İçeriğe atla

Stamen Grigorov

Stamen Grigorov
Doğum27 Ekim 1878(1878-10-27)
Pernik ilinin Trın belediyesine bağlı Studen İzvor köyü, Bulgaristan Prensliği
Ölüm27 Ekim 1945 (67 yaşında)
Sofya Bulgaristan Krallığı
Milliyet Bulgar
VatandaşlıkBulgaristan
EğitimMontpellier Üniversitesi
Cenevre Üniversitesi
ÖdüllerCesaret Nişanı
Kariyeri
DalıDoktor, Mikrobiyolog

Stamen Gigov Grigorov (Bulgarca: Стамен Гигов Григоров; 27 Ekim 1878 - 27 Ekim 1945) Yoğurt yapımında kullanılan Lactobacillus bulgaricus bakterisini bulması ile ünlü bir Bulgar doktor ve mikrobiyolog.

Stamen Grigorov Bulgaristan Prensliği idaresinde, başkent Sofya'nın yaklaşık 90 km güneyindeki Pernik ilinin Trın belediyesine bağlı Studen İzvor köyünde 27 Ekim 1878 tarihine dünyaya geldi. Liseyi Sofya’da bitirdi. Fransa’nın Montpellier şehrinde Doğa Bilimleri, İsviçre’nin Cenevre şehrinde Tıp eğitimini tamamladı. 1905 yılında, 27 yaşındayken en çok bilinen keşfini yaptı. Profesör Léon Massol'un Cenevre'deki mikrobiyoloji laboratuvarında, yoğurdun temelinde belirli bir basil türünün bulunduğunu keşfetti.[1][2] keşfedilen bu tür, bilim topluluğu tarafından Lactobacillus bulgaricus olarak adlandırıldı.

1950'lerde, devlete ait yoğurt şirketi, "resmi bir Bulgar yoğurdu" üretmek için belirli bakteri suşları karışımının patentini aldı ve tanıttı. Bulgaristan’ın iklimi bu özel yoğurt bakterisi türleri için benzersiz şartlar sunduğundan, bu karışım birçok ülkedeki yoğurt üreticilerine ihraç edilmeye devam ediyor.[3]

Stamen Grigorov' 1905 yılının sonlarında Bulgaristan’a döndü. Bugün kendi adını taşıyan Trın'daki hastanenin bölge doktoru ve yöneticisi olarak göreve başladı. 1906 yılında Albert Calmette ile bir verem aşısı geliştirmek için araştırmalara başladı. Deney hayvanları ve daha sonra insanlar üzerinde yaptığı bilimsel deneyler yoluyla tüberküloz tedavisinde penisilin mantarlarının iyileştirici etkilerini ortaya çıkardı.[4] Konuyla ilgili makalesi, 20 Aralık 1906 tarihinde Paris’te basılan, tıp dergisi La Presse médicale'nin 104. sayısında "Anti-tüberküloz aşısı" adlı başlığı[5] ile yayınlandı.[6] Balkan Savaşı sırasında askeri doktor olarak cepheye gitti. Savaşın sonunda terhis edildi ve Trın'daki önceki işine geri döndü. İkinci Balkan Savaşı sırasında, kardeşi Hristo, Kalimansko Pole Muharebesinde yaralandı ve yaralarından dolayı 32 yaşında öldü. Birinci Dünya Savaşı sırasında yine cephede askeri doktordu. Petrich bölgesindeki kolera salgınıyla mücadele etti. Cesaret Nişanı ve Kızıl Haç Altın Madalyası ile ödüllendirildi.

1922-1924 döneminde tüberküloz aşısını Prof. Parashkev Stoyanov'un (Alexandrovska Hastanesi, Sofya) kliniğinde test etti. Tarnovo, Gorna Oryahovitsa, Provadia ve Varna'da çalıştı. 1935'ten sonra tüberküloz araştırmalarına İtalya'da devam etti. 1944 yılında Bulgaristan'a döndü. İtalya'da başladığı çalışmaları, oğlu Dr. Alexander Grigorov devam ettirdi.

67. doğum günü olan 27 Ekim 1945 tarihinde Sofya'da öldü. 29 Haziran 2007 tarihinde Stamen Grigorov' un doğum yeri Studen Izvor köyünde restore edilmiş bir evde bir yoğurt müzesi kuruldu.[7] Onun doğduğu ev müzenin yakınlarında yer almaktadır.

2005 yılında, Bulgar Postası onu ve bir mikroskobu gösteren bir pul yayınladı.

2010'da beri Antarktika'nın Brabant Adası'ndaki buzula Grigorov Buzulu'na adı verildi.[8]

27 Ekim 2020' tarihinde Stamen Grigorov’un 142. doğum günü münasebetiyle bir Google Doodle yayınlandı.[9][10]

Kaynakça

  1. ^ "Stamen Grigorov, « l'inventeur » du yaourt, naissait il y a 142 ans". fr.news.yahoo.com (Fransızca). 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  2. ^ "Ekrem Buğra Ekinci - Türk buluşu yoğurdun dünyayı tutan serüveni - HER YİĞİDİN BİR YOĞURT YİYİŞİ VARDIR". www.ekrembugraekinci.com. 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  3. ^ Ramani, Madhvi. "The country that brought yoghurt to the world". BBC (İngilizce). 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  4. ^ "Stamen Grigorov - The Man Who Brought Us Yogurt". Vizaca (İngilizce). 22 Mart 2022. 22 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  5. ^ "Stamen Grigorov Kimdir? Yoğurdun Bakterisini Bulan Doktorun Hayatı". 16 Ağustos 2021. 1 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  6. ^ "Qui est Stamen Grigorov mis à l'honneur par Google ?". www.rtl.fr (Fransızca). 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  7. ^ "Museum of Yogurt – Bulgaria l The Official Tourism Website" (İngilizce). 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  8. ^ Farrell, Paul (26 Ekim 2020). "Stamen Grigorov: 5 Fast Facts You Need to Know". Heavy.com (İngilizce). 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  9. ^ "Google Doodle celebrates Stamen Grigorov, the scientist who discovered the cause of natural yogurt". Newsweek (İngilizce). 27 Ekim 2020. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  10. ^ "Stamen Grigorov, Who Discovered the Secrets of Yogurt, Is Celebrated With a Google Doodle". Observer (İngilizce). 27 Ekim 2020. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan</span> Güneydoğu Avrupada bir ülke

Bulgaristan, resmî adıyla Bulgaristan Cumhuriyeti, Balkanlar'da yer alan ülkedir. Batıda Sırbistan ve Kuzey Makedonya, doğuda Karadeniz, kuzeyde Romanya, güneyde Yunanistan güneydoğuda Türkiye ile çevrilidir. 110.994 kilometrekarelik yüz ölçümüyle Avrupa'nın en büyük 16. ülkesidir. Balkan, Rodop ve Rila gibi dağlar yüzey şekillerini belirler. Rila Dağı üzerindeki Musala Zirvesi, Doğu Avrupa ve Balkanlar'ın en yüksek doruk noktasıdır. Kuzeydeki Tuna Ovası ve güneydeki Yukarı Trakya Ovası da Bulgaristan'ın alçak ve verimli bölgeleridir.

<span class="mw-page-title-main">Sofya</span> Bulgaristanın başkenti

Sofya, Bulgaristan'ın başkenti ve en büyük şehri. Nüfusu yaklaşık 1,3 milyon kişidir. Balkan Yarımadasının merkezinde, Bulgaristan'ın batısındaki Sofya Havzasında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ayran</span> ana malzemesi yoğurt ve su olan geleneksel içecek

Ayran, yoğurdun içine su katılarak elde edilen bir tür içecek. Türk mutfağına ait olan en yaygın içeceklerdendir. Türkiye, Ermenistan, Azerbaycan, İran, Lübnan, Bulgaristan ve diğer bazı Balkan ülkeleriyle Orta Doğu ve Orta Asya ülkelerinde yapılır. Ayran yapımında doğal nitelikli yağlı koyun yoğurdu yeğlenir. Bir ölçü yoğurda en çok bir buçuk ölçü su karıştırılır. Nadiren su yerine süt de katılabilir. Az ölçüde tuz da eklenebilir. Türklerin geleneksel içeceği olan ayran, Balkan ve Asya ülkelerinde de içilir.

<span class="mw-page-title-main">Cacık</span> Türk mutfağından soğuk çorba ve meze

Cacık, yoğurt, su, salatalık ve sarımsak ile yapılan soğuk Türk mezesi olarak bilinse de içine birçok sebze katılarak yapılan çeşitleri vardır. En çok bilinen çeşidi salatalık cacığıdır.Nane, yeşil soğan, kekik, dere otu, zeytinyağı vb malzeme ile zenginleştirilebilir. İçine rendelenmiş havuç ve marul katılan cacığa ise kış cacığı denir. Yunan mutfağında Τζατζίκι (caciki) olarak bilinen bir çeşidi yapılır. Daha kıvamlı olup sos ya da meze olarak tüketilir.

<span class="mw-page-title-main">Pomaklar</span> Müslüman bir Slav halkı

Pomaklar, başta Balkanlar'da Rodop Dağları, Kuzey Bulgaristan ile Aşağı Trakya, Makedonya, Batı Anadolu'da ve dünyanın değişik yerlerinde yaşayan, dilleri Slavca; çoğunluğu Müslüman kökenli olan bir halktır. Müslümanlığı seçen Bulgarlara da verilen bir isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan'ın illeri</span> Bulgaristan sınırları içerisinde yer alan şehirler ya da bölgeler

Bulgaristan, 1999'dan beri 28 ile bölünmüştür. 1987'den önce de 28 okruga bölünmüş olan ülke, 1999'a kadar 9 büyük ile bölünmüş olarak yönetiliyordu.

<i>Lactobacillus bulgaricus</i> sütten yoğurt yapmak için kullanılan birkaç bakteri türünden birisi

Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus, sütten yoğurt yapmak için kullanılan birkaç bakteri türünden biridir. Sinonim tür ismi Lactobacillus bulgaricus olup, geçerli taksonomik kayıt alt tür şeklindedir.

<span class="mw-page-title-main">Yoğurt</span> Sütün bakteriyel fermantasyonu ile elde edilen besin

Yoğurt, besin değeri yüksek, laktik asit fermantasyonu sonucunda elde edilen ve canlı laktik asit bakterileri içeren fermente bir süt ürünüdür. Lactobacillus bulgaricus ve streptococcus thermophilus sütten yoğurt yapmak için kullanılan birkaç bakteri türünden biridir. Ek olarak, diğer lactobacillus ve bifidobakteriler bazen yoğurdun kültürü sırasında veya sonrasında eklenir. Yoğurt katı veya sıvı (içme) kıvamında, şekerli, ekşi tatlarında, meyveli, sebzeli, çikolatalı, vanilyalı ve başka tatlarda mevcuttur. Bunun dışında da yoğurdun çeşitleri bulunmaktadır. Örneğin; süzme yoğurt yaygın olarak meze yapımında kullanılmaktadır. Yoğurt ile yapılan pek çok yemek ve içecek türü vardır, ayran, cacık ve keş bunlardan bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Bulgaristan'daki Yahudilerin tarihi MÖ 2. yüzyıla kadar uzanır. Bu zamandan beri her zaman bir Yahudi nüfusu olan Bulgaristan'da Yahudilerin Bulgaristan tarihinde antik çağlardan Orta Çağa ve bugüne kadar önemli rolleri bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Probiyotik</span> tüketildiğinde, genellikle bağırsak florasını iyileştirerek veya restore ederek sağlığa fayda sağlaması amaçlanan canlı mikroorganizmalar

Probiotikler insanlarda bağırsak florasında yaşayan, sindirime yardımcı olan bakteriler, mikro organizmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Hamdi Ulukaya</span> Kürt iş insanı

Hamdi Ulukaya, Türk girişimci ve iş insanı. Amerika Birleşik Devletleri’nde en çok satılan süzme yoğurt markası Chobani’nin sahibi, kurucusu, yönetim kurulu başkanı ve CEO’sudur.

<span class="mw-page-title-main">Bogdan Filov</span> 28. Bulgaristan başbakanı

Bogdan Dimitrov Filov Bulgar arkeolog, sanat tarihçisi ve politikacı. II. Dünya Savaşına denk başbakanlığı döneminde, Bulgaristan, Mihver Devletlerinin yedinci üyesi haline gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">Boyko Borisov</span> 50. Bulgaristan başbakanı

Boyko Metodiev Borisov, 2009-2021 yılları arasında Bulgaristan Başbakanı olan Bulgar politikacı.

Nora Nova, gerçek adı ile Ahinora Kumanova, Bulgar kökenli Alman şarkıcı.

<span class="mw-page-title-main">Yayık ayranı</span> özel bir teknikle yapılmış ayran

Yayık ya da katık ayranı, veya çalkama Türkiye'nin yayık ile tereyağı yapılan bölgelerinde üretilen ve günümüzde tüketilen ayrandan farklı bir fermante süt ürünüdür. Ayran, yoğurda su ve tuz eklenmesi ile hazırlanırken, yayık ayranı, yoğurda su eklenerek yayıkta dövülmesi, tereyağının ayrıştırılması ve yoğurttan arta kalan açık renkli, yapışkanımsı kıvamlı ve kendine has kokulu yayıkaltına tuz eklenmesi sureti ile üretilmektedir. Yayık ayranı için kullanılan yoğurdun, normal yoğurda kıyasla daha uzun süre fermante edildiği ve güçlü bir ekşi tada sahip olduğu kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı'nda Sofya'nın bombalanması</span>

Bulgaristan'ın başkenti Sofya, II.Dünya Savaşı sırasında 1943'ün sonundan 1944'ün başlarına kadar bir dizi Müttefik bombalama baskınına maruz kaldı. İngiltere ve ABD 13 Aralık 1941'de Bulgaristan'a savaş ilan etti. Güney İtalya merkezli Müttefik hava kuvvetleri, stratejik operasyonlarının kapsamını 1943'te Bulgaristan ve diğer Eksen müttefiklerini kapsayacak şekilde genişletti.

<span class="mw-page-title-main">Elena Aleksieva</span> Bulgar şair, yazar ve çevirmen

Elena Aleksieva, Bulgar bir şair, yazar ve çevirmendir.

Dimitır Simeonov Largov, Bulgar eski millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Çin ilişkileri</span>

Bulgaristan-Çin ilişkileri, Bulgaristan ile Çin arasında hem tarihî olarak sürdürülmüş hem de günümüzde sürdürülmeye devam eden ikili ilişkileri içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 4 Ekim 1949 tarihinde kuruldu. Bulgaristan'ın Pekin'de bir büyükelçiliği ve Şanghay'da bir başkonsolosluğu, Çin'in ise Sofya'da bir büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Kiril Petkov</span> 56. Bulgaristan başbakanı

Kiril Petkov Petkov, 13 Aralık 2021'den 2 Ağustos 2022'ye kadar Bulgaristan başbakanı olarak görev yapan Bulgar siyasetçi, ekonomist ve girişimcidir. Asen Vasilev ile birlikte kurduğu bir siyasi parti Değişime Devam'ın (PP) eş lideridir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.