İçeriğe atla

Su ürünleri mühendisliği

Su Ürünleri Mühendisliği sucul canlıların ve alglerin yetiştiriciliğindeki teknik sorunların çözümüne yardımcı olmak için mühendislik biliminden faydalanan, mühendisliğin multidisipliner bir alanı.[1] Optimizasyon ve mühendislik gerektiren yaygın kültür balıkçılığı sistemleri arasında deniz kafesleri, havuzlar ve devridaim sistemleri bulunur.[2] Bu sistemlerin tasarımı ve yönetimi, üretim hedeflerine ve çiftçilik operasyonunun ekonomisine dayanmaktadır.[3]

Su ürünleri teknolojisi, mekanik, biyolojik ve çevresel sistemler hakkında bilgi gerektiren tasarım ve geliştirme için malzeme mühendisliği ve enstrümantasyon ile birlikte çalışır.[4] Ayrıca bu alandaki mühendislik teknikleri genellikle atık su arıtımı, balıkçılık ve geleneksel tarımdan alınan çözümleri de içerir.

Su ürünleri mühendisliği, şu anda dünyada tüketilen tüm deniz ürünlerinin yarısını oluşturan su ürünleri endüstrisinin genişlemesinde rol oynamıştır.[5] Sorunlara etkili çözümler belirlemek için hem balık fizyolojisi hem de işletme ekonomisi bilgisini kullanan bir disiplindir.

Devridaimli su ürünleri sistemleri

Devridaimli kültür balıkçılığı sistemleri genellikle, sınırlı su kullanımı ve kapsamlı filtrasyona sahip bir türün, yüksek yoğunluklu kültürünü kapsar. Tipik bir devirdaimli su ürünleri yetiştiriciliği sistemi, bir dizi filtrasyon adımı ile balıkların hızlı büyümesini desteklemek adına su kalitesini yüksek seviyede tutar.[6] Adımların her biri farklı ekipman ve mühendislik değerlendirmeleri gerektirir ve katıların uzaklaştırılması, biyofiltrasyon, oksijenasyon ve pompalamayı içerir. Bunu sağlamak için, sıcaklık, çözünmüş oksijen ve pH gibi temel su koşullarını izlemeye yönelik kapsamlı enstrümantasyon ve sensör kontrolleri gereklidir. Devridaimli su ürünleri yetiştiriciliği sistemlerinin geliştirilmesi halen devam etmektedir ve sistemlerin çoğu türün yetiştirilmesi ve ekonomik olarak uygun hale getirilmesi için mühendislik ilerlemelerine ihtiyaç duyulmaktadır.

Tarihçe

Eğitim

Dünya çapında, üniversiteler genellikle tarım veya biyolojik mühendislik çatısı altında su ürünleri mühendisliği eğitimi vermektedir. Türkiye'de bu alanda Ziraat Fakültesi, Su Ürünleri Fakültesi, Su Bilimleri Fakültesi, Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi ve Deniz Bilimleri Fakültesi altında lisans eğitimi verilmektedir.[7]

Araştırma

Su Ürünleri Mühendisliği Dergisi (The Journal of Aquacultural Engineering), su ürünleri sistemlerinin tasarımı ve geliştirilmesi ile ilgili olarak mühendislerin çalışmalarını yayınlar.[8] Türkiye'de ise Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda yayınlanan Türkiye Su Bilimi ve Yönetimi Dergisi bulunmaktadır.[9]

Ayrıca bakınız

  • Devridaimli su ürünleri sistemleri

Kaynakça

  1. ^ Aquacultural Engineering. Kreiger Pub Co. 1933. ISBN 978-0-8946-4786-4. 
  2. ^ Aquaculture Engineering. 2nd. John Wiley & Sons. 2013. s. 165. ISBN 978-0-470-67085-9. 
  3. ^ Colt (1990). "The Role of Engineering Disciplines in Aquaculture". IChemE Symposium Series No. 111: 1-17. 
  4. ^ Fundamentals of Aquaculture Engineering. Springer US. 1995. ISBN 978-1-4615-7049-3. 
  5. ^ 2016 The State of the Worlds Fisheries and Aquaculture (PDF). Food and Agriculture Organization. Rome, Italy: United Nations. 2016. s. 77. ISBN 978-92-5-109185-2. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  6. ^ Recirculating Aquaculture. 3rd. Ithaca Publishing Company Publishers. 2013. s. 3. ISBN 978-0971264656. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021. 
  8. ^ "Aims & Scope". Aquacultural Engineering. ISSN 0144-8609. 4 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mühendislik</span> tasarımdan ekipman imalatına kadar ilerleyişi sağlayan işlevler kümesi, uygulamalı bilim

Mühendislik, köprüler, tüneller, yollar, araçlar ve binalar dahil olmak üzere makineler, yapılar ve diğer öğeleri tasarlamak ve inşa etmek için bilimsel ilkelerin kullanılmasıdır. Mühendislik disiplini, her biri uygulamalı matematik, uygulamalı bilim ve uygulama türlerinin belirli alanlarına özel vurgu yapan, geniş bir yelpazede uzmanlaşmış mühendislik alanları’nı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Gemi inşaatı ve deniz mühendisliği</span> Su taşıtları inşaatıyla ilgilenen bir mühendislik dalı

Gemi İnşaatı ve Deniz Mühendisliği gemilerin ve petrol platformları gibi açık deniz yapılarının tüm proje süreçlerini bilen ve gerekli tüm hesap ve analizleri yaparak tüm tasarım ve planlarının hem hazırlanmasını hem de sahada imalatını yürütülmesini içine alan ileri uzmanlık sahasıdır. Gemi İnşaatı en genel anlamıyla deniz yüzeyinde veya altında yüzebilen her türlü taşıtı ve onların sevk sistemlerini içine alır. Gemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği içine gemi makinelerini dahil eder ama açık deniz yapılarını almaz. Her iki saha gemi tasarımında ortak ama makine ve açık deniz yapılarında birbirleriyle ayrılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Biyomühendislik</span> Yararlı ürünler yaratmak için biyoloji ve mühendisliğin uygulanması

Biyomühendislik veya biyoloji mühendisliği, kullanılabilir, somut ve ekonomik olarak uygulanabilir ürünler yaratmak için biyoloji ilkelerinin ve mühendislik araçlarının kullanımıdır. Biyolojik yapıların mühendislik bakış açısıyla birleştirilip sağlık, çevre, gıda ve tarım gibi birçok alanda yaşanan problemlere çözüm arar. Biyomühendislik, kütle ve ısı aktarımı, kimyasal kinetik, biyokatalizörler, biyomekanik, biyoenformatik, ayırma ve saflaştırma süreçleri, biyoreaktör tasarımı, yüzey bilimi, akışkanlar mekaniği, termodinamik ve polimer bilimi gibi bir dizi kuramsal ve uygulamalı bilim dalının bilgisini ve uzmanlığını kullanır. Tıbbi cihazlar, teşhis aletleri, biyouyumlu malzemeler ve kataliz tasarımında, yenilenebilir enerji, ekoloji mühendisliği, ziraat mühendisliği, proses mühendisliğinde ve toplumların yaşam standartlarını iyileştiren diğer alanlarda biyomühendislik uygulamaları kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ziraat mühendisliği</span> bitki koruma iş alanları

Ziraat mühendisliği bitkisel üretim ve zootekni yanında süt teknolojisi, tarımsal biyoteknoloji, tarım makinaları, tarımsal enerji sistemleri, tarımsal yapılar (kültür-teknik), arazi ve su kaynakları, toprak bilimi ve bitki besleme, tarım ekonomisi, tarım ürünleri teknolojisi, bitki koruma, peyzaj mimarlığı, biyoyakıt ve biyogaz enerji üretimi alanlarında uğraş veren mühendislik dalıdır.

Deniz teknolojisi mühendisliği, denizcilik sektöründe kullanılan teknolojilerin tasarımı, geliştirilmesi ve uygulanması üzerine odaklanan bir mühendislik dalıdır.

Hayvansal üretim ya da yaygın adı ile hayvancılık; ürünleri ve güçleri ile insanlara yararlı evcil hayvanların bakımı, beslenmesi, üretimi ve yetiştirilmesini kapsayan çiftlik ve tarım koludur.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi</span> Üniversite Fakültesi

1982 yılında 17760 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kanun ile “Su Ürünleri Yüksek Okulu” olarak kurulmuş ve 1984 yılında eğitime başlamıştır. 11 Temmuz 1992 tarih 21281 sayılı Resmî Gazete'de yayınlanan kanun gereği Su Ürünleri Fakültesine dönüşmüştür. Daha sonra fakülte de verilen eğitim ve yapılan araştırmaları amacına uygun olarak yansıtması için Bakanlar Kurulunun 3 Temmuz 2017 tarih ve 30113 sayılı Resmi Gazete kararı12 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ile fakültenin adı İstanbul Üniversitesi “Su Bilimleri Fakültesi”, programın adı da “Su Bilimleri ve Mühendisliği” olarak değiştirilmiştir. Öğrenciler İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Bölümünde 1 yıllık İngilizce Hazırlık Sınıfını takiben dört yıllık Mühendislik eğitimini tamamlayarak fakülteden “Su Bilimleri ve Mühendisi” olarak mezun olmaktadırlar. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Türkiye'nin ilk ve tek Su Bilimleri Fakültesi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Çankırı Karatekin Üniversitesi</span> Çankırıda kurulu devlet üniversitesi

Çankırı Karatekin Üniversitesi Çankırı ilinde 2007 yılında kurulan bir devlet üniversitesidir. Kurucu rektörü Gazi Üniversitesi eski rektörü Prof. Dr. Kadri Yamaç'tır.

<span class="mw-page-title-main">Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi</span> Osmaniyede kurulu devlet üniversitesi

Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi, Ak Parti Hükûmetinin "her ile bir üniversite" projesi kapsamında, 5662 Sayılı "Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Ekli Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"la kurulan ve 28 Mayıs 2007 tarihinde Zamanın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan, 17 yeni üniversiteden biridir. Osmaniye ili Merkez İlçesi Fakıuşağı Mahallesi'nde Nur Dağları'nın eteğinde şimdilik 560 dekarlık kampüsünde eğitim öğretim hizmetleri verilmektedir. Üniversitenin 12000 öğrencisi, 158 akademik ve 187 idari personeli bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sinop Üniversitesi</span> Sinopta kurulu devlet üniversitesi

Sinop Üniversitesi, 5662 Sayılı "Yükseköğretim Kurumları Teşkilatı Kanununda ve Yükseköğretim Kurumları Öğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye Ekli Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"la kurulan ve 28 Mayıs 2007 tarihinde 10. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından onaylanan, 17 yeni üniversiteden biridir. Sinop ilinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mersin Üniversitesi</span> Mersinde kurulu devlet üniversitesi

Mersin Üniversitesi ya da kısaca MEÜ 3 Temmuz 1992 tarihinde kuruldu. 10 Kasım 1992 tarihinde faaliyete geçmiş bir devlet üniversitesidir. İlk mezunlarını 1997 yılı Haziran ayında verdi.

<span class="mw-page-title-main">Karadeniz Teknik Üniversitesi</span> Trabzonda kurulu devlet üniversitesi

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ),1955 yılında Trabzon'da kurulmuş bir devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Şırnak Üniversitesi</span> Şırnakta kurulu devlet üniversitesi

Şırnak Üniversitesi, Türkiye'nin Şırnak şehrinde bulunan bir devlet üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Munzur Üniversitesi</span> Tunceli"de kurulu devlet üniversitesi

Munzur Üniversitesi veya eski adıyla Tunceli Üniversitesi, 22 Mayıs 2008 tarih ve 5765 sayılı kanun ile Bakanlar Kurulunda Tunceli ilinde kurulması kararlaştırılmış olan üniversitedir. İlk kez Tunceli Meslek Yüksekokulu adıyla 1983-1984 Öğretim Yılında Fırat Üniversitesi bünyesinde Elazığ'da öğretime başlamış, ilk mezunlarını 1985 yılında Elazığ'da vermiştir. 1987-1988 Öğretim Yılında Tunceli'ye nakil edilmiştir. 6 Fakülte, 2 Meslek yüksekokulu, 1 Yüksek Okul, 2 Enstitüden ve 5 Araştırma Merkezinden oluşmaktadır. Türkiye'nin ilk ve tek Alevilik Araştırma ve Uygulama Merkezi 8 Temmuz 2009 tarihinde bu üniversitede kurulmuştur. Rektörü Prof. Dr. Durmuş Boztuğ 7 Haziran 2015 tarihinde yapılacak olan Genel Seçimlerde Milletvekili Aday Adayı olmak için rektörlük görevinden istifa etti. 3 Nisan 2015 tarihinde Prof. Dr. Ubeyde İpek atanmıştır. 6 Haziran 2023 tarihinde rektörlük görevine Prof. Dr. Kenan Peker atanmıştır. 20 Ağustos 2016'da torba kanun ile adı Munzur Üniversitesi olarak değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Gümüşhane Üniversitesi</span> Gümüşhanede kurulu devlet üniversitesi

Gümüşhane Üniversitesi 31 Mayıs 2008 tarihinde Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden ayrılarak, Gümüşhane ilinde kurulan devlet üniversitesidir. Mühendislik Fakültesinin adı 26.04.2013 tarihli 28629 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı ile Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi olarak değiştirilmiş, 16.05.2013 tarih ve 28649 Sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 2013/4694 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu kapatılarak bunun yerine Turizm Fakültesi kurulmuştur. Gümüşhane Üniversitesi; hâlen 6 Fakültesi, 2 Yüksekokulu, 2 Enstitüsü, 8 Meslek Yüksekokulu ve 2 Uygulama ve Araştırma Merkezi ile büyümesini hızlı bir şekilde sürdürmektedir. 3 Ocak 2013 itibarıyla kayıtlı öğrenci sayısı 10327'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kültür balıkçılığı</span>

Kültür balıkçılığı, okyanus ve deniz sularında gıda veya diğer amaçlar için sucul canlıların yetiştirilmesi, okyanusların kapalı bölümlerinde, deniz suyunun doldurulduğu tanklar ve göletlerde yapılan özel yetiştiriciliktir. Tuzlu su havuzlarında balık ve karides gibi kabuklu su ürünleri, istiridye, deniz yosunu yetiştirme işi de kültür balıkçılığının bir türüdür.

<span class="mw-page-title-main">İçecek teknolojisi</span>

İçecek teknolojisi teknik bilimsel bir disiplindir ve gıda teknolojisi uzmanlığı veya proses mühendisliği. bilimsel, teknik, ekonomik, ekolojik ve sosyal ilkeler temelinde, içeceklerin üretim süreçlerinin yanı sıra biyoteknolojik, fiziksel, kimyasal ve biyolojik nitelikteki malzeme süreçlerini genel işleme ve pazarlama süreçlerinde ele alır.

<span class="mw-page-title-main">Balık yetiştiriciliği</span>

Balık yetiştiriciliği, binlerce yıldan beri bilinen, bir tarım koludur. Dünyada en çok sazan ve alabalık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye'de son 10 yılda Balık yetiştiriciliği 2 kat artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Biyoproses mühendisliği</span>

Biyoproses mühendisliği, kimya mühendisliği veya biyolojik mühendisliğin bir uzmanlığıdır. Tarım, gıda, yem, ilaç, nutrasötikler, kimyasallar ve polimerler ve biyolojik malzemelerden kağıt ve atık su arıtımı gibi ürünlerin üretimi için ekipman ve süreçlerin tasarımı ve geliştirilmesi ile ilgilenir. Biyoproses mühendisliği, matematik, biyoloji ve endüstriyel tasarımın bir birleşimidir ve biyoreaktörlerin tasarımı, fermentörlerin incelenmesi gibi çeşitli spektrumlardan oluşur. Ayrıca, son üründe verimi ve nihai ürünün kalitesini optimize etmek için biyolojik ürünün büyük ölçekli üretimi için endüstrilerde kullanılan çeşitli biyoteknolojik süreçlerin incelenmesiyle de ilgilenir. Biyoproses mühendisliği, mekanik, elektrik ve endüstri mühendislerinin kendi disiplinlerinin ilkelerini, canlı hücreler veya bu tür hücrelerin alt bileşenlerini kullanmaya dayalı işlemlere uygulamak için çalışmalarını içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Süreç mühendisliği</span> ham veya başlangıç maddesinin kimyasal-fiziksel ya da biyolojik işlemler kullanılarak başka bir ürüne dönüştürüldüğü tüm teknik işlemler

Süreç mühendisliği, insanların hammaddeleri ve enerjiyi endüstriyel düzeyde toplum için yararlı ürünlere dönüştürmesini sağlayan temel ilkelerin ve doğa kanunlarının anlaşılması ve uygulanmasıdır. Süreç mühendisleri, basınç, sıcaklık ve derişim gradyanları gibi doğadaki itici güçlerden ve kütlenin korunumu yasasından yararlanarak, istenilen kimyasal ürünleri büyük miktarlarda sentezlemek ve saflaştırmak için yöntemler geliştirebilirler. Süreç mühendisliği, kimyasal, fiziksel ve biyolojik süreçlerin tasarımı, işletimi, kontrolü, optimizasyonu ve yoğunlaştırılmasına odaklanır. Süreç mühendisliği, tarım, otomotiv, biyoteknik, kimya, gıda, malzeme geliştirme, madencilik, nükleer, petrokimya, ilaç ve yazılım geliştirme gibi çok çeşitli endüstrileri kapsamaktadır. Sistematik bilgisayar tabanlı yöntemlerin süreç mühendisliğine uygulanmasına "süreç sistemleri mühendisliği" adı verilir.