İçeriğe atla

Storm Shadow

Storm Shadow/SCALP EG

RAF Museum, Colindale, London - DSC06025.JPG
Çeşidi Seyir füzesi
gemisavar füzesi
Uyruğu Fransa ve Birleşik Krallık
Hizmet geçmişi
Hizmet 2003'ten beri
Kullanıcılar operatörler
Kullanıldığı savaşlar
  • Irak Savaşı
  • 2011 Libya müdahalesi
  • Suriye İç Savaşı
  • Yemen İç Savaşı
  • Rus-Ukrayna Savaşı
Üretim tarihi
Tasarımcı Matra BAe Dynamics
Tasarlandığı tarih 1994–2001
Üretici MBDA
Özellikler
Ağırlık 1300 kg
Uzunluk 5.1m
Azami menzil 550km
Motor Microturbo TRI 60-30 turbojet
Platform Mirage 2000, Rafale, Su-24, Tornado, Typhoon


Storm Shadow, 1994 yılından bu yana Matra ve British Aerospace tarafından geliştirilen ve şu anda MBDA tarafından üretilen bir İngiliz-Fransız uzun menzilli, stealth havadan fırlatılan seyir füzesidir. "Storm Shadow" silahın İngilizcedeki adıdır; Fransa'da SCALP-EG olarak bilinir. Füze Fransızlar tarafından geliştirilen Apache seyir füzesine dayanmaktadır, ancak parça tesirli mühimmat yerine tek bir savaş başlığı taşıması bakımından farklılık göstermektedir.[1]

Matra ve British Aerospace Temmuz 1996'da Konvansiyonel Silahlı Standoff Füzesi (CASOM) için ana yüklenici olarak seçilmiştir. Storm Shadow'un tasarımı Matra'nın Apache anti-pist seyir füzesine dayanıyordu. Matra ve BAE, Şubat 1997'de Matra BAe Dynamics'i oluşturmak üzere birleşmelerini tamamladılar. Fransa Ocak 1998'de 500 SCALP füzesi için sipariş verdi.[2]

Storm Shadow/SCALP EG füzesinin ilk başarılı güdümlü atışı Aralık 2000'de Fransa'da bir Mirage 2000'den ve Mayıs 2001'de İngiltere'de bir Tornado uçağından yapıldı. Füze ayrıca Kasım 2013'te Eurofighter Typhoon üzerinde de test edilmiştir.[3]

Storm Shadow füzesi çeşitli çatışmalarda muharebe kullanımı görmüştür. RAF Tornadoları tarafından 2003 Irak işgali sırasında kullanılmış ve 2011 Libya müdahalesinde de Fransız Rafales ve İtalyan/İngiliz Tornadoları tarafından kullanılmıştır. Füzenin başarı oranı yüksekti ve İtalyan Tornadoları savaşta %97'lik bir başarı oranı elde etti.[4] Fransız uçakları SCALP füzelerini Suriye'de IŞİD'e karşı kullanırken, İngiltere de Suudi Arabistan tarafından Yemen'deki çatışmalarda kullanıldığını doğruladı. Storm Shadow füzeleri 2018 yılında ABD ve Fransız füzeleri ile birlikte Suriye'deki bir kimyasal silah tesisini vurmak için kullanıldı.[5][6]

Mayıs 2023'te Birleşik Krallık, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Ukrayna ordusuna Storm Shadow füzeleri sağladığını duyurdu. Fransa da Ukrayna'ya SCALP-EG füzeleri sağlama sözü verdi. Füzeler modifiye edilmiş Su-24 uçaklarından fırlatıldı. Çelişkili raporlara rağmen Ukrayna Savunma Bakanı füzelerin yüksek bir başarı oranına ulaştığını belirtti.Storm Shadow füzelerinin, bir Rus Tümgeneralin öldürülmesi ve stratejik altyapıya yönelik saldırılar da dahil olmak üzere önemli etkilere neden olduğu iddia edildi.[7][8][9][10]

Özellikler

Storm Shadow tarafından kullanılan bir Microturbo TRI 60-30 harcanabilir turbojet motoru

Storm Shadow füzesi yaklaşık 1,300 kilogram (2,900 lb) ağırlığa sahiptir ve 450 kilogramlık (990 lb) bir konvansiyonel savaş başlığı barındırır. Fiziksel boyutları arasında maksimum gövde çapı 48 santimetre (19 inç) ve kanat açıklığı üç metre (120 inç) bulunmaktadır. 0.8 Mach hızında çalışan Microturbo TRI 60-30 turbojet motorundan güç alır ve yaklaşık 560 kilometre (300 deniz mili; 350 mil) operasyonel menzile sahiptir.

Saab Gripen, Dassault Mirage 2000, Dassault Rafale, Panavia Tornado, İtalyan Tornado IDS ve daha önce İngiliz Tornado GR4 (şimdi emekliye ayrılmıştır) dahil olmak üzere çeşitli uçaklardan fırlatılabilmektedir. Özellikle, Eurofighter Typhoon ile entegrasyon 2015 yılında Faz 2 İyileştirme (P2E) yoluyla gerçekleşirken, F-35 Lightning II programından hariç tutulduğu ise teyit edilmiştir.

Storm Shadow'un savaş başlığı konfigürasyonu iki aşamalı bir mekanizmaya sahiptir: sığınak delmek veya toprağa girmek için ilk delici şarj, ardından ana savaş başlığının patlamasını kontrol eden değişken bir gecikme tapası. Birincil hedefleri komuta merkezleri, iletişim merkezleri, hava alanları, limanlar, elektrik santralleri, mühimmat depoları, su üstü gemileri, limandaki denizaltılar, köprüler ve stratejik varlıkları kapsar.

Füze, fırlatılmadan önce önceden programlanmış, uçuş sırasında kontrol veya hedef bilgilerinin değiştirilmesi mümkün olmayan bir ateşle ve unut tarzında çalışır. GPS ve arazi haritası aracılığıyla yarı otonom olarak yönlendirilen füze, hedef bölgeye doğru alçak bir uçuş yolu izler. Hedefe yaklaşan füze, son dalışını başlatmadan önce kayıtlı hedef görüntüsünü eşleştirmek için bir kızılötesi kamera kullanarak görünürlüğü artırmak için yükselir.

Tırmanış, hedefin tanımlanmasını ve nüfuzunu optimize etmeyi amaçlar ve son aşamada füze, yüksek çözünürlüklü bir termografik kameranın (kızılötesi güdümlü) hedef bölgeyi incelemesini sağlamak için burun konisini fırlatır. Eğer hedefin yeri tespit edilemezse ve ikincil hasar riski yüksekse, füze bir çarpışma noktasına yönlendirilebilir.

2005'teki geliştirmeler arasında çarpışmadan hemen önce hedef bilgisi aktarımı ve savaş hasarı değerlendirmesinin ana uçağa iletilmesi için tek yönlü bir veri bağlantısı yer almaktadır. İki yönlü bir veri bağlantısı ile uçuş sırasında yeniden hedefleme için planlar devam etmekteydi. Selective Precision Effects At Range 4 (SPEAR 4) füze projesi kapsamında bir yenileme 2016 yılında duyurulmuştur.

Muhtemelen Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç edilmek üzere, Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi (MTCR) kısıtlamalarına uygun bir ihraç versiyonunun geliştirildiği söylenmektedir.[11][12][13][14]

İhracat varyantı

Black Shaheen

Fransa tarafından Mirage 2000 ile birlikte kullanılmak üzere Birleşik Arap Emirlikleri'ne ihraç edilmek üzere geliştirilmiş, Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi kurallarına uymak amacıyla menzilini 290 km (160 nmi; 180 mi)'a düşürmek için değişiklikler yapılmıştır.

Operatörler

Mavi renkte Storm Shadow operatörleri
Storm Shadow/SCALP EG
 Mısır
100+ Mısır Hava Kuvvetleri için Dassault Rafale anlaşmasının bir parçası olarak teslim edildi. Menzili 300 km'nin altında.[15][16][17][18][19]
 Fransa
1998 yılında Fransız Hava ve Uzay Kuvvetleri için 500 SCALP füzesi sipariş edilmiştir. 2006 yılında 50 adet MdCN ve 2009 yılında Fransız Donanması için 150 adet daha sipariş edilmiştir.[20]
 Yunanistan
2000 ve 2003 yıllarında Yunan Hava Kuvvetleri için 90 adet sipariş edilmiştir.[21][22] Dassault Rafale F3R anlaşmasının bir parçası olarak daha fazla sipariş verildi ve 2022'de teslim edildi.[23]
 İtalya
1999 yılında Aeronautica Militare için 200 adet sipariş edilmiştir.Şablon:Atıf gerekli
 Hindistan
Dassault Rafale anlaşmasının bir parçası olarak 2016 yılında Hindistan Hava Kuvvetleri için sipariş edilen bilinmeyen sayı.[24]
 Katar
2015 yılında Katar Hava Kuvvetleri için 140 adet sipariş verildi.[25]
 Suudi Arabistan
Bilinmeyen sayıda Suudi Kraliyet Hava Kuvvetleri için sipariş edildi.[26][27]
 Ukrayna
İngiliz ve Fransız hükümetleri, sırasıyla Mayıs ve Temmuz 2023'te, Storm Shadow'ların 2022'den itibaren Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sonrasındaki çatışmalar sırasında Ukrayna'ya tedarik edileceğini duyurdu.[28][29]
 Birleşik Arap Emirlikleri
1997'de Birleşik Arap Emirlikleri Hava Kuvvetleri için bilinmeyen sayıda sipariş edildi. Black Shaheen olarak bilinir.[26][30][31]
 Birleşik Krallık
The Independent Kraliyet Hava Kuvvetleri için siparişin 700 ila 1.000 arasında olduğunu tahmin etti.[32]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Apache (Anti-Runway Cruise Missile)". Armed Forces Europe. 23 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023. 
  2. ^ "France Takes Scalp". Flight International. Reed Business Publishing. 14 Ocak 1998. 
  3. ^ "Eurofighter Storm Shadow füzeleri ile uçuyor". Flightglobal.com. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2013. 
  4. ^ "Italy Gives Bombing Stats for Libya Campaign". 27 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2011. 
  5. ^ "Typhoon fires Storm Shadow operationally for first time". Janes.com. 16 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  6. ^ Newdick, Thomas (15 Mart 2021). "British Typhoons Have Used Storm Shadow Cruise Missiles For The First Time In Combat". Thedrive.com. 16 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  7. ^ Russia says Ukraine used Storm Shadow missiles from Britain to attack Luhansk 8 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Reuters. 13 May 2023.
  8. ^ Ukraine’s ‘Specially Modified’ Warplane Under Cover Of MiG-29 & Su-27 Pounds Russia With Storm Shadow Missiles; UK Confirms Its Use 5 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The EurAsian Times. 19 May 2023.
  9. ^ Su-24 Fencer Is Ukraine’s Storm Shadow Missile Carrier 3 Haziran 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Drive. 24 May 2023.
  10. ^ "Ukraine conflict: Ukraine employing Su-24 to carry Storm Shadow, defence minister reveals". Janes Information Services. 25 Mayıs 2023. 26 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Newdick, Thomas (24 Mayıs 2023). "Su-24 Fencer Is Ukraine's Storm Shadow Missile Carrier". The Drive. 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Hoyle, Craig (28 Kasım 2013). "Eurofighter flies with Storm Shadow missiles". Flight Global. Reed Business Information. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2013. 
  13. ^ Sweetman, Bill (14 Ocak 2009), Eurofighter Typhoon Gains Altitude, Aviation Week, erişim tarihi: 20 Mart 2011 []
  14. ^ "Storm Shadow". RAF. 2015. 3 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ it/2021/02/15/missili-a-lungo-raggio-venduti-e-consegnati-allegitto-di-al-sisi-dal-consorzio-europeo-mbda-al-25-dellitaliana-leonardo/6101648/ "Missili a lungo raggio venduti e consegnati all'Egitto di al- Sisi dal consorzio europeo Mbda (al 25% dell'italiana Leonardo)" |url= değerini kontrol edin (yardım). Il Fatto Quotidiano. 15 Şubat 2021. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  16. ^ "Egyptian Air Force displays SCALP cruise missile" |url= değerini kontrol edin (yardım). 3 Şubat 2021. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2021. 
  17. ^ "Photos: Egypt's army reveals SCALP stealth missiles". Egyptindependent.com. 3 Şubat 2021. 3 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  18. ^ "Egyptian Air Force displays SCALP cruise missile". Janes. com. 3 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  19. ^ "Scalp EG/Storm Shadow/Black Shaheen". 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2014. 
  20. ^ "Projet de loi de finances pour 2013 : Défense : équipement des forces" (Fransızca). Senate of France. 22 Kasım 2012. 16 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2013. 
  21. ^ "SCALP-EG". Hellenic Air Force. 15 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2018. 
  22. ^ gr/greece/arthro/2551156/i-polemiki-aeroporia-diatheti-piravlo-krouz "Η πολεμική αεροπορία διαθέτει πύραυλο κρουζ" |url= değerini kontrol edin (yardım). Newsbeast. gr. Erişim tarihi: 14 Nisan 2018. 
  23. ^ "All Greek Rafales will be at the latest F3R standard". Meta-Defense. 25 Eylül 2020. 15 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2021. 
  24. ^ Shukla, Tarun (23 Eylül 2016). "India signs $8.9 billion Rafale fighter jet deal with France". Livemint. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  25. ^ "Qatar Emiri Air Force To Get The Full Range of MBDA Missiles for its 24 Rafale fighters 0705152". Airrecognition.com. 30 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2015. 
  26. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; CSIS4 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  27. ^ "Saudi Storm Shadow Satışı Onaylandı". 25 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2021. 
  28. ^ Gregory, James (11 Mayıs 2023). "UK confirms supply of Storm Shadow long-range missiles in Ukraine" |url= değerini kontrol edin (yardım). BBC News. 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2023. 
  29. ^ Irish, John (11 Temmuz 2023). "France to supply Ukraine with long-range cruise missiles". Reuters (İngilizce). 9 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023. 
  30. ^ "MBDA Yunan Hava Kuvvetlerine MICA ve SCALP EG / STORM SHADOW Füze Sistemleri Sağlayacak". Defense-aerospace.com. 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  31. ^ "Storm Shadow / SCALP Long-Range, Air-Launched, Stand-Off Attack Missile". Airforce Technology. 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022. 
  32. ^ Bellamy, Christopher; Brown, Colin (25 Haziran 1996). "Thousands of jobs shielded by new military spending". The Independent. Londra. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eurofighter Typhoon</span> Avrupa Birliği yapımı, 4,5. nesil, çift motorlu savaş uçağı

Eurofighter Typhoon, Avrupa Birliği yapımı çok amaçlı, 4.5 nesil, çift motorlu, kanart delta kanatlı, çok rollü savaş uçağı.

<span class="mw-page-title-main">Füze</span> çeşitli güdüm sistemleri ile hedefe yönelen karmaşık silah sistemi

Füze, genellikle bir sevk maddesi, jet motoru veya roket motoruyla desteklenen, kendi kendine hareket edebilen, havada giden menzilli bir silahtır.

<span class="mw-page-title-main">Tomahawk</span> Uzun menzilli, sesten yavaş seyir füzesi

Tomahawk, tam adı BGM-109 Tomahawk, stratejik bir seyir füzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Rapier</span> İngiliz yapımı yerden radar ve elektro-optik güdümlü bir alçak irtifa hava savunma sistemi

İsmini Yeni Çağ'da Avrupalı soyluların kullandığı ince ve esnek bir kılıçtan alan Rapier, İngiliz silah üreticisi BAE Systems tarafından üretilen yerden radar ve elektro-optik güdümlü bir alçak irtifa hava savunma sistemidir. Tasarım amacı hava üsleri ile bazı stratejik/ekonomik hedeflerin alçak irtifa hava savunmasının sağlanmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Dassault Rafale</span>

Dassault Rafale Fransa merkezli havacılık şirketi Dassault tarafından tasarlanan ve üretilen, çift motorlu, kanart delta kanatlı, çok rollü savaş uçağıdır. Geniş bir silah yelpazesine sahip olan Rafale, hava üstünlüğü, yasaklama, havadan keşif, yakın hava desteği, derinlemesine saldırı, anti-gemi saldırısı ve nükleer caydırıcılık görevlerini gerçekleştirmek için tasarlanmıştır. Rafale, Dassault tarafından "omnirole" uçak olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Balistik füze</span> nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir

Balistik füze, nükleer, kimyasal, biyolojik başlık taşıyabilen uzun menzilli güdümlü veya güdümsüz füzedir. Bu füzeler tek bir nükleer başlık taşıyabilecekleri gibi, birden fazla başlık taşıyarak bu başlıkları farklı hedeflere yollayabilirler. Bu silahlar, motorlu uçuşta aerodinamik olarak yönlendirilen seyir füzelerinden farklı bir kategoridedir.

<span class="mw-page-title-main">Havadan karaya füze</span>

Havadan karaya füze tabiri askeri uçaklar tarafından fırlatılan, kara ve deniz hedeflerine karşı kullanılan füzelere verilen genel addır. Süzülen bombalara çok benzeseler de bu bombaların sahip oldukları itiş sistemleri vardır. Bu sistemler içerisinde en çok kullanılan türleri roket ve jet motorlarıdır. Bu motorlar silaha kısa ve uzun menzil sağlamaktadır. Bunun yanında Sovyetler tarafından geliştirilen bazı füzelerde kullanılan ramjet sistemi, füzeye hem uzun hem de yüksek uçuş hızı sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Seyir füzesi</span> Jet motorundan faydalanan güdümlü, antigemi füze sistemidir

Seyir füzesi kaldırıcı kuvvet olarak kanatçıklarının yardımıyla havanın dinamik yapısından, sürüklenmeyi dengelemek için de çekiş kuvvetlerinden bunun içinde jet motorundan faydalanan güdümlü bir füze sistemidir. Kruz füzesi genel olarak içerisinde klasik patlayıcı veya nükleer bomba bulunan savaş başlıklarını yüzlerce kilometre taşımak üzere tasarlanmıştır. Gelişmiş kruz füzeleri süpersonik veya yüksek sesaltı hızla ilerleyen, kendi kendine sevk edebilen, radara yakalanmamak için çok alçak irtifadan uçabilen araçlardır. Genel olarak bu araçlar savaş başlığı taşımaları ayrıca keşif veya gözetleme değil saldırı amacı taşıdıklarından insansız hava aracı sınıfına girmezler.

<span class="mw-page-title-main">ERYX</span> Avrupalı bir firma olan MBDAnın ürettiği kablo güdümlü tanksavar füzesi

ERYX Avrupalı bir firma olan MBDA tarafından üretilen kısa menzilli seyrüsefer sistemi olarak SACLOS güdümle sistemini kullanan kablo güdümlü bir tanksavar füzesidir. En fazla Kanada Ordusu, Fransız Ordusu ve Norveç Ordusu tarafından kullanılmaktadır. Silah tanksavar özelliğinin yanında sığınakların imhasında da kullanılır. Bazı durumlarda alçaktan uçan helikopterlere karşı uçaksavar olarak kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">MIM-104 Patriot</span> Amerikan menşeli yüksek irtifa uzun menzilli hava savunma sistemi

MIM-104 Patriot, uçaklara, seyir füzelerine ve taktik balistik füzelere karşı koruma sağlamak üzere tasarlanmış uzun menzilli, her irtifada, her türlü hava koşuluna uygun bir hava savunma sistemidir. Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir savunma ve havacılık şirketi olan Raytheon Technologies tarafından üretilmektedir. Öncelikle Amerika Birleşik Devletleri ve dünyadaki diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Meteor (füze)</span>

Meteor füzesi, çok uluslu "MBDA" şirketi tarafından geliştirilmekte olan, 200 km azami menzilli, radar güdümlü bir havadan havaya füze çeşidi. Yüksek yoğunluklu elektronik savaş ortamında işlev gören ve gelişmiş ramjet motor teknolojisi kullanılan füze 2016 yılında Avrupa ülkelerinde üretilmeye başlanmıştır.

Ellamy Operasyonu, Birleşik Krallık'ın Libya'ya müdahale için kullandığı kod addır. Fransa'nın Harmattan Operasyonu, Kanada'nın MOBILE Operasyonu ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Şafak Yolculuğu Operasyonu ile ortak hareket eder. Muammer Kaddafi'nin halk ayaklanmasını bastırmak adına muhalif güçlere karşı kullandığı kuvveti durdurmak amacıyla düzenlenmektedir. 19 Mart 2011 tarihinde Paris'te düzenlenen konferans sonucu düzenlenmesi kararı alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">SOM (füze)</span> Satha Atılan Orta Menzilli Mühimmat

SOM Seyir Füzesi, TÜBİTAK SAGE'nin tasarladığı hedefe yüksek isabet yeteneğine sahip, sabit kanatlı hava platformlarından atılabilen yeni nesil bir seyir füzesidir. Füze, ilk olarak 10-13 Mayıs 2011 tarihinde düzenlenen IDEF 11 fuarında protokolün yer aldığı birinci günü sergilenmiş ancak ikinci gün sergiden kaldırılmıştır. Füze kamuoyuna 4 Haziran 2011 günü İzmir Çiğli hava üssünde Türk Hava Kuvvetleri'nin 100. kuruluş yılı kutlamalarında teşhir edilmiştir. 2006'dan beri tasarlanan füze, Türkiye'nin yerli imkanları ile, kuşbakışı 180 km uzaklıktaki sabit ve hareketli hedefleri vurmak için ürettiği ilk füzedir. Füzenin üretim ve yurt dışı pazarlama iş sorumlulukları ise Roketsan'a yüklenmiştir. Füzenin A, B1, B2, C1 ve C2 olarak 5 ana versiyonu ile F-35 uçaklarında gövde içinde taşınmak üzere katlanır kanatlı ve daha küçük boyutta SOM-J versiyonu planlanmıştır.Özellikle deniz hedefleri için geliştirilecek C1 ve C2 varyantlarının çalışmaları devam etmektedir. Tübitak Milli Muharip Uçak Kaan'da kullanılmak üzere Som-M isimli bir versiyon duyurdu.

MBDA, Avrupa merkezli bir füze sistemi geliştiricisi ve üreticisidir. Şirket Aralık 2001 tarihinde Fransız Aérospatiale-Matra, İtalyan Alenia Marconi Systems ve Britanyalı Matra BAe Dynamics ortaklığı ile kurulmuştur.

Güney Kıbrıs füze krizi Güney Kıbrıs ile Türkiye Cumhuriyeti arasında 1997 başından 1998 sonlarına kadar yaşanan siyasi gerginliktir. Olaylar, Kıbrıs yönetiminin iki Rus yapımı S-300 hava savunma füzesini satın almasıyla başladı. Rusya ile yapılan füze anlaşması, Güney Kıbrıs'ın uzun yıllardır var olan Türk hava üstünlüğünü sona erdirmek için attığı ilk somut adımdı. Türkiye füzelerin gelmesi durumunda bunları imha etme ve hatta topyekün savaşa girişme tehdidinde bulundu. Kriz 1998 yılının Aralık ayında Güney Kıbrıs yönetiminin S-300'leri Yunanistan Hava Kuvvetleri'ne bazı silahlar karşılığında devretmesiyle resmen sona erdi. Kriz Güney Kıbrıs koalisyon hükûmetinin düşmesine de sebep oldu. Yunan Hava Kuvvetleri füzeleri Girit adasına yerleştirdi ve 2013 yılı itibarıyla etkinleştirdi.

<span class="mw-page-title-main">Eurosam</span>

Eurosam GIE, Avrupalı bir hava savunma füzesi üreticisidir. Eurosam, Haziran 1989'da Famille de missiles Sol-Air Futurs'un geliştirilmesi için kuruldu. Eurosam başlangıçta Aérospatiale, Alenia ve Thomson-CSF arasında bir ortak girişimdi. Artık Aérospatiale, MBDA'nın bir parçasıdır. Thomson CSF artık Thales Group'tur. Böylece Eurosam, MBDA Fransa ve İtalya (%66) ve Thales Group'a (%33) aittir.

Roketsan Çakır, Türk roket ve füze üreticisi Roketsan tarafından tasarlanan 150 km'den daha fazla menzile sahip kara, deniz ve hava platformlarından atılabilen yeni nesil seyir füzesidir. 31 Mart 2022 tarihinde ROKETSAN Ankara Lalahan tesislerinde yapılan lansman ile tanıtılmıştır. Aynı gün ROKETSAN Twitter adresi üzerinden füzeye ilişkin bir video paylaşılmıştır. Füze, 9 Temmuz 2024 tarihinde seri üretime girmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aster (füze ailesi)</span>

İlk başlarda Aster 15 ve Aster 30'dan oluşan Aster füze serisi, bir Fransız-İtalyan ortak yapımı dikey olarak fırlatılan karadan havaya füze ailesidir. "Aster" adı, "Aérospatiale Terminale" ve Asterion adlı efsanevi Yunan okçudan gelmektedir. Aster, bir Avrupa konsorsiyumu olan Eurosam tarafından üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Neptun (füze)</span> Ukrayna anti-gemi seyir füzesi

R-360 Neptun, Ukrayna yapımı bir gemisavar seyir füzesidir. Füzenin tasarımı, önemli ölçüde geliştirilmiş menzili ve elektroniği ile Sovyet H-35 gemisavar füzesine dayanmaktadır. Sistem, su üstü savaş gemilerini ve 5.000 tona kadar deplasmanlı nakliye gemilerini konvoy halinde veya bireysel olarak vurmak için tasarlanmıştır, ancak deplasmanda 12.000 tona kadar gemileri de imha edebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Taurus KEPD 350</span>

Taurus KEPD 350, EADS şirketi tarafından geliştirilen bir Alman havadan fırlatılan seyir füzesidir. İlk olarak 2005 yılında tanıtılmıştır ve 2007 yılından beri Alman ordusunda hizmet vermektedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.