Sultan Mahmud Elektrik Santrali

Sultan Mahmud Elektrik Santrali

Diğer ad(lar)	Kenyir Barajı
Havza
Konum	Terengganu, Malezya
Koordinatlar	5°01′25″K 102°54′36″D / 5.02361°K 102.91000°D / 5.02361; 102.91000
Genel bilgiler
Durum	Kullanımda
Yapım süresi	1978-1988
Açılış	1988 (36 yıl önce) (1988)
İşletme	Tenaga Nasional

Uzunluk	800 m (2.600 ft)
Yükseklik	150 m (490 ft)

Oluşturduğu Göl	Kenyir Baraj Gölü
Su hacmi	13,6 km³ (3,3 cu mi)
Göl alanı	370 km² (140 sq mi)

Kurulu güç	± 165 MW (0,165 GW)
Yıllık enerji üretimi	± 1.600 GWh (5.800 TJ)
Türbin	4 x 100 MW

Sultan Mahmud Elektrik Santrali ya da Kenyir Barajı (Malayca: Empangan Kenyir), Malezya'nın Terengganu eyaletinde bulunan Kenyir Gölü'nü oluşturan hidroelektrik santrali. Kuala Terengganu'nun 50 kilometre güneybatısındaki Kenyir Nehri üzerinde yer almaktadır. Çok amaçlı kullanım için inşa edilen proje, hem bölgedeki selleri önlemek hem de hidroelektrik güç üretmek için kullanılır.

Tarihçe

Kenyir Nehri'nin hidroelektrik enerjideki potansiyeli ilk olarak 1961'de fark edildi, ancak bölgedeki düşük enerji talebi ve yüksek inşaat maliyetleri nedeniyle ekonomik olarak uygun olmadığı ortaya çıktı. Yıllar sonra 1972'de, Malezya hükûmeti çalışmayı yeniden canlandırıp daha fazla saha araştırması yapılmasını sağladı.

Santralin inşaatı 1978'de başlayıp 1985'te tamamlandı.^[1] 1987 yılında baraj resmi olarak Terengganu sultanı Mahmud Al-Muktafi Billah Şah tarafından açıldı. Barajın güç istasyonun adı, Sultan'ın adını alarak "Sultan Mahmud Hidroelektrik Santrali" olmuştur.^[2] Santral, Malezyalı elektrik şirketi Tenaga Nasional tarafından işletilmektedir.^[3]

Teknik özellikleri

Baraj, 100 megawatlık 4 türbin kullanan bir hidroelektrik santraline ev sahipliğini yapar. Sürekli enerji çıkışı 165 MW'dir. Yıllık ortalama enerji üretimi ise 1.600 GWh'dir. Su, dört cebri borudan dört türbine akar ve her biri 100 megavatlık olmak üzere dört hava soğutmalı elektrik jeneratörünü döndürür.

Barajın temelinden itibaren yüksekliği 150 metreyken kıyıdan kıyıya uzunluğu ise 800 metredir. Doluluk hacmi 15.2 milyon metreküptür. Kret kotu deniz seviyesi üzerinde 155 metreyken, maksimum taşkınlık seviyesi 153 metredir. Kontrol edilebilir maksimum düzeyi 145 metre, minimum düzeyi ise 120 metredir. Su düzeyi deniz seviyesi üstünde 145 metreyken baraj gölünün alanı yaklaşık 370 kilometrekaredir. Aynı su düzeyinde havza alanı ise 2,600 kilometrekaredir.^[4] Depolama kapasitesi 13.600 milyon metreküptür.

Muson mevsimlerinde ortaya çıkan taşma durumları için maksimum kapasitesi saniyede 7.000 metreküp olan parmaklıksız/serbest akışlı bir dolusavak da bulunmaktadır.

Kaynakça

^ Poindexter, Gregory (24 Şubat 2016). "Earthquake in Malaysia near 165-MW Sultan Mahmud hydroelectric facility". Hydro Review (İngilizce). 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021.
^ "Kenyir Lake, Tasik Kenyir, Tasek, Kenyir Dam, Terengganu, Malaysia". www.kenyirlake.com. 30 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021.
^ "Earnings risks from sector reform seen for TNB". The Edge Markets. 10 Ağustos 2018. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2021.
^ "Analysis of Climate-Net Unit Generated Relationship for the Hydroelectric Power Station" (PDF). Azreen Harina Azman, Nurul Nadrah Aqilah Tukimat ve M.A.Malek. Faculty of Civil Engineering and Earth Resources, Universiti Malaysia Pahang. 9 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Eylül 2021.

İlgili Araştırma Makaleleri

Demirköprü Barajı, Manisa'da, Gediz Nehri üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amacıyla 1954 - 1960 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 4.300.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 74,00 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 1.320,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 47,66 km²'dir. 69 MW güç kapasitesindeki HES yılda 193 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamakta, baraj 99.220 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermektedir.

Almus Barajı Tokat'ta, Yeşilırmak üzerinde, sulama, taşkın kontrolü ve enerji üretimi amaçlı olarak 1964 - 1966 yılları arasında inşa edilmiştir. Toprak gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 3.405.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 78,00 m'dir.

Kesikköprü Barajı, Ankara'nın Balâ ilçesinde, Kızılırmak üzerinde, sulama ve enerji üretimi amacı ile 1959 - 1966 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. Toprak ve kaya gövde dolgu tipi olan barajın gövde hacmi 900.000 m³, akarsu yatağından yüksekliği 49,10 m'dir. Normal su kotunda göl hacmi 95,00 hm³, normal su kotunda göl alanı 6,50 km²'dir. 11.860 hektarlık bir alana sulama hizmeti vermekte, HES 76 MW'lik güç kapasitesi ile yılda 250 GWh elektrik enerjisi üretimi sağlamaktadır.

Gökçekaya Barajı, Eskişehir'de, Sakarya Nehri üzerinde, Sarıyar Barajı mansabında (çıkışı) hidroelektrik enerji üretimi amaçlı, 1967 - 1972 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Ataköy Barajı, Tokat'ta, Yeşilırmak üzerinde, hidroelektrik enerji üretimi amacı ile 1975-1977 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır.

Atatürk Barajı, Adıyaman ve Şanlıurfa illeri arasında, enerji ve sulama amaçlı bir barajdır. GAP Projesi içinde, Karakaya Barajının 180 km mansabında, Adıyaman iline 51 km uzaklıkta, Şanlıurfa ilinin Bozova ilçesine ise 24 km uzaklıkta olup, Fırat Nehri üzerinde kurulmuştur. Barajın tamamlanmasıyla Türkiye'nin en büyük üçüncü gölü olan Atatürk Baraj Gölü oluşmuştur.

Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali; yaygın adıyla Veysel Eroğlu Ilısu Barajı, Güneydoğu Anadolu Projesi kapsamında, enerji üretimi amacıyla Dicle Nehri üzerinde inşa edilen santraldir.

Hidroelektrik santrali, barajda biriken su yer çekimi potansiyel enerjisi içermektedir. Su, belli bir yükseklikten düşerken, enerjinin dönüşümü prensibine göre Yerçekimi Potansiyel Enerjisi önce kinetik enerjiye daha sonra da türbin çarkına bağlı jeneratör motorunun dönmesi vasıtasıyla potansiyel elektrik enerjisine dönüşür. Buna da yenilenebilir enerji sınıfına giren hidroelektrik enerji santrali denir. Fizikten bilindiği gibi 1 kg'lık bir kütle, 1 m yükseklikten düştüğünde:

<span class="mw-page-title-main">Kralkızı Barajı ve Hidroelektrik Santrali</span> Diyarbakırda bir barajı

Kralkızı Barajı ve HES, Diyarbakır ili sınırları içerisinde Diyarbakır'a 81 km, Dicle ilçesine 6 km mesafede Dicle Nehri'nin ana kolu olan Maden Çayı üzerinde yer almaktadır. Enerji üretmek amacıyla 1985-1997 yılları arasında inşa edilmiştir.

Gelgit enerjisi, denizlerdeki oluşan gelgit olayından yararlanan yenilenebilir birincil enerji kaynağıdır.

Elektrik santralinin net kapasite faktörü (KF), santralin belli bir periyotta ürettiği toplam enerjinin tam kapasitede üretebileceği enerjiye bölümüdür. Kapasite faktörü kullanılan yakıt türüne ve santralin tasarımına bağlı olarak aşırı derecede değişir. Kapasite faktörü, uygunluk faktörü veya verimlilik ile karıştırılmamalıdır.

Alkumru Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde, Siirt ili sınırları içinde, Dicle nehrinin kolu olan Botan çayı üzerinde yer alan barajdır.

Kayabeyi Barajı ve Akıncı HES, Ardahan ili sınırları içinde Kura nehri üzerinde olup, enerji ve sulama amaçlı bir projedir. 6446 sayılı kanun çerçevesinde yapılmıştır. 159m yüksekliği ile Türkiye’nin ikinci en yüksek RCC barajı olma özelliğini taşıyor.

Yaşmaklı Barajı ve Hidroelektrik Santrali, Akköy II HES projesinin önemli bir parçasıdır. Bu gibi HES projeleri, özellikle 2005 yılında yürürlüğe giren 5346 sayılı, “Yenilenebilir Enerji kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun”un devreye girmesinden sonra ivme kazanmıştır. Proje, Akköy I HES projesinin devamı olup Türkiye genelinde yenilenebilir enerjide yapılan en önemli adımlarından biridir.

Eşen-1 Barajı ve Hidroelektrik_Santralı (HES), Muğla ilinin Fethiye ilçesinde ilçe merkezine 58 km uzaklıkta Yayla Ceylan mahallesi sınırları içerisinde Eşen Çayı üzerinde kurulmuştur. Göltaş Enerji Şirketi tarafından Göltaş şirketinin özkaynakları ile ve 29.01.2010 tarihinde imzalanan sözleşme ile Akbank'tan temin edilen 40.000.000 EUR finansman ile projenin yapımına Temmuz 2009 yılında başlanmış Mart 2011 yılında baraj ve hidroelektrik santral işletmeye alınmıştır.

Bratsk Hidroelektrik Santrali veya diğer adlandırmayla Büyük Ekim Devriminin 50. yılı, Angara Nehri üzerinde yer alan baraj ve enerji santrali. Rusya'ya bağlı İrkutsk Oblastı'ndaki Angara Nehri şelalesinde kuruludur. Santralin 1966'da kurulmasından itibaren, Krasnoyarsk Hidroelektrik Santrali 1971'de 5.000 MW'ye ulaşana kadar dünyanın en büyük tek elektrik üreticisi oldu. Her yıl 22.6 TWh elektrik üretir. Türbin Salonu'nda her biri 250 MW olmak üzere toplam 18 adet Francis hidroturbin ünitesi mevcuttur. Yıllık üretim bazında Rusya'nın en büyük ikinci hidroelektrik üreticisidir.

Kadıncık I hidroelektrik santrali Mersin ili Tarsus ilçesinde yer alan bir hidroelektrik santralidir.

Sırbistan'da enerji, Sırbistan'daki enerji ve elektrik üretimi, tüketimi ve ithalatını açıklar.

Jinvali Barajı, Jinvali, Gürcistan'da, Kafkas Dağları'ndan doğan Aragvi Nehri üzerindeki bir hidroelektrik barajdır. Jinvali Hidroelektrik Santrali'nin her biri toplam kapasitesi 130 MW olan nominal kapasitesi 65 MW olan iki türbini vardır.

Kenyir Gölü ya da Tasik Kenyir, Malezya'nın Terengganu eyaletindeki Hulu Terengganu bölgesinde bulunan yapay göl. 1985 yılında Kenyir Nehri'ne kurulan baraj ile oluşturulmuştur. Göl ve baraj, Sultan Mahmud Elektrik Santrali'ne su sağlamak için inşa edilmiştir. 260.000 hektarlık bir alana sahip olmasıyla Güney Doğu Asya'daki en büyük insan yapımı göl olma unvanını elde etmiştir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.