İçeriğe atla

Stefania Wolicka

Stefania Wolicka
Doğum1851
Ölüm1937
VatandaşlıkPolonya
EğitimZürih Üniversitesi
MeslekAkademisyen
Önemli eser(ler)Griechische Frauengestalten (1875)
MemleketVarşova

Stefania Wolicka (1851 – 1937), Polonyalı bir tarihçi ve Zürih Üniversitesi'nde felsefe alanında (1875 yılında) doktora yapan ilk kadınlardan biriydi.[1][2]

Hayatı

Rusya İmparatorluğu'nun bir parçası olduğu zamanda Varşova'da doğan Wolicka, o zamanki Rus hükûmetinin, kadınların yüksek öğrenim görmesini engelleme çabalarına rağmen tarih diplomasını aldı.[3] 1873'te yurtdışında okuyan Rus kadınlara eğitimlerini bırakmalarını emreden bir kararnameye karşı geldi.[3] Wolicka, kararnameden muafiyet talebinin reddedilmesinin ardından öğrenimine devam etmeyi tercih etti.[3] Eğitim Bakanı Dmitry Tolstoy'a dilekçe verdi, ancak başarılı olamadı. Rus hükûmeti tarafından "Fritschi Circle" (Zürih'teki ev sahibesi Bayan Fritsch'in adını taşıyan) adlı radikal sosyalist aktivistlerde yer alan kişilere yapılan siyasi tehdit nedeniyle Zürih'teki birkaç kadın öğrencinin sınır dışı edilmesi sağlandı. Bazı öğrenciler, 1877'de Elli Davası sırasında Rusya'da yargılandı, yargılanan öğrencilerin birkaçı suçlu bulundu ve hapis cezasına çarptırıldılar. Wolicka'nın yasa dışı işler yaptığı yönünde kanıt bulunamadı ve yapılan son araştırmalara göre Zürih'teki bazı öğrencilerin yalnızca 1872–73 döneminde İsviçre'de üniversiteye gittikleri gerçeğine dayanarak hükûmet tarafından devrimci olarak nitelendirildiği gösterilmektedir.[4] Bununla birlikte, Wolicka'nın adı, 1 Ocak 1874'e kadar onları İsviçre'den ayrılmaya zorlayan, Rusya İmparatorluğu'nda öğretmenlik yapmaları yasaklandığı belirtilen ve Tolstoy'a gönderilen 45 kız Rus öğrenciden oluşan bir listede yer alıyordu.[5]

Zürih Üniversitesi kayıtlarına göre Wolicka, Posenliydi (Poznan) ve Varşova'da doğmuştu. Zürih Üniversitesi'nde eğitimine devam ederken ailesi Zürih'te yaşıyordu.[6] İsviçre'den ayrılmaya zorlanmasına rağmen 1875'te felsefe doktorasını tamamladı. Doktora tezinin başlığı "Griechische Frauengestalten, 1. Bölüm "(Yunan Kadın Kahramanlar, 1. Bölüm) idi.[6] "İlk Polonyalı kadın akademisyenlerden" biri olarak nitelendirildi.[7] Hulewicz, onun, "öncelikle kahraman bireylerden" oluşan bir nesil olan Polonyalı kız öğrencilerin ilk nesline ait olduğunu belirtti.[8]

Wolicka evlendi ve Stefania Wolicka-Arnd adıyla tanınmaya başladı.[9] 1875 yılında doktora tezi, Zürcher und Furrer tarafından Zürih'te yayımlandı.[10] Polonya'da kadın hakları konusunda tanınmış bir yazar hâline geldi. 1895'te Polonya hukuk dergisi Athenæum'da "Kadın hakları için parlamenter mücadelenin yirmi beş yılı" başlıklı bir makale yayımladı.[11]

Wolicka, modern çağ Avrupası'nda felsefe alanında doktora derecesi alan ilk kadındı. Avrupa'da felsefe doktorasını alan ilk kadının, 1678'de Padua Üniversitesi'nden mezun olan Elena Cornaro olduğuna inanılıyor.[12] İsviçre'deki üniversiteler, kadın öğrencileri kabul eden ilk modern çağ Avrupa üniversiteleriydi. Polonya, Avusturya, Belçika ve Avrupa'nın diğer bölgelerinden gelen kadın bilim insanları, -Belçika'nın ilk üniversite mezunu kadın doktor Isala Van Diest gibi- üniversiteye kaydolmak için 19. yüzyılın sonlarında İsviçre'ye taşındı.[13]

Yayımladığı kitaplar

Kaynakça

  1. ^ Women's Movements: Networks and Debates in Post-communist Countries in the 19th and 20th Centuries. Böhlau Verlag Köln Weimar. 2006. ss. 555-. ISBN 978-3-412-32205-2. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2012. 
  2. ^ Shifting Voices: Feminist Thought and Women's Writing in Fin-de-siècle Austria and Hungary. McGill-Queen's Press. 2008. s. 248. ISBN 9780773532861. 
  3. ^ a b c Women's Struggle for Higher Education in Russia, 1855–1900. McGill-Queens. 1987. ss. 57-58. ISBN 9780773505650. 
  4. ^ Women's Struggle for Higher Education in Russia, 1855–1900. McGill-Queen's University Press. 1987. ss. 54-6. ISBN 9780773505650. 
  5. ^ Women's Struggle for Higher Education in Russia, 1855–1900. McGill-Queen's University Press. 1987. s. 57. ISBN 9780773505650. 
  6. ^ a b "Matrikeledition der Universität Zürich". University of Zurich. 23 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 
  7. ^ "Ach, te uparte filozofki". ALMA MATER – miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. 2004. 8 Nisan 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2012. 
  8. ^ Sprawa wyższego wykształcenia kobiet w Polsce w wieku XIX. Nakł. Polskiej Akademii Umiejętności; skł. gł. w księg. Gebethnera i Wolffa. 1939. s. 225. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012. 
  9. ^ Women's Movements: Networks and Debates in Post-communist Countries in the 19th and 20th Centuries. Böhlau Verlag Köln Weimar. 2006. s. 555. ISBN 9783412322052. 
  10. ^ Bibliografia polska, Volume 5. Johnson Reprint Corp. [1964–1978], 1880. 1880. s. 146. 
  11. ^ "Na gościnnych łamach, cz. II". Palestra. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 
  12. ^ Shifting Voices: Feminist Thought and Women's Writing in Fin-de-siècle Austria and Hungary. McGill-Queen's Press – MQUP. 2008. s. 248. ISBN 9780773532861. 
  13. ^ Women's Movements: Networks and Debates in Post-communist Countries in the 19th and 20th Centuries. Böhlau Verlag Köln Weimar. 2006. s. 554. ISBN 9783412322052. 
  14. ^ "Griechische Frauengestalten. 1. Theil". Worldcat.org. 3 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Cinsiyetçilik, kişinin cinsiyetine veya toplumsal cinsiyetine dayalı önyargı veya ayrımcılıktır. Cinsiyetçilik herkesi etkiler. Basmakalıplarla ve toplumsal cinsiyet rolleriyle bağlantılıdır, ve bir cinsiyetin veya toplumsal cinsiyetin doğası gereği diğerinden üstün olduğu inancını içerebilir. Aşırı cinsiyetçilik kadın düşmanlığını, cinsel tacizi, tecavüzü ve diğer cinsel şiddet biçimlerini teşvik edebilir. Cinsiyet ayrımcılığı cinsiyetçiliği kapsayabilir. Bu terim, insanlara cinsiyet kimlikleri veya toplumsal cinsiyet veya cinsiyet farklılıklarına dayalı ayrımcılık olarak tanımlanmaktadır. Cinsiyet ayrımcılığı özellikle işyeri eşitsizliği açısından tanımlanmaktadır. Sosyal veya kültürel gelenek ve normlardan ortaya çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Zürih Üniversitesi</span> İsviçrede üniversite

Zürih Üniversitesi, 29 Nisan 1833'te mevcut ilahiyat okuluna, hukuk, tıp ve felsefe bölümleri eklenerek kurulan, bugün 7 fakültesi 25.000 öğrencisiyle İsviçre'nin en büyük üniversitesi.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Mann</span> Roman Yazarı

Paul Thomas Mann, Alman yazar ve 20'inci yüzyılın en önemli hikâye anlatıcılarından biriydi. 1929 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Jinekoloji</span> Kadın cinsel organları ve üreme sistemi hastalıklarının tedavisi bilimi

Jinekoloji, kadın sağlığı ve hastalıklarını inceleyen bilim dalıdır. Daha çok kadın hastalıkları ve doğum ana bilim dalı ile eğitim verilen tıp fakülterinde obstetrik, yani doğum ve ilgili patolojileri dışarıda tutan ancak bir noktada onkolojiyi de içeren bilim dalıdır. Bu bilim ile ilgilenen uzman doktorlara jinekolog denir.

<span class="mw-page-title-main">Inessa Armand</span>

Inessa Fyodorovna Armand Fransız-Rus komünist bir siyasetçi, Bolşeviklerin üyesi ve hayatının çoğunu Rusya'da geçiren bir feministti. Devrim öncesi Rus komünist hareketinde ve komünist dönemin ilk günlerinde önemli bir rol olan Armand, 1990'larda Sovyet arşivlerinin kısmen açılmasına kadar neredeyse uzun zamandır neredeyse unutulmuştu. Tarihçi Michael Pearson onun hakkında şöyle yazdı: "Ona (Lenin) konumunu iyileştirmesi ve Bolşeviklerini çardan daha fazla güç elde edecek ve 1919'da Moskova'nın en güçlü kadını olacak bir güç haline getirmesi için yardım edecekti."

<span class="mw-page-title-main">Anita Augspurg</span>

Anita Augspurg Alman hukukçu, radikal kadın hakları savunucusu ve savaş karşıtı eylemcisi.

Hans-Lukas Kieser, İsviçreli bir tarihçidir. Ağırlıklı olarak geç dönem Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye tarihi ile, bu devletlerin Avrupa ve İsviçre ile ilişkilerini araştırır. Kieser, Zürih Üniversitesi'nde modern tarih, özellikle Osmanlı ve Osmanlı sonrası dünya tarihi alanlarında profesördür. Merkezi Basel'de bulunan İsviçre-Türkiye Araştırma Merkezi Vakfı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Blanka Teleki</span>

Blanka Teleki de Szék ; Kontes, Macar sanatçı, eğitimci ve kadın hakları aktivisti. Kadınların eğitiminde erken bir feminist ve öncü olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Mandip Gill</span> İngiliz oyuncu

Mandip Kaur Gill, İngiliz oyuncu. Televizyondaki ilk rolü 2012 yılında Channel 4 pembe dizisi Hollyoaks'ta Phoebe McQueen olmuştur. 2015 yılında diziden ayrıldıktan sonra Cuckoo, Doctors, The Good Karma Hospital ve Casualty dizilerinde konuk oyuncu olarak yer almıştır. Ekim 2017'de BBC, Gill'in 2018'de Doctor Who dizisinde Yasmin Khan rolünü oynayacağını açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vida Tomšič</span>

Vida Tomšič née Bernot, Sloven komünist politikacı ve aktivist. II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav partizanları cephesinde savaştı ve Halk Kahramanı Nişanı'na layık görülü. Uzun yıllar Slovenya Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde pek çok hükûmet pozisyonunda bulundu. Tomšič, kadın haklarını ülkenin bütünüyle sosyal ve ekonomik kalkınmasına tamamen bağımlı olarak gören bir Marksist feministti.

<span class="mw-page-title-main">Yevgeniya Boş</span>

Yevgenia Bosch Evgenia Bosh, Evgenia Bogdanovna Bosch veya Evheniya Bohdanivna Bosch olarak da bilinir, Bolşevik bir aktivist, siyasetçi ve 20. yüzyılın başlarındaki devrim döneminde Ukrayna'daki Sovyet hükümetinin bir üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Makedonya Antifaşist Kadın Cephesi</span>

Makedonya Antifaşist Kadın Cephesi II. Dünya Savaşı'nda, Makedonya'da ortaya çıkan feminist hareket. Kuzey Makedonya'da mevcut, bazı feminist örgütlerin de öncülü olan örgüt.

<span class="mw-page-title-main">Eugenie Schwarzwald</span>

Eugenie Schwarzwald, Avusturya'da kızların eğitimini geliştiren ve destekleyen Avusturyalı hayırsever, yazar ve pedagogdu. Zamanının en çok mektup alan kadınlarından biriydi.

Barbara Caine, Avustralyalı tarihçi, akademisyen ve feminist. "Member of the Order of Australia" nişanı sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Zofia Daszyńska-Golińska</span> Polonyalı politikacı

Zofia Emilia Daszyńska-Golińska, evlilik öncesi soyadıyla Zofia Poznańska veya bilinen adıyla Zofia Golińska, Polonyalı bir sosyalist politikacı, oy hakkı savunucusu ve profesördür. Polonya Senatosu'ndaki ilk kadın senatördü.

Maria Svolou bir Yunan feminist ve sosyalist liderdir.

<span class="mw-page-title-main">Nataliya Kobrynska</span> Ukraynalı yazar, editör

Nataliya Kobrynska Ukraynalı yazar, sosyalist feminist ve aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Zinaida Yermolyeva</span>

Zinaida Vissarionovna Yermolyeva, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet ordusu için penisilin üretmesiyle tanınan, Don Kazak kökenli bir Sovyet mikrobiyoloğuydu. Öldüğü sırada SSCB Tıp Bilimleri Akademisi'nin üyesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Rosa Plaveva</span>

Rosa Plaveva, evlilik öncesi soyadı Varnalieva, bir Osmanlı ve Yugoslav sosyalisti ve süfrajettir.

<span class="mw-page-title-main">Kadın kurtuluş hareketi</span> Radikal feminist düşüncenin kolu

Kadın kurtuluş hareketi (WLM), 1960'ların sonlarında ortaya çıkan ve 1980'lere kadar özellikle Batı dünyasının sanayileşmiş ülkelerinde devam eden, dünya çapında büyük bir değişim yaratan, kadınların ve feminist entelektüalizmin siyasi bir hizalanmasıydı.