İçeriğe atla

Suda Kuşatması (1715)

Suda Kuşatması
1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı

Suda kalesinin 17. yüzyılda çizilmiş krokisi
Tarih24 Eylül 1715
Bölge
Sonuç Kesin Osmanlı zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğuVenedik Cumhuriyeti Venedik Cumhuriyeti
Komutanlar ve liderler
Osmanlı İmparatorluğu Canım Hoca Mehmed Paşa
Osmanlı İmparatorluğu Vezir Mehmed Paşa
Venedik Cumhuriyeti ??
Güçler
70+ savaş gemisi
1.000 levent
300-400 Muhafız
Kayıplar
Yok Tüm garnizon ölü veya esir

Suda Kuşatması, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

Hanya Muhafızı Vezir Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri ile Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının ortak harkâtı sonucunda Girit adasındaki son Venedik kalelerinden Suda 24 Eylül 1715 tarihinde Osmanlıların eline geçti.[1]

Kuşatma öncesi

1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın sonunda Osmanlı İmparatorluğu Girit adasını ele geçirince, Kandiye Kuşatması sonrasında yapılan görüşmelerde (1669) Venediklilerden henüz Osmanlılarca zaptedilememiş kalenin yıkılması istenmiş, Edirne’de hapis tutulan Venedik elçisi sadrazamın huzuruna çıkarıldığında "Suda kalesi bizim şerefimizdir, o olmadıkça biz de olmayız, bir taşına bin başımız fedadır" şeklinde itirazını dile getirince kalenin yıkılması maddesi geri çekilmişti.[2] 1715 yılına kadar Suda Venediklilerin Girit'te ellerinde kalan üç kalesinden biri oldu.

Buna mukabil, Suda limanına üslenen korsanlar o tarihten beri civardan geçen gemilere saldırmaya devam etti. Deniz güvenliğini zedeleyen bu olumsuz duruma rağmen Osmanlı İmparatorluğu çeşitli sebeplerle kalenin fethini erteledi.

Kuşatma

1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda ise Kaptan-ı derya Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Girit'in batı ucundaki Karapusa'dan sonra Suda Kalesi'ni yöneldi. Donanma kaleyi denizden ulaşmadan önce, Hanya muhafızı Vezir Mehmed Paşa da harekete geçmiş ve kaleyi karadan kuşatmıştı. Kalenin korunaklı olması dolayısıyla kuşatma uzadı. Kale tarafına asker geçirmek için büyük bir sal ve burçlara çıkmak için on beş merdivenin inşâsına başlandı. Bu sırada Mora kıyılarındaki donanma da adaya ulaştı ve Canım Hoca Mehmed Paşa kalyonların çanaklıklarına tüfek kullanan leventleri çıkarttı. Suda limanına girildiğinde de kalyon topları aynı anda ateşe başladı, çanaklıklardaki leventler de yaylım ateşine giriştiler. Kalyonlardaki filika ve sandallara yüzer savaşçı konularak toplam 1.000 levent ile kale üzerine hücuma geçildi. Toplu halde ve birden gelen bu hücum halinden ürken Venedikliler 24 Eylül 1715 tarihinde kaleyi teslime razı oldular. Suda limanı ve kalesindeki çeşitli ebattaki demir ve tunç toplam doksan dokuz top ve diğer savaş malzemesi de ele geçirildi.[3]

Kuşatma sonrası

Osmanlı donanması daha sonra Girit'teki son Venedik kalesi olan Spinalonga'ya yöneldi ve denizden kuşattı. Kandiye Muhafızı İzmirli Ali Paşa yaklaşık iki buçuk ay önceden kaleyi karadan kuşatmıştı. Yine iki ateş arasında kalan Spinalonga'daki Venedik Komutanı Zuan Francesco Guistiniani 72 günlük direnişten sonra 27 Eylül'de teslim oldu. Bu şekilde 1715 Eylül ayının sonunda Girit'in tamamı Osmanlı ülkesine katılmış oldu.

Kaynakça

  1. ^ "Osmanlı Tarihi", İsmail H. Uzunçarşılı, Ankara (1995), c.IV/I, s.101-108
  2. ^ Târîh-i Râşid ve Zeyli, I-II-III, Râşid Mehmed Efendi ve Çelebizâde İsmail Âsım Efendi, haz. A. Özcan v.d. (İstanbul 2013), II, 955-958
  3. ^ "18. Yüzyılda Osmanlı Devleti'nin Ege (Adalar) Denizi ve Doğu Akdeniz'e Yönelik Güvenlik Parametreleri", Yusuf Alperen Aydın, Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, XLV (2015), s.164

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Girit (eyalet)</span>

Girit Eyaleti, 1669 yılında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Merkezi önce Kandiye sonra Hanya olmuştur. Osmanlı döneminde Girit Vilayeti; Hanya, İsfakiye, Resmo, Kandiye ve Laşid sancaklarına ayrılmıştı. Vilayet merkezi Hanya şehriydi. Sancak merkezleri adları anılan kasabalardır. Ancak Laşid Sancağının idare merkezi Yenişehir, İsfakiye Sancağının idare merkezi Vamus kasabalarıydı.

Mora Seferi, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

(İkinci) Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Zurnazen Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 21 Haziran 1655'te Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Deniz Muharebesi (1656)</span>

(Üçüncü) Çanakkale Deniz Muharebesi, Kaptan-ı Derya Sarı Kenan Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 23 Haziran 1656'da Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi. Osmanlı Donanması, İnebahtı Deniz Muharebesi'nden (1571) beri en büyük yenilgisini aldı.

<span class="mw-page-title-main">Mağusa Kuşatması</span>

Mağusa Kuşatması, 1570-1573 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasındaki en büyük iki askerî harekâttan biri olan Kıbrıs Seferi'nde bir evre. Fiilen 12 Mayıs 1571'de başlayan kuşatmanın 82. gününde kale Osmanlı ordusunca fethedildi.

<span class="mw-page-title-main">Hanya Kuşatması (1692)</span>

Hanya Kuşatması, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Foça Deniz Muharebesi</span>

Foça Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Hanya Kuşatması (1645)</span>

Hanya Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Resmo Kuşatması</span>

Resmo Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Bibercik Deniz Muharebesi</span>

Bibercik Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı</span>

Girit Savaşı veya Girit'in Fethi Osmanlı-Venedik savaşlarının beşincisine verilen addır. Savaş Venedik Cumhuriyeti ve müttefikleri ile Osmanlı İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Girit adasının fethi 1645 yılında başlayıp 1669 yılına dek sürmüştür. Savaş kapsamında Girit haricinde Ege'de ve Dalmaçya'da da çatışmalar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Nakşe Deniz Muharebesi</span>

Nakşe Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Benefşe Kuşatması (1655)</span>

Benefşe Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Çanak Limanı Deniz Muharebesi</span>

Çanak Limanı Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

Kaplan Mustafa Paşa, Osmanlı devlet adamı ve asker

<span class="mw-page-title-main">Ammarzade Mehmed Paşa</span>

Ammarzade Mehmed Paşa, Osmanlı kaptan-ı deryası (1647-1648),.

<span class="mw-page-title-main">İstendil Kuşatması</span>

İstendil Kuşatması, 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Aya Todori Kuşatması</span>

Aya Todori Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Voynuk Ahmed Paşa</span>

Voynuk Ahmed Paşa, Osmanlı kaptan-ı deryası.

<span class="mw-page-title-main">Hanya Kuşatması (1660)</span>

Hanya Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında gerçekleşen kuşatmaydı.