İçeriğe atla

Stjepan Filipović

Stjepan Filipović
Partizan direniş savaşçısı Stjepan Filipović bağırarak "Faşizme ölüm, halka hürriyet" Valjevo'da bir Sırp Devlet Güvenlik birimi tarafından idamından saniyeler öncesinde.
Doğum27 Ocak 1916(1916-01-27)
Dalmaçya Krallığı, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm22 Mayıs 1942 (26 yaşında)
Valjevo, Sırbistan'daki Askeri Komutan Bölgesi
AnıtlarFilipović Anıtı
MilliyetYugoslav
Tanınma nedeniYugoslav halk kahramanı ve Faşizme ölüm, halka hürriyet sözünün sahibi
Valjevo'da Filipović Anıtı.

Stjepan Filipović (d. 27 Ocak 1916 – ö. 22 Mayıs 1942), Yugoslav Ulusal Kurtuluş Ordusu'nun bir üyesi ve Yugoslavya Halk Kahramanı. Sırbistan'nın Valjevo kasabasına, II. Dünya Savaşı sırasında idamı ve ikonik fotoğrafıyla ünlüdür.

Biyografi

Filipović, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun son günlerinde, (günümüz Dubrovnik-Neretva, Hırvatistan), Dalmaçya Krallığı'nda, Opuzen'de 27 Ocak 1916'da doğdu. İkinci Dünya Savaşı'nın patlak vermeden önce Yugoslavya Krallığı'nın her iki bölümü Mostar, Bosna Hersek ve Kragujevac'ta yaşadı. 1937 yılında işçi hareketine katıldı ama 1939 yılında tutuklandı ve bir yıl hapis cezasına çarptırıldı. Daha sonra 1940 yılında Yugoslavya Komünist Partisi'ne katıldı.

Filipović, 1941'de Valjevo (günümüz Sırbistan) partizanlarının Tamnavska-Kolubarski biriminin komutanıydı. Mihver güçleri tarafından 24 Şubat 1942'de yakalandı ve daha sonra 26 yaşında, 27 Mayıs 1942'de Valjevo'da asıldı. Filipović, İp boynuna geçirildiğinde, meydan okurcasına ellerini havaya kaldırarak bağırdı: "Smrt fašizmu, sloboda narodu!" ("Faşizme ölüm, halka hürriyet!").

Filipović, 14 Aralık 1949 tarihinde Yugoslavya Halk Kahramanı ilan edildi. Valjevo kasabasında, Stevan Filipović'e adanmış bir heykeli bulunmaktadır. Anıt, aynı zamanda, 1968 yılında Opuzen kasabasındaki evine dikildi ancak 1991 yılında yıkıldı; yeniden Hırvat Kültür Bakanlığı tarafından yapılması planlanmaktadır.[1][2]

Kaynakça

  1. ^ "Pao partizan - Antifašisti će tužiti opuzensku vlast" (Hırvatça). 24 Eylül 2010. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2012. 
  2. ^ "Srušeni heroj - Stjepan Filipović vraća se u centar Opuzena". Slobodna Dalmacija (Hırvatça). 6 Kasım 2010. 4 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Müttefik Devletler</span> II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık, Fransa, Sovyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri arasındaki ittifak

Müttefik Devletler, II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık, Fransa, Sovyetler Birliği, ABD ve Çin Cumhuriyeti başta olmak üzere Mihver Devletler'e karşı oluşturulan blok. Günümüzde ise ABD ve ona destek verip müttefiki olan ülkelere verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ</span> Balkanlarda bir ülke

Karadağ, Avrupa'nın güneydoğusunda Balkanların Adriyatik kıyısında bir ülkedir. Kuzeyde Bosna-Hersek, kuzeydoğuda Sırbistan, doğuda Kosova, güneydoğuda Arnavutluk, batıda ise Hırvatistan ve Adriyatik Denizi ile çevrilidir. Başkenti ve en büyük şehri Podgorica ülke topraklarının %10,4'ünü ve nüfusun %29,9'unu kapsamaktadır, Çetine kenti eski krallık başkenti statüsündedir. Ülkenin büyük çoğunluğunu Karadağlılar oluşturur, Sırplar %28,7 ile en büyük azınlıktır. Ayrıca Boşnaklar, Arnavutlar ve Hırvatlar da bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan</span> Güneydoğu Avrupa ve kısmen Orta Avrupada yer alan ülke

Sırbistan, resmî adıyla Sırbistan Cumhuriyeti (

Yugoslavya millî futbol takımı, Yugoslavya Krallığı, Yugoslavya SFC ve Yugoslavya FC'nin ulusal futbol takımıdır. Daha önce uluslararası alanda birçok başarıya imza atmış ancak Yugoslavya zamanla bölünüp küçülünce eski gücünü kaybetmiştir. Son olarak 2006 FIFA Dünya Kupası'nda Sırbistan-Karadağ olarak temsil edilmiştir. Yugoslavya millî takımın şu anki ardılının Sırbistan millî futbol takımı olduğu kabul ediliyor.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti</span> 1945-1992 yıllarında Balkanlarda bulunan sosyalist federal cumhuriyet

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Balkanlar'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu alanda bugün Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Kosova bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

Sırbistan tarihi, bugünkü Sırbistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan tarihi</span>

Hırvatistan tarihi, bugünkü Hırvatistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

Slovenya tarihi bugünkü Slovenya Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ Krallığı</span> 1910-1918 Güneydoğu Avrupada devlet

Karadağ Krallığı, Balkanlar'da 1910-1918 yıllarında varlığını sürdürmüş olan bir krallıktı. Krallığın başkenti Çetine idi (Cetinje). Krallığın para birimi Karadağ Perperi idi. Ülke pratikte Mutlakiyetçi olmasına rağmen aslında bir Meşrutiyet olarak yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya'nın dağılması</span>

Yugoslavya’nın dağılması, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin Josip Broz Tito'nun ölümünden sonra artan etnik çekişmeler, ekonomik bunalım ve Doğu Avrupa'daki değişiklikler nedeniyle 1980'lerin sonlarından 2000'li yıllara kadar yaklaşık 20 yıl süren kanlı bir süreç sonunda yedi ayrı egemen ülkeye bölünmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Türkiye ilişkileri</span>

Bu madde, Sırbistan-Türkiye ve eskiden beri süregelen Türk-Sırp ilişkilerini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya</span> Eski bir Balkan devleti

Yugoslavya, Balkanlar’ın batısında 20. yüzyılda, üç defa farklı yapı ve idari şekille kurulmuş olan bir devlet olmuştur. Bu ada sahip olan devlet, 1918-2003 yıllarında çeşitli idari yapılarda varlığını sürdürmüş bir Balkan devletidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuća Cveća</span> Josip Broz Titonun anıt mezarı

Çiçekler Evi, 4 Mayıs 1980 tarihinde ölen Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin eski lideri Josip Broz Tito'nun anıt mezarıdır. Sırbistan'ın başkenti Belgrad'ın Dedinje mahallesinde bulunan Yugoslav Tarihi Müzesi'nin zemininde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Faşizme ölüm, halka hürriyet</span> Slogan

"Faşizme ölüm, halka hürriyet", II. Dünya Savaşı kapsamındaki Yugoslavya Halk Kurtuluş Savaşı sırasında özellikle Yugoslav Partizanları olmak üzere Yugoslavya'daki tüm direniş hareketinin resmi sloganı olarak bilinen slogan. Bu slogan savaş sonrasında Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde ve dünya komünist hareketi tarihinde önemli bir yere sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Angel Mojsovski</span>

Angel Mojsovski, Makedon komünist aktivist, Yugoslavya Cephesi'nde savaşan asker. 1953 yılında Halk Kahramanı Nişanı'na layık görülerek Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde ulusal kahraman ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Antifaşist Ulusal Kurtuluş Konseyi</span> Siyasi örgüt

Yugoslavya Anti-faşist Ulusal Kurtuluş Konseyi veya Yugoslavya'da bilinen kısaltmasıyla AVNOJ, Yugoslavya'yı oluşturan her bir federal devletin ulusal kurtuluş konseyleri için oluşturulan siyasi çatı örgütü. II. Dünya Savaşı sonunda Yugoslavya için geçici müzakere makamı haline geldi. Partizanların kontrolü altındaki bölgeleri yönetmek için 26 Kasım 1942'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rada Vranješević</span>

Rada Vranješević, II. Dünya Savaşı sırasında Bosna'da faaliyet yürüten Yugoslav politikacı, siyasi aktivist, partizan ve direniş lideri.

<span class="mw-page-title-main">Božidarka Kika Damjanović-Marković</span> Yugoslavyada faaliyet yürüten siyasi aktivist, Yugoslav Partizanları komutan, direnişçi, ulusal kahraman (1920-1996)

Božidarka Damjanović-Marković veya takma ismiyle Kika, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'da faaliyet yürüten siyasi aktivist, Yugoslav Partizanları komutan, direnişçi, ulusal kahraman. Savaş sonrası pek çok görev aldı, Federal Meclis ve Sırbistan Sosyalist Cumhuriyeti Ulusal Meclisinde parlamento yardımcısı oldu.

Aleksandar Ivoš, Sırp asıllı Yugoslav millî futbolcudur.