İçeriğe atla

Suriye'de seçimler

Bu madde Suriye'deki seçimler ve seçim sonuçları hakkında bilgi verir.

Arap Baharı olarak bilinen uluslararası protesto dalgasının bir parçası olan 2011'deki gösteriler ve huzursuzluk döneminin ardından Suriye'de 2011'den bu yana bir iç savaş yaşanmaktadır. Eski lider Hafız Esad'ın oğlu Beşşar Esad başkanlığındaki hükûmet, geleneksel başkent Şam'da bulunmaktadır.

En son seçimler

Devlet başkanlığı seçimleri

Parlamento seçimleri

Seçim süreci

Suriye ulusal düzeyde bir devlet başkanı - cumhurbaşkanı - ve bir yasama organı seçer. Halk Meclisinin (Meclis al-Sha'ab), 15 adet çok sandalyeli seçim bölgesinde dört yıllık bir dönem için seçilen 250 üyesi vardır. 1973 tarihli önceki Suriye Anayasasına göre Suriye, yalnızca bir siyasi partinin, Arap Sosyalist Baas Partisinin yasal olarak etkin gücü elinde tutmasına izin verilen tek partili bir devlet biçimiydi. Küçük partilere izin verilse de yasal olarak baskın partinin liderliğini kabul etmeleri gerekiyordu. Devlet başkanı adayının, Baas Partisinin önerisi üzerine parlamento tarafından atanması ve ulusal tek adaylı bir referandum ile yedi yıllık bir dönem için onaylanmalıydı. En son devlet başkanlığı referandumu 2007'de gerçekleşti. Halk oylamasıyla onaylanan 2012'nin yeni Suriye Anayasası, herhangi bir siyasi partinin liderliğini garanti etmeyen çok partili bir sistem getirdi.[1] Yeni bir 88. madde, devlet başkanlığı seçimlerini getirdi ve devlet başkanının görev süresini en fazla bir yeniden seçimle yedi yılla sınırladı.[2]

Fransız Mandası döneminde ve bağımsızlıktan sonra, Suriye'deki parlamento seçimleri, Dürziler, Nusayriler ve Hristiyanlar dahil olmak üzere her dini topluluk için sabit temsil ile Lübnan'dakine benzer bir sistem altında yapıldı. 1949'da sistem değiştirildi ve kadınlara oy kullanma hakkı verildi.[3][4][5][6]

Seçim yasası

Ağustos 2011'de Devlet Başkanı Esad, Genel Seçim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 101 Sayılı Kararname'yi imzaladı. Kanun, seçimlerin on sekiz yaş ve üzerindeki her Suriyeli seçmenin bir oya sahip olduğu açık, gizli, doğrudan ve eşit oylama ile yapılmasını öngörmektedir. Kanun, ordu mensuplarının ve hizmette bulunan polislerin seçimlere katılmasına izin vermemektedir. Ayrıca, seçimleri izlemek ve bütünlüğünü sağlamak için genel merkezi Şam'da bulunan, seçimler için bir üst yargı komitesinin oluşturulmasını ve üst komiteye bağlı olarak Suriye'nin her ilinde yargı alt komitelerinin oluşturulmasını öngörmektedir.[7]

Mart 2014'te Cumhurbaşkanı Esad, önceki seçim yasalarının yerini alan 5 Sayılı Genel Seçim Yasası'nı imzaladı.[8]

Kaynakça

  1. ^ "SANA Syrian News Agency - Constitution of the Syrian Arab Republic Approved in Popular Referendum on February 27, 2012, Article 8". 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2012. 
  2. ^ "SANA Syrian News Agency - Constitution of the Syrian Arab Republic Approved in Popular Referendum on February 27, 2012, Article 88". 14 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2012. 
  3. ^ Shora, Nawar (2009). The Arab-American Handbook: A Guide to the Arab, Arab-American & Muslim Worlds (İngilizce). Cune Press. ISBN 978-1-885942-47-0. 20 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021. 
  4. ^ Albert H. Hourani, Minorities in the Arab World, London, Oxford University Press, 1947 0-404-16402-1
  5. ^ Claude Palazzoli, La Syrie - Le rêve et la rupture, Paris, Le Sycomore, 1977 2-86262-002-5
  6. ^ Nikolaos van Dam, The Struggle For Power in Syria: Politics and Society Under Asad and the Ba'th Party, London, Croom Helm, 1979 1-86064-024-9
  7. ^ President al-Assad Issues Legislative Decree on General Elections Law, SANA news agency
  8. ^ "Election Law in Syria". The Legal Agenda. 26 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

2011'den bu yana Suriye İç Savaşı'nın bir sonucu olarak, savaşta farklı gruplar tarafından kullanılan ve Suriye'yi temsil etmek için kullanılan en az iki bayrak var. Baas Partisi liderliğindeki Suriye Arap Cumhuriyeti'nin görevdeki hükümeti, başlangıçta Birleşik Arap Cumhuriyeti tarafından kullanılan kırmızı-beyaz-siyah üç rengini kullanırken, Suriye Ulusal Koalisyonu gibi Suriyeli muhalif gruplar yeşil-beyaz-siyah üç rengini kullanıyor. Bu bayrak ilk olarak Suriye Mandası tarafından kullanılan "bağımsızlık bayrağı"ydı.

<span class="mw-page-title-main">Beşşar Esad</span> Suriye Arap Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı

Beşşaru Hafızı'l-Esed veya kısaca Beşşaru'l-Esed, Suriye devlet başkanı ve Suriye Baas Partisi'nin lideridir. İsminin Beşar Esad, Beşşar Esed gibi formları Türk basın-yayın araçlarıyla meşhur hâle getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Halk Meclisi</span> Suriyenin yasama organı

Halk Meclisi, Suriye'nin yasama organıdır. Çok sandalyeli 15 seçim bölgesinde dört yıllık bir dönem için seçilen 250 üyesi vardır. Ulusal İlerici Cephe ile Değişim ve Özgürlük için Halk Cephesi olmak üzere iki ana siyasi cephesi vardır. 7 Mayıs'ta yapılan 2012 seçimleri, kırk yıl sonra ilk kez çok partili sisteme dayanan yeni bir parlamento ile sonuçlandı. 1938'de Faris el-Huri, Meclis Başkanı seçilen ilk Hristiyan oldu. Deyrizor'u 2013 yılından bu yana temsil eden Hediye Abbas, 2016 yılında Meclis Başkanı olarak seçilen ilk kadın oldu. 2017'de Hammuda Sabbah, göreve gelen ilk Ortodoks Hristiyan oldu.

Ulusal İlerici Cephe, hükûmetin anti-emperyalist ve Arap milliyetçisi yönelimini destekleyen ve UİC'deki en büyük parti olan Arap Sosyalist Baas Partisi'nin "toplumdaki lider rolünü" kabul eden Suriye'deki partilerin siyasi ittifakıdır.

<span class="mw-page-title-main">2012 Suriye parlamento seçimleri</span>

Suriye'de 7 Mayıs 2012 tarihinde Suriye Halk Meclisi üyelerini seçmek üzere parlamento seçimleri yapıldı. Seçimler, 26 Şubat 2012 tarihinde yapılan referandumda yeni anayasanın onaylanmasının ardından gerçekleşti.

<span class="mw-page-title-main">2014 Suriye devlet başkanlığı seçimi</span> Suriyenin cumhurbaşkanını belirleyen seçim

Suriye'de 3 Haziran 2014 tarihinde devlet başkanlığı seçimleri yapıldı. Seçimlerin demokratik olmadığı konusunda akademik bir görüş birliği bulunmaktadır. Sonuç, geçerli oyların %90'ından fazlasını alan Beşşar Esad için ezici bir zafer oldu. Esad 16 Temmuz'da Şam'daki başkanlık sarayında üçüncü bir yedi yıllık dönem için yemin etti.

<span class="mw-page-title-main">2012 Suriye anayasa referandumu</span> Suriyede yapılan yedinci halk oylaması

Suriye'de 26 Şubat 2012 tarihinde bir anayasa referandumu yapıldı. Suriye İç Savaşı'na tepki olarak Devlet Başkanı Beşşar Esad yeni bir anayasa hazırlanmasını emretmişti. Referandum yabancı gözlemciler tarafından izlenmedi.

<span class="mw-page-title-main">1963 Suriye askerî darbesi</span> Baas Partisini Suriyede iktidara getiren askeri darbe

1963 Suriye askeri darbesi ya da Suriye hükûmetinin adlandırmasıyla 8 Mart Devrimi, Arap Sosyalist Baas Partisi'nin Suriye Bölgesel Şubesi Askerî Komitesi tarafından 8 Mart 1963'te gerçekleştirilen askerî bir darbeydi. Planlamada ve bu planın uygulanmasında, partinin Irak Bölgesel Şubesinin Şubat 1963'te gerçekleştirdiği askerî darbeden esinlenilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi</span> Suriyede bir siyasi parti

Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesi, resmi olarak Suriye Bölgesel Şubesi, 7 Nisan 1947'de Mişel Eflak, Selahaddin el-Bitar ve Zeki el-Arsuzi'nin takipçileri tarafından kurulmuş neo-Baasçı bir örgüttür. Parti, 1966'daki orijinal Baas Partisi'ndeki bölünmenin ardından Suriye'nin hâkim olduğu Baas hareketine bağlılığını bildirmeden önce orijinal Baas Partisinin (1947-1966) bölgesel şubesiydi. Parti, Baasçıları iktidara getiren 1963 Suriye darbesinden bu yana Suriye'yi kesintisiz olarak yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye hükûmeti</span> Suriye merkezi hükümeti

Suriye Arap Cumhuriyeti hükûmeti, Suriye Anayasası tarafından oluşturulan ve cumhurbaşkanının devlet başkanı, başbakanın da hükümet başkanı olduğu birlik hükümetidir. Yürütme yetkisi hükümet tarafından kullanılır. Suriye'de 250 üyeli bir yasama konseyi bulunmaktadır. Ülke 2011'den bu yana hem Suriye hükümetine hem de birbirlerine farklı kombinasyonlarda karşı çıkan çeşitli yerli ve yabancı güçlere karşı bir iç savaşın içinde. Hükümet merkezi Suriye'nin başkenti Şam'da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Baas Partisi (Suriye ağırlıklı hizip)</span> Baas Partisinin Suriye ağırlıklı hizbi

Arap Sosyalist Baas Partisi Suriye yanlısı Baas hareketi olarak da anılan, Arap dünyasında şubeleri olan neo-Baasçı bir siyasi partidir. Parti, Şubat 1966'da Baas Partisindeki bölünmeden çıktı ve Suriye'de hükûmeti yönetmektedir. 1970-2000 yılları arasında partiye Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad başkanlık etti. 2018'e kadar liderlik, oğlu Beşşar Esad ve Abdullah el-Ahmar arasında paylaşıldı. 2017 yılında Ulusal ve Bölgesel komutanlıkların yeniden birleştirilmesinin ardından Beşşar Esad Merkez Komutanlığı genel sekreteri oldu. Partinin Suriye kolu, Suriye liderliğindeki Baas Partisi içindeki en büyük organizasyondur.

<span class="mw-page-title-main">2021 Suriye devlet başkanlığı seçimi</span> Suriyenin cumhurbaşkanını belirleyen seçim

Suriye'de 26 Mayıs 2021 tarihinde devlet başkanlığı seçimleri yapıldı ve gurbetçiler 20 Mayıs'ta yurt dışındaki bazı büyükelçiliklerde oy kullanabildi. Üç aday görevdeki başkan Beşşar Esad, Mahmud Ahmed Marey ve Abdullah Sallum Abdullah idi. Seçimlerin özgür ve adil olmadığı düşünülüyordu. Birleşmiş Milletler seçimleri "yetkisi olmayan" gayrimeşru bir süreç olarak kınadı; Baas rejimini BM'nin 2254 sayılı kararını baltalamakla ve uluslararası gözetim altında "özgür ve adil seçimler" yapılmasını öngören BM destekli siyasi çözümü engellemekle suçladı.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Anayasası</span> Suriye Arap Cumhuriyetinin anayasası

Suriye Arap Cumhuriyeti Anayasası, 26 Şubat 2012'de kabul edildi ve 13 Mart 1973'te yürürlüğe girmiş olan anayasanın yerini aldı. Mevcut anayasa, Suriye Arap Cumhuriyeti devletinin temel işlevini özetlemektedir. Suriye'nin karakterini Arap, demokratik ve cumhuriyetçi olarak belirler. Ayrıca, Pan-Arabizm ideolojisine uygun olarak, ülkeyi Arap dünyasının bir bölgesi ve halkını Arap ulusunun ayrılmaz bir parçası olarak tanımlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2007 Suriye devlet başkanlığı seçimi</span> Suriyenin cumhurbaşkanını belirleyen seçim

Devlet başkanı adayı Beşşar Esad'ı onaylamak için bir referandum, Suriye Halk Meclisinin 10 Mayıs 2007'de görevdeki ikinci dönemine önermek için oy birliğiyle oy vermesinin ardından 27 Mayıs 2007'de Suriye'de yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">2020 Suriye parlamento seçimleri</span>

Suriye Halk Meclisi üyelerini seçmek için 13 Nisan 2020'de Suriye'de parlamento seçimlerinin yapılması planlanıyordu. Ancak koronavirüs pandemisi nedeniyle 14 Mart'tan 20 Mayıs'a ertelendi. 7 Mayıs'ta seçimlerin 19 Temmuz'a ertelenmesine karar verildi. Suriye'de parlamento seçimleri, sonuncusu 2016'da olmak üzere dört yılda bir yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'nin modern tarihi</span> 1918 sonrası Suriye tarihi

Suriye'nin modern tarihi, Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlıların Suriye üzerindeki kontrolünün Fransız kuvvetleri tarafından sona erdirilmesi İşgal Edilmiş Düşman Toprakları Yönetimi'nin kurulmasıyla başlar. Kısa ömürlü Suriye Arap Krallığı 1920'de ortaya çıktı, ancak kısa bir süre sonra Fransız Mandası halini aldı. Manda, kısa ömürlü özerk Halep Devleti, Şam Devleti, Nusayri Devleti ve Cebel el-Dürzi Devleti'ni kurdu. Özerklikler 1930'da Mandatör Suriye Cumhuriyeti'ne dönüştürüldü. Suriye Cumhuriyeti, Nisan 1946'da bağımsızlığını kazandı. Cumhuriyet, Arap-İsrail Savaşı'na katıldı ve 1950'ler ve 1960'lar boyunca siyasi istikrarsızlık durumunda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Arap Devrimci İşçi Partisi</span> Suriyede bir siyasi parti

Arap Devrimci İşçi Partisi Irak ve Suriye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. 2008 itibarıyla partinin genel sekreteri Abdul Hafız Hafız'dır. 2011 yılı itibarıyla partinin başkanı Tarık Ebu el-Hasan'dır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye'de siyaset</span> Suriyenin siyasi sistemi

Suriye Arap Cumhuriyeti'nde siyaset, çok partili temsili olan yarı başkanlık cumhuriyeti çerçevesinde gerçekleşir. Devlet Başkanı Beşşar Esad ve onun Arap Sosyalist Baas Partisi, 1970 darbesinden bu yana ülke siyasetinde baskın güçler olarak kaldılar.

<span class="mw-page-title-main">Arap Sosyalist Baas Partisi - Suriye Bölgesinin tarihi</span>

Bu madde, Baas Partisinin Suriye Bölgesel Şubesinin tarihini detaylandırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">2024 Suriye parlamento seçimleri</span> Suriyede 2024 parlamento seçimleri

Suriye'de 15 Temmuz 2024 tarihinde parlamento seçimleri yapıldı. Bu tarih, Devlet Başkanı Beşşar Esad tarafından 11 Mayıs 2024 tarihinde yayınlanan bir kararname ile belirlenmiştir. 250 üye Halk Meclisinde dört yıllık bir dönem için görev yapmak üzere seçildi. Suriye'de parlamento seçimleri her dört yılda bir yapılmakta olup sonuncusu 2020 yılında gerçekleştirilmiştir.