Mtsheta, Gürcistan'ın en eski kentlerinden biridir. Doğu Gürcüstan'da, tarihsel Kartli bölgesinde yer alır. Başkent Tiflis yakınlarında, Kura ve Aragvi ırmaklarının birleştiği yerde kuruludur. MÖ 3. yüzyıl ile MS 5. yüzyıl arasında Kartli Krallığı'nın başkenti olan Mtsheta, bugün Mtsheta-Mtianeti bölgesinin yönetsel merkezidir. Gürcüler, 317 yılında Hristiyanlığı burada kabul ettiler ve kent, Gürcistan Ortodoks Kilisesi'nin bugün de merkezidir.
Aynoroz, Balkanlar'da Yunanistan'ın Halkidiki yarımadasından Ege Denizi'ne doğru uzanan 3 dar ve uzun yarımadanın en doğuda olanı. Doğu Ortodoks manastırının önemli bir merkezidir. Yunanistan Cumhuriyeti içinde özerk bir hükûmet olarak yönetilmektedir. Aynoroz yarımadasının toprağı kalkerli olup, oldukça dağlıktır. En yüksek noktası adanın en güneyindeki Athos Dağı'dır (2.033m). Nüfusun çoğunluğu rahiplerden meydana gelir ve 2.250 kişi kadardır. Athos Dağı'nda, Konstantinopolis Ekümenik Patriğinin doğrudan yetkisi altında 20 kadar manastır vardır. Devletin yönetim biçimi 20 manastırı temsil eden 20 kişi ve küçük bir meclis tarafından yönetilir ve Yunanistan'a bağlıdır. Halkın başlıca gelir kaynağı zeytin ve üzümcülük gibi Akdeniz ürünleri ve hayvancılıktır.
Sırp Ortodoks Kilisesi, Sırbistan, Karadağ, Bosna-Hersek, Hırvatistan ve Makedonya'da özerk otosefal Doğu Ortodoks Kilisesi. Ayin dili Sırpçadır ve Kilise Slavcasıdır. Kilisesi sarayı Belgrad şehrindedir ve geleneksel olarak Peć Patrikhane Manastırı. Sırp Ortodoks Kilisesi ilk başpiskopos ve kurucu Aziz Sava. 1219'da Sırpların ilk başpiskoposu olarak İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi tarafından tanındı. Sırp Ortodoks Kilisesi, Sırbistan'daki, Bosna-Hersek'deki ve Karadağ'daki siyasetinde önemli bir yerde bulunmaktadır.
Marko Manastırı, Kuzey Makedonya'da, Üsküp'ün güneybatısında, şehre yaklaşık 18 km uzaklıktaki Markova Sušica köyünde bulunan manastırdır. Manastırın inşasına Sırp Kral Vukašin önderliğinde 1345 yılında başlanmış olsa da, içindeki freskler dönemde yaşanan Osmanlı akınları ve iç karışıklıklar nedeniyle oğlu Prens Marko tarafından yaklaşık 30 yıl sonra tamamlanabilmiştir. Manastırın Katholikon'u Aziz Dimitrios kilisesidir ve bu kilise manastır kompleksinin merkezini oluştur.
Raška mimari okulu , Raška stili ya da kısaca Raška okulu olarak da bilinir, 1170-1300 yılları arasında Orta Çağ Sırbistan'ında Nemanjić hanedanı döneminde ortaya çıkıp gelişen ve çoğunlukla dini mimaride kendini gösteren okuldur.
Vardar mimari okulu, kısaca "Makedon okulu" ya da "Vardar stili" olarak da bilinir.
Lesnova Manastırı ya da resmi adıyla Başmelek Mikail ve Lesnova'lı keşiş aziz Gabriel manastırı Orta Çağ Makedonya'sının en önemli anıtlarından biridir. günümüze ulaşan yapı bir 14. yüzyıl bir Sırp soylusu olan Jovan Oliver tarafından yaptırılmıştır. Manastırın katholikonu genel olarak iyi korunmuş freskleri ile ünlüdür ve bugün hala Makedon Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olarak aktifliğini sürdürmektedir.
Tur Abdin, Türkiye'nin güneydoğusundaki Midyat ve çevresini içine alan tepelik bir bölgedir. Süryanicede "kulların dağı" anlamına gelen Tur Abdin, Süryani Ortodokslar için önemli bir bölge olup dinî ve kültürel merkezleridir. Bölgenin çok eski bir tarihi geçmişi vardır. Yeryüzünde ayakta kalmış en eski Süryani Ortodoks Manastırı olan Mor Gabriel Manastırı da (Deyrulumur) bu bölgededir.
Rilalı Aziz Ivan Manastırı ya da yaygın ismi ile Rila Manastırı, Bulgaristan'ın en büyük ve en ünlü Doğu Ortodoks manastırlarındandır. Rila Manastırı Tabiat Parkı içerisinde, deniz seviyesinden 1.147 metre yükseklikte, Rilska Nehri vadisinde, başkent Sofya'nın 117 km güneyinde, Rila Dağları'nın güneybatısında yer almaktadır. Adını, manastırın kurucusu olan Rilalı İvan'dan alan manastır yaklaşık 60 keşişe ev sahipliği yapmaktadır.
Samtavro Transfigurasyon Ortodoks Kilisesi ve Mtsheta, Gürcistan'daki Aziz Nino Rahibe Manastırı, İberia Kralı III. Mirian tarafından 4. yüzyılda inşa edilmiştir. Kilise 11. yüzyılda Kral I. Giorgi ve Katolikos-Patrik Melkisedek tarafından yeniden inşa edilmiştir. Ünlü Gürcü keşiş Gabriel, Samtavro Kilisesi'nin bahçesinde gömülüdür.
Kosova'daki Orta Çağ Anıtları, dört Sırp Ortodoks Hristiyan kilisesi ve manastırından oluşan bir Dünya Mirası Alanı olup, doğu Ortodoks Bizans ve batı Romanesk mimarisinin, Palaiolog Rönesans tarzını oluşturmak üzere birleşmesini temsil etmektedir. Yapılar, Orta Çağ'da Sırbistan'ın en önemli hanedanı olan Nemanjić hanedanının üyeleri tarafından kuruldu. Yapılar, tartışmalı Kosova topraklarında yer almaktadır.
Visoki Deçani ya da sadece Deçan Manastırı, Kosova'daki Deçan yakınında bulunan Orta Çağ'a ait bir Sırp Ortodoks Hristiyan manastırıdır. 14. yüzyılın ilk yarısında Sırp kral Stefan Dečanski tarafından kurulmuştur.
İpek Patrikhanesi veya İpek Patrikhanesi Manastırı, Kosova'daki İpek şehri yakınında bulunan Orta Çağ Sırp Ortodoks manastırıdır. Kilise Sırp kiliseleri içinde benzersizdir; üçü birbirine bir bütün olarak bağlı toplam dört kiliseden oluşmaktadır. 13. ve 14. yüzyılda inşa edilmiş olan bu kilise, Sırp başpiskoposu ve Sırp Patriklerinin ruhani makamı ve mezarıdır. Rugova Kanyonu'nun girişinde İpek Bistriça Nehri tarafından yer almaktadır. Kilise, Kosova'daki Ortaçağ Anıtları Dünya Mirası alanının bir parçasını oluşturmaktadır.
Graçaniça Manastırı Kosova'nın Graçaniça kasabasında bulunan bir Sırp Ortodoks manastırıdır. 1321 yılında, Sırp kralı Stefan Milutin tarafından 6. yüzyıldan kalma bir bazilika kalıntısı üzerine inşa edildi. Gračanica Manastırı, Kral Milutin'in son anıtsal varlıklarının biridir. Manastır 1990'da Olağanüstü Önemde Bir Kültür Anıtı ilan edildi. Manastır, Kosova'daki Ortaçağ Anıtları Dünya Mirası alanının bir parçasını oluşturmaktadır.
Boğdan'daki sekiz Romanya Ortodoks Kilisesi, Boğdan'ın Suceava ilinde bulunmaktadır ve yaklaşık olarak 1487-1583 yılları arasında inşa edilmiştir.
Parehi Manastırı, Parehta Manastırı olarak da bilinir, tarihi Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Ortaköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü Ortodoks manastırıdır.
Ardenica Mansatırı, Arnavutluk'un Fier ilide bulunan bir Arnavut Ortodoks katedraldir. Manastır, 13. yüzyılda Bizans İmparatoru II. Andronikos tarafından inşa edilmiş olup Loşna'nın 18 km kuzeyinde yer almaktadır.
Tanrı'nın En Kutsal Annesi Manastırı, genellikle Matejče (Матејче) veya Matejić (Матејић) olarak bilinir, Üsküp ve Kumanovo yakınlarındaki Skopska Crna Gora eteklerindeki Matejče köyünde bulunan 14. yüzyıldan kalma bir Sırp Ortodoks manastırıdır. Köyde yaşayan halkın %89'u Müslüman Arnavut ve %10'u Ortodoks Sırp'tır.
Sırbistan mimarisinin uzun, zengin ve çeşitli bir tarihi vardır. Sırbistan mimarisi, Roma'dan Postmodern'e kadar belli başlı Avrupa üsluplarından bazılarını, Brütalizm ve Streamline Moderne'deki başlıca örneklerle Raška, Sırp-Bizans canlanma dönemi, Morava, Barok gibi Klasik ve Modern mimarinin örneklerini sergiler.
Tvrdoš Manastırı Trebinje, Sırp Cumhuriyeti, Bosna-Hersek şehri yakınlarındaki 15. yüzyıldan kalma bir Sırp Ortodoks manastırıdır. Bölgedeki. yüzyıldan kalma ilk Roma kilisesinin temelleri günümüzde de görülebilir durumdadır.
Sırbistan
