İçeriğe atla

Straight edge

Straight edge yaşam tarzının işareti olan ve ele çizilmiş bir 'X'

Straight edge veya kısaca sXe, Hardcore punk alanında oluşmuş bir yaşam tarzı ve gençlik kültürüdür. Ayık durumdan sağlanan avantaj manasındaki bu oluşumun takipçilerine Straight edger ya da sadece edger adı verilir. Yaşam tarzının ismi Minor Threat'in Straight edge adlı şarkıdan gelmektedir. Bu şarkıda Minor Threat'in solisti Ian MacKaye, uyuşturucu kullanmadığı dönemindeki yaşamından bahseder. Söylem, Straight (ayık) ve Amerikan deyimi olan to have an edge (avantaj sağlamak) kelimelerinden oluşmuştur.

Straight edge ideolojisi genel anlamıyla 1980'li yıllarda bazı punk gençlerinin -o zamanlar Hardcore'un önemli bir ögesi olan- uyuşturucuyu reddetmesiyle başlar. Straight edge'in genel kuralları sigara, alkol ve diğer uyuşturucuların kullanımını reddetmektir. Bazı Straight edgerlar kafein kullanımını da reddeder. Vejetaryen ya da vegan olan Straight edgerlar da vardır. Straight edgeliğin sembolü, X'tir. X eskiden Los Angeles'deki barlarda yetişkin olmayanların eline çizilir ve böylece onların alkol kullanımı engellenirdi. Bu işaret Straight edgeler tarafından uyuşturucu maddelerden kaçındıklarını göstermek için doğrudan bu gelenek benimsenmiştir.

Tarihçe

Oluşumu

Minor Threat grubu, Straight edge yaşam tarzının başlatıcısı sayılır. Görsel: 1981.

Straight edge kültürü ilk başlarda özellikle Ian MacKaye tarafından tanımlanmıştır. MacKaye 1979'da kurduğu The Teen Idles adlı grubu sayesinde Washington'da tanınmaya başlamıştır. Grupta basist ve söz yazarı olan MacKaye özellikle uyuşturucu karşıtlığıyla bilinen Ted Nugent'den etkilenmiştir. Şarkılarında genellikle ayık bir hayat ve daha o zamanlar punk kültürünün önemli bir ögesi olan eroin ve esrar gibi uyuşturuculara karşı propaganda yapmışlardır.

Teen Idles grubunun dağılmasından sonra gruptaki Jeff Nelson ile birlikte Minor Threat grubunu kurup bu grupta solistlik yapmıştır. Bu grupla birlikte uyuşturucusuz hayat fikrini devam ettirmiş, böylece Straight edge şarkısının oluşumunu sağlamıştır. Şarkıda uyuşturuculu bir yaşamdan ve böylece insanın kendisine zarar vermesi hakkındaki düşüncelerini vurgulamıştır. Nakarat bölümünde 'ayık olduğum için avantajım var' sözleriyle aynı şekilde yazılan 'ben Straight edge'im' anlamındaki I've got the straight edge cümlesi geçer. Bu cümle Straight edge yaşam tarzını başlatan en önemli etken olmuştur.

Kolumbiya Bölgesi bayrağının değiştirilmiş hali. Görsel: Minor Threat'in Flex Your Head albümünün albüm kapağı.

Bu şarkının sözleri kısa zamanda Hardcore Punk kültürünü etkilemiştir. Çoğu punk bu fikri benimsemiş, bu fikrin işareti olarak da ellerine X çizmişlerdir. Washington'da Kolumbiya Bölgesi bayrağındaki üç yıldız yerine üç tane X çizilmiş bu da Minor Threat'in Flex Your Head albümünde kapak resmi olarak kullanılmıştır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nirvana (müzik grubu)</span> Amerikan rock müzik grubu

Nirvana, 1987'de Aberdeen, Washington'de kurulmuş Amerikan grunge müzik grubudur. Gitar ve vokalde Kurt Cobain, bas gitarda Krist Novoselic ve bateride Dave Grohl bulunmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Kurt Cobain</span> Nirvana vokalisti

Kurt Donald Cobain, Amerikalı şarkıcı-söz yazarı, müzisyen ve sanatçı. Nirvana grubunun vokalisti, ritim, solo gitaristi ve ana söz yazarıydı. Cobain'in besteleri, kaygıyla beslenen şarkı yazarlığı ve düzen karşıtı kişiliği sayesinde ana akım rock müziğinin tematik geleneklerini genişletti. Sıklıkla X Kuşağının sözcüsü olarak ilan edildi ve alternatif rock tarihindeki en etkili müzisyenlerden biri olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Grunge</span>

Grunge 1980'lerin ortasında Amerika'nın Washington eyaletinde çoğunlukla da Seattle bölgesinde alternatif rockın bir alt türü olarak ortaya çıkmıştır. İlk grunge oluşumları Seattlelı bağımsız plak şirketi Sub Pop etrafında şekillenmiştir, 1990'lı yılların başında da popülaritesi hızla artarak, Kaliforniya ve birçok Amerikan eyaletine yayılarak daha çok hayran kitlesi toplamış ve büyük plak şirketlerinin ilgisini çekmiştir.

Heavy metal, 1960'lı yılların sonlarında 1970'li yılların başlarında İngiltere ve ABD'de gelişen bir rock müzik türüdür. Kökenleri blues rock, psikedelik rock ve acid rock'a dayanan heavy metal grupları; kalın ve ağır bir ses, distortion, uzun gitar soloları ve yüksek ses gibi kendine özgü elementler geliştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Punk kültürü</span>

Punk kültürü, 1970'lerin ortasında ifade özgürlüğü hareketi ve isyanı olarak ortaya çıkmıştır. Kültür, minimalist sistem karşıtı müzik Punk Rocka dayalıdır.

<span class="mw-page-title-main">İntihar</span> kişinin kendi ölümüne neden olan kasıtlı eylemi

İntihar veya özkıyım, bir bireyin, neticesinin ölüm olacağının bilincinde olarak, kendisinin ölümüne yol açacak bir eylem yapmasıdır. Risk faktörleri arasında; majör depresif bozukluk, akıl hastalıkları, bipolar bozukluk, şizofreni, kişilik bozuklukları gibi akıl hastalıkları, alkolizm ve madde bağımlılığı bulunmaktadır. Bireyin kendisine yönelik bir saldırganlık hâli olan intihar davranışı, birçok şiddet davranışının aksine her yaştan kişiyi etkilemekte olup, bireyin bilerek ve isteyerek kendi hayatına son vermesi olarak da tanımlanabilir.

<span class="mw-page-title-main">MTV</span> ABD merkezli müzik ve gençlik kanalı

MTV, MusicTelevision, Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir müzik ve gençlik kanalı.

<span class="mw-page-title-main">Rock müzik</span> 1950lerde Amerika Birleşik Devletlerinde "rock and roll" olarak ortaya çıkan popüler müzik türü

Rock, 1950'lerde ABD'de "rock and roll" olarak doğan, 1960'larda ve sonrasında farklı tarzlara ayrılarak özellikle İngiltere ve ABD'de gelişen bir müzik türüdür. Kökleri 1940'ların ve 1950'lerin rock and roll'una dayanır. Rock and roll ise blues, rhythm and blues ve country müzikten yoğun biçimde esinlenmiştir. Rock müzik; electric blues ve folk, caz, klasik müzik gibi diğer müzik kaynaklarından da esinlenir.

Punk ideolojisi, Punk Kültürü ile ilişkili olarak ortaya çıkan siyasi görüşler bütünüdür.

<span class="mw-page-title-main">Hippi</span> Yaşam tarzı, Karşı kültür oluşumu

Hippi yaşam tarzı, modern mutlak retçiliğin temellerini atan bir karşı kültür oluşumdur. Dünyanın, üzerindeki tüm bitki, hayvan ve insanlara ait olduğunu kabul eden apolitik bir görüştür. Kendilerine asla sınır koymayan, var olan tüm yetkilileri reddeden, komün hayatını savunan özgürlükçü bir harekettir. 1960'lı yıllarda dönemin komünist ve faşist yapılanmalarına karşı çıkan, özgürlüğün bireyin kendi içinde olduğunu savunan ancak uygulamaları ile anarşist düşünce tarzından ayrılan, düşünce biçiminin gerçek yaşama dönüştüğü bir yaşam tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hardcore punk</span>

Hardcore punk, 1970'lerin sonunda ortaya çıkan bir punk rock müzik tarzı ve kültürü. Hardcore tarzı genel olarak normal punk rock'tan daha hızlı ve ağırdır. Her ne kadar "hardcore punk" teriminin kökeni belirsiz olsa da Vancouver kökenli D.O.A.'nın 1981'de çıkan albümü Hardcore '81'in terimi popülerleştirdiği düşünülmektedir. Hardcore müzik tarihçisi Steven Blush ayrıca "hardcore" teriminin dönemin punk ve new wave türlerine karşı bir "bıkkınlık" hissi belirttiğini söylemiştir.

<span class="mw-page-title-main">The Smashing Pumpkins</span>

The Smashing Pumpkins 1988'de kurulmuş bir alternatif rock grubudur. Grubun şarkı sözü yazarı, vokalisti ve gitaristi olan Billy Corgan tarafından kurulmuş grup, seslerini grunge, gotik rock, heavy metal, psychedelic rock, progresif rock ve daha sonraki dönemlerde elektronik müzikle beslemiştir. 2000'de ayrılan grup, eleman değişiklikleriyle 2006'da tekrar bir araya gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">CM Punk</span> Amerikalı güreşçi ve karma dövüş sanatları ustası

Phillip Jack "Phil" Brooks ya da bilinen adıyla CM Punk, Amerikalı karma dövüş sanatçısı, çizgi roman yazarı ve profesyonel güreşçi. Şu anda WWE isimli şirkette çalışmaktadır. Özellikle 2005-2014 dönemi arasında yaptığı işler ile tanınmıştır. WWE Şampiyonluğunu 20 Kasım 2011 tarihinden 27 Ocak 2013 tarihine kadar 434 gün elinde tutmasıyla "Modern Çağın En Uzun Saltanat Süren WWE Şampiyonu" unvanına sahipti.

Söz yazarı veya güftekâr, kendi veya başkasının söyleyeceği şarkıların sözlerini yazan kişi.

<span class="mw-page-title-main">Hotel California (şarkı)</span>

Hotel California, Amerikalı rock müzik grubu Eagles'ın 1976 tarihli aynı adlı beşinci stüdyo albümlerinde yer alan ilk şarkıdır. Şarkı albümden ayrı olarak 1977 Şubatında 45 devirlik tekli olarak da çıkmıştır. "Eagles"ın dünyada en çok tanınan şarkısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Minor Threat</span>

Minor Threat, 1980'de Washington, DC'de kurulan ve 1983'te dağılan bir hardcore punk grubuydu. Her ne kadar grubun faaliyetleri kısa sürmüş olsa da, grubun hardcore punk tarzına hem müzik hem de etik açısından büyük etkileri olmuştur. Hardcore punk müziğinde müzik dağıtımı ve konser tanıtımı açısından bir "do it yourself" (DIY) etiği getiren grubun "Straight Edge" isimli şarkısı, aynı isimli punk akımının temelini oluşturmuştur. AllMusic Minor Threat'in müziğini "ikonik" olarak tanımlamış, ve grubun müziğinin "dönemindeki grupların çoğununkinden daha kalıcı" olduğunu belirtmiştir.

Crust punk, İngiliz punk rock ve ekstrem metal tarafından etkilenen bir müzik türüdür. İngiltere'de 1980'lerin başında gelişen tarz genellikle siyasi ve sosyal sorunlarla alakalı karanlık ve karamsar şarkı sözlerine sahiptir. "Crust" terimi ilk olarak Hellbastard tarafından 1986 tarihli Ripper Crust demosunda kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Fugazi</span>

Fugazi, Amerikalı rock grubu. Grup, 1986'da eski Minor Threat vokalisti Ian MacKaye tarafından Washington, DC'de kuruldu. Grubun diğer üyeleri arasında vokalist ve gitarist Guy Picciotto, bas gitarist Joe Lally ve davulcu Brendan Canty bulunmaktadır. AllMusic eleştirmeni Andy Kellman tarafından "düşünen adamın hardcore grubu" olarak tanımlanan grup, post-punk and dub reggae'den ilham alan deneysel müzik tarzı ve DIY etiğine bağlılığı ile tanınmaktadır.

Hayvan hakları hareketi kavramı bazen hayvan özgürlüğü, hayvan kişiliği veya hayvan savunuculuğu hareketi olarak da adlandırılır. insan ve insan olmayan hayvanlar arasında çizilen katı ahlaki ve hukuki ayrıma son veren, hayvanların mülk statüsünde görülmelerine ve hayvan deneyleri gibi araştırmalarda, gıda, giyim ve sirk-yunus parkı gibi eğlence endüstrilerinde kullanılmalarına son vermeyi amaçlayan sosyal bir harekettir.

<span class="mw-page-title-main">Eğlence amaçlı uyuşturucu kullanımı</span>

Keyif verici uyuşturucu kullanımı, bir ya da daha fazla psikoaktif ilacın zevk, eğlence veya başka bir amaç için bilinç durumunu değiştirmek amacıyla kullanılmasıdır. Psikoaktif bir ilaç kullanıcının vücuduna girdiğinde sarhoş edici bir etki yaratabilir. Eğlence amaçlı uyuşturucular genellikle üç kategoriye ayrılır: depresanlar, uyarıcılar ve halüsinojenler.