üzere parlamento seçimleri yapıldı. Seçimler, 26 Şubat 2012 tarihinde yapılan referandumda yeni anayasanın onaylanmasının ardından gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">Bakanlar Kurulu (Suriye)</span> Suriyenin bakanlar kurulu

Suriye Kabinesi veya Bakanlar Kurulu, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin en üst yürütme organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye devlet başkanı</span> Suriyenin devlet başkanı

Suriye devlet başkanı, resmi olarak Suriye Arap Cumhuriyeti devlet başkanı, Suriye Arap Cumhuriyeti'nin devlet başkanıdır. Kendi takdirine bağlı olarak başkan yardımcılarına devredilebilecek kapsamlı yetkilere sahiptir. Devlet başkanı; başbakanı, diğer Bakanlar Kurulu (kabine) üyelerini ve askeri görevlileri atar ve görevden alır. Beşşar Esad, Suriye'nin 20. ve mevcut devlet başkanıdır. Beşşar Esad, 29 yıl süreyle en uzun süre görev yapan devlet başkanı olan eski devlet başkanı Hafız Esad'ın oğludur. Beşşar Esad, 2021'de devlet başkanlığının 21. yılını kutlayan ve 17 Temmuz 2000'de göreve başladığından, şu anda en uzun süre görev yapan ikinci devlet başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2012 Suriye anayasa referandumu</span> Suriyede yapılan yedinci halk oylaması

Suriye'de 26 Şubat 2012 tarihinde bir anayasa referandumu yapıldı. Suriye İç Savaşı'na tepki olarak Devlet Başkanı Beşşar Esad yeni bir anayasa hazırlanmasını emretmişti. Referandum yabancı gözlemciler tarafından izlenmedi.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi</span> Suriyede bir siyasi parti

Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi, resmi olarak Suriye Bölgesel Şubesi, 7 Nisan 1947'de Mişel Eflak, Selahaddin el-Bitar ve Zeki el-Arsuzi'nin takipçileri tarafından kurulmuş neo-Baasçı bir örgüttür. Parti, 1966'daki orijinal Baas Partisi'ndeki bölünmenin ardından Suriye'nin hâkim olduğu Baas hareketine bağlılığını bildirmeden önce orijinal Baas Partisinin (1947-1966) bölgesel şubesiydi. Parti, Baasçıları iktidara getiren 1963 Suriye darbesinden bu yana Suriye'yi kesintisiz olarak yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Birlik Partisi (Suriye)</span> Suriyede bir siyasi parti

Suriye Arap Sosyalist Birlik Partisi (ASB) Suriye'de Nasırcı bir siyasi partidir. ASB, Safvan el-Kudsi tarafından yönetilmektedir. Parti, orijinal ASB'den ayrıldıktan sonra 1973'te kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Baas Partisi (Suriye ağırlıklı hizip)</span> Baas Partisinin Suriye ağırlıklı hizbi

Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye yanlısı Baas hareketi olarak da anılan, Arap dünyasında şubeleri olan neo-Baasçı bir siyasi partidir. Parti, Şubat 1966'da Baas Partisindeki bölünmeden çıktı ve Suriye'de hükûmeti yönetmektedir. 1970-2000 yılları arasında partiye Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad başkanlık etti. 2018'e kadar liderlik, oğlu Beşşar Esad ve Abdullah el-Ahmar arasında paylaşıldı. 2017 yılında Ulusal ve Bölgesel komutanlıkların yeniden birleştirilmesinin ardından Beşşar Esad Merkez Komutanlığı genel sekreteri oldu. Partinin Suriye kolu, Suriye liderliğindeki Baas Partisi içindeki en büyük organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">2007 Suriye devlet başkanlığı seçimi</span> Suriyenin cumhurbaşkanını belirleyen seçim

Devlet başkanı adayı Beşşar Esad'ı onaylamak için bir referandum, Suriye Halk Meclisinin 10 Mayıs 2007'de görevdeki ikinci dönemine önermek için oy birliğiyle oy vermesinin ardından 27 Mayıs 2007'de Suriye'de yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, 1920'den bu yana Suriye başbakanlarını listeler.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de seçimler</span>

Bu madde Suriye'deki seçimler ve seçim sonuçları hakkında bilgi verir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye devlet başkanı yardımcısı</span> Suriyede siyasi pozisyon

Suriye devlet başkanı yardımcısı, Suriye'de siyasi bir pozisyondur. Anayasa, devlet başkanının geçici olarak görevini yapamaması durumunda, devlet başkanı yardımcısının devlet başkanı vekili olacağını belirtir. Aynı anda birden fazla kişi devlet başkanı yardımcılığı görevini yürütebilir. Suriye devlet başkanı, başkan yardımcılarını atar.

<span class="mw-page-title-main">1973 Suriye Anayasası</span> Suriyenin eski anayasası

1973 Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası 13 Mart 1973'te kabul edildi ve 27 Şubat 2012'ye kadar yürürlükte kaldı. Anayasa, Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak tanımlar. Ayrıca, pan-Arap ideolojisine uygun olarak, ülkeyi daha geniş Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak konumlandırır. Anayasa, Arap Sosyalist Baas Partisinin gücünü sağlamlaştırdı. Anayasanın 8. maddesi partiyi "toplumda ve devlette önde gelen parti" olarak tanımlar, oysa Suriye - çoğu kez inanıldığı gibi - resmi anlamda tek partili bir sistem değildi.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'nin modern tarihi</span> 1918 sonrası Suriye tarihi

Suriye'nin modern tarihi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlıların Suriye üzerindeki kontrolünün Fransız kuvvetleri tarafından sona erdirilmesi İşgal Edilmiş Düşman Toprakları Yönetimi'nin kurulmasıyla başlar. Kısa ömürlü Suriye Arap Krallığı 1920'de ortaya çıktı, ancak kısa bir süre sonra Fransız Mandası halini aldı. Manda, kısa ömürlü özerk Halep Devleti, Şam Devleti, Nusayri Devleti ve Cebel el-Dürzi Devleti'ni kurdu. Özerklikler 1930'da Mandatör Suriye Cumhuriyeti'ne dönüştürüldü. Suriye Cumhuriyeti, Nisan 1946'da bağımsızlığını kazandı. Cumhuriyet, Arap-İsrail Savaşı'na katıldı ve 1950'ler ve 1960'lar boyunca siyasi istikrarsızlık durumunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Yüksek Anayasa Mahkemesi</span> Suriyenin en yüksek yargı makamı

Yüksek Anayasa Mahkemesi, Suriye Arap Cumhuriyeti'ndeki en yüksek yargı otoritesidir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de siyaset</span> Suriyenin siyasi sistemi

Suriye Arap Cumhuriyeti'nde siyaset, çok partili temsili olan yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşir. Devlet Başkanı Beşşar Esad ve onun Arap Sosyalist Baas Partisi, 1970 darbesinden bu yana ülke siyasetinde baskın güçler olarak kaldılar.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesinin tarihi</span>

Bu madde, Baas Partisinin Suriye Bölgesel Şubesinin tarihini detaylandırmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.