İçeriğe atla

Stanford Felsefe Ansiklopedisi

Stanford Encyclopedia of Philosophy
SahipEdward N. Zalta
OluşturanEdward N. Zalta
URLplato.stanford.edu
Site türüÇevrimiçi ansikopedi (Felsefe)
Başlama tarihi1995 (29 yıl önce) (1995)

Stanford Encyclopedia of Philosophy (SEP), çevrimiçi bir felsefe ansiklopedisini, İnternet kullanıcıları tarafından ücretsiz olarak erişilebilen felsefe alanındaki orijinal makalelerin hakemli yayınlarıyla birleştirir.[1][2] Stanford Üniversitesi tarafından sürdürülmektedir. Her giriş, dünya çapındaki birçok akademik kurumdan profesörler de dahil olmak üzere bu alandaki bir uzman tarafından yazılır ve geliştirilir.[3] Ansiklopediye katkıda bulunan yazarlar, Stanford Üniversitesi'ne makaleleri yayınlama izni verir, ancak bu makalelerin telif hakkını saklı tutar.[4]

Ansiklopedi 1995'te Edward N. Zalta tarafından kuruldu. Zalta'nın amacı sürekli güncellenen dinamik bir ansiklopedi oluşturmaktı. Bu nedenle, geleneksel ansiklopediler gibi eskimeyeceği düşünüldü. Ansiklopedi, politikası gereği tartışmalı konularda birbiriyle zıt düşünen akademisyenlere söz hakkı tanıdı. Başlangıçta SEP, ABD'den kamu fonuyla desteklendi. Daha sonra üniversiteye gelen bağışlarla açık erişimini sürdürdü.

Yaklaşım ve tarihçe

Edward N. Zalta tarafından "Stanford Felsefe Ansiklopedisi: Vikipedi'liler için İlgi Çekebilecek Akademik Referans Çalışmalarının Karşılaştığı Sorunlar". Wikimania 2015, Meksiko

(Mart 2018 (Mart 2018) itibarıyla), SEP yaklaşık 1.600 yayınlanmış giriş içeriyor.[5] Ansiklopedi, çevrimiçi durumunun yanı sıra çoğu ansiklopedi ve akademik dergi'nin geleneksel akademik yaklaşımını kullanır ansiklopedi kapsamındaki alanda yetkin (uzman olarak kabul edilmese de) bir editör veya editör komitesi tarafından seçilen uzman yazarlar ve akran denetimi aracılığıyla yüksek kaliteye ulaşmayı hedefler.[6]

Ansiklopedi 1995 yılında Edward N. Zalta[2] düzenli olarak güncellenen dinamik bir ansiklopedi sağlamak amacıyla oluşturuldu ve bu nedenle geleneksel basılı ansiklopedilerde olduğu gibi tarih atılmadı.[1][7] Ansiklopedi tüzüğü, tek bir konudaki rakip makalelerin akademisyenler arasındaki gerekçeli anlaşmazlıkları yansıtmasına izin veriyor. Başlangıçta SEP, Ulusal Beşeri Bilimler Vakfı ve Ulusal Bilim Vakfı'ndan ABD kamu finansmanı ile geliştirildi. Ansiklopediye açık erişimi korumaya yönelik uzun vadeli bir kaynak geliştirme planı, birçok üniversite kütüphanesi ve kütüphane konsorsiyumu tarafından desteklenmektedir. Bu kurumlar, SEP Bilimsel Yayıncılık ve Akademik Kaynaklar Koalisyonu tarafından, Uluslararası Kütüphane Konsorsiyumu Koalisyonu ve Güneydoğu Kütüphane Ağı ile işbirliği içinde tasarlanan bir plan kapsamında, Beşeri Bilimler için Ulusal Bağış'tan gelen uygun fonla katkıda bulunur.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Sonnad, Nikhil. "This free online encyclopedia has achieved what Wikipedia can only dream of". Quartz (İngilizce). 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2018. 
  2. ^ a b Zalta, Edward (1 Eylül 2006). "The Stanford Encyclopedia of Philosophy: A university/library partnership in support of scholarly communication and open access". College & Research Libraries News. 67 (8): 502-504. doi:10.5860/crln.67.8.7670. ISSN 2150-6698. 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2021. 
  3. ^ a b Allen, Colin; Jagodzinski, Cecile (4 Kasım 2013). "From SEP to SEPIA: How and Why Indiana University is Helping the Stanford Encyclopedia of Philosophy". Against the Grain. 18 (4). doi:10.7771/2380-176x.4919. ISSN 2380-176X. 
  4. ^ "Stanford Encyclopedia of Philosophy Copyright Information". 4 Şubat 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2015. 
  5. ^ "About the Stanford Encyclopedia of Philosophy". plato.stanford.edu. 29 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2018. 
  6. ^ Tananbaum, Greg (2006). "I Hear the Train A Comin' -- Stanford Encyclopedia of Philosophy". Against the Grain. 18 (1). doi:10.7771/2380-176x.4863. ISSN 2380-176X. 
  7. ^ Allen, Colin; Nodelman, Uri; Zalta, Edward N. (2002). "The Stanford Encyclopedia of Philosophy: A Developed Dynamic Reference Work". Metaphilosophy. 33 (1&2): 210-228. doi:10.1111/1467-9973.00225. ISSN 0026-1068. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

İnanç, en geniş tanımıyla bir kişinin belli bir iddiayı ya da varsayımı, sezgisel yol ile (hissetme) "doğru" ya da "yanlış" kabul ettiği psikolojik bir durumdur. İnanç merkezli bir beyne sahip birey için ampirik veya bilimsel ispatın bir önemi yoktur. İnancın tanımlanmasının bir başka yolu ise bunun gerçek olma olasılığına karşı pozitif yönde tutum gösteren bir tutumun zihinsel temsil olarak görülüyor olmasıdır. Antik Yunan düşüncesi bağlamında inanç kavramıyla ilgili olarak pistis ve doxa olmak üzere iki ilgili terim belirlenmiştir. Basitleştirilmiş olarak, pistisin "güven" ve "itimat", doxanın ise "görüş" ve "kabul" anlamlarına geldiği söylenebilir. İngilizcedeki "ortodoks" sözcüğünün kökeni doxaya dayanmaktadır. Jonathan Leicester, inancın gerçeği göstermek yerine eylemde bulunma amacına sahip olduğu görüşünü önermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Gassendi</span> Fransız filozof, astronom, matematikçi, rahip ve bilim insanı (1592 - 1655)

Pierre Gassendi, Fransız filozof, astronom matematikçi ve Katolik rahipti. Güneydoğu Fransa'daki bir kilisede görev yaparken, Paris'te de uzun süreler geçirdi ve burada özgür düşünceli entelektüellerden oluşan bir grubun lideri olarak öne çıktı. Aynı zamanda gözlemsel bir bilim insanıydı ve 1631'de Merkür gezegeninin Güneş'in önünden geçişine dair ilk gözlemlerini yayımladı. Bir Ay krateri olan Gassendi krateri onun adını almıştır.

Bilgisayar bilimi felsefesi, bilgisayar bilimi çalışmasında ortaya çıkan felsefi sorularla ilgilidir. Fizik felsefesi veya matematik felsefesi gibi bir bilgisayar bilimi felsefesi geliştirmeye yönelik bazı girişimlere rağmen, bilgisayar bilimi felsefesinin içeriği, amacı, odağı veya konusu hakkında hala ortak bir anlayış yoktur. Bilgisayar programlarının soyut doğası ve bilgisayar biliminin teknolojik tutkuları nedeniyle, bilgisayar bilimi felsefesinin kavramsal sorularının çoğu, bilim felsefesi, matematik felsefesi ve teknoloji felsefesi ile de karşılaştırılabilir.

Evrensel ahlakçılık, kültür, ırk, din, milliyet, cinsel yönelim ve diğer herhangi bir ayırt edici özellikten etkilenmeksizin tüm benzer kabul edilen bireyler için bir evrensel etiğin olduğunu savunan meta-etik kavramıdır.

Felsefede, fizikalizm ya da fizikselcilik, var olan her şeyin maddesel olduğunu, fiziksel olanın üzerinde bir şey olmadığını ya da her şeyin fiziksel olanlardan meydana geldiğini savunan metafizik tezidir. Fizikselcilik, bir çeşit ontolojik monizmdir; yani düalizmin ve plüralizmin aksine gerçekliğin tek bir tözü olduğunu savunur. Fizikselin tanımı ve fizikselciliğin anlamı konusunda farklı görüşler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Olan-olması gereken sorunu</span>

Olan-olması gereken sorunu, İskoç filozof David Hume tarafından ortaya atılmıştır. Birinin olması gerekenleri olanlara veya daha doğru bir tabirle olgusal önermelere dayandırmasıdır. Hume, olgusal önermeler ile ahlaki önermeler arasında önemli bir fark olduğunu ve olgusal alandan ahlaki alana geçişin muğlak olduğunu buldu. Hume yasası veya Hume'un giyotini de denen bu yasa, ahlaki ve değerlendirici olmayan olgusal önermelerden mantıksal olarak ahlaki önermelerin çıkamayacağını söyler.

İnternet Felsefe Ansiklopedisi, felsefe konuları üzerine eğilen internet ansiklopedisidir. Ansiklopedi, akran denetimiyle hazırlanmış makaleleri açık erişimle paylaşır. Katılımlar genelde davet üzerine olur ve alanında önde gelen uzmanlar tarafından katkı yapılır.

A priori ve a posteriori, felsefede bilgi, gerekçelendirme veya argüman türlerini ampirik kanıt veya deneyime güvenerek ayırt etmek için kullanılan Latince ifadelerdir. A priori bilgi, deneyimden bağımsız olandır. Örnek olarak matematik, totoloji ve saf akıldan çıkarımı içerir. A posteriori bilgi, deneysel kanıta dayalı olandır. Örnekler çoğu bilim alanını ve kişisel bilginin yönlerini içerir.

Psikiyatri felsefesi, psikiyatri ve ruhsal bozukluk ile ilgili felsefi soruları araştırır. Bilim ve tıp filozofu Dominic Murphy, psikiyatri felsefesinde üç araştırma alanını şu şekilde tanımlar: Birincisi, bilim felsefesinin araçlarını daha geniş bir şekilde kullanarak psikiyatrinin bir bilim olarak incelenmesiyle ilgilidir, ikincisi akıl hastalığı deneyimi de dahil olmak üzere akıl hastalığı tartışmasında kullanılan kavramların ve ortaya çıkardığı etik soruların incelenmesini gerektirir, üçüncüsü zihin felsefesi ile psikopatoloji arasındaki bağlantılar ve süreksizliklerle ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Algı felsefesi</span> Felsefi Yaklaşım

Algı felsefesi, algısal deneyimin doğası ve algısal verilerin durumuyla, özellikle de dünya hakkındaki inançlar veya dünya hakkındaki bilgilerle nasıl ilişkili olduklarıyla ilgilidir. Herhangi bir açık algı açıklaması, çeşitli ontolojik veya metafizik görüşlerden birine bağlılığı gerektirir. Filozoflar, nesnelerin algılarının ve bunlarla ilgili bilgi veya inançların bireyin zihninin yönleri olduğunu varsayan içselci açıklamaları ve bunların bireyin dışındaki dünyanın gerçek yönlerini oluşturduklarını belirten dışsalcı açıklamaları birbirinden ayırır. Son zamanlardaki felsefi çalışmalar, tek görme paradigmasının ötesine geçerek algının felsefi özelliklerini genişletmiştir.

Enformasyon felsefesi ya da Bilgi felsefesi, bilgi işleme, temsil sistemi ve bilinç, bilgisayar bilimi, bilgi bilimi ve bilgi teknolojisi ile ilgili konuları inceleyen bir felsefe dalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hristiyan felsefesi</span>

Hristiyan felsefesi, MS 2. yüzyıldan günümüze kadar Hristiyanlar tarafından ortaya konulan ve tartışılan felsefî fikirlerdir.

Doğal teoloji, geçmişteki kullanımıyla fiziko-teoloji, usa ve olağan doğa deneyimine dayalı olarak bir tanrının varlığına ilişkin argümanlar sağlamaya çalışan bir teoloji türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ian Hacking</span>

Ian MacDougall Hacking, bilim felsefesinde uzmanlaşmış Kanadalı bir filozoftur. Kariyeri boyunca Killam Beşeri Bilimler Ödülü ve Balzan Ödülü de dahil olmak üzere çok sayıda ödül kazandı ve Kanada Nişanı, Kanada Kraliyet Cemiyeti ve İngiliz Akademisi gibi birçok prestijli grubun üyesi oldu.

Hugh LaFollette (d.1948), Güney Florida Üniversitesi'nde Etik Bilimi alanında Marie E. ve Leslie Cole Fahri Kürsüsüne sahip Amerikalı bir filozoftur. Ayrıca Fahri Felsefe Profesörüdür. özellikle de asıl ilgi alanı olan ahlak felsefesi üzerine çalışır.

Elliott R. Sober Wisconsin-Madison Üniversitesi Felsefe Bölümü'nde Hans Reichenbach Profesörü ve William F. Vilas Araştırma Profesörüdür. Sober, biyoloji felsefesi ve genel bilim felsefesi alanlarındaki çalışmaları ile tanınır.

Stathis Psillos, bir Yunan bilim filozofudur. Yunanistan'ın Atina Üniversitesi'nde Bilim Felsefesi ve Metafizik Profesörüdür. Batı Ontario Üniversitesi Rotman Felsefe Enstitüsü üyesidir. 2013-15'te Kanada'da bulunan Batı Ontario Üniversitesi'nde Rotman, Kanada Bilim Felsefesi Araştırma Kürsüsü'nü yürütmüştür.

Larry Laudan, Amerikalı bir bilim filozofu ve epistemologdur. Pozitivizm, realizm ve rölativizm geleneklerini şiddetle eleştirdi ve popüler meydan okumalara karşı ayrıcalıklı ve ilerici bir kurum olarak bilim görüşünü savundu. Laudan'ın "araştırma gelenekleri"ne ilişkin felsefi görüşü, Imre Lakatos'un "araştırma programlarına" önemli bir alternatif olarak görülüyor.

Bastiaan Cornelis van Fraassen, bilim felsefesi, epistemoloji ve biçimsel mantığa katkılarından dolayı tanınan Hollandalı-Amerikalı bir filozoftur. San Francisco Eyalet Üniversitesi'nde Seçkin bir Felsefe Profesörü ve Princeton Üniversitesi'nde McCosh Fahri Felsefe Profesörüdür.

Routledge Felsefe Ansiklopedisi, Edward Craig tarafından düzenlenen ve ilk kez 1998'de Routledge tarafından yayınlanan bir felsefe ansiklopedisi. İlk olarak hem 10 ciltlik basılı olarak hem de CD-ROM olarak yayınlandı, 2002'de abonelik esasına göre çevrimiçi olarak kullanıma sunuldu. Çevrimiçi sürüm, yeni makaleler ve mevcut makalelerin revizyonları ile düzenli olarak güncellenmektedir. 2.000'den fazla bilimsel makale sağlayan 1.300 katılımcısı bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.