İçeriğe atla

Superior Gölü

Superior Gölü
Harita
Havza
Ülke(ler)Kanada, ABD
Şehir(ler)Ontario, Michigan, Wisconsin, Minnesota
Koordinatlar47°31′44″K 87°45′36″B / 47.52889°K 87.76000°B / 47.52889; -87.76000
Yerleşim(ler) (sahil)Duluth, Superior, Thunder Bay
Genel bilgiler
Akarsu (giden)Kapalı havza
Göl türüTatlı su gölü
Uzunluk563 km (350 mi)
Genişlik257 m (843 ft)
Yüzölçümü82.414 km2 (31.820 sq mi)
Ortalama derinlik147 m (482 ft)
En derin noktası406 m (1.332 ft)
Su hacmi12.100 km³
Kıyı uzunluğu4.385 km (2.725 mi)
Yüzey rakımı183 m (600 ft)
ÖzelliklerDünyanın en büyük 2. gölü
Wikimedia Commons
Kuzey Amerika üzerinde Superior Gölü
Superior Gölü
Superior Gölü (Kuzey Amerika)
Amerika Birleşik Devletleri üzerinde Superior Gölü
Superior Gölü
Superior Gölü (Amerika Birleşik Devletleri)

Superior Gölü, Kuzey Amerika'da Büyük Göller'in en Batıda olanı.

Kanada ile ABD arasında yer alan Superior Gölü, dünyanın yüzölçümü bakımından en büyük tatlı su gölüdür. Superior Gölü bir Buzul Gölü'dür. Göl, Kanada kalkanının Güneyinde genişler ve Sault Sainte Marie'de Huron Gölüne bağlandığı Sainte Marie Nehrine kavuşur. Buzul Devri asıllı olan gölde bol miktarda balık bulunur. Suları kışın buz tutmasına rağmen altı yedi ay boyunca gemi ulaşımı çok işlektir. Batı kıyıları boyunca zengin bir demir filizi yatağı vardır. Bu demir filizi yatağı göl üzerindeki trafiği önemli ölçüde besler. Göl kıyısında Duluth ve Thunder Bay gibi önemli liman şehirleri bulunur.

Superior Gölü ve diğer Büyük Göller

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nehir</span> doğal su yolu

Nehir ya da ırmak, genellikle denizlere, göllere ya da bir başka büyük akarsuya dökülen, özellikle genişliği ve taşıdığı su miktarı bakımından büyük akarsulara verilen genel isimdir. Kimi durumlarda ise bir başka suya ulaşmadan yer altında kaybolduğu ya da tamamen kuruduğu da görülmektedir. Büyük akarsular nehir ya da ırmak olarak adlandırılırken daha küçükleri ise çay ve dere olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Koy</span>

Koy, göl, deniz veya okyanusların karaların içine doğru yaptığı görece sığ girintidir.

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Konstanz Gölü</span>

Konstanz Gölü, Almanya, İsviçre ve Avusturya arasında bir göldür. Konstanz gölü Ön Alp Dağlarına dayanır. Gölün 273 km uzunluğunda sahili vardır ve 536 km²'lik yüzölçümü ile Macaristan'daki Balaton (594 km²) ve İsviçre'deki Cenevre gölünden (582 km²) sonra Orta Avrupa'nın üçüncü geniş gölüdür. İçerdiği 48 km³'lük su miktarı ile 89 km³'lik Cenevre Gölünden sonra Orta Avrupa'nın da ikinci büyük gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Illinois</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Illinois, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ortabatı eyaletlerinden birisi. Başkenti Springfield'dır. En büyük kenti Şikago'dur. Illinois, ABD'nin en kalabalık beşinci, en büyük yirmi beşinci eyaletidir. Michigan Gölü'nün batısında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Vatnajökull</span>

Vatnajökull, İzlanda'nın en büyük buzuludur. Aynı zamanda Avrupa'nın hacimsel anlamda en büyük buzuludur. Vatnajökull, 7.700 km² ile ki bu İzlanda'nın yaklaşık % 8'ine tekabül eder, Norveç'teki Austfonna buzulundan sonra Avrupa'nın alansal olarak ikinci büyük buzuludur. Aslında topoğrafik olarak her ikisi de bir kara parçası üzerinde buz takkesi olarak kendilerini gösterseler de, buzul olarak kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Victoria Gölü</span> Afrikanın doğusunda bir göl

Victoria Gölü, Afrika'nın doğusunda Tanzanya, Uganda ve Kenya topraklarında bulunan dünyanın en büyük ikinci tatlı su gölüdür. Afrika'nın en büyük gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda Denizi</span> deniz

İrlanda Denizi, İrlanda Adası ile Büyük Britanya arasında bulunan deniz. Güneyde Atlas Okyanusu'ndan İrlanda ile Galler arasındaki St. George Kanalı ile, kuzeydoğuda Kuzey İrlanda ile İskoçya arasındaki Kuzey Kanalı ayrılır. Man Adası kanalın ortasında bulunur. İrlanda denizinin yüzölçümü 104.000 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Göller</span> Kuzey Amerikada göller grubu

Büyük Göller, Kuzey Amerika'da, Kanada-Amerika Birleşik Devletleri sınırında bulunan birbirine bağlı 5 tatlısu gölünden oluşan göller grubuna denir. Bu bölge, dünyadaki en büyük tatlı su havzasıdır. Saint Lawrence Nehri ile Atlas Okyanusu'na bağlanır. Büyük göller yöresi Chicago, Detroit ve Toronto gibi büyük şehirlere ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Issık Göl</span> Kırgızistanın kuzeydoğusunda bir göl

Issık Göl veya Isık Göl. Kırgızistan'ın kuzey doğusunda, Kazakistan sınırına yakın bir bölgede, kuzeyinde Küngöy Ala dağları ve güneyinde Teskey Ala dağları arasındaki tektonik çukurda yerleşmiş, ortalama deniz seviyesinden 1606 m yükseklikte konumlanır.

Beaufort Denizi, Alaska'nın kuzey kıyıları, Kuzeybatı Toprakları ve Kanada'nın kuzey adalarının arasında kalan, Kuzey Okyanusu'nun bir uzantısı olan oldukça geniş bir su kütlesidir. Denizin yüzölçümü yaklaşık olarak 450.000 km²dir. Denizin ismi, denizde birçok araştırma yapan İngiliz hidrograyfacı Francis Beaufort'tan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Erie Gölü</span>

Erie Gölü, Kuzey Amerika'nın beş büyük gölünden biri ve en sığ olanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ontario Gölü</span>

Ontario Gölü, Büyük Göller'in en Doğuda ve en küçük olanı(St Clair Gölü hariç).

<span class="mw-page-title-main">Sault Ste. Marie, Ontario</span> Kanadada belediye

Sault Ste. Marie, Kanada'nın Ontario eyâletinde, St. Mary's Nehri üzerinde bir kenttir. Kent, sahip olduğu 74.000 nüfusla Sudbury ve Thunder Bay'in ardından Kuzey Ontario'nun en büyük üçüncü kentidir. Kuzey Ontario'daki birçok diğer kent ve kasaba gibi, son dönemde, Sault Ste. Marie'nin de nüfusu azalmaktadır. 90'ların başında kentte 84.000 kişi yaşamaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Vadi</span> coğrafyada tepeler arasındaki alçak alan

Vadi ya da koyak, akarsuyun içinde aktığı, kaynaktan ağıza doğru sürekli inişi bulunan ve birkaç kilometre ile binlerce kilometre arasında olabilen coğrafi alandır. Kısaca vadi, iki dağın arasında zamanla oluşan çukurluktur. Vadiler, akarsuların yaptığı aşınmayla yanlamasına, derinlemesine gelişir. Genellikle dağ ya da tepelerle çevrelenirler.

<span class="mw-page-title-main">Saint Lawrence Nehri</span>

Saint Lawrence Nehri ya da Aziz Lawrence Nehri, güneybatı-kuzeydoğu istikameti yönünde akan ve Kuzey Amerika kıtasının orta bölgelerinden geçen büyük bir nehirdir. Nehir, Büyük Göller'i Atlas Okyanusu'na bağlar. Kanada'nın eyaletleri olan Québec ve Ontario boyunca ilerleyen nehir, aynı zamanda iki eyaletin sınırının bir bölümünü de oluşturur. Nehir, güneyde Ontario (Kanada) ile New York (ABD) arasında doğal uluslararası sınırı da belirler.

<span class="mw-page-title-main">Buzul gölü</span>

Buzul gölü, buzul aşındırmasıyla oluşan sirk adı verilen çanaklarda oluşan göllerdir. Son Buz Çağı sonlarında, yaklaşık 10,000 yıl önce eriyen buzullar sebebiyle oluşmaya başlayan coğrafi çöküntülerin; eriyen mineraller, çökeltiler ve su ile dolması sonucu buzul gölü oluşmaktadır. Bu tür göller aynı zamanda çanak gölü olarak da nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Sander düzlükleri</span>

Sander düzlükleri ya da Sander ovaları bir kumul veya çukur olarak da adlandırılan bir buzulun ucundaki eriyik suyla yıkanan buzul çökeltilerinden oluşan düz ovalardır. Buzul aktığı zaman alttaki kaya yüzeyini, ezerek enkazla birlikte taşır. Buzulun burnundaki eriyen sular, büyük kayaların tortul yükünü Sander düzlüğü üzerine taşır ve daha küçük parçacıklar çökmeden önce daha fazla yol alırlar. Buzullardan çıkan aşırı derecede sediment yüklü akarsuların taşımış oldukları malzemeyi, buzuldan belirli bir mesafe uzaklıkta birikmesiyle oluşurlar. Daha çok kum, çakıl gibi küçük unsurlu malzemeden oluşur. Buzul devirleri, stadial ve fazların sayısına göre birden fazla düzlük halinde gelişebilirler. İnterglasyal dönemlerde yarılırlarsa taraçalar haline de dönüşürler. İzlanda'da Jeotermal aktivitenin buzulların erimesini hızlandırması ve çökeltilerin eriyik suları hızlandırması nedeniyle sander düzlükleri yaygın görülür.

<span class="mw-page-title-main">Plaj sırtı</span>

Plaj sırtı, kıyıya paralel olarak işleyen dalganın süpürmesi veya bırakması sonucu oluşur. Tortu malzemenin işlenmesiyle genellikle asıl plaj malzemesi olan kum oluşur. Dalga hareketinin etkisiyle tortu malzemelerinin taşınmasına kıyı taşımacılığı denir. Malzemenin paralel hareketi kıyı boyu nakli olarak adlandırılır. Deniz veya kara üzerindeki taşımacılığa kıyıya dik hareket denir. Bir plaj, sırt tarafından kapatılmış ya da kum tepeleri ile ilişkili olabilir. Bir plaj sırtı yüksekliğini dalga büyüklüğü ve enerjisi etkiler.

<span class="mw-page-title-main">Bantlı demir formasyonu</span> Neredeyse her zaman Prekambriyen yaşta olan ve demir açısından zengin tortul kayaçların belirgin katmanlı birimleri

Bantlı demir formasyonları demir cevherinin temel yataklanma tipi ve kaynağıdır. Demir minerallerinin hematit ve manyetit gibi silisçe zengin bantlarla ardalanmalarından oluşurlar. Kanada'da takonit, Güney Amerika'da itabirit, Türkiye'de spekülarit yatakları olarak bilinir. En önemli rezervleri ise Brezilya, Kanada ve Avustralya'da bulunur.