İçeriğe atla

Stephano (uydu)

Stephano
Stephano'nun keşif görüntüsü (daire içinde)
Keşif
Keşfeden
  • John J. Kavelaars
  • Brett J. Gladman
  • Matthew J. Holman
  • Jean-Marc Petit
  • Hans Scholl
Keşif tarihi18 Temmuz 1999
Adlandırmalar
MPC belirtmesiUranus XX
SıfatlarStephanonian[1]
Yörünge özellikleri
Ortalama yörünge yarıçapı
8.004.000 km[2][3]
Dış merkezlik0,2292[3]
677,37 g
Eğiklik141,81° (tutuluma), 144°[2]
Doğal uydusuUranüs
Fiziksel özellikler
Ortalama yarıçap
16 km (tahmini)[4]
~3.000 km2 (tahmini)
Hacim~20.000 km3 (tahmini)
Kütle~2,2×1016 kg (tahmini)
Ortalama yoğunluk
~1,3 g/cm3 (varsayılan)
~0,0041 m/sn2 (tahmini)
~0,013 km/sn (tahmini)
?
?
Albedo0,04 (varsayılan)[4]
Sıcaklık~65 K (tahmini)
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Stephano, Uranüs'ün ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydusudur. 18 Temmuz 1999'da Brett J. Gladman, Matthew J. Holman, John J. Kavelaars, Jean-Marc Petit ve Hans Scholl tarafından Hawaii adasındaki Mauna Kea Gözlemevi'nde Kanada-Fransa-Hawaii Teleskobu kullanılarak keşfedildi ve geçici olarak S/1999 U 2 adı verildi. Prospero ve Setebos da aynı anda keşfedilmiştir.[5][6][7][8][9]

Uranus XX belirtmesiyle onaylandıktan sonra Ağustos 2000'de, William Shakespeare'in Fırtına adlı oyunundaki Napoli Kralı Alonso'nun sarhoş kahyası Stephano'nun adı verildi.[10]

Yörünge parametreleri, Caliban ile aynı dinamik kümeye ait olabileceğini ve ortak bir kökene sahip olduklarını göstermektedir.[11]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Lessing (1914) How the Ancients Represented Death
  2. ^ a b Sheppard, Jewitt & Kleyna 2005, s. 523, Table 3.
  3. ^ a b Yeomans, Donald K. (28 Haziran 2007). "Planetary Satellite Mean Orbital Parameters". JPL/NASA. 21 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2008. 
  4. ^ a b Sheppard, Jewitt & Kleyna 2005, s. 523, Table 3 ... ri (km) ... 16 ... i 0,04 geometrik albedo varsayılarak uydunun yarıçapı.
  5. ^ Gladman, B. J.; Kavelaars, J. J.; Holman, M. J., Petit, J.-M.; Scholl, H.; Nicholson, P. D.; Burns, J. A.; The Discovery of Uranus XIX, XX, and XXI, Icarus, 147 (2000), ss. 320–324
  6. ^ Marsden, Brian G.; Probable New Satellites of Uranus, IAUC 7230 18 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 27 Temmuz 1999
  7. ^ Marsden, Brian G.; Probable New Satellites of Uranus, IAUC 7248 5 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 4 Eylül 1999
  8. ^ Marsden, Brian G.; S/1999 U 1, S/1999 U 2 and S/1999 U 3, IAUC 7385 27 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 24 Mart 2000
  9. ^ Marsden, Brian G.; S/1999 U 2, IAUC 7473 27 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 5 Ağusts 2000
  10. ^ Marsden, Brian G.; Satellites of Uranus, IAUC 7479 21 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 21 Ağustos 2000
  11. ^ Grav, Tommy; Holman, Matthew J.; Gladman, Brett J.; Aksnes, Kaare; Photometric survey of the irregular satellites,Icarus, 166 (2003), ss 33-45. arXiv:astro-ph/0301016

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uranüs'ün uyduları</span>

Uranüs, güneş sisteminin yedinci gezegenidir ve bilinen 28 doğal uydusu vardır. Bu uydulara William Shakespeare ve Alexander Pope'un eserlerindeki karakterlerin isimleri verilmiştir. Titania ve Oberon adı verilen ilk iki uydu 1787 yılında İngiliz astronom William Herschel tarafından keşfedilmiştir. Bu keşifleri 1851 yılında William Lassell tarafından ve 1948 yılında Gerard Kuiper (Miranda) tarafından keşfedilen üç hidrostatik dengeye sahip uydu izlemiştir. Bu beş uydu gezegensel kütleye sahiptir ama güneşin etrafında dönmedikleri için cüce gezegen kategorisine alınmazlar. Kalan uydular 1985 sonrasında Voyager 2 uzay aracı ve dünya merkezli teleskoplar tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Themisto (uydu)</span>

Themisto, Jupiter'in düzensiz uydularından biridir ve öbür adıyla Jupiter XVIII olarak bilinir. İlk olarak Charles T. Kowal ve Elizabeth Roemer tarafından 30 Eylül 1975 tarihinde keşfedilmiştir. Jüpiter etrafındaki bir tam dönüşünü 130 günde tamamlar. Sadece 9 km çapındadır ve Jupiter'e çok uzaktır. Önceki adıyla S/2000 J1 olarak adlandırılır. Themisto grubu'nun tek üyesidir ve 43 derece eğimlidir.

<span class="mw-page-title-main">Ophelia (uydu)</span>

Ophelia Uranüs'ün düzensiz bir uydusudur. Voyager 2 tarafından 20 Ocak 1986'da çekilen görüntülerden keşfedildi ve geçici olarak S/1986 U8 olarak adlandırıldı. Hubble Uzay Teleskobu 2003 yılında düzeltilinceye kadar görülmedi. Ophelia adını, William Shakespeare'in Hamlet oyunundaki Polonius'un kızı Ophelia'dan aldı. Ayrıca Uranüs VII olarak adlandırılmıştır.

Trinculo, Uranüs'ün düzensiz uydularından biridir ve geçici adı S/2001 U1 idir, ayrıca Uranüs XXI olarak da bilinir. 1986 yılında Matthew J. Holman tarafından keşfedilmiştir. Adını William Shakespeare'in The Tempest oyunundan alır.

<span class="mw-page-title-main">Setebos (uydu)</span>

Setebos Uranüs'ün düzensiz uydularından biridir ve geçici adı S/1999 U1'dir. Uranüs XIX olarak da bilinen uydu; 1999 yılında, John tarafından keşfedilmiştir. Saat yönünün tersi yönde dönmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Harpalyke (uydu)</span>

Harpalyke, Jüpiter'in ters yön yörüngeye sahip düzensiz uydusudur. 2000 yılında Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir grup astronom tarafından keşfedilmiş ve geçici olarak S/2000 J 5 adı verilmiştir. Ağustos 2003'te, bazı anlatılarda Zeus (Jüpiter) ile de sevgili olan, Clymenus'un ensest kızı Harpalyke'nin adını almıştır.

Ijiraq, Satürn'ün düzensiz uydularından biridir. 12 km genişliğindedir ve Satürn XXII olarak da bilinir. Brett Gladman ve John J. Kavelaars'ın takımı tarafından 2000 yılında keşfedildi. Geçici adı S/200 S6'dır, daha sonra 2003 yılında İskandinav mitolojisinden Ijiraq olarak adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Skathi (uydu)</span> Satürnün bir uydusu (Saturn XXVII)

Skathi, Satürn'ün İskandinav uyduları grubundaki düzensiz uydularından biridir. 23 Eylül 2000'de Brett Gladman liderliğindeki bir grup gökbilimci ekip tarafından keşfedildi. Ekip, 7 Aralık 2000'de Satürn'ün diğer yedi uydusu olan Tarvos, Ijiraq, Thrymr, Siarnaq, Mundilfari, Erriapus ve Suttungr ile birlikte keşiflerini duyurdu. Uydu, astronomik cisimlerin büyük ölçüde Yunan ve Roma isimleri ile adlandırılma çabasının bir parçası olarak, İskandinav mitolojisindeki bir figür olan Skaði'nin adını aldı.

Bebhionn, Satürn'ün küçük, düzensiz bir doğal uydusudur. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 12 Aralık 2004 ve 9 Mart 2005 tarihleri arasında yapılan gözlemlerle keşfedildi ve keşfi 4 Mayıs 2005 tarihinde açıklandı. Voyager 2 uzay aracının geçişinden 23 yıl sonra keşfedilen birkaç Satürn uydusundan birisidir.

Jarnsaxa veya Saturn L, Satürn'ün düzensiz uydularından biridir. Keşfi, Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 5 Ocak - 29 Nisan 2006 tarihleri arasında yapılan gözlemler sonucunda 26 Haziran 2006'da duyuruldu ve geçici olarak S/2006 S 6 adı verildi.

<span class="mw-page-title-main">Telesto (uydu)</span>

Telesto, Satürn'ün bilinen 146 uydusundan on altıncısı ve en küçüklerinden biridir. Smith, Reitsema, Larson ve Fountain tarafından 1980 yılında yer tabanlı gözlemlerle keşfedilmiş ve geçici olarak S/1980 S 13 belirtmesiyle adlandırılmıştır. Takip eden aylarda birkaç başka tezahürü daha gözlemlenmiştir: S/1980 S 24, S/1980 S 33, ve S/1981 S 1.

<span class="mw-page-title-main">Tarvos (uydu)</span>

Tarvos veya Saturn XXI, Satürn'ün doğrusal yönlü bir düzensiz uydusudur. B. J. Gladman ve arkadaşları tarafından 23 Eylül 2000 tarihinde keşfedildi ve geçici olarak S/2000 S 4 adı verildi. Ağustos 2003'te verilen ad, Galya mitolojisinde sırtında üç turna kuşu taşıyan bir boğa tanrısı olarak tasvir edilen Tarvos'tan gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Düzensiz uydu</span> Uzak, eğimli ve genellikle eksantrik ve retrograd yörüngeyi takip eden doğal uydu

Astronomide düzensiz uydu veya düzensiz doğal uydu, uzak, eğik ve genellikle dış merkezli, ters yön yörünge izleyen bir doğal uydudur. Bunlar, oluşumunu yörüngelerinde gerçekleştiren düzenli uydulardan farklı olarak ana gezegenleri tarafından yakalanmışlardır. Düzensiz uydular, genellikle benzer şekilde düzensiz yörüngelere sahip olan fakat sonunda uzaklaşarak ayrılacak olan geçici uyduların aksine sabit bir yörüngeye sahiptir. Terim, şekle atıfta bulunmaz; örneğin Triton yuvarlak bir uydudur, fakat yörüngesi nedeniyle düzensiz olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Himalia grubu</span>

Himalia grubu, Himalia'ya benzer yörüngeleri takip eden ve ortak bir kökene sahip olduğu düşünülen Jüpiter'in düzensiz uydular grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Paaliaq</span> Satürnün doğal uydusu

Paaliaq, Satürn'ün ters yön yörüngede hareket eden düzensiz uydusudur. Ekim 2000'in başlarında J. J. Kavelaars, Brett J. Gladman, Jean-Marc Petit, Hans Scholl, Matthew J. Holman, Brian G. Marsden, Philip D. Nicholson tarafından keşfedilmiş ve geçici olarak S/2000 S 2 adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tarqeq</span>

Tarqeq, Satürn'ün doğal uydusudur. Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Jan Kleyna ve Brian G. Marsden tarafından 5 Ocak 2006 ve 22 Mart 2007 tarihleri arasında yapılan gözlemler sonucunda keşfedildi ve 13 Nisan 2007 tarihinde duyuruldu. Adını İnuit ay tanrısı Tarqeq'ten almıştır ve İnuit grubunun bir üyesidir. Çapı yaklaşık yedi kilometredir. Cassini uzay aracı Tarqeq'i 15-16 Ocak 2014 tarihlerinde 1,5 gün boyunca gözlemlemişti.

<span class="mw-page-title-main">Jupiter LV</span> Jüpiterin uydusu

Jupiter LV, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Pasiphae grubu</span> Pasiphaeye benzer yörüngeleri takip eden ve ortak bir kökene sahip oldukları düşünülen, Jüpiterin ters yön yörüngeye sahip düzensiz uyduları grubu

Pasiphae grubu, Pasiphae'ye benzer yörüngeleri takip eden ve ortak bir kökene sahip olduğu düşünülen, Jüpiter'in ters yön yörüngede hareket eden düzensiz uydularından oluşan bir gruptur.

<span class="mw-page-title-main">Galyalı grubu</span> Satürnün benzer yörüngeler izleyen doğrusal düzensiz uydularının dinamik bir gruplamasıdır.

Galyalı grubu, Satürn'ün benzer yörüngeler izleyen doğrusal düzensiz uydularının dinamik bir gruplamasıdır. Yarı büyük eksenleri 16 ile 19 Gm arasında, yörünge eğiklikleri 36° ile 41° arasında ve dış merkezlikleri 0,46 ile 0,53 arasında değişir. Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) bu uydular için Galya mitolojisinden alınan isimleri saklı tutmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İnuit grubu</span> Satürnün benzer yörüngeler izleyen doğrusal düzensiz uydularının dinamik bir gruplamasıdır.

İnuit grubu, Satürn'ün benzer yörüngeler izleyen doğrusal düzensiz uydularının dinamik bir gruplamasıdır. Yarı büyük eksenleri 11 ile 19 Gm arasında, yörünge eğiklikleri 45° ile 50° arasında ve dış merkezlikleri 0,11 ile 0,39 arasında değişir. Satürn'ün yörüngesinde dönüşleri ortalama 2 yıl sürer. Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) bu uydular için İnuit mitolojisinden alınan isimleri saklı tutmaktadır.