İçeriğe atla

Subklavyen arter

İnsanlarda, subklavyen arterler, köprücük kemiğinin altında yer alan üst toraksın ana arterleridir. Aort arkından kan alırlar. Sol subklavyen arter, sol kola kan sağlar ve sağ subklavyen arter, baş ve toraksı besleyen bazı dallar vererek sağ kola kan sağlar. Vücudun sol tarafında, subklavyen arter doğrudan aort kemerinden çıkarken, sağ tarafta subklavyen arter,sağ common karotid arter ile beraber brakiyosefalik arterden çatallanır.

Subklavyen arterin vücudun her iki tarafındaki dalları, vertebral arter, internal torasik arter, tiroservikal gövde, kostoservikal gövde ve dorsal skapular arterdir. Subklavyen arter, ilk kaburganın yan sınırında aksiller arter olur.

Yapısı

Başlangıcından sonra subklavyen arter, yanal olarak anterior ve medial skalen kasların arasından(anteriorun ön,medialin arka kısmından) geçer. Bu, skalenus anteriorun önüne giden subklavyen venin tersidir. Subklavyen arter, birinci kaburganın yan sınırını geçerken aksiller arter olur.[1][2]

Sağ subklavyen arter, sağ sternoklaviküler eklemin arkasındaki brakiyosefalik arterden çıkarken, sol subklavyen arter aort arkından çıkar.[1][3] Bu nedenle, seyirlerinin ilk bölümünde iki damar, uzunluk, yön ve komşu yapılarla ilişki açısından farklılık gösterir.[4] Yetişkinlerde sol subklavyen arterin uzunluğu yaklaşık 6, sağ subklavyen arterinki ise yaklaşık 9 cm'dir. Her ikisi de 9–12 mm genişliğe sahiptir.

Kısımlar

Kolay kavranabilmesi için her subklavyen arter üç bölüme ayrılmıştır:

  • Preskalen kısım olarak da bilinen birinci kısım,[4] damarın başlangıcından skalenus anterior kasının medial sınırına kadar uzanır.[1]
  • Skalen kısmı olarak da bilinen ikinci kısım, skalenus anterior kasının arkasında yer alır.
  • Postskalen kısım olarak da bilinen üçüncü kısım, kasın yan kenarından aksiller arter haline geldiği birinci kaburganın dış sınırına kadar uzanır.[2]

Dallar

Subklavyen arterlerin her biri beş ana arter verir: vertebral arter, iç torasik arter, tiroservikal gövde, kostoservikal gövde ve dorsal skapular arter.[1][4]

Karotis ve subklavyen arterleri gösteren boynun sağ tarafında yüzeysel diseksiyon. Vertebral arter dalı ve tiroservikal gövde okla gösterilmiştir. İç torasik arter aynı segmentten aşağıya dallanır ve bu nedenle görünmez.
Kısımlar Dallar Seyir
İlk kısım

Kökeninden scalenus anterior medial sınırına

Vertebral arterServikal vertebranın transvers foraminasında kraniyal olarak hareket eder,[1] karşı taraftaki vertebral arterle birleşerek baziler arteri oluşturur ve Willis çemberine katılır.
İç torasik arter Kaburgaların arkasından kaudal olarak akar, anterior interkostal dallar verir, damarları memeyi deler ve superior epigastrik arter ve muskulofrenik arterde sonlanır.
Tiroservikal gövde Çok kısadır. İnferior tiroid arteri, supraskapular arter ve transvers servikal arter (trunkus servikodorsalis) dallarına ayrılır.
İkinci kısım

Scalenus anterior arkasında yalan

Kostoservikal gövde Superior interkostal arter ve derin servikal artere ayrılır.
Üçüncü bölüm

Skalenus anteriorun yanal sınırı ile ilk kaburganın dış sınırı arasında

Dorsal skapular arter İkinci veya üçüncü bölümden. Levator scapulae ve rhomboid kasını beslemek için geriye doğru geçer.

İşlev

Subklavyen arterler, kolları besleyen kanın çoğunu taşır.[3] Ayrıca boyun ve beyne de bir miktar kan sağlar.

Klinik önemi

Subklavyen arterin sıkışması torasik outlet sendromuna (TOS) sebep olabilir.[5]

Subklavyen arterler anevrizmaya karşı savunmasız olabilir.[5]

Subklavyen çalma sendromu, vertebral arterin dallanmasından önceki herhangi bir noktada subklavyen arterin tıkanması veya daralmasıyla ortaya çıkar.[6] Bu, kanın vertebral arterden distal subklavyen artere yanlış yönde akmasına neden olabilir, bu da düşük basınç yüzünden olur.[7]

Subklavyen arterler görece yüzeyseldir ve ultrason kullanılarak görülebilir.[7]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Bu makaleye Gray's Anatomy'nin 20. baskısının 575. sayfasında yer alan kamu malı metin dahil edilmiştir.

  1. ^ a b c d e Valji, Karim, (Ed.) (1 Ocak 2006), CHAPTER 7 - Upper Extremity Arteries (İngilizce), Philadelphia: W.B. Saunders, ss. 182-203, ISBN 978-0-7216-0621-7, 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2021 
  2. ^ a b Hemmings, Hugh C.; Egan, Talmage D., (Ed.) (1 Ocak 2019), 24 - Cardiovascular Physiology: Integrative Function (İngilizce), Philadelphia: Elsevier, ss. 473-519, doi:10.1016/b978-0-323-48110-6.00024-7, ISBN 978-0-323-48110-6, 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2021 
  3. ^ a b Woodward, Paula J.; Griffith, James F.; Antonio, Gregory E.; Ahuja, Anil T., (Ed.) (1 Ocak 2018), Lower Cervical Level and Supraclavicular Fossa (İngilizce), Elsevier, ss. 124-129, doi:10.1016/b978-0-323-54800-7.50019-2, ISBN 978-0-323-54800-7, 13 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2021 
  4. ^ a b c Barral, Jean-Pierre; Croibier, Alain, (Ed.) (1 Ocak 2011), 11 - The subclavian arteries (İngilizce), Oxford: Churchill Livingstone, ss. 110-116, doi:10.1016/b978-0-7020-4351-2.00011-9, ISBN 978-0-7020-4351-2, 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2021 
  5. ^ a b Hallett, John W.; Mills, Joseph L.; Earnshaw, Jonothan J.; Reekers, Jim A., (Ed.) (1 Ocak 2009), chapter 18 - Thoracic Outlet Syndrome (İngilizce), Philadelphia: Mosby, ss. 318-335, doi:10.1016/b978-0-323-05726-4.00020-2, ISBN 978-0-323-05726-4, 29 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2021 
  6. ^ Caplan, Louis R.; Biller, José; Leary, Megan C.; Lo, Eng H., (Ed.) (1 Ocak 2017), Chapter 81 - Posterior Circulation: Large Artery Occlusive Disease and Embolism (İngilizce), San Diego: Academic Press, ss. 392-397, doi:10.1016/b978-0-12-803058-5.00081-3, ISBN 978-0-12-803058-5, 29 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2021 
  7. ^ a b Kern, Morton J.; Sorajja, Paul; Lim, Michael J., (Ed.) (1 Ocak 2018), 12 - Aortic, Renal, Subclavian, and Carotid Interventions (İngilizce), Elsevier, ss. 310-347, ISBN 978-0-323-47671-3, 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Ocak 2021 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Omur</span> Vertebral kolondaki kemik

Omur ya da vertebra, omurgayı oluşturan 33-34 kemikten her birine verilen bir addır. Kafatasının hemen altından başlayıp kuyruk sokumuna dek uzanırlar. Omurgada 7 adet boyun omuru, 12 adet sırt omuru, 5 adet bel omuru, 5 sakral vertebra (sakrum) ve 4 de koksigeal (koksiks) vertebra bulunur. Bu vertebraların ilk 24 tanesi birbirine eklemler aracılığıyla bağlanmıştır. Bunlara presakral vertebralar denilir. Kalan 9 vertebradan daha üstteki 5 tanesinin birleşmesinden sakrum meydana gelmiştir. En altta bulunan küçük ve tam gelişmemiş 4 vertebranın birleşmesinden koksiks denilen kemik meydana gelmiştir. Bu vertebraların her birinin yapısı içlerinden geçen oluşumlara ve fonksiyonlarına göre değişiklik göstermesine karşın, hepsinin ortak özellikleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Kalp</span> vücuttaki kanın dolaşmasını sağlayan kendiliğinden kasılma özelliğine sahip organ

Kalp ya da yürek, pek çok hayvanda bulunan kaslı bir organdır. Bu organ dolaşım sisteminin kan damarları yoluyla kan pompalar. Pompalanan kan besin ve oksijeni vücudun gerekli yerlerine taşırken, karbondioksit gibi metabolik atıkları da akciğerlere taşır. İnsanlarda kalp yaklaşık olarak kapalı bir yumruk boyutundadır ve akciğerler arasında, göğüsün orta bölmesinin içindedir. Temel görevi kanı vücuda pompalamak olan kalp, metabolizma eylemleri sonucunda oluşan artık ürünlerin vücuttan uzaklaştırılması, vücut ısısının düzenlenmesi, asit-baz dengesinin korunması, hormonlar ve enzimlerin vücudun gerekli bölgelerine taşınması gibi görevleri yapar. Kalp, dolaşım sistemi içerisinde motor görevi yapar. Kalp insanda dakikada 60-80 atım arasında değişen bir hızla dakikada 5-35 litre arası, günlük ise 9.000 litre kanı vücuda pompalar. Günde yaklaşık 100 bin, yılda 40 milyon, tüm insan hayatı boyunca yaklaşık 2,5 milyar kere, hiç durmadan yaklaşık 8 bin ton kanı vücuda pompalar. Yetişkin bir kadında ortalama ağırlığı 200-280 gram, yetişkin bir erkekte ise 250-390 gram ağırlığındadır. Her kişinin, kalbinin yaklaşık kendi yumruğu büyüklüğünde olduğu sanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kloralhidrat</span> Ecza

Kloral hidrat, (CCl3-CH(OH)2) hipnotik ve sedatif etkileri olan bir geminal diol. 57 derecede eriyen renksiz bir katıdır ve keskin, aromatik bir kokuya sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Omurilik soğanı</span> Soluk alış veriş hızını ve kalp ritmini düzenler.

Omurilik soğanı veya medulla oblongata, ya da basitçe medulla beyin sapının ayrılmaz bir parçasıdır. Beyin sapının alt segmenti olarak konumlanmış olup, beyinciğin önünde ve biraz altında yer alır. Koni şeklindeki bu nöron kümesi, çeşitli otonom (istemsiz) bedensel işlevler için çok önemlidir. Bunlar kusma, hapşırma ve daha fazlası gibi refleks eylemleri içerir.

Nabız, kanın sol karıncıktan büyük atardamarlara pompalanması esnasında, uç noktalardaki atardamarlarda oluşturduğu dalgalanmadır. Kalp atışının uçtaki atardamarlardan hissedilmesine nabız denir.

<span class="mw-page-title-main">Koroner dolaşım</span> kalp kasının kan damarlarında (miyokard) kan dolaşımı​

Koroner dolaşım, kalp kası'nı (miyokard) besleyen atardamarlardaki ve toplardamarlardaki kan dolaşımı'dır. Koroner arterler kalp kasına oksijenli kan sağlar. Toplardamarlar oksijeni alındıktan sonra kanı boşaltır. Vücudun geri kalanı ve özellikle de beyin, en ufak bir kesinti dışında sürekli olarak oksijenli kana ihtiyaç duyduğundan kalbin sürekli çalışması gereklidir. Dolayısıyla dolaşımı sadece kendi dokuları için değil tüm vücut için, hatta beynin bilinç düzeyi için de an be an büyük önem taşır.

<span class="mw-page-title-main">Frenik sinir</span>

Frenik sinir, boyundan gelip kalp ve akciğerler arasından geçerek diyaframa sinir bağlantısı veren sinir. Diyaframdan gelen duyuları ve beyinden gelen motor sinyalleri aktardığından solunum için önemlidir. Sol ve sağ olmak üzere iki frenik sinir bulunur. Aynı zamanda da 5. 3. ve servikal sinirlerin (C3-C5) katkıları alan insanlarda frenik esas olarak 4 servikal sinir servikal sinir kaynaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Safra yolu</span>

Safra yolları, içerisinde safra taşınan kanallar dizisi. Bu kanallar safrayı karaciğerden oniki parmak bağırsağına taşır; on iki parmak bağırsağı yerine bu kanallarla karaciğerden safra kesesine taşınabilir, sonrasında buradan yine safra yolu aracılığıyla on iki parmak bağırsağına aktarılabilir.

Kalp kulakçığı veya atriyum, kalbin karıncıklarına kanın girdiği üst odacıktır. İnsan kalbinde iki atriyum vardır. Sol atriyum, pulmoner (akciğer) dolaşımdan, sağ atriyum ana toplardamardan kan alır. Kulakçıklar rahatken kanı içlerine alır (diyastol) ve daha sonra kanı karıncıklara taşımak için kasılırlar (sistol). Kapalı dolaşım sistemine sahip bütün hayvanlar en az bir atriyuma sahiptir. İnsanlarda iki adet atriya bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Willis poligonu</span> Beyni besleyen temel arterlerin dolaşımsal anastomozu

Willis poligonu veya çemberi, beyin ve çevresindeki dokulara kan sağlayan bir anastomoz. İngiliz hekim Thomas Willis'e (1621-1675) atfen isimlendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vertebral arter</span> Beyni besleyen ana damarlardan biri

Vertebral arter boyunda bulunan önemli arterlerden biridir. Tipik olarak Vertebral arterin orijini Subklaviyan arterdir. Her iki damar boynun her iki yanında kafa tabanına doğru yükselirler. Kafa tabanında kafatası içerisine girerler ve beyin sapı önünde birleşerek baziler arter'i oluştururlar. Vertebrobaziler sistem olarak tarif edilen omurilik, beyin sapı, beyincik ve beyinin arka bölgesini besleyen temel yapılardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Anterior komünikan arter</span>

Anterior komünikan arter (AcomA) ya da ön iletici atardamarı insan beyninde her iki anterior serebral arterleri (ACA) biribirine bağlayan bir atardamardır. Bu arter iki beyin yarımküresini ayıran longitüdinal fissürün tanabında bulunur. Bu arter bazen her iki ACA'yı bağlayacak ve tek bir gövde halini almasını sağlayacak şekilde farklılıklar gösterebilir. Bu düzeyde bazen tam bir AcomA yapısı yerine her iki ACA'yı birbirine bağlayan pencereler şeklinde bağlantılar da olabilir. Büyüklüğü ortalama 4 mm olmasına rağmen çok fazla değişkenlik gösterir. Anteromedial perforan dallara sahiptir ama bu dalların birçoğu direkt olarak ACA'dan çıkar. AcomA beyin tabanında halkasal bir yapı olan poligonunun bir parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anatomik terminoloji</span> Vikimedya liste maddesi

Anatomik terminoloji, uluslararası alanda anatomist, zoolog ve sağlık uzmanlarınca kullanılması amacıyla hazırlanmış bilimsel bir anatomi terminoloji standardıdır. Anatomik terimler Antik Yunan dönemine ve Latince'ye ait kelimeler, ön ek ve son ekler barındırırlar. Bu terimler uzmanlar arasında anlaşma açısından bir standard sağlar ve anlam karmaşasını ortadan kaldırır. Örneğin, el bileğinde oluşan bir yarayı tarif ederken kullanılan anatomik terimler yaranın tam olarak nerede olduğunu, konunun uzmanlarına kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tarif eder. Her uzmanlık alanının kendine has terimleri olur. 1998 yılında hazırlanan standardın adı Terminologia Anatomica yani Anatomik Terminoloji dir. Öte yandan 2017'de yayınlanan makalesinde Strezelec bu standardın içerdiği hataları nedeniyle eleştirilerini sunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Adamkiewics arteri</span> en büyük ön segmentel arter

Adamkiewics arteri en büyük ön segmentel arterdir. Genellikle aortanın T9-T12 arasındaki segmentlerinden, sol tarafından çıkan interkostal arterlerden köken alır. omuriliğin 2/3 alt kısmını besler ve yukarıdan gelen anterior spinal arterin uzantısı olarak devam eder.

<span class="mw-page-title-main">İnsan vücudunun lenf düğümleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

İnsanlarda koltuk altlarında, kasıklarda, boyunda, göğüste ve karında kümeler bulunan, vücudun her yerine dağılmış yaklaşık 500-600 lenf düğümü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Diz kapağı refleksi</span>

Diz kapağı refleksi veya patella refleksi, refleks yayı omuriliğin L2, L3 ve L4 segmentlerinden geçen monosinaptik bir derin tendon refleksidir.

<span class="mw-page-title-main">Krikotiroid kası</span>

Krikotiroid kası, larinkse fonasyonda yardımcı olan tek tensör (geren) kastır. Superior (üst) laringeal sinir tarafından innerve edilir. Tiroidi öne doğru eğerek ses tellerinin gerilmesini sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Stellate ganglion</span>

Stellate ganglion, bireylerin %80'inde mevcut olan, alt boyun gangliyonu ve birinci torasik gangliyonun birleşmesi ile oluşan sempatik bir gangliyon’dur. Bazen ikinci ve üçüncü torasik gangliyonlar da bu birleşmeye dahil olur.

Perikardiyektomi, perikardın bir kısmının veya çoğunun cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Bu operasyon en yaygın olarak konstriktif perikarditi rahatlatmak veya kalsifiye ve fibröz bir perikardı çıkarmak için kullanılır. Ayrıca şiddetli veya tekrarlayan perikardiyal efüzyon vakaları için de kullanılabilir. Ameliyat sonrası sonuçlar ve mortalite, tedavi etmek için kullanıldığı hastalıktan önemli ölçüde etkilenir.

<span class="mw-page-title-main">Sağ koroner arter</span> İnsan kalbini besleyen kan damarı

Kalbin kanlanmasını sağlayan sağ koroner arter (RCA), kalp’teki sağ aort sinüsünde, aort kapağının sağ çıkıntısının üstünden çıkan bir arter’dir. Sağ koroner sulkustan kalbin merkezine doğru ilerler. Sinoatriyal nodal arter, sağ marjinal arter, posterior interventriküler arter, konus arteri ve atriyoventriküler düğüm dalı dahil olmak üzere birçok dal verir. Kalbin sağ tarafına ve interventriküler septumun bazı kısımlarına katkıda bulunur.