İçeriğe atla

Supikler

Supikler
(Sugpiaq, Alutiiq)
Agnguaq (dans) kıyafeti içinde bir Supik
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Amerika Birleşik Devletleri3.500[1]
Diller
Supikçe, İngilizce
Din
Hristiyanlık (genellikle Ortodoks)

  1. ^ "Alaska Native Language Center : Alaska Native Languages / Population and Speaker Statistics". 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012. 
Nacaq (boncuklu kadın başlığı), Chugach, 1890
Kodiak Adasından Supik eserleri: oyma figürler, fok tuzak maskesi, çanak, burun parçası, zıpkın (ayaquq) ve oklar (ruuwaq)
Kodiak
Batı Supik coğrafyası
Doğu Supik coğrafyası
Chugach Dağları
Chugach Milli Ormanı
Chugach Milli Ormanı

Supikler ya da Pasifik Yupikleri, Alutikler (kendilerince Sugpiaq sg, Sugpiak dual, Sugpiat pl ya da Alutiiq sg, Alutiik dual, Alutiit pl), Güney Alaska'da yaşayan Yupik kolundan Eskimo halkıdır. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 3.500 kişilik Supik nüfustan 200 kadarı anadillerini konuşabilmektedir.[1]

Adlandırma

Alaska'yı Aleut Adalarından keşfe başlayan Rus kâşif, kürk tüccarı ve yerleşimciler tarafından Aleut (Rusça: Алеутъ) adı verilen yerliler,[2] o zamanın Rusçasında bugünkü Aleutları ve Kodiak Adası'ndaki Yupik Eskimolarını (İngilizce: Alutiiq) kapsıyordu. Rusçadaki Aleut adının, keşifteki Sibirya halklarından (? Çukçi) kılavuzların dilinde "sahil sakini"[3] anlamına gelen bir kelimeden çıktığı sanılıyor. 1784 yılında Kodiak Adasında bulunan Three Saints Koyuna (Supikçe: Sun'alleq) yerleşen Rus kürk tüccarları (Rusça: промышленник), Supiklerle karşılaşan ilk Avrupalılardır. Supikler, kültürel açıdan Aleutlara en çok benzeyen Eskimolardır.[4] Günümüzde Alaska'daki Eskimoların üç kültür grubundan birini Aleutlar ile Supikler oluşturur.[5] Aleutlar ile Supikleri bir tutup aynı adla anan Ruslar,[6] Aleut Adalarındaki Aleutlardan (Unangan) ayırmak için Kodiak Adasındaki Supikleri "Kodiak Aleutu" (dönemin Rusçasıyla Алеутъ Кадьякскiй, okunuşu: Aleut Kadyakskiy) ve dillerini de "Kodiak Dili" (Rusça: Кадьякскiй Языкъ, okunuşu: Kadyakskiy Yazık) olarak adlandırmışlardır. Uzun yıllar Ruslaşma asimilasyonu geçiren Kodiak Supikleri, Ruslardan kalma Aleut adını günümüzde Alutiiq biçiminde kendilerine ikinci ad olarak verirler. Bu Alutiiq adı İngilizcede Supiklerin genel adı olarak yaygınlaşmaktadır. Atka Aleutları Ruslardan kalma Aleut adını Aliguutax̂ biçiminde kendileri için kullanırlar.

İngilizcede Alutiiq, Sugpiaq, Sugpiat, Supik, Suk, Pacific Gulf Yupik, Gulf Yupik[7][8][9] gibi farklı adlarla anılırlar.

2000 ABD Nüfus sayımında Supikler "Alutiiq Aleut", "Bristol Bay Aleut", "Chugach Aleut", "Koniag Aleut" ve "Sugpiaq" gibi adlarla ayrı ayrı geçerken asıl Aleutlar "Unangan Aleut" adıyla yer alıyor.[10]

Eskimo halkları içindeki yeri

Kabileleri

Supikler dil ve kültürlerine göre iki ana gruba ayrılır:

  • Batı Supikleri (Kaniagmiut)
    • anakara: (Ugaassarmiut, Aluuwirmiut): Alaska Yarımadası
    • ada: (Qik'rtarmiut, Tangirnarmiut): Kodiak Takımadaları
  • Doğu Supikleri
    • anakara: (Unegkurmiut, Yalegmiut): Kenai Yarımadası
    • ada (Chugachigmiut: Tyanirmiut, Shuqlurmiut, Nutyirmiut, Palugvirmiut, Alukarmiut, Atyarmiut, Talitlarmiut, Kangirtlurmiut, Ugalakmiut): Prince William Sound

Batı ve Doğu Supik kabileleri birbirinden ayrılmış ve coğrafyaları karadan ve denizden Alaska Atabasklarından Denağina Kızılderililerince bölünmüştür.

Komşuları

Supiklerin komşuları olarak batıda Unangan da denilen Aleutlar (Supikçe Taya'uq), kuzeybatıda Alaska Yupikleri (Supikçe Pamanarmiut) ile Denağina Kızılderilileri (Supikçe Kenaayuq), kuzeydoğuda Ahtna Kızılderilileri ve doğuda da Eyak ve Tlingit (Supikçe Swaciit) Kızılderilileri bulunur.

Ruslar ile Amerikalılardan başka, sonradan gelen Çinliler (Supikçe Cing'iyak) ve Japonlar (Supikçe Yapuunsaq) da kontakt kurulan halklardır.

Tarih

Dil verileri ve arkeolojik kalıntılar Eskimo halklarının Bering Boğazı'nın buzlarla kaplanıp kara köprüsü olduğu zamanlarda günümüzden 10.000 yıl önce iki ayrı etnik grup (Eskimo ve Aleut) olarak Alaska'dan Kamçatka'ya kadar olan bölgede bulunduklarını göstermektedir. Eskimo ve Aleutların denizde avlanma tekniklerinin geliştirilmesinden önce bölündüklerini gösteren dil verileri arasında ok ve yay için ortak kelimelerin bulunması, bunun yanında deniz avcılığı terimlerinin Eskimo ve Aleutlarda farklı olması gösterilebilir. Eskimo ve Aleutlar deniz avcılığını birbirlerinden bağımsız olarak geliştirmişlerdir.[11]

1784 yılında Grigoriy Şelihov (Rusça: Григорий Иванович Шелихов, okunuşu: Grigory İvanoviç Şelihov) tarafından Sitkalidak adasındaki Awa’uq (KOD 450 Sitkalidak Refuge Rock site) yerleşiminde Awa’uq Katliamı (Sitkalidak Massacre ya da Awa'uq (Refuge Rock) massacre[12]) yapılmış ve 500-2000 kadar Supik Eskimosu öldürülmüş, 1000 kadarı da tutsak alınmıştır.[13]

Arkeolojik sitler

Nüfus

Alaska Yerli Dil Merkezine göre 3.500 kişilik Supik nüfustan 200 kadarı anadillerini konuşabiliyor.[1]

Alaska'da 1980 ile 1992 yıllarında Eskimo-Aleut dilli halkların nüfusu ve anadillerini konuşabilenlerin sayısı[15]

ALASKA etnik nüfus anadilini konuşabilen % konuşabilme yaşı
1980. . . .
Sibirya Yupikleri1.100 1.050 95 yetişkinlerin hepsi ve çocukların çoğu
Yupikler17.000 14.000 80 yetişkinlerin tamamına yakını ve çocukların bir kısmı
İnyupikler12.000 5.000 40 yetişkinlerin çoğu 50 yaş üstü ve çocukların bir kısmı
Supikler3.000 1.000 33 yetişkinlerin çoğu 50 yaş üstü ve çocukların bir kısmı
Aleutlar2.200 700 35 yetişkinlerin çoğu 50 yaş üstü ve çocukların bir kısmı
1992. . . .
Sibirya Yupikleri1.100 1.050 95 yetişkinlerin hepsi ve çocukların çoğu
Yupikler18.000 12.000 67 yetişkinlerin tamamına yakını ve çocukların bir kısmı
İnyupikler13.000 4.000 31 yetişkinlerin çoğu 50 yaş üstü ve çocukların bir kısmı
Supikler3.100 600 19 yetişkinlerin çoğu 50 yaş üstü ve çocukların bir kısmı
Aleutlar2.100 400 19 yetişkinlerin çoğu 50 yaş üstü ve çocukların bir kısmı

Dil ve eğitim

Ana madde: Supikçe

Yaklaşık 3000 kişilik Supik nüfusundan 400 kadarı anadilini konuşabiliyor.

1987-1988 döneminde Alaska okul bölgelerinde Supik öğrencilerin sayısı :[16]

Okul Bölgesi Anadilini konuşabilenler Konuşamayanlar Toplam öğrenci sayısı
Anchorage . 2 2
Kenai 1 66 67
Lake & Peninsula . 47 47
Toplam 1 115 116

Avcılık ve toplayıcılık

Som balığı kurutma, N. B. Miller'in kamerasıyla, Old Harbor, Alaska, 1889
Deniz aslanları, Afognak yakınlarındaki Raspberry Adası

Geleneksel Supik avcılığı diğer Eskimo halklarıyla benzerlik gösterir. Alaska'nın doğasının çetin oluşu, açlık (kaik) kaygısıyla denizde (imaq) ve karada (nunat) yenebilecek her şeyin avlanılmasını ya da toplanmasını gerektirir. Supiklerin yaşadığı coğrafya Alaska'daki en güney bölge olduğu için kuzeydeki Yupik ve İnyupik coğrafyasına nazaran daha iyi durumdadır.

Av araç ve gereçleri arasında kayak (qayaq) ile kayık (angyaq) ve kürek (anguaq) ava ulaşma ve taşıma işinde değerlidir. Silah olarak ok (ruuwaq) ve yay (qitguyaq) ile zıpkın (ayaquq) kullanılır. Beyazlardan gördükleri ateşli silahlar (nutek) da sonradan ava dahil olmuştur. Av şapkası (caguyaq) ve av torbası (ekgwik) avın olmazlarındandır.

Kara memelileri olarak ren geyiği (tuntuq), boz ayı (taquka'aq), samur (aaquyaq), tavşan (kuskanat), tilki (kaugya'aq), kakım (amitatuk) ve gelengi (qanganaq) avlanır.

Deniz memelileri arasında balinalar (arwaq) başta olmak üzere yunus (mangaq), denizaslanı (wiinaq) ile foklar (aataak, isuwiq) en değerli deniz avlarıdır. Bunları deniz samuru (arhnaq) takip eder.

Kuşlar, etinden ve derisi ile diğer uygun kısımlarından yararlanılan hayvanlardır. Bunlar arasında ördekler (saqul'aq), martı (qatayaq), yelkovan (tuungat) ve karabatak (agasuuq) sayılabilir. Kuşların tüyleri (culuk) süslemede kullanılırken, yumurtaları (manik) da toplanır.

Deniz omurgasızları arasında kiton (urriitaq), deniz tarağı (mamaayaq), ahtapot (amikuq) ve deniz hıyarı (uutuk) gözde toplama avlardır.

Balıkçılık da yapılır. Balıkçı kayığı (paRaguutaq) ile ağ (kugyaq), olta (iqsak) ve kargı (panaq) ana balıkçılık malzemeleridir. En gözde balıklar som balığı (iiliksak, amartuq, niklliq, qakiiyaq) türleriyle diğer balık türleri (anciq, waa'uq, sagiq, iqalluarpak, iqalluak) gelir. Bunlar taze olarak tüketildiği gibi, ileride yemek için kurutulur (tamuuq) ya da tuz (taryuq) ve duman (puyuq) kullanarak tuzlanır ya da tütsülenerek (kupcuunaq) saklanır.

Bitkiler açısından fakir olan coğrafyada yenebilecek böğürtlensi ya da üzümsü meyveler (alagnat, cuawak, aqagwik, kenegtaq, puyurniq, muuguat) ve sebzeler (aatunaq) az olsa da vitamin alımı açısından değerlidir.

Din

Şamanizm

Ana madde: Eskimo-Aleut şamanizmi

Geleneksel Eskimo dini şamanizm, Supiklerde de görülür. Eskiden dini amaç taşıyan şamanistik törenler, günümüzde folklorik gösteriden ileriye gitmez. Bunda Rusların Ortodoksluğu Supiklere kabul ettirmelerinin rolü vardır. Şaman (kalla'alek), ruh (sua) ve hayalet (tanraq, tangruaq) şamanlığın ana kavramlarıdır.

Hıristiyanlık

Rus Ortodoks kilisesi, Nikolaevsk, Alaska

Törenler

Aynı zamanda şamanistik gösteride de kullanılan müzik olarak davul (cauyaq) ve şarkı (atuun) ile dans (agnguaq) bütünlük oluşturur. Maskeler (giinaquq ve giinaruangcut ya da maaskaat) de bunları tamamlar, böylece müzik ve dans törensel nitelik kazanır. Ruslardan aldıkları akordeon (kaRmuniaq) yeni müzik aletleridir.

Takı ve desenler törensel niteliklidir. Kadınların boncuktan yapılan şapkası (nacaq), bilezik (tayarnerutaq), kulak küpesi (kulunguaq), dudak küpesi de denilen labret (kulut'ruaq) ve dövme (kRasiruaq) tipik Eskimo beden aksesuarlarıdır.

Arkeoloji

Kodiak Adasında, günümüzde 42[17] kişinin yaşadığı Karluk (Supikçe Kal'uq) şehrinde yapılan arkeolojik kazılar şehrin 5000 yıldır insan yerleşimine açık olduğunu göstermektedir.[18] Arkeolojik siteler yönünden gerçekten zengin olan Kodiak'ta tarih öncesine (prehistorik) ait 900 kadar site bulunur.

Ayrıca bakınız

Simalar

Dipnotlar

  1. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; refAnlcpop isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  2. ^ Laurie Shannon Richmond (2011), Regulating a Mystery: Science, colonialism, and the politics of knowing in the Pacific halibut commons 24 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., February 2011
  3. ^ Who are the Alutiiq
  4. ^ "Alaska Native Heritage Center". 12 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2010. 
  5. ^ "Phillip Charette, Yup'ik People". 26 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2010. 
  6. ^ Beyond the Moon Crater Myth: A New History of the Aniakchak Landscape. A Historic Resource Study for Aniakchak National Monument and Preserve (Russians assigned the catchall term Aleut to both the Unangan and Alutiiq speakers, modifying each group with a geographic adjective)
  7. ^ Language in the USA 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cambridge University Press, 1981
  8. ^ "List of Alutiiq (Sugpiaq) language resources". 12 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2013. 
  9. ^ Clemens-Peter Herbermann, Bernhard Gröschel & Ulrich Hermann Waßner (1997), Sprache & Sprachen, Fachsystematik der Allgemeinen Sprachwissenschaft und Sprachensystematik, Mit ausführlichen Terminologie- und Namenregistern, Harrasowitz Verlag
  10. ^ "U.S. Census Bureau, Census 2000" (PDF). 29 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2010. 
  11. ^ "Edward J. Vajda, Siberian Yupik (Eskimo)". 28 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2010. 
  12. ^ "Afognak Village Timeline". 6 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2013. 
  13. ^ Ben Fitzhugh (2003), The Evolution of Complex Hunter-Gatherers on the Kodiak Archipelago 27 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., In Hunter-Gatherers of the North Pacific Rim, edited by J. Habu, J. Savelle, S. Koyama, and H. Hongo. SENRI Ethnological Studies no. 63. National Museum of Ethnology, Osaka, Japan. Pp. 13-48.
  14. ^ Tom Brown (1992), Kodiak Was Center For Eskimo Society[], The Seattle Times. Monday, September 14, 1992
  15. ^ Panu Hallamaa (1997), Unangam Tunuu and Sugtestun: A Struggle for Continued Life 14 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Northern Minority Languages: Problems of Survival, Senri Ethnological Studies 44 1997, pp 187-223
  16. ^ "Bilingual/Bicultural Education Programs". 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2010. 
  17. ^ "Alutiiq Museum". 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2010. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnuit halkları</span> “İNUİT" bir halk topluluğunun ismi

İnuit halkları, Arktik bölgede, Alaska, Kanada ve Grönland'da yaşayan Eskimoların ayrıldığı iki ana koldan biri. Diğer kol Yupik halklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eskimo - Aleut dilleri</span>

Eskimo - Aleut dil ailesi, Grönland, Kanada, Alaska ve Sibirya'nın belli bölgelerinde konuşulan dillerdir. Eskimo - Aleut halklarının ana dilleridir.

<span class="mw-page-title-main">Aleutlar</span>

Aleutlar ya da Unanganlar, Aleut Adaları'nda ve Alaska'nın bir bölümünde yaşayan Eskimo - Aleut halklarının Eskimolar dışında kalan grubu.

<span class="mw-page-title-main">Eskimo halkları</span> Eski bir kuzey dünya topluluğu

Eskimolar ya da İnuit ve Yupikler, Arktik bölgedeki dört ülkeye dağılmış olarak, Doğu Sibirya, Alaska, Kanada ve Grönland'da yaşayan ve Eskimo - Aleut dillerini konuşan Eskimo - Aleut halklarının en büyük grubunu oluşturan avcı ve toplayıcı halk.

<span class="mw-page-title-main">Supikçe</span>

Supikçe ya da Supik dili, Güney Alaska'da Supikler tarafından konuşulan Yupik dilleri kolundan bir Eskimo dili. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 3.500 kişilik Supik nüfustan 200 kadarı anadillerini konuşabiliyor.

<span class="mw-page-title-main">Yupik halkları</span> Rusyada Çukçi Yarımadasında ve ABDnin Alaska eyaletinde yaşayan Eskimoların ayrıldığı iki ana koldan birisi

Yupik halkları ya da Yupik Eskimoları, Rusya'da Çukçi Yarımadasının birbirinden ayrı iki kıyısında ve Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinde yaşayan Eskimoların ayrıldığı iki ana koldan biri. Diğer kol İnuit halklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sirenik Yupikleri</span> Büyük ölçüde özgünlüğünü yitirmiş olan Yupik kolundan bir Eskimo halkı

Sirenik Yupikleri ya da Sirenik Eskimoları, Rusya'ya bağlı Çukotka Özerk Okrugunda bulunan Çukçi Yarımadasının güney kıyılarında Sirenik (Сиӷы́ных) başta olmak üzere birkaç köyde yaşayan ve kültürleri büyük ölçüde özgünlüğünü yitirmiş olan Yupik kolundan bir Eskimo halkıdır. Dilleri diğer Yupik dillerinden oldukça farklı olduğu için Menovşçikov (Меновщиков) gibi kimi uzmanlara göre Eskimo halklarının Yupik ve İnuit dışında üçüncü koludur.

<span class="mw-page-title-main">Alaska Eskimoları</span>

Alaska Eskimoları, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin kıyı bölgelerinde yaşayan Yupik kolundan Alaska Yupikleri, Sibirya Yupikleri ve Supikler ile İnuit kolundan İnyupiklerinn oluşturduğu Eskimo halklarının ortak adı. Arktik kültür grubunun üç alt grubunu oluştururlar. Alaska yerlileri içinde en büyük nüfusa sahip birinci ve ikinci halklardır. 45.600 etnik nüfustan ancak 13.344 kadarı anadillerini konuşabiliyor. Geçmişte Rus Alaskası döneminde Rusların Aleutlarla bir tutup aynı adla andıkları Supikler Eskimo kültüründen ziyade Aleut kültürü etkisinde asimile olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Eskimo - Aleut halkları</span>

Eskimo-Aleut halkları, anadilleri Eskimo - Aleut dilleri ailesine giren Sibirya kökenli avcı ve toplayıcı şamanist halklar. Sibirya kökenli olmalarına rağmen, günümüzde Sibirya'da az sayıda bulunurlar; daha çok Kuzey Amerika'nın arktik bölgesi ile Grönland'da yoğunlaşmışlardır ve Arktika'nın birincil ana halkı konumundadırlar. Dil temelli sınıflandırmaya göre, Aleutlar ile Eskimolar olmak üzere iki ana gruba ayrılırlar. Dilce yapılan bu sınıflandırma kültürce yapılan sınıflandırmayla da örtüşür. Yalnız, dilleri Eskimo dillerinin Yupik koluna giren ve İngilizcede Alutiiq adıyla da anılan Supikler, kültürce Eskimolara değil Unangan da denilen Aleutlara yakındır ve geçmişte Ruslarca her iki halk da Çukçilerin verdiği "Aleut" ortak adıyla anılırlar. Eskimo - Aleut dilli halkların nüfusu 102.000 kişidir. Büyük çoğunluğunu Eskimolar oluştururken, Aleutlar 2300 kişilik nüfuslarıyla çok azınlıkta kalırlar.

<span class="mw-page-title-main">Kodiak Adası</span>

Kodiak Adası, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin güneyinde, Alaska Körfezinde bulunan Kodiak Takımadası'nın en büyü adası. Alaska Yarımadasından Shelikof Boğazıyla ayrılır. Hawaii'den sonra ABD'ye bağlı ikinci büyük adadır. Adanın yerlileri Eskimo halklarından Pasifik Yupikleri de denen Supiklerdir ve bunların çoğu Rus Amerikası'nın ilk yıllarında 14 Ağustos 1784 tarihinde Grigoriy Şelihov önderliğindeki Rus kürk tüccarları tarafından Awa’uq Katliamı denen saldırıda katledilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Labret</span>

Labret ya da dudak küpesi, dudağın yan ya da alt kenarlarına delinerek yapılan pirsing tipinde takı türüdür. 1970 li yılların ikinci yarısından itibaren Batı dünyasında moda olarak yayılmaya başlayan labret, esas olarak kimi yerli halklarda geleneksel takı türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Sitkalidak</span>

Sitkalidak , Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinde Kodiak Adası'nın güneydoğu kıyılarında Old Harbor'dan Sitkalidak Boğazı ile ayrılan Eskimo halklarından Supiklerin coğrafyasında bulunan ada. Kodiak Takımadası'nın en büyük üçüncü adasıdır ve 1784 yılında Ruslar tarafından Awa’uq Katliamı'na sahne olmuştur. Adanın alanı 300 km² olup günümüzde insan yerleşimi yoktur. Adada önemli arkeolojik sitlerden bazıları bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Awa’uq Katliamı</span>

Awa'uq Katliamı, Rus Amerikası döneminin kurulum yıllarında Alaska'da 14 Ağustos 1784 tarihinde Rus kürk tüccarı Grigoriy Şelihov önderliğinde misket tüfeği ile savaş topları bulunan 130 kadar Rus promışlennik tarafından Kodiak Adası'ndaki Old Harbor'un hemen güney karşı sahilinde yer alan ve Kodiak Takımadası'nın üçüncü en büyük adası olan Sitkalidak adasının orta güney ucunda Partition Cove denen koyun ortasında yer alan üstü düz uçurum gibi yüksek Awa'uq kaya-adacığına sığınan Kodiak Adası'ndaki Qik'rtarmiut kabilesinden Supiklerin 2000 kadarının çoluk çocuk intikamvari vahşice katledilmesidir. Saldırıda Ruslardan herhangi bir kayıp verilmemiştir. 1992 yazında yapılan kazıda künt bir tokmak/sopa nesneyle kafataslarının ezildiği de görülmüştür. Amerika'nın Ruslar tarafından sömürgeleştirilmesi sürecinde işlenen en büyük ve en vahşi katliam olan Awa'uq Katliamı arkeolog Rick Knecht'e göre Wounded Knee Katliamı'nın Alaska versiyonudur. Bu katliam (massacre), Rusların Alaska'daki Supik topraklarına yayılmasını ve yerleşmesini vahşi biçimde sağladığı gibi Kodiak Adasındaki Supikler için de sonun başlangıcı olmuştur. 1784-1864 Rus döneminde Ruslarca Aleutlarla bir tutulan Yupik halklarından en güneyde yaşayanı olan ve Pasifik Yupikleri de denen Supiklere günümüzde gerçek adları olan Sugpiaq yanında hâlâ Rus dönemindeki Aleut kelimesinden bozma olan Alutiiq adı da verildiği gibi, 2000 ABD Nüfus Sayımı'nda Alaska yerlileri kabile birliklerine göre düzenlenen etnik kod listelerinde doğrudan "Aleut" kelimesiyle nitelendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Three Saints Koyu</span>

Three Saints Koyu, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinde Kodiak Adası'nın güneydoğu kıyılarında Eskimo halkı Supiklerin topraklarında bulunan ve 14 km uzunluğunda olan koy (inlet). Koyun güneyinde Sitkalidak adası bulunur ve ikisi birbirinden Sitkalidak Boğazı ile ayrılır. Burası, 1784 yılında Grigoriy Şelihov önderliğindeki Rus kürk tüccarları ve yerleşimcileri olan promışlenniklerin Alaska'da kurmuş olduğu ilk yerleşim yeridir. Bu yerleşim kalıntılarının bulunduğu alan günümüzde Three Saints Bay Site (KOD-083) arkeolojik sitidir.

<span class="mw-page-title-main">Kodiak Takımadası</span>

Kodiak Takımadası, Amerika Birleşik Devletlerine bağlı Alaska eyaletinin güneyinde Kodiak Island Borough ilçesinin sınırları içinde bulunan takımada. Adaların yerli halkı Eskimo Supiklerdir. En büyük ilk üç adası sırasıyla Kodiak, Afognak ile Sitkalidak adalarıdır. Yaklaşık 40 kadar buzul bulunan takımadada endemik hayvanlar arasında Kodiak ayısı denen boz ayı alt türü de bulunur. Arazinin büyük bir kısmı Kodiak National Wildlife Refuge koruma alanıdır. Takımadada en büyük nüfusa sahip yerleşim Kodiak'tır.

<span class="mw-page-title-main">Old Harbor, Alaska</span>

Old Harbor, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinin Kodiak Adası'nın orta güney kıyısında Sitkalidak adasının hemen karşısında Kodiak Island Borough ilçesi sınırları içinde Eskimo halklarından Supiklerce meskun olunan şehri.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'nın Ruslar tarafından sömürgeleştirilmesi</span>

Amerika'nın Ruslar tarafından sömürgeleştirilmesi, Rus İmparatorluğu'nun kuzeybatı Amerika'da toprak iddiasında bulunduğu 1732 yılından 1867 yılına kadarki dönemi içeren sömürgeleştirme hareketidir. Büyük ölçüde Rus Amerikası dönemini kapsar ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Rusya'dan Alaska'yı satın alması ile birlikte son bulur.

Sven Haakanson, Jr., Supik kökenli Amerikalı antropolog ve Kodiak, Alaska'da Alutiiq Museum icra direktörü.

Richard A. Knecht ya da Rick Knecht, Amerikalı arkeolog ve öğretim üyesi. Araştırma alanları iklim değişikliği, Alaska kıyılarının tarihöncesi dönemleri, gelenek turizmi, müze ve kültür merkezi geliştirme ile kültürel korumadır.

<span class="mw-page-title-main">Alaska yerlileri kabile birlikleri</span> Vikimedya liste maddesi

Alaska yerlileri kabile birlikleri, Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı Alaska eyaletinde yaşayan Alaska yerlilerinin oluşturduğu ve Kızılderili İşleri Bürosu tarafından federal olarak tanınan kabile birlikleridir. Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği oluşturulan kabile birlikleri bu sayede ABD hükûmetince kolayca izlenebilir duruma gelmiştir ve güncel liste Federal Register adlı resmi gazetenin 2012 yılındaki sayısında yayımlanmıştır. Buna göre Alaska yerlileri 225 kabile birliğinden oluşur ve her biri bağımsız federal yapı olarak tanınır. Kıta ABD'sindeki benzerleri ise ABD Kızılderilileri kabile birlikleridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.