İçeriğe atla

Sultan Sofraları: 15. ve 16. Yüzyılda Osmanlı Saray Mutfağı

Sultan Sofraları: 15. ve 16. Yüzyılda Osmanlı Saray Mutfağı
YazarStefanos Yerasimos
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
TürYemek kitabı

Sultan Sofraları: 15. ve 16. Yüzyılda Osmanlı Saray Mutfağı, yemek kitabıdır. Stefanos Yerasimos tarafından yazılmıştır. 2002 yılında basımı yapılmıştır.[1] Stefanos Yerasimos bu kitapta Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinden yemekler derlemiştir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Yerasimos, Stefanos (2002). Sultan sofraları: 15. ve 16. yüzyılda Osmanlı saray mutfağı. YKY. ISBN 978-975-08-0386-4. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2022. 
  2. ^ "Sultan Sofraları / 15.ve16. Yüzyılda Osmanlı Saray Mutfağı". www.kitapyurdu.com. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Stefanos Yerasimos</span>

Stefanos Yerasimos, Rum asıllı Türk ve Fransız tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Pilav</span> Pirinç temelli yemek

Pilav; pirinç, bulgur gibi taneli bitkilerin veya şehriye, kuskus gibi makarna türlerinin suda pişirilmesiyle yapılan bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı saray mutfağı</span>

Osmanlı saray mutfağı ya da matbah-ı âmire, Osmanlı İmparatorluğu'nda saray mutfağına verilen isimdir.

Osmanlı İmparatorluğu kültürü, Osmanlı İmparatorluğu içinde yaşayanların ortak kültürüdür.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mutfağı</span> Osmanlıdaki mutfak, yemek ve sofra kültürü

Osmanlı mutfağı Osmanlı dönemindeki mutfak kültürüdür. Kökeni Selçuklu mutfağına dayanır. Osmanlı Mutfağı'nı, Osmanlı saray mutfağı ve Osmanlı halk mutfağı şeklinde ikiye ayırmak doğru olacaktır. Halk mutfağı, saray mutfağı kadar gösterişli olmamasına rağmen lezzet ve çeşitlilik yönünden oldukça zengin bir menüye sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kavun dolması</span>

Kavun dolması,kavunun içi doldurularak yapılan etli dolmadır. 15. ve 16. yüzyıl Osmanlı saray mutfağında önemli bir yere sahiptir. Fatih Sultan Mehmet’in en sevdiği yemeklerden birisidir. Kavun Dolması, 1539 yılının Kasım ayının ikinci yarısında yapılan, Kanuni Sultan Süleyman'ın oğulları Şah Cihangir ve Beyazıt'ın sünnet düğününde ki çanak yağmasında sunulan ihtişamlı bir yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Köfte</span> alaturka bir et yemeği

Köfte, kıymaların yuvarlanarak küçük bir top şeklini almasıyla yapılan bir yemektir. Bazen köfteye, ekmek kırıntıları, kıyılmış soğan, yumurta, tereyağı ve baharat gibi malzemeler de eklenir. Köfte, kızartma, pişirme veya buğulama yoluyla yapılabilir. Farklı et ve baharat türlerinin kullanıldığı birçok köfte türü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Arefe köftesi</span>

Arefe köftesi bir tür içli köftedir. Yapılış tarihi 18. yüzyıla kadar uzanır. Osmanlı Mutfağında hazırlanan bir tür içli köftedir.

Marianna Yerasimos, psikolog ve yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Osman kebabı</span>

Hacı Osman kebabı, Osmanlı mutfağında yer alan bir çeşit kebaptır. Melceü’t-Tabbâhîn de tarifi verilmiştir. Aynı isimde Hatay'da yapılan bir kebap çeşidi daha vardır. Selanik mutfağında yapılan ayrıca bir çeşidi daha vardır.

<span class="mw-page-title-main">Marmarina</span>

Marmarina veya marmarine ıspanak ve yufka ile hazırlanan açık tepsi böreğidir. Osmanlı mutfağında bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Kalye</span>

Kalye veya kalliye yağda kavrulmuş etin içerisine çeşitli meyveler ve sebzeler katılarak yapılan yemeklere verilen addır. Şirvânî’nin çevirisi Kitâbü't-Tabîh kitabında görülen kalye çeşitleri ekşi kalyeler, tatlı kalyeler ve içine ekşi ya da tatlı konulmayan kalyeler olmak üzere otuz iki çeşittir. Şirvânî’nin çevirisi Kitâbü't-Tabîh kitabında yumurta kullanılarak yapılan kalyeler; turunç kalyesi, borani kalyesi, altın kalyesi, nergis kalyesi, nücumiye kalyesi, menbuşe kalyesi, taze bakla kalyesi, yaz kalyesi, muhfiye kalyesi ve fındık kalyesidir.Ferit Devellioğlu'nun, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lûgat: Eski ve Yeni Harflerle kitabında ve Priscilla Mary Işın'ın Osmanlı Mutfak Sözlüğü kitabında kalyenin yağda kavrulmuş, ufak doğranmış koyun veya tavuk etinin çeşitli sebzelerle ve meyvelerle pişirildiği yemeğe verilen isim olduğu yazılmıştır. Kabak, patlıcan, lahana, şalgam, bakla, elma, ıspanak gibi sebze ve meyvelerle yapılan kalyelerin 15. yüzyılda Şirvânî’nin çevirisi Kitâbü't-Tabîh de yer aldığından bahsedilmiştir. Ömer Lütfi Barkan'ın Osmanlı Saraylarına ait Muhasebe Defterleri incelemesinde 1469 yılı Edirne sarayı mutfağı muhasebe kayıtlarında kalye için tavuk (makiyan) satın alındığı kaydedilmiştir. Padişah III. Ahmed’in dört oğlunun 1720’de gerçekleşen ve 15 gün süren sünnet şenliklerinde her kademedeki sofrayı süsleyen bir yemek olarak karşımıza çıkıyor.

500 Yıllık Osmanlı Mutfağı, Marianna Yerasimos tarafından yazılan kitap.

Mandalina tatlısı bir çeşit tatlıdır. Osmanlı mutfağında yapılan bir tatlı çeşididir.

<span class="mw-page-title-main">Samsa tatlısı</span>

Samsa tatlısı (Yunanca:Σαμουσάδες) bir çeşit şerbetli tatlıdır. Muska biçiminde bir tatlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karpuz reçeli</span>

Karpuz reçeli, Türk mutfağında yer alan bir reçel türüdür. Osmanlı döneminden beri yapılmaktadır.

İstanbullu Rum Bir Ailenin Mutfak Serüveni, ilk baskısı 2019 yılında yapılan yemek kitabıdır. Marianna Yerasimos tarafından yazılmıştır. Konusu 19-20. yüzyılda İstanbul Rum mutfak kültürü hakkında bilgi verir. Marianna Yerasimos babaannesiyle yaptığı yemekleri insanlarla paylaşmak için İstanbullu Rum Bir Ailenin Mutfak Serüveni yemek kitabını hazırlamıştır. İstanbullu Rum Bir Ailenin Mutfak Serüveni yemek kitabında verilen bazı yemek tarifleri gümüş balığı omlet, patates çorbası, midye salması ve tavuk milanezdir. İstanbullu Rum Bir Ailenin Mutfak Serüveni kitabında ayrıca Marianna Yerasimos Türkiye'deki ilk çikolata fabrikasının 1920 yılında kurulan Melba Çikolataları olduğunu yazmıştır.Marianna Yerasimos İstanbullu Rum Bir Ailenin Mutfak Serüveni kitabını tat anıları olarak adlandırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Buyresiyye</span>

Buyresiyye , bir çeşit ot yemeğidir. Malzemeleri; koyun budu et, kadıntuzluğu, bal, kıyma, soğan, badem, salkım üzüm, kuru kayısı, pirinç, elma, tuz, gül suyu, nebatı yağdır. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) Muhammed bin Mahmûd-ı Şirvânî çevirisinde yemek tarifi verilmiştir. Stefanos Yerasimos'un Sultan Sofraları: 15. ve 16. Yüzyılda Osmanlı Saray Mutfağı adlı yemek kitabında tarifi ayrıca verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Özbek helvası</span>

Özbek helvası, bir çeşit un helvasıdır. Malzemeleri has un, şeker, sadeyağdır.

<span class="mw-page-title-main">Badem çorbası</span>

Badem çorbası badem ile yapılan bir çorbadır. Osmanlı saray düğünlerinde yapılan çorbalardan biridir. Malzemeleri; süt, badem, acı badem, un, tereyağı, misket Hindistan cevizi, kemik suyu, içme suyu, nar, tuz ve maydanozdur. 1539 yılında Bayezid ve Cihangir için düzenlenen sünnet düğünü ziyafetinde misafirlere ikram edilmiştir.Marianna Yerasimos'un yazdığı 500 yıllık Osmanlı yemek kültürü: günümüze uyarlanmış 99 Osmanlı yemeği : Osmanlı mutfağı kitabında çorbadan bahsedilmiştir. Ömür Akkor'un Ottoman Cuisine: A Rich Culinary Tradition kitabında tarifi verilmiştir.