İçeriğe atla

Sulejman Kemura

Sulejman Efendi Kemura
8. Reîsü'l-uleması
Görev süresi
1957-1975
Yerine geldiğiIbrahim Fejić
Yerine gelenNaim Hadžiabdić
Kişisel bilgiler
Doğum Sulejman Kemura
1908
Saraybosna, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm 1975
Saraybosna, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti Yugoslavya SFC
Mesleği Din adamı
Dini İslam

Sulejman Efendi Kemura (d. 1908 - ö. 1975), Bosnalı bir din adamı, Yugoslavya Reîsü'l-uleması.

Hayatı

Saraybosna’da doğdu. Babası Saraybosna’da Kemura ailesinden Hacı İbrahim Ağa’dır. İlkokuldan sonra 1918-1922 yılları arasında Saraybosna Rüşdiyesi’nde okudu. Ardından 1925’e kadar Gazi Hüsrev Bey Medresesi’nde öğrenim gördü ve aynı yıl girdiği Şeriat Kadılık Okulu’ndan (Šerijatska Sudačka Škola) 1930’da mezun oldu. Foča ve Konjic kasabalarında kadı olarak bir süre görev yaptıktan sonra Mostar Müftülüğü sekreterliğine getirildi. Bu arada Mostar Lisesi’nde (Mostarska Gimnazija) ve Öğretmen Okulu’nda (Učiteljska Škola) din bilgisi hocası olarak çalıştı. Bölge müftülükleri lağvedildikten sonra Kemura bir süre Saraybosna’daki Ulemâ Meclisi’nde Din Eğitimi Daire başkanı, ardından yine Ulemâ Meclisi’ne bağlı Vakıflar Müdürlüğü’nde (Vakufska Direkcija) önce Din Eğitimi Daire başkanlığı, sonra da Vakıflar Genel müdürlüğü görevine tayin edildi ve 1949 yılına kadar bu görevde kaldı. 1949’da Gazi Hüsrev Bey Medresesi’ne müdür oldu ve burada İslam tarihi dersleri verdi. Ayrıca 1950’de kurulan Yugoslavya Din Görevlileri Birliği’nin (Udruženje Ilmije) sekreterliğine seçildi. Bu arada İslam Birliği tarafından Glasnik VIS dergisinin başyazarlığı görevine de getirildi ve bu görevi 1957’ye kadar devam etti. Reîsü'l-ulema Ibrahim Efendi Fejić’in emekliye ayrılması üzerine 15 Kasım 1957 tarihinde Yugoslavya İslam Birliği Meclis-i Âlîsi (Vrhovni Sabor IVZ) tarafından Yugoslavya (FNRJ) Reîsü'l-ulema seçildi. Ölümüne kadar görevini sürdüren Kemura, Yugoslavya İslam Birliği makamında en uzun süre kalan kişidir. 19 Ocak 1975 tarihinde vefat edince Gazi Hüsrev Bey Camii avlusundaki hazirede defnedildi.[1]

Başarılar

II. Dünya Savaşı’nın ardından Yugoslavya İslam Birliği çok zor bir döneme girmişti. Vakıf mallarına devlet tarafından el konulmuş, sıbyan mektepleri kapatılmış, camilerin büyük bir kısmı tahrip edilmişti. Radikal bir ateizmin hâkim olduğu bu dönemde din adamlarının büyük bir kısmı görevlerini terkedip kamu sektöründe çalışmaya başladıklarından Yugoslavya İslam Birliği kadrosunda hissedilir derecede bir azalma, malî kaynaklarda da büyük bir düşüş olmuştu. Bunun üzerine Kemura ve arkadaşları zekât ve fitrelerin bir merkezde toplanması, kurban derilerinden elde edilen paranın din eğitimi için sarf edilmesi uygulamasını başlattılar. Bölgede Arapça ve Türkçe okunan hutbelerin büyük bir kısmının 1 Ocak 1959 tarihinden itibaren Boşnakça tercümesiyle okunması kararlaştırılmış.

Kemura’nın yeni din görevlileri kadrosunu oluşturmak için İslam dünyasındaki üniversitelerle kurduğu ilişkiler başarılı bir adım olarak kaydedilmektedir. Her ne kadar Yugoslavya Devleti yetkilileriyle olan iyi ilişkileri ve Genç Müslümanlar (Mladi Muslimani) teşkilatı hakkındaki olumsuz görüşleri yüzünden bazı çevrelerce eleştirilmişse de dönemindeki ateizm politikasının ortaya çıkardığı toplumsal ve siyasal güçlüklere rağmen dinî kurumları canlandırmış ve geleceğe yönelik olumlu adımların atılmasına vesile olmuştur. Bu çerçevede Saraybosna’da 1977’de faaliyete geçen İlâhiyat Fakültesi’nin (Islamski teološki fakultet) kuruluşunda da önemli hizmetleri geçmiştir.[1]

Eserleri

  • Kratka obuka o namazu (Saraybosna, 1955)
  • Jasini-Šerif (Saraybosna, 1957)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Biografije dosadašnjih reisu-l-ulema". medzliskiseljak.ba. 5 Ağustos 2017. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2016. 

Dış bağlantılar

Hükûmet görevi
Önce gelen:
Ibrahim Fejić
Reîsü'l-ulema
1957 - 1975
Sonra gelen:
Naim Hadžiabdić

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Remzi Akgöztürk</span>

Ahmet Remzi Efendi, Türk din adamı ve milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Hüsrev Bey</span>

Gazi Hüsrev Bey, Osmanlı İmparatorluğu Padişahı I. Süleyman devrinde Bosna'da uzun süre görev yapan sancak beyi. Babası Boşnak annesi Türk olup, annesi tarafından Sultan II. Bayezid'in torunudur.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Hüsrev Bey Camii</span>

Gazi Hüsrev Bey Camii veya Bey Camii, Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna'nın kalbi sayılan Başçarşı'da yer almaktadır. Bey Camii olarak da bilinir. Osmanlı mimarisinin en göze çarpan eserlerinden biri olup, Bosna Sancak Beyi Gazi Hüsrev Bey tarafından 1531 yılında Mimar Sinan'a inşa ettirilmiştir.

Gazi, savaştan sağ olarak dönen kimse.

<span class="mw-page-title-main">Nâsır-ı Hüsrev</span>

Nâsır-ı Hüsrev, İsmailî şair, filozof, seyyah.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Sancağı</span>

Bosna Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir sancağı. 1463 yılında Rumeli Eyaleti'ne bağlı olarak kurulan sancak, 1580 yılında Bosna Eyaleti'ne bağlandı ve bu eyaletin merkez sancağı oldu. 1864 yılında eyaletlerin kaldırılmasının ardından oluşturulan Bosna Vilayeti'nin bir sancağı oldu. 1908 yılında ise vilayetin Osmanlı yönetiminden çıkıp, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu yönetimine girmesiyle birlikte sancak da ortadan kalktı.

Mehmed Refik Efendi, 148. Osmanlı şeyhülislamı.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Hersek İslam Birliği</span>

Bosna Hersek İslam Birliği Bosna-Hersek'teki Müslümanların dini bir kuruluşudur. Ayrıca Balkanlar'daki, özellikle Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Karadağ, Macaristan ve Boşnak diasporasındaki Müslümanların en yüksek temsilci organı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Džemaludin Čaušević</span> 4 reîsül-uleması

Mehmed Džemaludin Efendi Čaušević ;, Bosnalı bir din adamı, 4. Bosna Hersek İslam Birliği Reisu-l-uleması.

Mustafa Hilmi Efendi Hadžiomerović, Bosnalı bir din adamı, 1. Bosna Hersek İslam Birliği Reisu-l-uleması.

<span class="mw-page-title-main">Husein Kavazović</span> 13 Reisül-ulema

Husein Efendi Kavazović, Bosnalı din adamı ve alîm, 13. Bosna Hersek İslam Birliği Reîsü'l-uleması.

<span class="mw-page-title-main">Fehim Spaho</span> 6 Reîsül-ulema

Fehim Efendi Spaho, Bosnalı bir din adamı, Yugoslavya Reisu-l-uleması. Onun küçük kardeşi siyasetçi Mehmed Spaho oldu.

<span class="mw-page-title-main">Reîsü'l-ulema</span> Vikimedya liste maddesi

Reîsü'l-ulema, Bosna Hersek İslam Birliği başkanına verilen unvan.

Besim Korkut, Bosnalı yazar, ilahiyatçı ve İslam alimi. Kur'an'ı Boşnakça diline çeviren yazar.

Jakub Efendi Selimoski, din adamı ve alîm, Yugoslavya Reîsü'l-uleması.

Hafîz Husein Efendi Mujić, din adamı ve alîm, Yugoslavya Reîsü'l-uleması.

Naim Efendi Hadžiabdić, din adamı ve alîm, Yugoslavya Reîsü'l-uleması.

Murad Bey Tardiç ya da Voyvoda Murad Bey, voyvodalık ve sancakbeyi görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Makedonya İslam Birliği</span>

Kuzey Makedonya İslam Birliği, Kuzey Makedonya merkezli Müslümanların bağımsız dini örgütüdür. Merkezi Üsküp'te yer almaktadır. Birliğin günümüz reîsü'l-uleması Süleyman Recepi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Derviş Korkut</span>

Derviş Korkut, Bosnalı Müslüman âlim, kütüphaneci, öğretmen, hümanist ve doğubilimci. Kur'an'ı Boşnakçaya çevirmiş Besim Korkut'un kardeşi.