İçeriğe atla

Stromboli

Stromboli
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik924 m
Çıkıntı924 m
Coğrafya
KonumEolie Adaları, Sicilya'nın kuzeyi (İtalya)
Jeoloji
Dağ türüStratovolkan

Stromboli, Tiren Denizinde, Sicilya'nın kuzey kıyısı açıklarında bulunan, İtalya'nın aktif ve adayla aynı ismi taşıyan yanardağı bulundurdan küçük ada.

Stromboli yanardağı, sık sık püskürmesi sebebiyle ortaya çıkan ışıktan, "Akdeniz'in Deniz Feneri" olarak da bilinir.

Sicilya'nın kuzeyindeki volkanik takımadalar olan Eolie Adalarından biridir. İsmi eski Yunancadaki yuvarlak formu sebebiyle verilmiş olan Στρογγυλή (Stroŋgulḗ) adının bozulmuş halidir. Ada nüfusu 400 ile 750 kişi arasında değişir.

Stromboli Adası yanardağ etkinlikleri sonucunda ortaya çıkmıştır. Adanın yanardağı en son 3 Temmuz 2019 tarihinde patlamıştır. Oldukça etkin görünen Stromboli'den denize sürekli lav akıntısı karışır.

Wikimedia Commons'ta Stromboli ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ada</span> çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçası

Ada, çevresi bütünüyle sularla çevrili kara parçasına verilen addır. Yeryüzündeki adaların bütünü on milyon kilometrekarelik bir yer kaplar. Adalar, tek tek olabileceği gibi, gruplar halinde de olabilir. Bu şekildeki adalara “takımada” adı verilir. Yarımada ise suyla çevrili, ancak bir tarafından ana kara parçasına bağlı bulunan coğrafi şekildir. Yer bilimi açısından adalar, kıtasal adalar ve okyanus adaları olmak üzere temelde ikiye ayrılır. Yüzen adalar ise yeni bir yer bilimi konusudur.

<span class="mw-page-title-main">Yanardağ</span> Magmanın yer içinden yüzeye çıktığı veya geçmişte çıkmış olduğu, genellikle koni biçiminde, tepesinde bir püskürme ağzı bulunan dağ

Yanardağ ya da volkanik dağ, magmanın yeryüzünden dışarı püskürerek çıktığı coğrafi yer şekilleridir. Güneş Sistemi'nde bulunan kayalık gezegen ve uydularda birçok yanardağ olmasına rağmen, bu olgu, en azından Dünya'da, genellikle tektonik plaka sınırlarında görülür. Ne var ki, sıcak nokta yanardağlarında önemli istisnalar vardır. Yanardağların araştırıldığı bilim dalına volkanoloji denir.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz</span> Avrupa, Asya ve Afrika arasında yer alan iç deniz

Akdeniz, Atlas Okyanusu'na bağlı, kuzeyinde Avrupa, güneyinde Afrika, doğusunda Asya kıtaları bulunan deniz. 2,5 milyon km² civarında alanı kaplayan deniz, Cebelitarık Boğazı ile Atlas Okyanusu'ndan, Çanakkale Boğazı ile Marmara Denizi'nden ve Süveyş Kanalı ile Kızıldeniz'den ayrılır. Akdeniz'in tuzluluk oranı ‰ 38 olup tuz oranı fazla olan denizler grubunda değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Sicilya</span> Akdenizde yer alan en büyük ada

Sicilya, Akdeniz'in en büyük adası ve İtalya'nın 20 bölgesinden birisidir. İtalya'nın beş özerk bölgesinden biri olan Sicilya'nın nüfusu yaklaşık 5 milyondur.

<span class="mw-page-title-main">Ege Denizi</span> Akdenizin parçası olan deniz

Ege Denizi veya Türkçe diğer adı ile Adalar Denizi, Balkan ve Anadolu Yarımadaları arasında, Akdeniz'e bağlı bir denizdir. Marmara Denizi ve Karadeniz'den Çanakkale ve İstanbul Boğazları ile ayrılan bu denizin kuzey sınırları karalarla çizilmiş olmakla birlikte, güney sınırlarını Yunanistan'a bağlı adalar olan Rodos ve Girit çizer. Ege Denizi'nin tüm kıyıları Türkiye ve Yunanistan ile çevrilidir. Karadeniz üzerinden taşınan petrol ürünlerinin dünya pazarına ulaşmasında başlıca yoldur.

<span class="mw-page-title-main">Erebus Dağı</span>

Erebus Dağı, Antarktika'daki Ross Adası'nın batısında bulunan ve dünyadaki etkin yanardağlar içinde en güneyde yer alan bir stratovolkandır. Ross Adası'nı oluşturan dört yanardağdan Erebus dışındakiler, sönmüş yanardağlardır.

<span class="mw-page-title-main">Sardinya</span> İtalyada ada

Sardinya, Akdeniz'de, İtalya'ya ait bir ada. Akdeniz'in Sicilya'dan sonra ikinci en büyük adasıdır. Yüzölçümü 24.090 km² olup, ada nüfusu 1.656.960'tır. İtalya'nın batısında, Korsika'nın güneyindedir.

<span class="mw-page-title-main">Aleut Adaları</span> Kuzey Amerikada bir takımada

Aleut Adaları, Kuzey Amerika'nın kuzeybatı kıyısı açığında takımada.

<span class="mw-page-title-main">Tiren Denizi</span> İtalya açıklarında bulunan, Akdenizin bir kolu

Tiren Denizi, İtalya açıklarında bulunan, Akdeniz'in bir koludur. Batıda Korsika ve Sardinya adalarıyla, Kuzeyde Ligurya, Doğuda Toskana, Latium, Campania ve Calabria, Güneyde de Sicilya Adası ile çevrilidir. En derin noktası 3785 metredir.

<span class="mw-page-title-main">Surtsey</span> İzlandada ada

Surtsey, İzlanda'nın güney kıyıları yakınında bulunan volkanik bir ada. Adı, İzlandaca "Surtur'ün adası" anlamına gelir. 63.30° Kuzey, 20.62° Batı koordinatlarında bulunan ada, İzlanda'nın en güneydeki ve en genç toprak parçasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vezüv Yanardağı</span> Napolinin doğusundaki etkin bir yanardağ

Vezüv yanardağı Napoli'nin doğusunda bulunan, 1281 m yüksekliğindeki aktif bir yanardağdır.

<span class="mw-page-title-main">Etna Yanardağı</span> Yanardağ

Etna Yanardağı, Sicilya'nın doğu kıyısında, Messina ve Katanya'ya yakın aktif yanardağ. Avrupa kıtasındaki en yüksek yanardağdır. Şu anki yüksekliği 3.357 m olmakla beraber zirvedeki püskürmelerle bu yükseklik zaman zaman değişmektedir. 1190 km² alan kaplamakta, taban çevresi 140 km'ye varmaktadır. İtalya'nın en büyük üç aktif yanardağından biridir, yüksekliği en yakın rakibi Vezüv'ün üç katı, Stromboli'nin 3,5 katı kadardır. 2013'te Dünya Mirası ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya'da volkanizma</span>

İtalya, volkanik hareketlerin sıklıkla görüldüğü, Avrupa kıtası üzerindeki tek yanardağa sahip ülkedir. İtalya’daki volkanik hareketlerin temel nedeni, Avrasya Plakası ve Afrika Plakasının birbirine çarptığı bölgede bulunmasıdır. İtalya’daki yanardağlardan fışkıran lav, bir plakanın diğerinin altına girerek eriyen kayaçların püskürtülmesi sonucu oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Katanya</span> Sicilya, İtalyada bir şehir

Katanya, İtalya'nın Sicilya Özerk Bölgesi'nde kendi adını taşıyan Katanya ili merkezidir. Hem yüzölçümü hem de nüfus bakımından Palermo'dan sonra Sicilya'nın en büyük ikinci belediyesidir. Adanın ikinci şehri olarak bilinmesine rağmen Katanya, Sicilya'nın en büyük şehir merkezidir ve önemli karayolu ve demiryolu ulaşım altyapılarının yanı sıra Sicilya'daki ana havalimanı, İtalya'nın en büyük havalimanlarındandır. Sicilya'nın doğu kıyısında, Etna Yanardağı'nın eteklerinde yer alır ve İyon Denizi'ne bakar. İtalya'nın yedinci en büyük metropol şehri olan Katanya, 58 belediyelik bölgenin başkentidir. Şehrin nüfusu 311.584, Katanya Metropoliten Şehri'nin nüfusu ise 1.107.702'dir.

<span class="mw-page-title-main">Sicilya Krallığı</span>

Sicilya Krallığı, genel kabul gören kısaltması Regno 1130 tarihinden 1816 tarihine kadar hüküm süren ve II. Rugerro tarafından İtalya'nın güneyinde kurulmuş olan bir devletti. Sicilya Krallığı sadece Sicilya'yı değil aynı zamanda İtalya'nın Mezzogiorno diye adlandırılan tüm güney bölgesini ve 1530 yılına kadar Malta ve Gozo adalarını kapsıyordu. Ada yöre idaresi bakımdan "Valle di Mazzara", "Valle di Demona" ve "Valle di Noto" olarak üç bölgeye bölünmüştü.

Stromboli aşağıdaki anlamlara gelebilir:

Cerro Azul Yanardağı, bazen Quizapu olarak da adlandırılan, orta Şili'nin Maule bölgesinde, Descabezado Grande Yanardağının hemen güneyinde bulunan etkin yanardağdır. And Dağlarının güney volkanik bölgesinin bir parçası olan yanardağın deniz yüzeyinden yüksekliği 3.788 m.'dir. Zirvesinde kuzeye doğru açılan ve 500 m. genişliğinde bir krater bulunur. Zirvenin altında önemli sayıda dışık konisi ve yanal yarıklar bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Hawaii (ada)</span> Büyük Okyanusta bulunan Hawaii Takımadalarının en büyük adası

'Hawaii veya Hawaii Büyük Adası (İngilizce: The Big Island, Hawai‘i; Hawaii dili: mokupuni o Hawai‘i Büyük Okyanus kuzeyinde bulunan volkanik Hawaii Takımadaları'nın en büyüğü ve en güneydoğuda bulunanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eolie Adaları</span>

Eolie Adaları, Sicilya'nın kuzeyinde, Tiren Denizi'ndeki volkanik bir takımadadır ve adını Yunan Mitolojisi'ndeki rüzgâr tanrısı olan Aiolos'tan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vulcano</span> İtalyada ada

Vulcano, Sicilya'nın yaklaşık 25 km kuzeyinde ve Eolie Adaları'nın en güney ucunda bulunan Tiren Denizi'nde küçük bir volkanik adadır. Ada 21 km2 alan kaplar ve en yüksek noktası deniz seviyesinden 501 metre yukarıda bulunur. Birçok volkanik kaldera içeren ada, üzerinde İtalya'nın deniz altında yer almayan dört aktif yanardağından birini de barındırır.