İçeriğe atla

Stasys Šilingas

Juozas Purickis
Juozas Purickis
Doğum11 Kasım 188
Vilnius
Ölüm13 Kasım 1962
Kelmė
MilliyetLitvan
VatandaşlıkLitvanya
EğitimKaunas Rahip Okulu
St Petersburg Roma Katolik İlahiyat Akademisi
Fribourg Üniversitesi
MeslekPolitikacı, avukat
OrganizasyonLitvanya Savaş Mağdurlarını Yardımlaşma Derneği, Litvanya Devlet Konseyi, Litvanya Sanatçıları Derneği, Litvanya Güzelleştirme Topluluğu, Tüfekçiler Birliği, Vilnius Liderler Birliği, Adalet Bakanlığı
Kurul üyeliğiLitvanya Konseyi
EvlilikEmilija Bytautaitė-Šilingienė

Stasys Šilingas (d. 11 Kasım 1885; Vilnius - 13 Kasım 1962; Kelmė) Litvanya'da önemli siyasi faaliyetler yürütmüş avukat ve politikacı.[1][2][3]

Litvanya'nın bağımsızlığı 16 Şubat 1918'de ilan edildiğinde, Šilingas önce başkan yardımcısı, daha sonra 1919'da Litvanya Konseyi başkanı olarak görev yaptı. Cumhurbaşkanı Antanas Smetona'nın ana danışmanlarından ve destekçilerinden biriydi. 1926-1928 ve 1934-1938'de iki kez Adalet Bakanı ve 1928-1938'de Litvanya Devlet Konseyi başkanıydı. 1920-1926 yılları arasında Güzel Sanatlar Derneği'nin direktörlüğünü yaptı.[4][5] Kendisine Büyük Vytautas Nişanı verildi.

Sovyet dönemi sonrası

Sovyetler Birliği'nin Litvanya'yı ele geçirmesinin ardından tutuklandı, 1941'de Rusya'nın kutup bölgelerine sürüldü.[6][7][8] Eşi Emilia-Šilingienė Bytautaite ve kızı Raminta 1943 - 1944'te Sibirya'da öldü. Kendisi 10 yıldan fazla bir süredir yargılanmadan hapis kaldı. 27 Şubat 1952'de 25 yıl hapse mahkûm edildi. 2 Haziran 1954'te Sovyetler Birliği Yüksek Mahkemesi Askerî Odası cezayı azalttı ve 20 gün sonra Litvanya'ya dönmesine izin verdi. Ardından Liyvanya yerel birimleri ile Sovyet birimleri arasındaki görüşmeler sonucu Litvanya'ya döndü.[9][10]

Stasys Šilingas 13 Kasım 1962'de Kelmė'de öldü.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Dranseikaitė, Ramunė. “Stasio Šilingo Politine ir Visuomenine Veikla.” Vilnius: 2000.
  2. ^ “Silingas, Stasys.” Encyclopædia Britannica. Vol. 20. p. 661. Chicago: Encyclopædia Britannica, Inc., 1957.
  3. ^ Worthington, Svaja Vansauskas. “Sarsaparilla to Sorcery: A Lithuanian Narrative.” Proteus: A Journal of Ideas. Vo. 20, No. 2. Shippensburg, PA.: Shippensburg University, Fall 2003.
  4. ^ Giedrius Papinigis. Lietuvis, gyvenęs aukščiausiąja nata. – Amerikos lietuvis, 2005-XI-12, Nr. 46, p.13, 24.
  5. ^ G. Papinigis. Lietuvių Tautos Tarybos pirmininko Stasio Šilingo atminimui. – Amerikos lietuvis, 2005-XII, Nr. 52, 53; p.24, 25.
  6. ^ Šilingas, Stasys. Encyclopedia Lituanica. Vol. V. pp. 166–167. Boston,: Encyclopedia Lituanica, 1976.
  7. ^ Skipitis, Rapolas. Nepriklausoma Lietuva: Atsiminimai. Cikaga, 1967.
  8. ^ Vaičiunas, Albinas. Stasio Šilingo Gyvenimo Kelias: Second Edition Supplemented and Corrected. Vilnius, Stasio Šilingo Draugija.
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Litvanya Bağımsızlık Savaşları veya diğer adıyla Özgürlük Mücadeleleri Birinci Dünya Savaşı'ndan sonra Litvanya'nın bağımsızlığı için yaptığı üç savaşı tanımlar. Bu savaşlar Bolşevik kuvvetlerine, Bermontiyalılara ve Polonya'ya karşı verilmiştir. Savaşlar, bağımsız Litvanya'nın uluslararası tanınmasını ve sivil kurumların oluşumunu geciktirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">LRT televizija</span>

LRT TV, Litvanya'nin devlet televizyonudur. Kanal, toplumun tüm kesimlerinin çıkarlarını yansıtacak şekilde yayın yapmaktadır. Seyircilerine, eğitim, kültür ve eğlence programlarının yanı sıra dini programlar ve etnik azınlıklara yönelik bilgilendirme amaçlı programlar yayınlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Konseyi</span> 18–23 Eylül 1917de gerçekleşen konsey

Litvanya Konseyi ya da 11 Temmuz 1918'den sonraki adıyla Litvanya Devlet Konseyi, 18-23 Eylül 1917 tarihleri arasında gerçekleşen Vilnius Konferansı'nda seçilen konseydir. Konseyin ilk üyeleri farklı yaş, sosyal statü, meslek ve siyasi ilişkilere sahip yirmi kişiden oluşuyordu. Litvan halkı adına yürütme yetkisi verilen konsey, bağımsız bir Litvanya devleti kurmakla görevlendirildi. 16 Şubat 1918'de konsey üyeleri Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzaladı ve Litvanya'yı demokratik ilkelere dayanan bağımsız bir devlet olarak ilan etti. 16 Şubat, "Litvanya Devlet Restorasyon Günü" olarak kutlanmaya başlandı. Konsey, 1918 sonbaharına kadar ülkede Alman Ordusu'na bağlı askerî birliklerin bulunmasına rağmen bağımsızlık ilan etmeyi başardı. 1919 baharında konsey üyeleri sayısı yaklaşık iki katına çıktı. Konsey, ilk kez 15 Mayıs 1920'de toplanan Litvanya Kurucu Meclisi etkin oluncaya kadar çalışmalarını sürdürdü.

<i>Lietuvos aidas</i>

Lietuvos aidas, Litvanya'da faaliyet yürüten günlük gazete. Antanas Smetona tarafından 6 Eylül 1917'de kuruldu. Litvanya Konseyi'nin yayın organıydı ve ardından yeni kurulan Litvanya hükûmetinin yarı resmi yayını oldu. Hükûmet Vilnius'tan geçici başkent Kaunas'a taşındığında yayın durduruldu. 1928'de Litvanya hükûmetinin yayını olarak yeniden canlandırıldı ve Litvanya'nın en popüler gazetesi oldu. Zirvede, 90.000 kopya birleşik tirajlı üç günlük baskı yayınladı. II. Dünya Savaşı döneminde yayını aksadı. 1990'da Litvanya, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan ettikten sonra, gazete bir kez daha Litvanya Cumhuriyeti Yüksek Konseyi'nin resmî gazetesi oldu. 1992 sonunda tirajı 103.000 kopyaya ulaştı. Ancak, kısa süre içinde özelleştirildi ve okurluk, finansal zorluklar ve diğer tartışmalarla da karşı karşıya kaldı. Nisan 2006'da, vergi borçları 4 milyon Litvanya litasının üzerine çıktığında Devlet Vergi Müfettişliği tarafından iflas işlemleri başlatıldı. Şirket 2015 yılında tasfiye edildi, ancak gazete kâr amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından yayınlanmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandras Stulginskis</span>

Aleksandras Stulginskis Litvanya'nın 1920-1926 yılları arasında görev yapan ikinci Cumhurbaşkanı. Stulginskis, selefi Cumhurbaşkanı 1926'da Antanas Smetona tarafından yönetilen ve Stulginskis'in halefi Kazys Grinius'u göreve getiren bir askerî darbeye kadar Litvanya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Eliziejus Draugelis</span> Litvan siyasetçi

Eliziejus Draugelis Litvanyalı doktor ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Jokūbas Šernas</span>

Jokūbas Šernas, Litvanya Bağımsızlık Yasası'nı imzalayan yirmi kişiden biri olan Litvanyalı avukat, gazeteci, öğretmen ve bankacı.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Basanavičius</span>

Jonas Basanavičius, Litvanyalı bağımsızlık aktivisti politikacı, doktor, yazar. Litvanya'nın bağımsızlığı için çok sayıda çalışma yürüttü. Litvanya Bağımsızlık Yasası imzacıları oturumunun başkanı idi.

<span class="mw-page-title-main">Jurgis Šaulys</span>

Jurgis Šaulys, Litvanyalı ekonomist, diplomat ve politikacı ve Litvanya Bağımsızlık Yasası'na imza atan yirmi kişiden biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Alfonsas Petrulis</span>

Alfonsas Petrulis (

<span class="mw-page-title-main">Büyük Vilnius Seimas'ı</span>

Büyük Vilnius Seimas'ı ya da Vilnius Büyük Meclisi, 1905 Rus Devrimi sonrası oluşan politik süreçte 4-5 Aralık 1905 tarihlerinde Vilnius'ta toplanam kongre. Söz konusu toplantı Litvanya'daki ilk modern ulusal kongresidir. Öncelikleri devrimi başlatan sosyal meseleler değil, ulusal endişelerle ilgiliydi. Seimas'a 2.000'den fazla katılımcı katıldı. Meclis, Rus İmparatorluğu içinde geniş siyasi özerklik talep etme ve bunu barışçıl yollarla gerçekleştirme kararı aldı. Seimas bağımsız bir Litvanya devletinin kurulması için zemin hazırladığı için, Litvanya Konseyi tarafından 16 Şubat 1918'de kabul edilen Litvanya Bağımsızlık Yasası'na doğru önemli bir adım olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Smilgevičius</span>

Jonas Smilgevičius (

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Milliyetçi Birliği</span> Litvanyada bir siyasi parti

Litvanya Milliyetçi Birliği, Milliyetçiler, 1926'dan 1940'a kadar Cumhurbaşkanı Antanas Smetona'nın otoriter rejimi sırasında Litvanya'da iktidardaki siyasi partiydi. Parti 1924'te kuruldu ama popüler değildi. Aralık 1926 askeri darbesi sonucu iktidara geldi. 1927'den 1939'a kadar, Bakanlar Konseyi yalnızca LTS üyelerini içeriyordu. 1936'da, diğer partiler resmen dağıldı ve LTS ülkenin tek yasal partisi oldu. 1930'larda parti giderek daha da radikalleşti ve İtalyan Faşizmine sempati duymaya başladı. Parti, Haziran 1940'ta SSCB'nin Litvanya'yı işgalinden sonra kapatıldı. Aynı isimdeki parti 1990'da yeniden kuruldu ve iki savaş arası LTS'nin halefi olduğunu iddia etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Jonas Vailokaitis</span>

Jonas Vailokaitis (

<span class="mw-page-title-main">Mykolas Biržiška</span> Litvan tarihçi ve siyasetçi (1882-1962)

Mykolas Biržiška

<span class="mw-page-title-main">Kazimieras Bizauskas</span>

Kazimieras Bizauskas veya Kazys Bizauskas (

<span class="mw-page-title-main">Petras Klimas</span> Diplomat

Petras Klimas (

<span class="mw-page-title-main">Steponas Kairys</span> Litvan siyasetçi (1879-1964)

Steponas Kairys (

<span class="mw-page-title-main">Vladas Mironas</span> Litvan rahip ve siyasetçi (1880-1953)

Vladas Mironas (

<span class="mw-page-title-main">1926 Litvanya Darbesi</span> Litvanyada 1926 askeri darbesi

1926 Litvanya Darbesi, Litvanya'da demokratik olarak seçilmiş hükûmetin yerine Antanas Smetona liderliğindeki muhafazakar ve otoriter bir hükûmetle sonuçlanan askeri bir darbedir. Darbe, 17 Aralık 1926'da gerçekleşti ve büyük ölçüde ordu tarafından düzenlendi; Smetona'nın rolü günümüzde tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Darbe, dönemin en muhafazakar partisi olan Litvanya Milliyetçi Birliğini iktidara getirdi. LMB, 1926'dan önce oldukça yeni ve önemsiz bir milliyetçi partiydi. 1926'da üye sayısı yaklaşık 2000 kişiydi ve parlamento seçimlerinde sadece üç sandalye kazanmıştı. Zamanında Seimas'ın en büyük partisi olan Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi orduyla işbirliği yaptı ve darbeye anayasal meşruiyet sağladı, ancak yeni hükûmette önemli bir görevi kabul etmedi ve Mayıs 1927'de çekildi. Ordu, iktidarı sivil hükûmete devrettikten sonra, siyasi hayatta doğrudan bir rol oynamayı bıraktı.