İçeriğe atla

Sukulent

Sukulent bitkilerin bu Aloe gibi kalınlaşmış gövdeleri veya yaprakları vardır.
Aloe Vera ev bitkisi
Aloe Vera ev bitkisinde sivri uçlar görülebilir

Botanik'te sukulent bitkiler aynı zamanda etli bitkiler olarak da bilinir ve genellikle kurak iklim veya toprak koşullarında suyu kaybetmemek için kalınlaşmış, etli ve tıkalı kısımları olan bitkilerdir. Bu özellik, çoğu familya ve bitki cinsinin tanımlamasında bilimsel olarak kullanılmayan bir özelliktir çünkü çoğunlukla yalnızca tek tür düzeyinde doğru bir özellik olarak kullanılabilir.

"Sukulent" kelimesi "meyve suyu" veya "sap" anlamına gelen Latince "sucus" kelimesinden gelir.[1]

Sukulent bitkiler, yaprak ve sap gibi çeşitli yapılarında su depolayabilir. Bazı sukulent organlarının su içeriği %90-95'e kadar çıkar.[2] Bazı tanımlar kökleri de içerir bu nedenle elverişsiz dönemde toprak üstündeki kısmı ölerek yeraltındaki depolama organına geri dönerek yaşayan jeofit'lerde (İngilizce:geophyte) sukulent kabul edilir. Sukulentler çarpıcı ve olağandışı görünümlerinin yanı sıra nispeten en az özenle gelişebilme yetenekleri nedeniyle genellikle süs bitkisi olarak yetiştirilir.

25'ten fazla bitki familyası familyasının içinde birden fazla sukulent türü vardır.[3] Aizoaceae, Cactaceae ve Crassulaceae gibi bazı familyalarda türlerin çoğu sukulenttir. Bu suyu koruyan bitkilerin yaşam alanları genellikle çöl gibi yüksek sıcaklık ve az yağışlı bölgelerdir. Sukulentlerin sis ve çiy gibi sınırlı su kaynaklarında gelişme yeteneği vardır bu yüzden kıt su kaynaklı ekosistemlerde hayatta kalırlar.

Doğal ortam

İç mekanda yıllarca en az özenle büyüyen saksıdaki sukulentler.

Antarktika dışında her kıtada sukulent vardır. Çoğu sukulentin bozkır, yarı çöl ve çöl gibi kuru alanlardan geldiği düşünülse de dünyanın en kurak yerleri sukulent için uygun yaşam alanı değildir. Bunun nedeni zaten az büyüyen bu bitkilerin kolayca kumla kaplanacağı ortamın zorluklarıdır.[4] Dünyanın en kurak kıtası Avustralya'da sık ve uzun kuraklık yüzünden çok az yerli sukulent yaşar. En doğal sukulentlerin bulunduğu Afrika kıtasında bile kurak bölgelerde çok bitki yaşamaz.[5] Ancak sukulentler bu çok zor koşullarda yetişemezken diğer bitkilerin yaşayamadığı bazı şartlarda da büyüyebilirler. Aslında birçok sukulent kurak koşullarda gelişebilir ve bazıları çevrelerine ve uyumlarına bağlı olarak susuzluğa iki yıla kadar dayanabilir.[6]

Nadiren sukulentler, diğer bitkilerin üzerinde, az toprakla ya da toprağa hiç değmeden yaşayan, suyu depolama ve başka yollarla besin elde etme yeteneklerine bağlı epifit olabilirler; bunun bir örneği Tillandsia‘dır.

Sukulentler diğer pek çok bitki türünü öldürecek kadar çok çözünmüş minerallere maruz kalan deniz, kıyı ve kuru göllerde yaşayabilirler.

Saksıdaki sukulentler, çoğu iç mekanlarda minimum özenle büyüyebilirler.[7]

Bibliyografya

  • Anderson, Miles (1999), Cacti and Succulents : Illustrated Encyclopedia, Oxford: Sebastian Kelly, ISBN 978-1-84081-253-4 
  • Beentje, Henk (2010), The Kew Plant Glossary, Richmond, Surrey: Royal Botanic Gardens, Kew, ISBN 978-1-84246-422-9 
  • Compton, R.H., (Ed.) (n.d.), Our South African Flora, Cape Times Ltd, OCLC 222867742  (publication date also given as 1930s or 1940s)
  • Hecht, Hans (1994), Cacti & Succulents, p/b, New York: Sterling, ISBN 978-0-8069-0549-5 
  • Hewitt, Terry (1993), The Complete Book of Cacti & Succulents, Londra: Covent Garden Books, ISBN 978-1-85605-402-7 
  • Innes, Clive; Wall, Bill (1995), Cacti, Succulents and Bromeliads, Londra: Cassell for the Royal Horticultural Society, ISBN 978-0-304-32076-9 
  • Jacobsen, Hermann (1960), A Handbook of Succulent Plants (Vols 1–3), Poole, Dorset: Blandford Press, ISBN 978-0-7137-0140-1 
  • Martin, Margaret J.; Chapman, Peter R. (1977), Succulents and their cultivation, Londra: Faber & Faber, ISBN 978-0-571-10221-1 
  • Rowley, Gordon D. (1980), Name that Succulent, Cheltenham, Glos.: Stanley Thornes, ISBN 978-0-85950-447-8 

Kaynakça

  1. ^ Merriam-Webster: succulent, 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 13 Nisan 2015 
  2. ^ Griffiths, Howard; Males, Jamie (11 Eylül 2017). "Succulent plants". Current Biology (İngilizce). 27 (17): R890-R896. doi:10.1016/j.cub.2017.03.021Özgürce erişilebilir. ISSN 0960-9822. PMID 28898660. 
  3. ^ Dimmitt, Mark. "The Tucson Cactus and Succulent Society". www.tucsoncactus.org. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2017. 
  4. ^ GINNS, R. (1961). "The Habitat of Succulent Plants". The National Cactus and Succulent Journal. 16 (2): 29-30. ISSN 0027-8858. JSTOR 42788160. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022. 
  5. ^ "Succulents in their natural environment". November 2021. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022. 
  6. ^ "Cactuses and Succulents". 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022. 
  7. ^ "Succulent Care Tips". 17 Nisan 2019. 5 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çöl</span> Çok az yağışın gerçekleştiği arazi alanı

Çöl, Yerküre'de yer alan ana biyom tiplerinden birisidir. Çöl, yıllık 250 mm'den az yağış alan bölgeler için kullanılan bir terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Çöl iklimi</span> İklim çeşidi

Çöl iklimi veya kurak iklim, bitki örtüsü çalı ve kurakçıl otlar olan, çok az yağış alan ve kutup iklimi olarak sınıflandırılacak kriterleri karşılamayan bir iklimdir.

<span class="mw-page-title-main">Kaktüsgiller</span> bitki familyası

Kaktüs, Caryophyllales takımının 1750 kadar bilinen türüne ve yaklaşık 127 cinsine sahip Cactaceae bitki familyasının bir üyesidir. "Kaktüs" kelimesi Latince aracılığıyla, Theofrastos tarafından kimliği kesin olmayan dikenli bir bitki için kullanılan Antik Yunanca kelimesinden türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bitki</span> ökaryotik, ağaçlar, çiçekler, otlar, yosunlar ve benzeri organizmaları içinde bulunduran çok büyük bir canlılar alemi

Bitkiler, ağırlıklı olarak fotosentetik ökaryot canlılardır. Tarihsel olarak bitkiler alemi, algler ve mantarlar da dahil olmak üzere hayvan olmayan tüm canlıları kapsarken, günümüzde mevcut tüm tanımlamalar prokaryotları, mantarları ve bazı algleri hariç tutar. Tanımlamalardan birine göre: Çiçekli bitkiler, kozalaklı bitkiler ve diğer açık tohumlular, eğrelti otları ve benzerleri, boynuz otları, ciğer otları, kara yosunları ve yeşil algler hep birlikte Viridiplantae adı verilen kladı oluştururlar. Buna kırmızı ve esmer algler dahil değildir.

<i>Stenocereus</i>

Stenocereus, Cactaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<i>Stenocereus thurberi</i> Meksika ve ABDde bulunan Stenocereus cinsinden bir kaktüs türü

Stenocereus thurberi, Meksika ve ABD'de bulunan Stenocereus cinsinden bir kaktüs türüdür. Kayalık çöllerde bulunur. İki tanede dağılımı ve yüksekliğinden ayırt edilebilecek alt türü bulunmaktadır. O kadar ünlü bir kaktüs türüdür ki ABD'de Arizona eyaleti Sonora çölünde bu türden kaktüsleri Org Borulu Kaktüs Ulusal Anıtı olarak ilan etmiştir, UNESCO tarafından miras olarak kabul edilmiştir..

<span class="mw-page-title-main">Peyote</span> Bitki türü

Lophophora williamsii veya peyote, meskalin ve benzeri psikoaktif alkaloidleri içeren küçük ve dikensiz bir kaktüs türü. Peyote Nahuatl veya Aztek dilindeki peyōtl kelimesinden türetilmiş İspanyolca bir kelimedir ve "parıltılı" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Yumru</span>

Yumrular, bazı bitki türlerinde besinler için depolama organı olarak kullanılan genişlemiş yapılardır. Bitkinin kalıcılığı için, bir sonraki büyüme mevsiminde yeniden büyümeye yönelik enerji ve besin sağlamak ve eşeysiz üreme aracı olarak kullanılırlar. Gövde yumrularını, kalınlaşmış rizomlar veya stolonlar oluşturur. Gövde yumruları olan yaygın bitki türleri arasında patates ve yam bulunur. Bazı kaynaklar ayrıca tanım kapsamında modifiye olmuş yan kökleri de kabul eder; bunlar tatlı patateslerde, manyokta ve yıldız çiçeğinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Curio rowleyanus</span>

Curio rowleyanus, sin. Senecio Rowleyanus, Asteraceae ailesindeki çiçekli bir bitkidir. Güneybatı Afrika'nın daha kuru bölgelerine özgü sürüngen, çok yıllık, etli bir asmadır. Doğal ortamında gövdeleri zeminde iz bırakır, dokundukları yerde köklenir ve yoğun hasırlar oluşturur. Diğer bitki ve kayaların gölgesinde büyüyerek genellikle doğrudan güneş ışığından kaçınırlar. Genellikle inci dizisi (İngilizce:string-of-pearls) veya boncuk dizisi (İngilizce:string-of-beads) olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Pachycereus pringlei</span>

'Pachycereus pringlei', ayrıca Meksika dev cardon' veya fil kaktüsü olarak da bilinir, Baja California, Baja California Sur ve Sonora eyaletlerindeki kuzeybatı Meksika'ya özgü bir kaktüs türüdür. Genellikle "deve dikeni" anlamına gelen İspanyolca "cardo" kelimesinden türetilen bir isim olan 'cardón olarak bilinir.

<i>Rhodocactus</i>

Rhodocactus Orta Güney Amerika'ya özgü kaktüs Cactaceae familyasındaki bir çiçekli bitki cinsidir. Çoğu kaktüs türünden farklı olarak, Rhodocactus‘ün kalıcı yaprakları ve tamamen ağaca benzer bir yapısı vardır. Cins, geniş sınırlı Pereskia içine konuldu ancak 2005'ten itibaren moleküler filojeni çalışmaları, bu sınırlandırma ile Pereskia parafiletik olduğunu gösterdi ve 2016'da Rhodocactus yeniden Güney Amerika türleri içine konuldu.

<span class="mw-page-title-main">Gymnocalycium mihanovichii</span>

'Gymnocalycium mihanovichii, Güney Amerika'dan bir kaktüs türüdür. En popüler çeşitler, tamamen klorofil içermeyen, kırmızı, turuncu veya sarıyı pigmentasyon açığa çıkaran çeşitli mutantlar’dır. Bu mutant suşlar genellikle hylocereus kaktüs üzerine aşılanır ve birleşik bitkiye "Ay Kaktüsü" denir. Ay kaktüsleri genellikle ev bitkisi olarak yetiştirilir ve ayrıca Ruby Ball, Red Cap, Red Hibotan veya Hibotan kaktüsleri olarak da bilinir.

<i>Ariocarpus</i>

Ariocarpus, Cactaceae familyasının etli subtropikal bitkilerinin küçük bir cinsidir.

<span class="mw-page-title-main">Ferocactus pilosus</span>

Ferocactus pilosus, ayrıca Meksika misket limonu kaktüsü veya Meksika ateş fıçısı olarak da bilinen, Kuzey Amerika'daki bir kaktüs türüdür.

<i>Rhipsalis</i>

Rhipsalis, Cactaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

Uluslararası Etli Bitki Araştırmaları Örgütü (IOS) kendisini "sukulent ve benzer bitkilerin araştırılmasını ve korunmasını teşvik eden ve bu tür bitkilerin önemli canlı koleksiyonlarının, profesyonel veya amatör, bilim adamları ve küratörleri arasında işbirliğini teşvik eden bir sivil toplum kuruluşu" olarak tanımlar. 1984'te IOS'nin Cactaceade Bölümü kaktüslerin kaktüslerin cins düzeyine kadar konsensüs sınıflandırmaları üretmek için artık Uluslararası Cactaceae Sistematik Grubu (ICSG) denilen çalışma grubu kurması gerektiğine karar verildi. Sistemleri sonraki sınıflandırmaların temeli olarak kullanıldı.

<i>Schlumbergera</i>

Schlumbergera, Cactaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.

<i>Euphorbia trigona</i>

Euphorbia trigona, Euphorbia cinsine bağlı bir bitki türüdür.

<i>Carpobrotus</i>

Carpobrotus, sukulent yaprakları ve büyük papatya benzeri çiçekleri olan, yere yayılan bir bitki cinsidir. Adı, yenilebilir meyvelerine atıfta bulunan Grekçe "karpos" (meyve) ve "brotos" (yenilebilir) kelimelerinden türetilmiştir.

<i>Chamaecereus silvestrii</i>

Chamaecereus silvestrii, kuzeybatı Arjantin ve Bolivya'ya özgü bir kaktüs türüdür. sinonimleri arasında Echinopsis chamaecereus ve Lobivia silvestrii bulunur. Bu bitki, çok farklı bir tür olan Echinopsis albispinosa'nın sinonimi olan Echinopsis silvestrii ile karıştırılmamalıdır.