İçeriğe atla

Suriye-Lübnan Savaşı

Suriye-Lübnan Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında teslim olan Fransa'nın ardından kurulan Vichy Fransası'nın sömürgelerine karşı yapılan operasyondur.

Arka Planı

Mayıs 1941'de Amiral François Darlan'ın temsil ettiği Vichy Fransası ile Otto Abetz'in temsil ettiği Nazi Almanyası arasında yapılan Paris Protokolleri ile Vichy Fransası kontrol altındaki sömürgelerdeki askeri tesislere, Nazi Almanyası'nın erişime izin verildi. Protokoller yasallaşmamasına rağmen Vichy Savaş Bakanı Charles Huntziger, Anglo-Irak Savaşı'nda Iraklı askerlere destek için Alman Luftwaffe ve İtalyan Regia Aeronautica uçaklarının Suriye'de yakıt ikmali yapmasına izin vermesi için Levant Yüksek Komiseri Henri Dentz'e emir gönderdi. Irak'a müdahale eden Mihver Kuvvetleri'ne bağlı uçaklar, Irak Krallığı'na giderken Suriye'ye indi. Almanlar, Vichy makamlarından, Musul'daki Iraklı milliyetçilere silah göndermek için Suriye demiryollarını kullanmak istemiştir.

Savaş öncesinde orduların durumu

Vichy Fransası

Henri Dentz, Vichy Fransası'nın Levant Ordusu Başkomutanıydı. Fransız yabancı lejyonunun 6. Piyade Alayı, 24. Sömürge Piyade Alayı, özel birlikler in 11. Piyade taburu ve en az 5.000 atlı birlik olmak üzere toplam 7 piyade taburu, motorlu birlikler, iki topçu grubu ve destek birimlerinden oluşan 45.000 asker Vichy Fransası komutasında Suriye'de bulunuyordu. Fransızlar, 90 donanma ve destroyerler, 90 tanker, 289 uçak (Vichy Fransız Hava Kuvvetleri) ve üç denizaltıya da sahiptiler.

İngilizler

Suriye'nin güneyinde bulunan ve İngilizlerin hakimiyetinde olan Filistin'de bulunan İngiliz ordusunun komutanlığını General Sir Henry Maitland Wilson yapıyordu. Filistin'deki orduya ilaveten; 7. Avustralya Birimi'nden Gentforce, Özgür Fransa Ordusuna bağlı iki tugay ve 5. Hint Piyade Tugayı bulunuyordu. Bu orduya destek için Kıbrıs'tan İskoçlardan oluşan 11. No'lu Komando birlik Filistin'e getirildi. Kuzey ve Orta Suriye'de operasyon yapabilmek için Irak'ta bulunan Korgeneral Sir Edward Quinan'ın İngiliz Ordusunu kullanılacaktı. Korgeneral Quinan'ın komutasındaki ordu; 10. Hint Piyade Bölüğü, 17. Hint Piyade Tugayı, 4. Süvari Tugayı ve Arap Lejyonu'ndan oluşuyordu. Ordunun mevcudiyeti 34.000 kişilikti (18.000 Avustralyalı, 9.000 İngiliz, 2.000 Hint ve 5.000 Özgür Fransız'dan oluşuyordu). İngilizlerin elinde 50 uçak, beş kruvazör ve sekiz destroyer mevcuttu.

Savaş öncesi durum

14 Mayıs 1941'de, Junkers Ju 90 uçaklarından oluşan İngiliz Bristol Blenheim mürettebatı, Suriye'nin orta kesimindeki Palmira üzerinde uçarak Irak'a taşımacılık yaptığı tespit edildi. Ardından Alman ve İtalyan uçakları görüldü ve bu uçaklar akşam İngiliz uçaklarına saldırı düzenledi. Ardından Vichy Fransız Hava Kuvvetleri, bir İngiliz uçağını vurduklarını ve daha sonra başka saldırı gerçekleştirdiklerini durdurdu. Haberin duyulmasıyla Filistin'den kalkan İngiliz Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne ait uçaklar, 6 Haziran'da Vichy Fransız Hava Kuvvetlerine ait Martin 167F bombardıman uçağını vurdu. Adolf Hitler, Mihver Devletlerine ait uçaklarının Fransız sömürgelerinde uçması ve yakıt ikmali yapması karşılığında Fransız birliklerinin güçlenmesine izin verdi. Bu durum İngilizler için iş birliğin bir göstergesiydi.

Savaş

Karadaki savaş

Savaşlar 8 Haziran 1941'de başladı:

  • Litani Nehri Savaşı (9 Haziran)
  • Jezzine Muharebesi (13 Haziran)
  • Sidon Savaşı (13-15 Haziran)
  • Kissoué Savaşı (15-17 Haziran)
  • Şam Savaşı (18-21 Haziran)
  • Merdjayoun Savaşı (19-24 Haziran)
  • Palmira Savaşı (1 Temmuz)
  • Deir Etle Zırhı (3 Temmuz)
  • Damour Savaşı (5-9 Temmuz)
  • Beyrut Savaşı (12 Temmuz)

Havadaki savaş

Vichy Fransız Hava Kuvvetleri, düz arazinin olduğu bölgede altyapı eksikliği ve modern uçaksavarların olmamasından dolayı İngiliz saldırılarına karşı savunmasız kaldı. Savaş bitimine kadar Vichy Kuvvetleri 289 uçaktan 179'unu kaybetti. Diğer uçaklar Nazi Almanyası'nın kontrolündeki Rodos'a tahliye edildi.

Mütareke

10 Temmuz'da, Avustralya 21. Tugayı Beyrut'a girme eşiğinde iken Suriye Vichy Ordularının komutanı olan Henri Dentz, ateşkes istedi ve 12 Temmuz gecesi gece saatlerinde ateşkes başladı ve savaşı sona erdirdi. Saint Jean d'Acre Mütarekesi, 14 Temmuz'da Acre kentinde imzalandı.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri</span> Türkiye Cumhuriyetinin askerî gücü

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Vichy Fransası</span> II. Dünya Savaşı Sırasında Kurulan Fransız Devleti

Vichy Fransası, İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya'nın Fransa'yı mağlup etmesinden sonra Fransa'nın Vichy kentinde kurulan Fransız hükûmetidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kara Kuvvetleri</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin kara gücü

Türk Kara Kuvvetleri, Türkiye'yi karadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Türk Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük kuvvettir. Ayrıca asker sayısı bakımından NATO'nun ikinci ve dünyanın yedinci büyük kara kuvveti ordusudur.

<span class="mw-page-title-main">Madagaskar Muharebesi</span>

Madagaskar Muharebesi, II. Dünya Savaşı sırasında müttefiklerin Vichy Fransası'nı Madagaskarı kontrol eden Vichy Fransası'nı zaptetmek için yapılmıştır. 5 Mayıs 1942'de başladı. Çatışmalar 6 Kasım'a kadar sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Özgür Fransa</span> devlet/ülke

Özgür Fransa, II. Dünya Savaşı sırasında 23 Haziran 1940 tarihinde Fransa ile Almanya arasında imzalanan antlaşmanın ardından, İngilizlerin yardımıyla Londra'da kurulmuştur. Kuruluşun nedeni ise II. Dünya Savaşı'nda Fransa'nın Almanlar tarafından yenilgiye uğratılıp Fransa'nın %60'ının işgal edilmesidir. Kuruluştaki başkanı General Charles de Gaulle'dir.

<span class="mw-page-title-main">Shingle Harekâtı</span> 1944te İtalyada yaşanmış savaş

Shingle Harekâtı, Müttefikler'in Monte Cassino Muharebesi'ndeki birliklerini desteklemek için yaptığı çıkartmadır. Müttefikler Almanlara karşı Monte Cassino için çatışmaya girdiler. Fakat şehir, kurulan Gustav Hattı'nın gerisindeydi ve bu hattı yaramamışlardır. Bu yüzden Wehrmacht askerî gücünü ikiye bölmek ve Roma'ya daha hızlı ulaşabilmek için bu çıkartmayı yapmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Silahlı Kuvvetleri</span>

Avusturya Silahlı Kuvvetleri,, 1918 yılında kurulan, Avusturya'yı dışarıdan gelebilecek askerî tehditlere karşı korumakla görevli silahlı kuvvetlerdir.

Henri Fernand Dentz, ilk olarak Fransa Ordusu'nda general iken, Fransa'nın teslim olmasıyla kurulan Vichy Fransası ordusunda görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vichy Fransası Hava Kuvvetleri</span> Fransa ordusu

Vichy Hava Kuvvetleri, Fransa'nın yenilgisi ardından kurulan Vichy Fransası'nın hava kuvvetleridir. Almanlar ilk olarak buna karşı çıksa da İngilizlerin Fransız donanmasına saldırması üzerine hava kuvvetlerinin kurulmasına izin verdi.

<span class="mw-page-title-main">Beyrut Savaşı</span>

Beyrut Savaşı, II. Dünya Savaşı'nda gerçekleşen Suriye-Lübnan Savaşı'nda savaşın sonunu belirleyen savaştır.

Jezzine Savaşı, Suriye ve Lübnan'daki Vichy Fransız kuvvetlerine karşı yapılan beş haftalık Suriye-Lübnan Savaşı sırasında Avustralya 7. Birim'in Beyrut'a ilerlemesinin için yapılan savaşların parçasıydı.

Paris Protokolleri, Mayıs 1941'de Nazi Almanyası ile Vichy Fransası arasında yapılan anlaşmadır. Onaylanmamasına rağmen, protokoller uygulanmıştır. Amiral François Darlan Fransızları temsil ederken, Vichy Fransası'nın Nazi Almanyası'nın büyükelçisi Otto Abetz ise Nazileri temsil etti. Paris Protokolleri ile Vichy Fransasına bağlı sömürgelerde, Almanlara askeri imkân tanındı. Buna karşılık Fransızlar, Almanya ile yapmış oldukları pazarlıklarla 20 milyona yakın işgal maliyetini 15 milyon Reichsmark'a düşürmeyi başarmıştı. Anlaşma ile 6.800 Fransız savaş esiri Fransızlara iade edildi.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Tayland Savaşı</span>

Fransa-Tayland Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında Tayland (Siam) ve Vichy Fransası arasında, 1893 yılında gerçekleşen Fransa-Tayland Savaşı ile gerginlik konusu olan bölgeler için yapılan, 1940 yılının sonlarında başlayıp 1941 yılında sona eren savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Gustave Bertrand</span>

Gustave Joseph Marie Bertrand, Fransız askeri istihbaratçı subay. 1932 yılından itibaren Polonya istihbaratıyla beraber Alman Enigma makinesinin şifresinin kırılması için çalışmış ve İngiliz istihbaratçı Alan Turing başkanlığındaki Bletchley Park'daki ekibin şifreleri kırmasına önemli katkılarda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Potez 630</span>

Potez 630, Potez tarafından üretilen bir Fransız yapımı ağır avcı uçağıdır. Uçak, 1930'ların sonunda geliştirilmiş olup Bristol Blenheim ve Messerschmitt Bf 110 ile benzer tasarıma sahipti.

<span class="mw-page-title-main">22 Haziran 1940 Ateşkesi</span>

22 Haziran 1940 Ateşkesi veya İkinci Compiègne Ateşkesi, II. Dünya Savaşı Batı Cephesindeki Fransa Muharebesinde Nazi Almanyası'nın Üçüncü Fransız Cumhuriyeti'ni mağlup etmesi üzerine saat 18:36'da imzalanmıştır. Ateşkes 25 Haziran geceyarısı itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı sırasında Fransız askerî tarihi</span>

1939'dan 1940'a kadar, Üçüncü Fransız Cumhuriyeti Almanya ile savaş halindeydi. 1940'tan 1945'e kadar olan dönem, denizaşırı imparatorluğun kontrolü için Vichy Fransa'sı ile General Charles de Gaulle yönetimindeki Özgür Fransız Kuvvetleri arasında rekabete sahne oldu. 1944'te Müttefiklerin Fransa'ya çıkarmalarından sonra, Alman Ordusunu kovdular ve Vichy Rejimine son verdiler.

Anton Harekâtı, II. Dünya Savaşı'ndaki Fransa Muharebesi sonucunda Nazi Almanyası'na yenilmiş olan Fransa'da kurulan kukla devlet olan Vichy Fransası'nın Almanya ve İtalya Silahlı Kuvvetleri tarafından 1942 yılı Kasım ayında işgal edilmesidir.

Levant Ordusu, iki savaş arası dönemde ve İkinci Dünya Savaşı'nın başlarında Levant'taki Fransız Mandası altındaki toprakları işgal eden ve kısmen bu topraklardan toplanan, Fransa'nın ve ardından Vichy Fransası'nın silahlı kuvvetlerini tanımlamaktadır. Bu kuvvetin yerel olarak askere alınan Suriyeli ve Lübnanlı birlikleri Levant Özel Birlikleri olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Palmira Muharebesi (1941)</span> II. Dünya Savaşı sırasında Suiyede bir muharebe

Palmira Muharebesi, İkinci Dünya Savaşı'nda Suriye-Lübnan harekâtı sırasında Müttefiklerin Suriye'yi işgalinin bir parçasıydı. İngiliz mekanize süvarileri ve bir Arap Lejyonu çöl devriyesi, Palmira şehrinin kuzeydoğusundaki bir Vichy Fransız seyyar birliğini bozguna uğrattı. Palmira'daki Vichy garnizonunun teslim olmasına neden olan dört subay ve 60 adamı yakaladılar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.