İçeriğe atla

Su şebekesi

Su temini şebekesi veya su temin sistemi, su temini sağlayan tasarlanmış hidrolojik ve hidrolik bileşenlerden oluşan sistemdir. Bir su temin sistemi tipik olarak şunları içerir:

  1. Bir drenaj havzası (bkz. su arıtma – içme suyu kaynakları)
  2. Göl, nehir veya bir yeraltı akiferinden gelen yeraltı suyu gibi suyun biriktirildiği ham su toplama noktası (yerin üstünde veya altında). Ham su, yer seviyesindeki açık su kemerleri, kapalı tüneller veya yer altı su boruları kullanılarak su arıtma tesislerine aktarılır.
  3. Su arıtma tesisleri. Arıtılmış su, su boruları (genellikle yeraltında) kullanılarak aktarılır.
  4. Rezervuarlar, su tankları veya su kuleleri gibi su depolama tesisleri. Daha küçük su sistemleri, suyu sarnıçlarda veya basınçlı kaplarda depolayabilir. Yüksek binalarda da suyun üst katlara ulaşması için basınçlı depolarda yerel olarak su depolaması gerekebilir.
  5. Pompa istasyonları gibi ek su basınçlandırma bileşenlerinin yer altı veya yer üstü rezervuarlarının çıkışına yerleştirilmesi gerekebilir (eğer yerçekimi akışı pratik değilse).
  6. Suyun tüketicilere (özel konutlar veya sanayi, ticaret veya kurumlar olabilir) ve diğer kullanım noktalarına (yangın hidrantları gibi) dağıtılması için boru şebekesi.
  7. Kanalizasyona bağlantılar (bazı gelişmekte olan ülkelerde yer altı boruları veya yer üstü hendekleri) genellikle su tüketicilerinin mansabında bulunur ancak kanalizasyon sistemi su temin sisteminin bir parçası olmaktan ziyade ayrı bir sistem olarak kabul edilir.

Su tedarik şebekeleri genellikle su endüstrisi kamu hizmetleri tarafından yürütülür.

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kanalizasyon</span>

Kanalizasyon ya da lağım döşemi, pis ve atık suların özel kanallar aracılığıyla toplanıp atılmasını sağlayan altyapı sistemidir. Bu kanallarda künk ya da büz adı verilen kalın borular kullanılır. Atık karasu, gri su, lağım suyu, yağmur suyu taşınır.

<span class="mw-page-title-main">Hidrolik</span>

Hidrolik kelimesi (hydraulics) Yunan dilindeki ὑδϱαυλικός (hydraulikos) kelimesinden gelir. Bu kelime de kök olarak su (ὕδωϱ) ve boru (αὐλός) kelimelerinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Atık su arıtımı</span> suyun evsel veya endüstriyel amaçlarla kullanıldıktan sonra ıslah edilmesi işi

Atık su arıtma, gün geçtikçe hızlı bir şekilde kirlenmekte olan temel yaşam kaynağı olan suyun evsel veya endüstriyel amaçlarla kullanıldıktan sonra arıtılması işidir.

<span class="mw-page-title-main">Hidroelektrik santrali</span>

Hidroelektrik santrali, barajda biriken su yer çekimi potansiyel enerjisi içermektedir. Su, belli bir yükseklikten düşerken, enerjinin dönüşümü prensibine göre Yerçekimi Potansiyel Enerjisi önce kinetik enerjiye daha sonra da türbin çarkına bağlı jeneratör motorunun dönmesi vasıtasıyla potansiyel elektrik enerjisine dönüşür. Buna da yenilenebilir enerji sınıfına giren hidroelektrik enerji santrali denir. Fizikten bilindiği gibi 1 kg'lık bir kütle, 1 m yükseklikten düştüğünde:

<span class="mw-page-title-main">Termik santral</span> ısı enerjisinin elektrik enerjisine dönüştürüldüğü santral türü

Termik santral, ana işletici makinesi buhar gücüyle çalışan güç santralıdır. Isıtılan su buhara dönüştürülerek bir elektrik üretecini süren buhar türbinini döndürmekte kullanılır. Türbinden geçen buhar Rankine çevrimi denilen yöntemle bir yüzey yoğunlaştırıcıda yoğunlaştırılırak geri suya dönüştürülür. Termik santralların tasarımları arasındaki en büyük farklılık kullandıkları yakıt tiplerine göredir. Bu tesisler ısı enerjisini elektrik enerjisine dönüştürmekte kullanıldığından bazı kaynaklarda enerji dönüşüm santrali olarak da geçer. Bazı termik santrallar elektrik üretmenin yanı sıra endüstriyel ve ısıtma amaçlı ısı üretimi, deniz suyunun tuzdan arındırılması gibi amaçlarla da kullanılır. İnsan üretimi CO2 emisyonunun büyük kısmını oluşturan fosil yakıtlı termik santralların çıktılarını azaltma yönünde yoğun çabalar harcanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İSKİ</span> İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı bir kurum

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ), 1981 yılında, 2560 sayılı İSKİ Kanunu ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olarak kurulmuş, bağımsız bütçeli bir kamu kurumudur. Kuruluşun amacı, İstanbul'a içme suyu temin etmek, atık suları toplamak, arıtmak ve uzaklaştırmak, su havzalarını korumak ve dereleri ıslah etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Akifer</span>

Ekonomik olarak önemli miktarda suyu depolayabilen ve yeterince hızlı taşıyabilen (iletken) geçirimli jeolojik birimlerdir. Akiferler, yer altı sularını tutması ve çekilebilmesi için, yüksek porozite (gözeneklilik) ve permeabiliteye (geçirgenlik) sahip olmalıdır. Pekişmemiş kumlar ve çakıllar, kum taşları, konglomeralar, kireç taşları, dolomitler, bazalt akıntıları, çatlaklı plütonik ve metamorfik kayaçlar akifer olarak nitelendirilen kayaçlardır.

Fizik bilimlerinde, Pascal yasası veya Pascal prensibi; hareketsiz ve sıkıştırılamayan bir akışkanın aynı mutlak yüksekliğe sahip tüm noktalarında, bazı yerlerde akışkana ek basınç uygulansa dahi, sıvı basıncı aynıdır, der. Öte taraftan, h1 ve h2 gibi yüksekliği verilen iki noktadaki basınç farkı aşağıdaki gibidir:

<span class="mw-page-title-main">Artezyen</span>

Artezyen terimi, su seviyesi başlangıçta karşılaşılanın üstünde olan kuyulardaki yer altı suyunun yükseldiği durumlar için kullanılır. Artezyen sözcüğü, Fransa'da; 1126 yılında Avrupa'da ilk artezyen kuyusunun açıldığı ve bugün de hala akmakta olan Calais yakınındaki Artois bölgesi ve kasabasından gelir.

<span class="mw-page-title-main">Sulama</span>

Sulama, mahsullerin, peyzaj bitkilerinin ve çimenlerin büyümesine yardımcı olmak için toprağa kontrollü olarak su verilmesidir. Sulama, 5.000 yılı aşkın bir süredir tarımın ana özelliklerinden biri olmuştur ve dünya çapında birçok kültür tarafından geliştirilmiştir. Sulama, kuru alanlarda ve ortalamanın altında yağış alınan zamanlarda mahsullerin yetiştirilmesine, peyzajın korunmasına ve bozulmuş toprakların yeniden yeşillendirilmesine yardımcı olur. Bu kullanımlara ek olarak sulama, mahsulleri dondan korumak, tahıl tarlalarında yabani ot büyümesini engellemek ve toprak konsolidasyonunu önlemek için de kullanılır. Ayrıca hayvanları serinletmek, tozu azaltmak, kanalizasyon suyunu bertaraf etmek ve madencilik faaliyetlerini desteklemek için de kullanılır. Yüzey ve yüzey altı sularının belirli bir yerden uzaklaştırılmasını sağlayan drenaj ise genellikle sulama ile birlikte incelenir.

<span class="mw-page-title-main">Su temizleme</span>

Su arıtma istenmeyen kimyasalları, biyolojik kirleticileri, askıda katı maddeleri(AKM) ve gazları sudan uzaklaştırma işlemidir. Amaç, belirli amaçlara uygun su üretmektir.

<span class="mw-page-title-main">Su arıtma</span>

Su arıtması, belirli bir son kullanım için daha kabul edilebilir hale getirmek için su kalitesini artıran herhangi bir işlemdir. Son kullanım içme suyu, endüstriyel su temini, sulama, nehir akışı bakımı, su rekreasyonu veya güvenli bir şekilde çevreye iade edilmesi dahil olmak üzere diğer birçok kullanım olabilir. Su arıtımı kirletici maddeleri ve istenmeyen bileşenleri uzaklaştırır veya konsantrasyonlarını azaltarak suyun istenen son kullanım için uygun olmasını sağlar. Suyun evsel veya endüstriyel amaçlarla kullanıldıktan sonra ıslah edilmesi olan atık su arıtma veya atık su arıtımı da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Su pınarı</span>

Su pınarı, su soğutucusu veya su dağıtıcısı, suyu soğutan ve dağıtan bir cihazdır. Su soğutucuları, duvara monteli şişe dolum suyu soğutucusu, kombinasyon üniteleri, iki seviyeli üniteler ve diğer formatlara kadar çeşitli form faktörlerinde gelir. Genellikle iki kategoriye ayrılırlar: kullanım noktası (POU) su soğutucuları ve şişe su soğutucuları. POU su soğutucular, bir su kaynağına bağlanırken, şişelenmiş su soğutucuları, satıcılardan büyük şişelerde su gönderilmesini gerektirir. Şişelenmiş su soğutucuları, modelin tasarımına bağlı olarak, üstten monte edilmiş veya alttan yüklenebilen olur.

<span class="mw-page-title-main">Hızlı kum filtre</span>

Hızlı kum filtresi veya hızlı yerçekimi filtresi, su filtreleme sisteminde kullanılan bir su filtresi ve kum filtresi türüdür ve belediye içme suyu tesislerinde çok aşamalı bir su arıtma sisteminin bir parçası olarak yaygın şekilde kullanılır. İlk modern hızlı kum filtreleme tesisi, New Jersey'deki Little Falls'da George W. Fuller tarafından tasarlandı ve inşa edildi. Fuller'ın filtrasyon tesisi 1920'de faaliyete geçti ve ABD'de bu teknoloji başarılı oldu. Hızlı kum filtreleri, 1920'lerde büyük belediye su sistemlerinde yaygın olarak kullanılıyordu, çünkü yavaş kum filtresine kıyasla daha küçük alanlara ihtiyaç duyuyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Kum filtresi</span>

Kum filtreleri, en yaygın su filtreleri türünden biridir ve su arıtma işleminde bir basamak olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Ceyranbatan Baraj Gölü</span>

Ceyranbatan Baraj Gölü, Azerbaycan'ın doğusunda Abşeron Rayonu içerisinde yer alan bir baraj gölüdür. Bakü ile Sumgayıt şehirleri arasında, Bakü'ye 20 km uzaklıkta Ceyranbatan şehrinin yanında yer almaktadır.

Atık su arıtımı sonucu oluşan sıvı ya da yarı katı halde kokulu; uygulanan arıtma işlemine bağlı olarak ağırlıkça %0.25 ile %12 katı madde içeren arıtma Çamurun içerdiği nem oranının düşürülmesi amacıyla uygulanan fiziksel yöntemlerdir. Nem oranı düşürülerek katı madde oranı yükseltilen çamur daha katı bir hal alır. Evsel nitelikli atıksu arıtma tesislerinde çamur susuzlaştırma işleminden önce %99'lara varan nem miktarı, işlem sonrasında %20-40 arasına düşürülmektedir. Böylece elde edilen çamurun taşınması veya bertarafı daha kolay hale gelir. Sudan arındırma işlemi sonucunda oluşan çamur kokusuz ve kokuşmaya elverişsiz hale gelirken hacimde azalma meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Membran biyoreaktör sistemi</span>

Membran biyoreaktör (MBR) sistemi, biyolojik arıtım metotlarından biri olan aktif çamur prosesini membran ayırma prosesiyle birleştiren arıtım teknolojisidir.

<span class="mw-page-title-main">İZSU</span>

İZSU veya T.C. İzmir Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü; İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü’nün kuruluşu hakkındaki 2560 Sayılı Kanuna 3305 Sayılı Kanunla eklenen EK-4. Madde ve 25.03.1987 tarih ve 19411 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 11.03.1987 tarih ve 87/11594 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olarak “Su ve Kanalizasyon Hizmetlerini” yürütmek üzere 01.04.1987 tarihinde İzmir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü adı altında kurulmuştur.