İçeriğe atla

Sultanşah (Suriye Selçuklu meliki)

Sultanşah, (1108-1117) Suriye Filistin Halep Hükümdarı.

Sultanşah 1108 yılında doğdu. Babası Suriye-Filistin Selçuklu Halep hükümdarı Rıdvan'dır. 1114 yılında Hadım Lülü ağabeyi Alp Arslan el-Ahras'ı öldürülüp, 6 yaşındaki Sultanşah'ı Suriye-Filistin Selçuklu Halep hükümdarı yaptı.

1114 yılında Haçlılar Halep'i kuşatmak üzereydi. Tehlikenin farkında olan Hadım Lülü önce Şam atabeği (Böriler) Tuğtekin başta olmak üzere etraftaki tüm emirlerden yardım istese ancak olumlu yanıt alamadı. Başka çaresi kalmayan Hadım Lülü Büyük Selçuklu Sultanı Muhammet Tapar'dan yardım istedi. Muhammet Tapar hem isyancı Mardin Artuklu emiri İlgazi Bey ve Şam atabeyi Tuğtekin'in üstüne Porsuk bin Porsuk'u görevlendirdi. Ayrıcana Halep'e yardım etmesini söyledi. Porsuk bin Porsuk'un bölgeye geldiği haberini alan İlgazi ve Şam atabeği Tuğtekin, Kudüs Kralı II. Baudouin, Trablus Kontu Pons ve Antakya Prens naibi Roger de Salerno ile ittifak yaptı. Buzaa'yı alan Porsuk bin Porsuk Humus'u da alıp, Hama'ya giderken Şayzar'de Antakya Prens naibi Roger'ın ani baskınına uğrayarak ağır kayıp verdi. Yenilgiye uğrayan Selçuklu ordusu İran'a geri döndü.

Hadım Lulu, Halep'i oldukça kötü yönetiyordu.[Hadım Lulu artık Halep'i elinde tutabileceğini düşünmüyordu. 1117 yılında Hadım Lulu ava çıkmak bahanesiyle Caber Kalesi'nin yolunu tutmuşken Malik b. Salim tarafından fark edilerek öldürüldü. Haberi alan Rıdvan'ın eski kumandanlarından Yaruktaş Halep'e gelerek yönetimi eline aldı. Yaruktaş, Halep'te otorite kuramadığı için İlgazi beyi Halep'e çağırdı. İlgazi Bey Halep'e geldi. Ama bazı kumandanlar İlgazi'yi içeri almama konusunda kararlıydı. Yaruktaş bazı kumandanları ikna ederek bazılarını da öldürerek İlgazi Bey'i içeriye aldı. Halep'e giren İlgazi 1117 yılında 9 yaşındaki Sultanşah'ı öldürdü ve böylece Suriye-Selçuklu Devletinin Halep kolu son buldu.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Suriye Selçuklu Meliği". 28 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Suriye Selçukluları</span> 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devleti

Suriye Selçukluları, 1092-1117 tarihleri arasında Suriye bölgesini yönetmiş Türk devletidir.

I. Tutuş veya Tacüddevle Ebu Said Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın oğlu ve birinci Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı.

<span class="mw-page-title-main">İlgazi Bey</span>

İlgazi Bey veya tam ismiyle Necmeddin İlgazi bin Artuk, Türk asker ve yönetici.

Dukak veya Ebu Nasır Şemsulmülk Dukak 1095-1104 yılları arasında Suriye Selçuklu Devleti Şam Meliki.

<span class="mw-page-title-main">II. Baudouin</span>

II. Baudouin Bourglu (diğer adı Baudouin Bourglu veya Baudouin Bourcqlu. Doğumda: Baudouin de Rethel., 1100-1118 yılları arasında ikinci Edessa kontu ve 1118 - 21 Ağustos 1131 yılları arasında Kudüs Kralı.

Tuğtekin veya tam adıyla Zahireddin Tuğtekin, Türk asıllı asker ve Büyük Selçuklu Devleti altında, 1097 - 1128 arasında, Suriye Selçuklu Devleti Şam Emiri ve sonra aynı devlete tabi Böriler Şam Atabeyi olan yönetici. Kalıtsal Şam Atabeyleri olan Böriler hanedanı kurucusu.

Ertaş ya da Bektaş, Büyük Selçuklu Devleti altında 1104'te, Suriye Selçuklu Devleti Şam Meliki.

Fahrülmülk Rıdvan bin Tutuş Büyük Selçuklu Devleti hükümdarı Alp Arslan'ın torunu ve Suriye Selçuklu Devleti hükümdarı Tutuş'un oğlu idi. 1095-1113 döneminde Suriye Selçuklu Halep Meliki olarak hüküm sürdü.

Yağı-Sayan, Türk asıllı asker. Büyük Selçuklu Devleti'ne bağlı Antakya Emiri. Birinci Haçlı seferi sırasında Haçlıların Antakya Kuşatması'nda Antakya kalesi savunma komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Azez Muharebesi (1125)</span>

Azez Muharebesi, Aksungur el-Porsuki'nin idare ettiği Selçuklu Ordusu II. Baudouin'in yönettiği Haçlı Devletleri tarafından 11 Haziran 1125 tarihinde yenilgiye uğramış ve muhasarasını kaldırmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Roger de Salerno</span> Haçlı

Ruggero di Salerno, 1112 ile 1119 yılları arasında Antakya Prensliği naibidir.

Porsuk bin Porsuk ya da Bursuk bin Bursuk olarak da bilinir, Hamedan emiri.

Aksungur el-Porsuki, 1113 ile 1114 ve tekrar 1124 ile 1126 yılları arasında Musul emiri.

<span class="mw-page-title-main">Ager Sanguinis Muharebesi</span>

Ager Sanguinis Muharebesi, Kanlı Meydan Muharebesi veya Sarmada Muharebesi olarak bilinir. 28 Haziran 1119'da Antakya Haçlı Kontluğu ordusu ile Artuklular arasında gerçekleşen muharebedir. Necmeddin İlgazi liderliğindeki Artuklular, Roger de Salerno'nun ordusunu imha ederek kesin bir zafere ulaştılar. Kuzey Suriye'de Haçlı Kontlukları ile Müslüman Devletler arasında hakimiyet mücadelesi vardı. Özellikle Halep'e hakim olmak Haçlıların en önemli stratejik hedefiydi. Halep meliki Rıdvan'ın 1113'te ölümüyle kısa süreli bir barış dönemi yaşandı. Fakat taraflar kısa süre sonra tekrar mücadeleye başladı. Roger de Salerno, Azez'i alarak Halep'i savunmasız bıraktı. İlgazi'de ona karşı harekete geçti. Roger Antakya Patriği Valenceli Bernard ile birlikte Reyhanlı'dan yola çıktı. Patrik ilerlememesini tavsiye etti. Reyhanlı (Artah) müstahkem bir kale olduğundan savunulması kolay olur diye tavsiyede bulundu. Ayrıca Kudüs Kontluğundan yardım istemesini ve onların kuvvetlerinin gelmesini tavsiye etti. Fakat Roger onların gelmesini beklemeden harekete geçti. Roger ordugahını Reyhanlı'nın 20 kilometre (12 mi) uzağında Sarmada geçidinde kurdu. İlgazi önce Atarib kalesine bir miktar kuvvet gönderdi. Roger'da onu karşılamak için bir kısım birliğini yolladı. Sarp ve kaçış yolları kapalı bir yerde ordusu ikiye bölünmüş şekilde baskına uğrayan Haçlı ordusu hemen hemen imha oldu.

Alp Arslan el-Ahras, 1113 ile 1114 yılları arasında Suriye Selçukluların Halep meliki.

Mevdud bin Altuntegin, Büyük Selçuklular'ın Musul valisi, Türk kumandan.

Şayzar Muharebesi, 1111'de Kudüs Kralı I. Baudouin komutasındaki bir Haçlı ordusu ve Mevdud bin Altuntegin liderliğindeki bir Selçuklu ordusu arasında taktik bir beraberlik ile sonuçlanan çatışmadır. Haçlı kuvvetleri geri çekilmiştir.

El-Bābā veya al-Khādim ("Hadım") olarak da adlandırılan Lülü el-Yaya,MS 1113'ten 1117'deki suikastına kadar Halep Selçuklu saltanatının naibiydi. Reşit olmayan padişahların atabeğiydi. Daha önce Musul atabeği Aksungur el-Porsuki'nin hizmetinde bir hadımdı.

<span class="mw-page-title-main">Sarmin Muharebesi</span> 1115de muharebe

Sarmin Muharebesi, ayrıca Tell Danith Muharebesi olarak da bilinir, 14 Eylül 1115'te Roger de Salerno'nun Haçlı ordusu, Porsuk komutasında ki Selçuklu ordusunu şaşırtıp, bozguna uğratmasıyla gerçekleşmiştir. Aynı zamanda Birinci Tell Danith Muharebesi olarak da bilinir ve onu İkinci Tell Danith Muharebesi olan 1119 Hab Muharebesi'nden ayırır.