Nasyonal sosyalizm ya da Nazizm, kökten Yahudi aleyhtarı, ırkçı, aşırı milliyetçi, völkisch, sosyal Darwinist, anti-komünist, anti-liberal ve anti-demokratik bir ideolojidir. İtalya'da Benito Mussolini önderliğinde kurulan faşizm akımından etkilenerek ortaya çıkmıştır. Meydana gelişi Almanya'da gerçekleşen ve temel ilkeleri Adolf Hitler tarafından ortaya konan nasyonal sosyalizm, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin 30 Ocak 1933'ten Almanya'nın II. Dünya Savaşı'nda teslim olduğu 8 Mayıs 1945 tarihine kadar, 12 yıl 3 ay iktidarda olduğu dönem boyunca Almanya'nın resmî ideolojisi olarak uygulanmıştır.
Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya yaygın kısa adıyla Nazi Partisi, Weimar Cumhuriyeti döneminde kurulmuş ve Weimar Cumhuriyeti'ni Nazi Almanyası'na dönüştürüp 1933-1945 yılları arasında yönetmiş olan bir Alman siyasi partisidir. Yirminci yüzyılın ilk yarısında Alman siyasetinde önemli bir yere sahip olmuş partinin programı ve ideolojisi olan nasyonal sosyalizm, radikal antisemitizm ile birlikte etnik milliyetçiliğe dayanan antiliberal ve antikomünist bir görüşteydi. 1921 senesinden itibaren parti başkanlığını sürdürmüş Adolf Hitler'in 1933 senesinde şansölye olmasının ardından 1945 senesine kadar nasyonal sosyalizm döneminde Almanya'nın tek yasal partisi olmuştur.
Faşizm, ilk olarak İtalya'da Benito Mussolini tarafından oluşturulan, otoriter devlet üzerine kurulu radikal bir aşırı milliyetçi politik ideolojidir. İlkeleri ve öğretileri, La dottrina del fascismo adı altında Giovanni Gentile tarafından yazılmıştır. Benito Mussolini'nin kurucusu olduğu Ulusal Faşist Parti'nin İtalya'da iktidara gelmesinin ardından, faşizm birçok milliyetçi ideolojiye örnek olmuştur. Hitler'in nasyonal sosyalizmi ve Franco'nun falanjizmi, faşizmden çok etkilenmişlerdir.
Nazi Almanyası, Almanya’nın 1933 ile 1945 yılları arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresi altında, tek parti rejimine dayalı yönetim sistemiyle “Führer” unvanlı hükûmet (1933-1945) ve devlet başkanı (1934-1945) Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü döneme verilen isim. Alman tarihi içerisinde “Reich”ların üçüncüsüdür; bundan dolayı Üçüncü Reich ismiyle de nitelendirilir.
Üçüncü görüş, II. Dünya Savaşı sırasında Batı Avrupa'da gelişmiş milliyetçi bir politik pozisyondur. Bir ırk veya millet içerisinde yer alan insanlar arasındaki sosyal adalet gibi konulara önem vermektedir. Üçüncü görüş genellikle aşırı milliyetçiliğe ve ırkçılığa varan örneklere sahiptir.
Sosyalist Reich Partisi, II. Dünya Savaşı sonrasında Batı Almanya'da faaliyet göstermiş bir neo-Nazi siyasi partisiydi.
Emil Gustav Friedrich Martin Niemöller, Alman ilahiyatçı, Alman Protestan Kilisesi'nin Nazilerle iş birliği yapmasına muhalefet eden kilisenin yöneticisi ve Dünya Kiliseler Konseyi başkanı. Önceleri inanmış bir Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi seçmeni olan Niemöller, daha sonra kiliseler arası kavgalarda kendisini geliştirerek nasyonal sosyalizm karşıtı bir direnişçi olmuştur. 1938-1945 yılları arası tutuklanarak Sachsenhausen ve Dachau toplama kamplarına gönderildi. Eski hücre arkadaşı Leo Stein Amerika'ya gitmek için Sachsenhausen'den serbest bırakıldıktan sonra, 1941 yılında Aylık Ulusal Yahudi dergisinde Niemöller hakkında bir makale yazdı. 1945 yılının Nisan ayı sonunda Niemöller yaklaşık 140 diğer önemli mahkûm ile birlikte Tirol'e transfer oldu. 5 Mayıs 1945 tarihinde Beşinci ABD Ordusu tarafından serbest bırakıldı.
Dr. Robert Ley, Nazi Almanyası'nda politikacı ve 1933-1945 yılları arası Deutsche Arbeitsfront başkanıydı.
Gregor Strasser, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP)'nde bir politikacı. Uzun Bıçaklar Gecesi sırasında Berlin'de öldürülmüştür.
Neo-Nazizm veya yeni Nazizm, II. Dünya Savaşı'ndan sonra nasyonal sosyalizmi yeniden canlandırmak ve bu amaçla nasyonal sosyalist yönetimleri demokratik veya silahlı yollarla başa geçirmeyi hedefleyen veya nasyonal sosyalizmi savunan tüm siyasi hareket ve düşüncelere verilen ortak isimdir.
Alman İşçi Partisi, I. Dünya Savaşı'ndan sonra Weimar Almanya'sında kurulan kısa ömürlü aşırı sağcı bir siyasi partiydi. Resmî olarak Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi olarak bilinen Nazi Partisi'nin öncüsüydü. DAP sadece 5 Ocak 1919'dan 24 Şubat 1920'ye kadar varlığını sürdürmüştür.
Alman Reich Partisi, 1950'de Alman Sağ Partisi'nin ardılı olarak Batı Almanya'da kurulmuş milliyetçi ve neo-Nazi bir partiydi.
Otto Johann Maximilian Strasser, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin bir Alman politikacısı ve üyesiydi.
Danimarka Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi, nasyonal sosyalizm ilkelerine dayanarak oluşturulmuş bir partidir.
Bu madde, Nazi Partisinin liderleri ve yetkililerinin listesidir.
Kahverengi Ev, Münih'te 1930'da Naziler için satın alınan ve Palais Barlow olarak da bilinen Karolinenplatz ve Konigsplatz arasında bulunan konağa verilen addır. Naziler binayı, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) karargâhına dönüştürdüler. Bina, adını Nazi Partisi'nin ilk üniformalarının rengi olan kahverenginden almaktaydı. Hitler de dahil olmak üzere pek çok önde gelen Nazi, partinin varlığı boyunca burada görev yapıyordu. II. Dünya Savaşı'nda Müttefikler'in bombardımanı sırasında yıkılmıştır.
Freikorps Epp; Weimar Cumhuriyeti döneminde var olmuş, çoğunlukla savaş gazilerinin arasında bulunduğu gönüllülerden oluşan düzensiz yarı askerî sağcı birim. Adını kurucusu ve lideri Franz Ritter von Epp'ten alan birim, Münih'teki Bavyera Sovyet Cumhuriyeti'nin dağıtılmasında yer aldı. Freikorps Epp'in 11 Mayıs 1919'daki raporuna göre, Bavyera'nın bastırılması sırasında birimin üyeleri tarafından 200 "spartakist" öldürüldü ve birim 6 adam kaybetti. 2 Haziran 1919'da Münih polisinin oluşturduğu listeye göre çatışma sırasında 335 sivil de ayrıca öldürüldü. Birim daha sonra Ekim'de Brigade Epp adını kullanarak Reichswehr himayesi altına girdi ve Ruhr Ayaklanması sırasında Ruhr Kızılordusu'na karşı savaştı. Birim, Alman halkı arasında kötü bir şöhrete sahipti; ayaklanmaları bastırırken kullandığı "acımasız" yöntemlerin yanında sivilleri ve savaş tutsaklarını kurşuna dizmesi ile biliniyordu. En ünlü olarak Gustav Landauer'ın öldürülmesinden sorumluydu. Kurucu Epp ile genelkurmay başkanı Ernst Röhm'ün yanında birimin Rudolf Hess, Eduard Dietl, Hans Frank, Otto Strasser, Gregor Strasser ve Julius Schreck gibi birçok üyesi daha sonra Nasyonal sosyalizme yöneldi. Günümüz tarihçileri tarafından, Freikorps Epp Nazi Partisi'nin "doğduğu hücrelerden biri" olarak kabul edilir.
Biftek Nazi, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi veya Sturmabteilung'a katılmış komünistleri, sosyalistleri veya sol düşünceyi benimsemiş olanları tanımlamak için kullanılmış bir terim veya lakaptır. Kahverengi giyinen Sturmabteilung üyesi olup sol veya sosyalist düşünceyi benimseyenler bir bifteğe benzetilmiş ve "dıştan bakınca kahverengi ama esasen içi kızıl" ifadesiyle oluşturulmuştur. Bireye söylenen "Kızıl" tanımı o dönem özellikle komünistler ve sol ideolojinin farklı çeşitlerini benimseyenler için söylenmekteydi.
Nasyonal sosyalizm ideolojisinde sosyalizmin ne anlama geldiği veya neden bu ismin tercih edildiği, Naziler hakkında yapılan tartışmalara konu olmuştur. Sık görülen bir düşünceye göre; amaç sadece o dönem sosyalizm sözcüğünün popülerliğinden, işçi sınıfını olumlu biçimde etkilemesinden ve alt sınıfı partiye kazandırma isteğinden dolayı ideolojiye ve partinin ismine sosyalizmin entegre edildiğidir.
Devrimci Nasyonal Sosyalistlerin Savaş Birliği, daha yaygın olarak Kara Cephe olarak bilinir, Otto Strasser tarafından 1930'da Nazi Partisi'nden (NSDAP) kovulmamak için istifa ettikten sonra kurulan siyasi bir gruptu.
