İçeriğe atla

Stok yönetimi

Stok yönetimi, hammadde, yardımcı madde, yarı mamul ya da mamullerin, zamanında en uygun maliyetle tedarik edilmesi ve/veya bulundurulmasına yönelik faaliyetlerin bütünüdür.

Stok yönetiminde, talep tahminleri ve üretim planlama verileri kullanılarak, stoklama yapılır. Sipariş maliyeti, elde tutma maliyeti, elde bulundurmama maliyeti göz önünde bulundurularak emniyet seviyesi ve sipariş verme noktaları belirlemek temel gerekliliklerdir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Enflasyon</span> mal ve hizmetlerin zaman içinde değerinin artması, hayat pahalılığı

Enflasyon veya parasal şişkinlik, ekonomideki mal ve hizmetlerin fiyatlarındaki genel artıştır. Bu genellikle tüketici fiyat endeksi (TÜFE) kullanılarak ölçülür. Genel fiyat seviyesi yükseldiğinde, her bir para birimi daha az mal ve hizmet satın alır; sonuç olarak, enflasyon paranın satın alma gücünde bir azalmaya karşılık gelir. TÜFE enflasyonunun tersi, mal ve hizmetlerin genel fiyat seviyesinde bir düşüş olan deflasyondur. Enflasyonun yaygın ölçüsü, genel bir fiyat endeksindekinin yıllık olarak yüzde değişimi olan enflasyon oranıdır. Hanelerin karşılaştığı fiyatların hepsi aynı oranda artmadığından, bu amaçla genellikle tüketici fiyat endeksi (TÜFE) kullanılır.

Gelir tablosu, işletmenin belirli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile bu gelirlerin elde edilmesi için katlandığı giderleri ve bunların sonucunda oluşan kâr veya zararı gösteren bir mâlî tablodur.

<span class="mw-page-title-main">Lojistik</span> kaynak akışının yönetimi

Lojistik ya da nakliye; ürün, hizmet ve insan gibi kaynakların, ihtiyaç duyulan yerde ve istenen zamanda temin edilmesi için bir araç olarak tanımlanabilir. Herhangi bir pazarlama veya üretim organizasyonunun lojistik destek olmadan başarılması çok zordur. Lojistik; nakliye, envanter, depolama, malzeme idaresi ve ambalajlama bilgilerinin birleştirilmesini kapsar. Lojistik işletme sorumluluğu, ham maddenin coğrafi konumlanması, sürecin işletilmesi ve ihtiyaçların mümkün olan en düşük maliyetle karşılanarak işin bitirilmesidir. Lojistik yönetimi, tedarik zinciri yönetimi ve tedarik zinciri mühendisliği'nin bir parçasıdır

Tam Zamanında, üretimi ve verimliliği artırmak için geliştirilen envanter stratejisidir. Yapılan tüm üretim işlemleri ve buna bağlı alt maliyetleri en aza indirmek amacıyla zaman kriterlerini de göz önünde tutan üretim türü Japon Kanban sisteminin türevlerindendir. JIT, Toyota Motor Company'nin Başkan Yardımcısı Taiichi Ohno (1982) tarafından geliştirilmiştir ve 1970'lerin sonlarında Japonya'daki diğer şirketlere yayılmıştır. 1980'lerin başında, JIT, Batı ve Asya ülkelerinde çok popüler bir üretim yeniliği haline gelmiştir. Üretim sürecindeki tüm israfı ortadan kaldırma ve üretim sürecini iyileştirerek diğerlerine üstünlük sağlama fikrine dayanan sürekli üretim iyileştirme yaklaşımıdır. Üretim esnasında bir sonraki işlemin üretimini de göz önünde tutarak iş sırasını belirlemektedir. Depolama işleminde sipariş verme seviyesine gelindiğini ve bu noktadan sonra siparişin karşılanması gerektiğini bildiren bu strateji sayesinde en verimli depo hacmi ve üretim devamlılığı sağlanmaktadır. Kısaca just in time (JIT) ihtiyaç kadar talebi, mükemmel kalite ile kalansız olarak bir an önce üretmek ve istendiği zamanda doğru yere nakletmektir. Envanterin oldukça önemli bir odak noktası haline gelmesinin, sermaye israfına yönelik bariz potansiyel dışında başka bir iyi nedeni daha vardır. Yalın üretim yöntemlerinin geliştiği dönemde şirketler çeşitli boyutlarda daha rekabetçi hale gelmiştir ve bu kritik boyutlardan biri de teslimat hızıdır. Little yasası olarak bilinen bir ilişki, envanter ve zamanı şu şekilde ilişkilendirir:

<span class="mw-page-title-main">Boeing 787</span> Boeing marka sivil yolcu uçağı

Boeing 787, 7 Temmuz 2007'de tanıtımı gerçekleştirilen Boeing firmasının 14 yıl aradan sonra üretime geçtiği yeni model yolcu uçağı.

<span class="mw-page-title-main">Satış noktası</span>

POS veya POP, perakende satın alım işleminin tamamlandığı zaman ve konum. Satıcı ve kasiyer, müşterinin borcunu hesaplamak için terazi, barkod okuyucu, yazar kasa gibi çeşitli cihazları kullanabilir. Ödeme yapmak için POS terminal, dokunmatik ekranlar ve diğer donanım ve yazılım seçenekleri mevcuttur. Ödeme nakit ve kartlarla yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Elektrik santrali</span> elektrik enerjisi üreten tesis

Elektrik santralı, elektrik üretecek bir fabrikayı meydana getiren tesislerin tümü.

Kâr ya da getiri,bir mal ve hizmet üretiminde elde edilen gelirin maliyetten yüksek olma durumudur.

Tedarik Zinciri Yönetimi müşteriye, doğru ürünün, doğru zamanda, doğru yerde, doğru fiyata tüm tedarik zinciri için mümkün olan en düşük maliyetle ulaşmasını sağlayan malzeme, bilgi ve para akışının entegre yönetimidir. Bir başka deyişle zincir içinde yer alan temel iş süreçlerinin entegrasyonunu sağlayarak müşteri memnuniyetini artıracak stratejilerin ve iş modellerinin oluşturulmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kalite maliyetleri</span>

Kalite maliyeti, mevcut kalitesizlikten ileri gelen ya da potansiyel kalitesizliği önlemek amacıyla alınan önlemler dolayısıyla ortaya çıkan maliyet. Kalite maliyetleri ile ilgili literatürde temel teşkil eden önemli çalışmalar, 1976'da Kaoru Ishikawa, 1979'da Philip B. Crosby, 1986'da William Edwards Deming, 1988'de Joseph Juran ve 1991'de Armand Vallin Feigenbaum tarafından gerçekleştirilmiştir. Kalite maliyeti kavramı, üretilen ürünlerin, müşteri beklentilerini karşılamamasını takiben hem ürün geliştirme hem de süreç iyileştirme çalışmalarının sonucu olarak doğmuştur. Kalite maliyetlerinin ölçülüp hesaplanması Toplam Kalite Yönetimi programının önemli ve gerekli aşamalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Kamçı etkisi</span>

Kamçı etkisi, tedarik zincirinde tahminlerin verimsizliğini tarif eden bir dağıtım kanalı olgusudur. Tedarik zincirinde, müşteri ihtiyaçlarının maksimum seviyelere ulaştığı durumların envanterde yaratacağı büyük dalgalanmaları ifade eder. Bu kavram ilk olarak Jay Forrester ‘ın Industrial Dynamics (1961) kitabında ortaya atılmıştır, bu sebeple Forrester etkisi olarak da bilinir. Kamçı etkisi ismiyle anılmasının sebebi, kamçının salınım sırasında genliğinin artarak devam etmesidir. Dalga kaynağından uzaklaştıkça, dalga desenindeki sapmalar artmaktadır. Benzer şekilde, yapılan tahminlerin doğruluğu tedarik zincirinde yukarılara çıkıldıkça azalır. Örneğin perakende sektöründe, birçok tüketici ürününde tüketim miktarları oldukça tutarlıdır. Ancak bu sinyal, tüketici satın alma alışkanlıklarından uzaklaştıkça daha kaotik ve beklenmedik hale gelebilir.

Hizmet yönetimi, hizmetlerin iyileştirilmesine yönelik ticari bir iş safhasıdır ve tedarik zinciri yönetiminin bir alanı olarak, bir ürünün satışı ile müşteri arasındaki arayüzü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">214 sınıfı denizaltı</span>

214 sınıfı denizaltılar, Alman Howaldtswerke-Deutsche Werft GmbH (HDW) tarafından geliştirilen bir dizel-elektrikli denizaltı. Siemens polimer elektrolit membran (PEM) hidrojen yakıt hücresi kullanarak bir havadan bağımsız itki sistemi (HBİS) sistemi ile dizel tahrik özelliğine sahiptir. 214 sınıfı denizaltısı 212 sınıfından türemiştir, ancak bir dışa aktarma varyantı olarak onun daha küçük öncülünün sınıflandırılmış teknolojilerinden yoksundur; bunların en önemlisi, Manyetik olmayan çelik gövde olup, Tip 212 denizaltısını bir manyetik anomali algılayıcı kullanarak tespit etmeyi zorlaştırmaktadır. Projeye Güney Kore, Portekiz, Türkiye ve Yunanistan Deniz Kuvvetleri katılmıştır. Türkiye'nin sipariş ettiği TCG Piri Reis denizaltısının 2022 yılından itibaren Türk Donanması'na katılması düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mahalle bakkalı</span>

Mahalle bakkalı, bozulmayan yiyecekler, şekerleme, içecekler, tütün ürünleri, reçetesiz ilaçlar, tuvalet malzemeleri, gazete ve dergi gibi çeşitli günlük tüketim ürünleri satan küçük perakende işletmesi. Bazı bölgelerde, marketler alkol, bira, viski ve şarap satmak için de lisanslıdır. Bu tür mağazalar, küçük bir maliyet karşılığında faks veya fotokopi makinesinin kullanılmasıyla, para siparişi ve banka havalesi hizmetleri de sunabilir. Genel mağazalardan ve köy dükkanlarından boyut ve işlevlerine göre farklıdırlar. Kırsal bir yerde değiller ve daha büyük mağazalara uygun bir alternatif olarak kullanılıyorlar.

Deliveroo Londra'da kurulmuş yemek teslimatı hizmeti veren bir teknoloji firmasıdır.

Devir hızı oranları, firmaların stok ve alacak verileri kullanılarak yapılan bir finansal tablo analizidir. Firma etkinliği ve yoğunluğu hakkında bilgi edinilmesini sağlar. Firma ve ya işletmenin pazarlama faaliyeti ve tahsilat faaliyetleri planlamasında önemli rol oynamaktadır. Stok devir hızı ve alacak devir hızı formülleri ile bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">Üretim seviyelendirme</span>

Üretim seviyelendirme veya - Japonca orijinal terimiyle - heijunka (平準化), olarak da bilinen üretim tesviye, mura'yı (pürüzlülüğü) azaltmak için bir tekniktir. Bu da muda'yı (atık) azaltır. Toyota Üretim Sisteminde ve yalın üretimde üretim verimliliğinin geliştirilmesi için hayati önem taşımaktadır. Amaç, ara malları sabit bir oranda üretmektir. Böylece daha sonraki işlemler de sabit ve öngörülebilir bir oranda gerçekleştirilebilmektedir.

Yalın envanter, mükemmel bir sistemi çalışır durumda tutmak için gereken minimum envanterdir.Üretim ve dağıtım sistemlerindeki stoklar ile ilgili bir durum ters gittiği takdirde "her ihtimale karşı" yapacak bir şey vardır. Yani, üretim planından bir sapma olması durumunda kullanılmaktadır. "Ekstra" envanter daha sonra varyasyonları veya sorunları kapsamak için kullanmaktadır. Yalın envanter taktikleri, "her ihtimale karşı" değil, "tam zamanında" gerektirir. Yalın envanter ile malın tam miktarı, bir dakika önce veya bir dakika sonra değil, ihtiyaç duyulduğu anda gelmektedir. Bazı yararlı yalın envanter taktikleri aşağıdaki bölümlerde daha ayrıntılı olarak tartışılmıştır.

Stoksuz satış, bir satıcının elinde stok bulundurmadan sipariş alıp, müşteriye başka bir tedarikçi veya toptancı üzerinden ürün, mal veya hizmet sağlamasıdır. Satıcı stok tutmak yerine aldığı siparişi ve siparişe dair kişi bilgileri, teslim adresi gibi detayları doğrudan toptancı, tedarikçi, üretici, başka bir perakendeci veya bir sevkiyat deposu ile paylaşır, sipariş bu şekilde satıcıya gelmeksizin doğrudan müşteriye gönderilir. Satıcının buradaki tek yaptığı iş ürünü pazarlayıp satmaktır; ürünün kalitesi, depolanması, stok yönetimi, kargolanması konusunda bir çaba sarf etmez, sadece teslimatın yapıldığına dair takibi yapar. Satıcı bu şekilde satınalma, depolama ve buna bağlı işçilik masraflarından kurtulmuş olur.

Dağıtım kaynakları planlaması, işletmelerin ürettiği ürün veya hizmetin yer, zamanı ve maliyet optimizasyonu ile kesintili ve düzensiz envanter dağılımını önlemeyi amaçlayan bir kurumsal kaynak planlama yöntemidir. Dağıtım Kaynakları Planlaması, başlarda temel faaliyetler olarak ulaştırma ve depolama ile sınırlı olan lojistik alanına dağıtım kavramının girmesiyle birlikte, 1990’lı yıllardan itibaren işletmelerin önem verdiği çalışmalardan biri haline gelmiştir. Bir işletmede dağıtım faaliyetleri, üretilen mal ve hizmetlerin tüketiciye dağıtım işlemlerini kapsar ve üretim sonrası lojistik faaliyetleri arasında yer alır. Dağıtım sistemlerinin bileşenleri arasında müşteri, yönetim, tedarikçi ve envanter bulunmaktadır ve işletmeler, dağıtım kaynağı planlaması yaparken dağıtım merkezlerindeki haftalık talep, sipariş miktarı ve sipariş sıklığı parametlerinden faydalanarak dağıtımı kontrol altında tutmayı ve sistemi optimize etmeyi amaçlar. Dağıtım Kaynağı Planlama sistemleri, mevsimsel talep kalıpları ve sabit sipariş miktarı gibi farklı envanter kontrol kurallarına olanak tanıyarak birbirinden bağımsız sayısız çeşitte stok birimlerine ve farklı depo çeşitlerine sahip kompleks dağıtım ağlarına uygulanabilir.