Oturan Boğa, ABD ordularına karşı savaşan son Kızılderili kabile şefi. Siyuların Lakota grubundan Hunkpapa kolunun reisi ve 25 Haziran 1876 tarihinde 7. Amerikan Süvari Birliği'ni yenen 3.500 savaşçının lideri.
Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri veya kısaca Yerliler, Amerika Birleşik Devletleri'nde yaşayan Kızılderililer için kullanılan ortak birleştirici ad. Dilce birbiriyle akraba olmayan en az iki ayrı grupta toplanırlar: Sibirya kökenli olan Na-Dene dilleri ile Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili dillerini içeren Amerind dilleri.
Kızılderililer ya da Amerika Yerlileri, Sibirya kökenli Eskimo - Aleut halkları dışında kalan bütün Amerika yerlileri için kullanılan ortak birleştirici ad. Dilce birbiriyle akraba olmayan iki ayrı ana grupta toplanırlar: Sibirya kökenli olan Na-Dene dilleri ile Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili dillerini içeren Amerind dilleri.
Kültürel soykırım ya da etnosit, kültürel, ekonomik, askeri vb. diğer alanlarda, diğerlerine göre daha güçlü olan bir kültürün, bünyesinde yaşadığı insanların kültürlerinin unutulmasına yönelik yaptığı soykırım çalışmalarına verilen sıfattır. Diğer etnik dillerin yokedilmeye çalışılması, diğer etnik gruplara ait tarihi kalıntıların tahribatı, psikolojik olarak aşağılık kompleksini aşılama, tarihi saptırma gibi faaliyetler kültürel soykırımın işlevleri olarak görülebilir. Kültürel soykırımda amaç, bir milletin milli duygularını yıkmak, onları aşşağılık kompleksine sokmak, tarihi, kültürel ve sosyal iç dinamiklerini bozmak, bu doğrultuda kendi etnik grubuna katılmasını sağlamaktır. Tarihin birçok döneminde kültürel soykırım uygulamaları ile karşılaşılmıştır. Tarih sahnesinden silinen birçok etnik grubun bu tür uygulamalara maruz kaldığı düşünülmektedir.
John Alexander Macdonald, Kanada Dominyonu'nun ilk başbakanı. Kanada'nın William Lyon Mackenzie King'dan sonra en uzun süre başbakanlık yapan politikacısıdır. Dominyonun kuruluş dönemini izleyen gelişme sürecine önderlik etmiştir.
Kayuse Savaşı 1848-1855 yılları arasında yapılmış, ABD-Kızılderili savaşı.
Kızılderili rezervasyonu ya da kısaca Rezervasyon, Amerika Birleşik Devletleri'nde ABD Kızılderilileri için oluşturulan kısıtlayıcı yasal yerleşim bölgelerine verilen ad. 1840'lı yıllarda oluşturuldu. Bureau of Indian Affairs adlı bölüme bağlıdır. Kanada'daki muadili ise yasal olarak Kızılderili rezervi adını alır.
Kanada Kızılderilileri, Kanada'da Eskimo İnuitler ile melez Métisler dışında kalan bütün Kanada yerlileri için kullanılan niteleme olup Kanada'da resmi olarak İlk Milletler adı kullanılır. Kanada'da Kızılderili (Indian) adı hâlâ yasal bir terim olsa da resmî olarak kullanımı günümüzde oldukça azalmıştır. Kanada Kızılderililerinin sayısı 2006 sayımına göre 698.025 kişidir. Şu an için Kanada tarafından kabul edilen 630 kabile hükûmeti yasal olarak tanınmaktadır ve bunların kabaca yarısı Ontario ile Britanya Kolumbiyası eyaletlerinde bulunmaktadır. Kanada'da yasal olarak yaşamak zorunda oldukları kısıtlayıcı yerlere Kızılderili rezervi adı verilir. Günümüzde Kanada Kızılderililerine karşı sistemik ırkçılık hâlâ uygulanmaktadır. eğitim ve öğretimleri yirminci yüzyılın ortalarına kadar ırkçı asimilasyon politikaları gereği oluşturulan Kanada Kızılderili yatılı okullarında yapılıyordu. Kızılderili Kütüğüne kayıtlı olanların hakları kayıtsız olanlara göre fazladır. Kızılderili işlerinden Kanada Kızılderili ajanı sorumludur.
Kanada yerlileri ya da Kanada Aborijinleri, Kanada'daki Amerika yerlileri için kullanılan ve Kızılderili, İnuit ve Métis olmak üzere üç ana yerli grubunu kapsayan yasal terimdir. Kanada'da Kızılderili (Indian) ve Eskimo adları "aşağılayıcı" (pejorative) bulunduğu için resmi olarak kullanılmaz. Günümüzde Kızılderililer için «İlk Milletler», Eskimolar için de «İnuit» adı kullanılır.
Bureau of Indian affairs (BIA) ya da Kızılderili İşleri Bürosu, Amerika Birleşik Devletleri'nde 225.000 km² alandaki federal olarak tanınan 566 kabilede 48.000 kişilik Amerika yerlileri ile Alaska yerlilerinin eğitim, sağlık ve idaresinden sorumlu olan, ABD İçişleri Bakanlığı bünyesinde Amerika Birleşik Devletleri'nin yönetimine ait bir dairedir. Yönetim merkezi 22 Mayıs 2009 tarihinden itibaren Washington, DC'de 1849 C Street, N.W adresindedir. 1824 yılında Savaş Bakanlığına bağlı bir bölüm olarak kurulmuş olup 1824-1830 yılları arasında ilk başkanı Thomas L. McKenney'dir. BIA tarafından kurulan ABD yerli yatılı okullarında Carlisle Indian Industrial School meslek lisesinin asimilasyon modeli esas alınmıştır.
Na-Dene Kızılderilileri ya da Na-Dene halkları, Na-Dene dilli halklar, Kuzey Amerika'da ABD, Kanada ve ufak bir kısmı da Meksika’da yaşayan, Na-Dene dilleri ailesinden dilleri konuşan, avcı ve toplayıcı, yarı göçebe, anasoylu, animist ve şamanist Kızılderili halkları. Toplam nüfusları yaklaşık 200.000 kişidir ve çoğunluğu Atabasklar oluşturur. Asya kökenli olduğu 2008 yılında Edward Vajda başta olmak üzere uzmanlarınca kabul edilen tek Kızılderili grubudur. Bunların dışındaki diğer bütün Kızılderililer İngilizcede Amerindians olarak da adlandırılır ve dilleri Amerind dilleri olarak tek grupta da toplanır.
Kuzey Amerika yerlileri ya da Kuzey Amerika Kızılderilileri, Kuzey Amerika'da Kanada, Grönland, ABD ve Meksika'nın kuzeyindeki Amerika yerlileri grubundan yerli halklar ve bunlar tarafından ortaya konan kültür bölgesi. Kültürüne göre 10 alt bölgeye ayrılır ve Eskimo-Aleut halklarının oluşturduğu Arktik kültür bölgesi hariç diğer dokuzu Kızılderililere ait kültürlerdir. Arktik haricindeki Kızılderili kültürleri dil sınıflandırmasıyla uyuşmayabilmektedir ve aynı dil ailesinde sınıflandırılan kimi halklar birbirinden farklı kültür gruplarında bulunabilmektedir. Bilginler Kuzey Amerika yerlilerinin 1492 yılındaki nüfuslarının yaklaşık 10 milyon olduğunu ve bu nüfusun % 90 kadarının 19. yüzyıl ortalarında azaldığını söylerler.
Kanada'da insan hakları, 1948 yılında İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'ni imzalamasından sonra Kanada hükûmetinin bu bildirinin Kanada yasalarının bir parçası olması için çalışmaları. Kanada'da insan haklarını korumak için dört temel mekanizma bulunmaktadır: Canadian Charter of Rights and Freedoms, Kanada İnsan Hakları Yasası, Kanada İnsan Hakları Komisyonu ve Kanada'nın eyaletleri ve bölgelerindeki insan hakları yasaları ile mevzuatı.
Kanada yerli yatılı okulları ya da Kanada Kızılderili yatılı okulları, Kanada'da Kanada İnuitleri, Kanada Kızılderilileri ve Métisler'den oluşan Kanada yerlilerine yakın zamana kadar eğitim-öğretim verilen yatılı okullar ağı. Finansmanı Kanada hükûmeti'ne bağlı Aboriginal Affairs and Northern Development Canada tarafından sağlanan bu okullar, Hristiyan kiliseleri, özellikle de Kanada Katolik Kilisesi ile Kanada Anglikan Kilisesi tarafından yönetilir. Kökeni Kanada Konfederasyonu öncesine dayansa da 1876'da Indian Act yasasının kabul edilmesinden sonra etkinleşmiştir ve yirminci yüzyıla kadar açık kalan bu okulların sonuncusu ancak 1996 yılında kapatılmıştır.
ABD yerli yatılı okulları /Alaska'daki Eskimolar dahil/ ya da ABD Kızılderili yatılı okulları /Eskimo hariç Kıta ABD'si/, Amerika Birleşik Devletleri'nde ABD Kızılderilileri ile Alaska yerlilerine 19. yy sonu ile 20. yy başlarında eğitim-öğretim verilen okullardır. Değişik Hristiyan misyonerleri tarafından özellikle Batı ABD'deki nüfusu az olan bölgelerdeki Kızılderili rezervasyonlarında başlatılmışlardır. Bunun karşılığı olarak ABD hükûmeti tarafından bu dinî kurumlara ödeme yapılmıştır. Carlisle Indian Industrial School meslek lisesinin asimilasyon modeli esas alınarak Kızılderili İşleri Bürosu (BIA) tarafından ek yatılı okullar kurulmuştur.
Kızılderili Kütüğü, Kanada'da Kayıtlı Kızılderililer ya da Kızılderili statüsü olan Kızılderililer denen Kanada Kızılderililerinin resmî kaydının/sicilinin bulunduğu kütük. Bu kütüğe kaydolmayan/kaydedilmeyen Kızılderililere Kayıtsız Kızılderililer ya da Kızılderili statüsü olmayan Kızılderililer adı verilir. Kayıtlılara tanınan Kızılderili rezervleri ve bunlarla ilgili haklar, uzun bir av sezonu ve daha az silah taşıma kısıtlaması, federal ve eyalet vergilerinden muafiyet, devlet müdahalesi ile vergisi daha az olan oyun ve tütün bayiliklerinde daha fazla özgürlük gibi haklar Kayıtsızlara tanınmamıştır. Kızılderili statüsü alanlarla almayanlar arasındaki hak farklılığı ayrımcılık olarak nitelendirilmekte ve Kanada'da insan hakları ihlâli olarak görülmektedir.
Kızılderili savaşları ya da ABD Kızılderili savaşları, Yeni Dünya'da Kuzey Amerika'nın yerlisi ABD Kızılderilileri ile Eski Dünya'dan gelen Avrupalı göçmen yerleşimciler arasında patlak veren ve 1622-1924 yıllarında aralıklı olarak asırlara yayılan Amerikan Bağımsızlık Savaşı öncesi ve sonrası bir dizi çatışmalar silsilesidir. Savaşın ana sebebi, keşfedildiği andan itibaren Amerika kıtasını doğudan işgal etmeye başlayan Avrupalı sömürgecilerin sürekli artması ve bu artış sonunda yerlileri batıya sürmeleridir. Bu savaşlar Amerika kıtasının doğu kıyısından batı kıyısına kadar genişlemenin mukadder olduğunu ifade eden Kader Manifestosu gibi ideolojiler tarafından teşvik edildiği gibi, politik kaygıyla zorla ya da antlaşmalarla Kızılderili Tehciri gibi etnik temizlik hareketleri de savaşların tetikleyici unsurlarıdır. Bu savaşlar sırasında ABD Kızılderili katliamları da görülür.
Kızılderili soykırımları, Kristof Kolomb'un 1492'de Amerika Kıtası'na ulaşmasından sonraki beş asır boyunca Avrupalılar tarafından kıtanın yerlileri olan Kızılderililere karşı yapılan soykırımlardır.
Kanada başbakanı, Amerika kıtasının kuzeyinde yer alan ve Milletler Topluluğu'na üye olan Kanada'da 1867 yılından sonra hükûmetin başında yer alan kişi olarak bu makama getirilen kişiye verilen unvandır.
Kızılderili Yasası veya "Indian Act", uzun adı Kızılderililere ilişkin yasaları değiştirme ve birleştirme yasası) Kanada'da kayıtlı Kızılderilileri, onların gruplarını ve Kızılderili rezervleri sistemini ilgilendiren bir Parlamento yasasıdır. İlk olarak 1876 yılında kabul edilen ve yapılan değişikliklerle halen yürürlükte olan yasa, Kanada Hükûmeti'nin Kanada'daki 614 Birinci Ulus grubu ve onların üyeleriyle nasıl etkileşim kuracağını tanımlayan birincil belgedir. Yasa, uzun tarihi boyunca tartışmalara konu olmuş ve hem Yerli Kanadalılar hem de Yerli olmayan Kanadalılar tarafından farklı şekillerde yorumlanmıştır. Mevzuat, 2002 yılında yapılan "beşten fazla büyük değişiklik" de dahil olmak üzere birçok kez değiştirilmiştir.
