İçeriğe atla

Styx (uydu)

Styx
Plüton'un uydusu Styx'in New Horizons uzay aracı tarafından 13 Temmuz 2015'te 632,000 km mesafeden fotoğrafı
Keşif
KeşfedenShowalter, M. R. et al.
Keşif yeriHubble Uzay Teleskobu
Keşif tarihi
  • 26 Haziran 2012
  • (doğrulama 7 Temmuz 2012)
Fotografik
Adlandırmalar
MPC belirtmesiPluto V
Telaffuz/ˈstɪks/[1]
Adın kaynağı
Στύξ Styx
Alternatif adlar
S/2012 (134340) 1
S/2012 P 1
SıfatlarStygian /ˈstɪdʒiən/[2]
Yörünge özellikleri[3]
Yarı büyük eksen
42656±78 km
Dış merkezlik0,005787±0,001144
20,16155±0,00027 g
Eğiklik0,809°±0,162°
Doğal uydusuPlüton
Fiziksel özellikler
27±0,3[4][5]
Boyutlar16 × 9 × 8 km[6]
Kütle7,5×1015 kg[7]
3,24 ± 0,07 d (kaotik)[6]
82°[8] (yörünge düzlemine)
Albedo0,65 ± 0,07 geometrik[6]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Styx, Plüton'un en küçük doğal uydusudur. Keşfiyle 11 Temmuz 2012'de açıklanan Styx, New Horizons uzay aracı tarafından Temmuz 2015'te, Plüton ve gezegenin diğer uydularıyla birlikte görüntülenerek tek bir fotoğrafı çekildi. Gezegene en yakın ikinci uydu olup keşfi Temmuz 2011'de açıklanan Kerberos'un ardından gezegenin keşfedilen beşinci uydusudur. En uzun ekseninin uzunluğu yaklaşık 16 km olan Styx'in yörünge periyodu 20,1 gündür.

Tarihçe

Keşif ve gözlemler

Hubble Uzay Teleskobu'nun 7 Temmuz 2012'de çektiği bu görüntüde, Plüton ile uyduları yer almaktadır. Daire içine alınan uydu ise Styx'tir.

Styx, Mark R. Showalter liderliğindeki bir ekip tarafından, Hubble Uzay Teleskobu'nun Geniş Alan Kamerası 3 tarafından 26 Haziran ve 9 Temmuz 2012 tarihleri arasında çekilen on dört grup görüntü kullanılarak keşfedildi.[9] Keşif, 11 Temmuz 2012'de açıklandı. Styx, sistemin o ana kadar bilinen en sönük nesnesi olan Kerberos'un yaklaşık yarısı, Plüton'un ise yüz binde biri kadar parlaktı.[10] S/2012 (134340) 1[11] olarak tanımlanan nesneye, gayriresmî olarak P5 adı verildi.[10][12][13]

Styx'in keşfine yol açan haritalama çalışması, 14 Temmuz 2015'te Plüton sistemine uçan insansız New Horizons uzay aracı görevi için hazırlıktı. Styx'in keşfi ile, bu bölgede tespit edilemeyecek kadar küçük cisimlerin yer alabileceği yönünde endişelere yol açmıştı. Kütleçekimleri, meteor çarpmaları sonucu oluşan parçaların bir arada tutmaya yeterli olmamalarından ötürü bu tip nesneler, en az 13,78 km/s (49.600 km/sa) hızla hareket eden uzay aracı için tehlike oluşturmaktaydı.[4][14][15] Ancak New Horizons, daha küçük herhangi bir nesne tespit etmedi ve Plüton sisteminden hasar almadan geçti. Temmuz 2015'te New Horizons, Styx'in tek bir fotoğrafını çekilebilmişti.[6]

Adlandırma

Keşfedilmesinin ardından 2012'de, küçük gezegen 134340 Plüton'un yörüngesinde bulunan ilk uydu (S) olduğu için S/2012 (134340) 1 küçük gezegen adıyla adlandırıldı. Gayriresmî olarak "P5" olarak bilinir, yani keşfedilen beşinci Plüton uydusudur.

Plüton uydularını isimlendirme geleneği, Roma mitolojisinden tanrı Plüton ile ilişkili isimleri kullanmaktır. P4 ve P5 isimlerine karar vermek için Mark R. Showalter ve SETI Enstitüsü, keşif ekibi adına 2013 yılında bağlayıcı olmayan bir internet anketi gerçekleştirdi ve bu ankette genel halk en sevdikleri isimler için oy vermeye davet edildi.[16] Katılımcılar Plüton tanrısı ile ilgili Yunan mitolojik isimleri arasından seçim yapabilir veya kendi isimlerini önerebiliyordu.[16][17] İlk açıklamanın ardından Uzay Yolu serisinde Kaptan James T. Kirk'ü oynayan oyuncu William Shatner, Vulcan ve Romulus isimlerini önerdi. Bu öneriler görünüşte mitolojikti, Vulcan Plüton'un bir yeğeni ve ateş tanrısıyken Romulus ise Roma'nın kurucusuydu, ama aynı zamanda Star Trek evrenindeki kurgusal Vulkan ve Romulus gezegenlerine de atıfta bulunuyordu.[18][19] Zaten bu isimde bir asteroit uydusu olduğu için 'Romulus' önerisi reddedildi,[20] ancak Vulcan, Shatner'ın tweet atmasının ardından en çok oy alan ad oldu; Cerberus (Plüton'un yeraltı dünyasını koruyan köpek) ikinci ve Styx (tanrıça yeraltı dünyasında aynı adı taşıyan nehrin) üçüncü geldi. Kazanan isimler Uluslararası Astronomi Birliği'ne gönderildi.[21] Bununla birlikte, Vulcan bir yeraltı figürü adı olduğu, Merkür yörüngesinin içindeki varsayımsal bir gezegen için kullanıldığı ve adını vulkanoidlere verdiği için IAU açısından uygun olmayan bir isimdi.[22][23][24]

2 Temmuz 2013'te IAU, P5 için Styx ve P4 için Kerberos adlarını resmî olarak onayladığını duyurdu.[25][26]

Köken

Plüton çevresindeki beklenmedik şekilde karmaşık yapıdaki uydu sistemi, uzak geçmişte Plüton ile başka bir Kuiper kuşağı nesnesi arasındaki çarpışmanın sonucu olabilir.[27] Plüton'un uydularının, Ay'ı oluşturduğu düşünülen dev çarpışmaya benzer bir çarpışma sonrasında yayılan parçaların enkazı olmaları mümkündür. Yörüngesel rezonanslar ise, çarpışma sonucu saçılan parçaları toplamak için bir "çukur" görevi görmüş olabilir.[10]

Fiziksel özellikler

Başlangıçta Styx'in çapının 10–25 km arasında olduğu tahmin ediliyordu.[28][29] Bu değerler, Styx'in görünür büyüklüğünden, sırasıyla alt ve üst sınırlar için 0,35 ve 0,04 tahmini albedo kullanılarak elde edilmişti.[4] New Horizons tarafından yapılan ölçümlerden sonra, Styx'in çok düzensiz şekilli olduğu ve boyutlarının yaklaşık 16 × 9 × 8 km olduğu tespit edildi.[6] Bir çarpışma sonucu saçılan parçalardan oluştuğu düşünüldüğünden dolayı, azot ve metan gibi daha uçucu buzların daha az yer aldığı, esas olarak su buzundan oluştuğu düşünülmektedir.[30]

Yörünge

Plüton'un uydularının Plüton-ekliptik düzlemi kütle merkezi çevresinde yörüngeleri
Önden görünüş
Yandan görünüş
      Plüton ·       Charon ·       Styx ·       Nix ·       Kerberos ·       Hydra

Styx'in yörüngesi, Plüton-Charon kütle merkezine 42.656 km mesafede,[3] Charon ve Nix yörüngeleri arasında yer alır. Plüton'un tüm uyduları, Styx'i keşfeden Mark Showalter tarafından "Matruşkalara benzermişçesine (...) düzgün bir şekilde iç içe geçmiş" olarak tanımlanan, neredeyse dairesel ve eş düzlemli yörüngelerde dönmektedir.[27]

Styx, Hydra ile 11:6 ve Nix ile 11:9 yörünge rezonansındadır (oranlar birim zamanda tamamlanan yörünge sayılarını temsil eder ve periyot oranları tersidir).[3][31] Bu "Laplace benzeri" 3 cisim rezonansının bir sonucu olarak, Nix ve Hydra ile 2:5 oranında kavuşumu vardır.

20,16155 gün olan yörünge periyodu,[6][3] 6,387 gün olan Charon-Plüton yörünge periyodu ile 1:3 ortalama hareket rezonansından yaklaşık %5 farklıdır. Nix, Kerberos ve Hydra ile, alışılmadık bir 1:3:4:5:6 (yörünge periyodu oranı) yakın rezonans dizisinin bir parçasını oluşturur.[10] Yörüngesinin aksine, Styx'in dönüşü kaotiktir; diğer küçük Plüton uyduları gibi Styx gelgit kilitli değildir ve dönüşü kısa zaman ölçeklerinde değişiklik gösterir. New Horizons'ın uçuşu sırasında kendi ekseninde dönüş periyodu yaklaşık 3.239 gündü.[8]

Kaynakça

  1. ^ "Styx." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  2. ^ "Stygian." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
  3. ^ a b c d Showalter, M. R.; Hamilton, D. P. (3 Haziran 2015). "Resonant interactions and chaotic rotation of Pluto's small moons". Nature. 522 (7554): 45-49. Bibcode:2015Natur.522...45S. doi:10.1038/nature14469. PMID 26040889. 
  4. ^ a b c Sanders, Ray (11 Temmuz 2012). "Hubble Space Telescope detects fifth moon of Pluto". Phys.org. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2012. 
  5. ^ "Pluto's Moons: Five and Counting". Sky & Telescope. 11 Temmuz 2012. 4 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2012. 
  6. ^ a b c d e f "Special Session: Planet 9 from Outer Space - Pluto Geology and Geochemistry". YouTube. Lunar and Planetary Institute. 25 Mart 2016. 28 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2019. 
  7. ^ Johnston, Robert. "(134340) Pluto, Charon, Nix, Hydra, Kerberos, and Styx". Asteroids with Satellites Database--Johnston's Archive. 3 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2016. 
  8. ^ a b "DPS 2015: Pluto's small moons Styx, Nix, Kerberos, and Hydra [UPDATED]". www.planetary.org. 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020. 
  9. ^ Showalter (2012). "New Satellite of (134340) Pluto: S/2012 (134340) 1". IAU Circular. 9253: 1. 
  10. ^ a b c d Matson, J. (11 Temmuz 2012). "New Moon for Pluto: Hubble Telescope Spots a 5th Plutonian Satellite". Scientific American web site. 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2012. 
  11. ^ "Hubble Discovers a Fifth Moon Orbiting Pluto". NASA. 11 Temmuz 2012. 15 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2012. 
  12. ^ Chang, Kenneth (13 Temmuz 2012). "Pluto jokes resurface after new moon found". Sydney Morning Herald. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2012. 
  13. ^ "New moon spotted orbiting Pluto, scientists say". Guardian. Associated Press. 11 Temmuz 2012. 29 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2012. 
  14. ^ Redd, N. T. (28 Kasım 2011). "Pluto's Moons Could Spell Danger for New Horizons Spacecraft". Space.com. 4 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2012. 
  15. ^ Wall, Mike (11 Temmuz 2012). "Hubble telescope spots fifth moon orbiting Pluto". Christian Science Monitor. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2012. 
  16. ^ a b "You & William Shatner Can Name Pluto's 2 Newest Moons". 14 Şubat 2013. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2015. 
  17. ^ Kramer, Miriam (2 Temmuz 2013). "2 Pluto Moons Get New Names". space.com. 4 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2013. 
  18. ^ Marcia Dunn (25 Şubat 2013). "Capt. Kirk's Vulcan entry wins Pluto moons contest". San Francisco Chronicle. Associated Press. 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013. 
  19. ^ Witze, Alexandra (23 Nisan 2013). "Moon and planet names spark battle". Nature. 496 (7446): 407. Bibcode:2013Natur.496..407W. doi:10.1038/496407a. PMID 23619668. 
  20. ^ "'Vulcan' tops poll for moon name". 3 News NZ. 26 Şubat 2013. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020. 
  21. ^ Witze (23 Nisan 2013). "Moon and planet names spark battle". Nature. 496 (7446): 407. doi:10.1038/496407a. PMID 23619668. 
  22. ^ Dunn, Marcia (25 Şubat 2013). "Capt. Kirk's Vulcan entry wins Pluto moons contest". San Francisco Chronicle. Associated Press. 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013. 
  23. ^ "'Vulcan' and 'Cerberus' Win Pluto Moon Naming Poll". SPACE.com. 25 Şubat 2013. 27 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013. 
  24. ^ Rice. "Kerberos and Styx named as moons of Pluto". WRAL. 9 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2020. 
  25. ^ "Names for New Pluto Moons Accepted by the IAU After Public Vote". IAU. 2 Temmuz 2013. 23 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2013. 
  26. ^ "Pluto's Smallest Moons Receive Their Official Names". SETI Institute. 2 Temmuz 2013. 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2013. 
  27. ^ a b Maugh, Thomas H. II (11 Temmuz 2012). "Astronomers find fifth moon at Pluto". Los Angeles Times. 15 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2012. 
  28. ^ "Hubble Discovers a Fifth Moon Orbiting Pluto". HubbleSite. 11 Temmuz 2012. 13 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2012. 
  29. ^ "Hubble discovers new Pluto moon". bbc.co.uk. BBC News. 11 Temmuz 2012. 12 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2012. 
  30. ^ "Fifth Moon Discovered Orbiting Pluto". NASA. 16 Temmuz 2012. 17 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2012. 
  31. ^ Witze, Alexandra (3 Haziran 2015). "Pluto's moons move in synchrony". Nature. doi:10.1038/nature.2015.17681. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Plüton</span> Cüce gezegen

Plüton, Kuiper Kuşağı'nda bulunan bir cüce gezegendir. Güneş Sistemi'nde bilinen en büyük cüce gezegen ve Neptün ötesi cisim ve doğrudan Güneş etrafında dolanan en büyük on altıncı cisimdir. 2006 yılına dek gezegen olarak sınıflandırılmaktaydı. Plüton, bünyesinde birçok cisim barındıran Kuiper Kuşağı'nın en belirgin üyelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin Güneş'ten uzaklıklarına göre sıralanmış bir listesi bulunmaktadır. Çapı 500 km'den küçük cisimler listeye alınmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cüce gezegen</span> Güneşin veya başka bir yıldızın etrafında hareket eden, gezegen olarak kabul edilebilecek kadar büyük olmayan yuvarlak bir metal ve kaya veya gaz kütlesi

Cüce gezegen, doğrudan Güneş etrafında hareket ettiği bir yörüngede bulunan, bu nedenle başka bir cismin doğal uydusu olmayan, kütleçekimsel olarak yuvarlak olacak kadar büyük, ancak Güneş Sistemi'nin sekiz klasik gezegeni gibi yörünge baskınlığı elde etmek için yetersiz olan küçük gezegen kütleli bir cisimdir. En tipik cüce gezegen örneği, 2006 yılında "cüce" kavramı benimsenmeden önce onlarca yıl boyunca bir gezegen olarak kabul edilen Plüton'dur.

<i>New Horizons</i>

New Horizons NASA tarafından yürütülen bir insansız uzay uçuşu görevidir. Cüce gezegen Plüton ve uydularına uçuş yapan ilk uzay aracıdır. 19 Ocak 2006'da başarıyla fırlatılmıştır. 28 Şubat 2007 saat 5:43:40 UTC'da Jüpiter'in yanından geçen New Horizons 'ın Güneş Sistemi' ni terk etmeden önce Temmuz 2015'te Plüton'a en yakın noktadan geçerek gezegenin yapısı ve atmosferini incelemiştir. Ayrıca, Plüton'un kaşifi Clyde Tombaugh'un küllerinin bir kısmı bu insansız uzay aracının içindedir. Uzay aracı New Horizon 6 Aralık 2014 tarihinde bekleme modundan uyanarak Dünya'ya sinyal göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Charon (uydu)</span> Küçük gezegen Plütonun en büyük doğal uydusu

Charon, cüce gezegen Plüton'un bilinen beş doğal uydusunun en büyüğüdür. Ortalama yarıçapı 606 km (377 mi) olan Charon, Plüton, Eris, Haumea, Makemake ve Gonggong'dan sonra bilinen altıncı büyük Neptün ötesi cisimdir. 1978 yılında James Christy tarafından Washington, DC'deki Amerika Birleşik Devletleri Deniz Gözlemevi'nin Flagstaff İstasyonu'nda (NOFS) çekilen fotoğraf plakaları kullanılarak keşfedildi. Plüton'un diğer uyduları Nix ve Hydra'nın 2005 yılında, Kerberos'un 2011 yılında ve Styx'in ise 2012 yılında keşfinden sonra (134340) Pluto I olarak da tanımlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hydra (uydu)</span>

Hydra Plüton'un uzaklık olarak beşinci ve en dıştaki doğal uydusudur. Çapı yaklaşık 51 kilometredir. Nix uydusundan sadece biraz daha büyük olan Hydra; Plüton'un ikinci en büyük uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Eris (cüce gezegen)</span> Güneş Sistemindeki 2. en büyük cüce gezegen

Eris, Güneş Sistemi'nde bilinen en kütleli ve ikinci en büyük cüce gezegendir. Dağınık diskte bulunan bir Neptün ötesi cisimdir (TNO) ve yüksek bir yörünge dışmerkezliğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kerberos (uydu)</span> Plütonun uydusu ve dört uydudan biridir

Kerberos, en uzun ekseninde yaklaşık 19 kilometre boyunda olan Plüton'un küçük bir doğal uydusudur. Plüton'un keşfedilen dördüncü doğal uydusuydu ve varlığı 20 Temmuz 2011'de ilan edildi. Temmuz 2015'te New Horizons uzay aracı tarafından Plüton ve diğer dört uydusuyla birlikte görüntülendi. Kerberos'un New Horizons görevinde elde edilen ilk görüntüsü 22 Ekim 2015'te kamuoyuna açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Plüton Sistemi</span>

Plüton, 5 uyduya sahiptir. En büyüğü Charon'dur. Charon ve Plüton arasındaki mesafe, Güneş Sistemi'nde bilinen bütün gezegen-uydu ya da cüce gezegen-uydu arasındaki mesafeden çok daha küçüktür. Diğer uyduları Nix, Hydra, Kerberos ve Styx'tir. Bunlar, Charon'a göre daha küçüktür.

<span class="mw-page-title-main">Doğal uydu</span> bir gezegenin yörüngesinde dönen gök cismi

Doğal uydu, en yaygın kullanımıyla, bir gezegenin, cüce gezegenin veya küçük bir Güneş Sistemi cisminin yörüngesinde dönen astronomik bir cisimdir.

Resmi olarak küçük gezegen adlandırması, bir küçük gezegene nihai biçiminde verilen bir sayı-isim kombinasyonudur. Bu tür bir adlandırma, her zaman yeterince güvenilir bir yörünge belirlendikten sonra bir cisme atanan öncü numarayı içerir. Resmi adlandırma, ilk gözlemlendiğinde otomatik olarak atanan geçici adlandırmaya dayanır. Daha sonra, resmi adlandırmanın geçici kısmı bir isim ile değiştirilebilir. Hem resmi hem de geçici adlandırmalar, Uluslararası Astronomi Birliği'nin (IAU) bir şubesi olan Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından denetlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hyperion (uydu)</span> Satürnün uydusu

Hyperion, Satürn'ün doğal uydusudur. William Cranch Bond, George Phillips Bond ve William Lassell tarafından 1848 yılında keşfedildi. Düzensiz şekli, kaotik dönüşü ve açıklanamayan sünger benzeri görünümü ile dikkat çekicidir. Keşfedilen ilk yuvarlak olmayan uydudur.

<span class="mw-page-title-main">Naiad (uydu)</span>

Naiad, Neptün'ün en içteki uydusu ve gezegenin merkezinden 48.224 km uzaklıktaki uydularla herhangi bir gaz devinin merkezine en yakın olanıdır. Adını Yunan mitolojisinin naiadlarından almıştır. Uydu, kütle çekimsel etkiyle Neptün'e kilitlidir ve yedi saat dört dakikanın biraz altında, Güneş Sistemindeki bir gezegensel uydunun en kısa yörünge zamanına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Thalassa (uydu)</span>

Thalassa, Neptün'ün en içteki ikinci uydusudur. Thalassa, Yunan mitolojisinde Aether ve Hemera'nın kızı olan deniz tanrıçası Thalassa'nın adını almıştır. "Thalassa", aynı zamanda "deniz" anlamına gelen Yunanca bir kelimedir.

<span class="mw-page-title-main">Plüton'un jeolojik özellikleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Uluslararası Astronomi Birliği, Plüton'un yüzey özelliklerine aşağıdaki temalardan kaynaklanan kalıcı isimler verilmesine karar verdi: kâşifler, uzay görevleri, uzay araçları, bilim adamları ve mühendisler; hayalî kâşifler, gezginler, gemiler, hedefler ve kökenler; keşifleri hayal etmiş yazarlar ve sanatçılar; kurgusal yeraltı dünyaları, yeraltı varlıkları ve yeraltına gitmiş gezginler.

<span class="mw-page-title-main">Plüton'un jeolojisi</span> Küçük gezegen Plütonun yüzeyinin, kabuğunun ve iç kısmının bilimsel çalışması

Plüton'un jeolojisi Plüton yüzeyi, kabuğu ve iç yapısının karakteristiklerinden meydana gelir. Dünya'dan Plüton'un mesafesi fazla olduğundan cüce gezegeni Dünya'dan derinlemesine incelemek zordur. Bu sebeple Plüton ile ilgili birçok detay, New Horizons'un Plüton Sistemi içinden geçmesiyle 14 Temmuz 2015 ve sonrasına kadar bilinemedi.

<span class="mw-page-title-main">Plüton'un coğrafyası</span>

Plüton'un coğrafyası Plüton ile ilgili bölgelerin sınırlarının çizilmesini ve karakterizasyonu gerektirir. Plüton coğrafyası ağırlıklı olarak Dünya'da fizikî coğrafya adı verilene odaklanmıştır; yani Plüton üzerindeki fiziksel özelliklerin dağılımı ve kartografik temsillerini konu alır. 14 Temmuz 2015 tarihinde New Horizons uzay aracı Plüton'a uçan ilk uzay aracı olmuştur. Gök cisminin yanındanki kısa geçişi sırasında New Horizons, detaylı coğrafî ölçümler ve Plüton ile uydularının rasatını yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Hillary Montes</span> Plütonun yüzeyi üzerinden 1,6 kmye ulaşmış dağlar

Hillary Montes cüce gezegen Plüton'un yüzeyi üzerinden 1,6 km'ye ulaşmış dağlardır. Norgay Montes'un kuzeybatısında, Sputnik Planum'un güneybatı sınır bölgesinde, Tombaugh Bölgesi'nin güneyinde bulunur. Hillary Montes, ilk defa 14 Temmuz 2015 tarihinde New Horizons uzay aracı tarafından görüntülenip NASA tarafından 24 Temmuz 2015 tarihinde haber verilmiştir. Dağlar, 29 Mayıs 1953 tarihinde Dünya'nın en yüksek zirvesi olan Everest Dağı'na çıkan Yeni Zelandalı dağcı Sir Edmund Hillary, ve onunla beraber gelen Nepalli dağcı Şerpa Tenzing Norgay'e göre adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Mark R. Showalter</span> araştırmacı

Mark Robert Showalter, Amerikalı astronom ve SETI Enstitüsü'nde Kıdemli Araştırma Bilimcisi. Altı doğal uydu ve üç gezegen halkasının keşfinde önemli rol oynamıştır. NASA'nın Gezegensel Veri Sistemi Halkalar Düğümü'nün Baş Araştırmacısı ve Cassini-Huygens'in Satürn görevinde yardımcı araştırmacıdır ve Plüton'a yapılan New Horizons göreviyle yakın bir şekilde çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uydu sistemi</span>

Bir uydu sistemi, bir gezegen kütleli cismin veya bir küçük gezegenin etrafında ya da onun çift merkezi üzerindeki bir yörüngede bulunan, kütleçekimsel olarak birbirine bağlı nesneler kümesidir. Genel olarak, uydu sistemi bir doğal uydular kümesidir, ancak bu tür sistemler aynı zamanda gezegen çöküntü çemberleri, halka sistemleri, uyducuklar, küçük gezegen uyduları ve yapay uydular gibi cisimlerden oluşabileceği gibi bunların her biri kendi uydu sistemlerine de sahip olabilir.. Bazı cisimler birincil yörüngelerinden yerçekimsel olarak etkilenen yörüngelere sahip olan yarı uydulara da sahiptir, ancak bunlar genellikle uydu sisteminin bir parçası olarak kabul edilmezler. Uydu sistemleri, manyetik, gelgit, atmosferik, yörünge rezonansları ve librasyon gibi yörüngesel etkileşimleri içeren karmaşık ilişki biçimlerine sahip olabilir. Büyük uydu nesnelerinin her biri Roma rakamlarıyla gösterilir. Uydu sistemleri ya ana cismin iyelik sıfatlarıyla veya daha az yaygın olarak birincil cisimlerin adıyla anılır. Yalnızca bir uydunun bilindiği veya ortak bir ağırlık merkezine sahip ikili sistem olduğu durumlarda, birincil cisim ve büyük uydunun isimleri tire ile bağlanarak ifade edilebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.