İçeriğe atla

Stalker

Stalker
YönetmenAndrei Tarkovsky
SenaristArkadi Strugatsky
Boris Strugatsky
OyuncularAlexander Kaidanovsky
Anatoli Solonitsyn
Nikolai Grinko
Yapım yılıAğustos 1979, Rusya
Süre163 dk.
DilRusça

Stalker, (Rusça: Сталкер, Türkçe: İz Sürücü) 1978/79'da Rus yönetmen Andrey Tarkovski'nin beşinci uzun metrajlı filmidir. Film, Sovyet sinemasının ve bilimkurgu türünün bir klasiği olarak kabul edilir.

Filmin hikâyesi

Hikâyenin çıkış noktası, bölge olarak isimlendirilen bir bölgenin sınırında bulunan, belirsiz bir zaman ve ülkedeki bir şehirdir. Bu bölgede garip olaylar, nedeni anlaşılamayan gizemli fenomenler cereyan etmektedir. Dünya dışı bir uygarlığın ziyareti mi, yoksa garip bir göktaşı çarpması mı - kimse bilmiyordur. Bölge tahliye edildi ve askerî koruma altına alınarak tecrid edilir. Filmin başında metin şöyle:

"… o neydi? Göktaşı düşüşü mü? İnsan kozmosunun sakinlerinin ziyareti? Ancak, bizim küçük ülkemizde harikalar harikası doğdu - BÖLGE. Hemen oraya asker gönderdik. Geri gelmediler. Sonra BÖLGE'yi polis kordonlarıyla sardık... ve muhtemelen bunda haklıydık... bu arada - bilmiyorum, bilmiyorum... Nobel ödüllü Profesör Wallace'ın RAI muhabiri ile mülakatından."

Film, Boris ve Arkady Strugatsky kardeşlerin Yol Kenarında Piknik başlıklı öykülerinin (Rusça: Пикник на обочине) bir uyarlamasıdır. Öyküde, Bölge bilime karşı gelen birçok garip yapıdan ve döngüden oluşur. Öyküyle film tam anlamıyla aynı olmasa da karakterler ve yaşadıklarına tepkileri benzerdir.

Yapımı hakkında

Tarkovsky'nin bilimkurgu filmi Solaris'inin büyük başarı kazanması üzerine, Sovyet sinemasının da, Hollywood sinemasının yaptığı her şeyi yapabileceğini kanıtlamak amacıyla bu film için çok geniş bir bütçe ayrıldı. Filmin ilk olarak sansasyonel özel efektler ve ilginç yan hikâyelerle dolu olması bekleniyordu.

Tarkovski, bütün özel efektleri ve bütün yan hikâyeleri senaryodan çıkardı ve tamamen orijinal hikâyeye ve bu hikâyenin asıl sorusuna odaklandı: Eğer en derindeki dileğinizi gerçekleştirme fırsatınız olsaydı, bunu gerçekten ister miydiniz? Ayrıca hikâye üç kişi üzerine kurulu biçimde tekrar yazıldı.

Çekimler tamamlandıktan sonra ekip Moskova'ya döndü, fakat filmin bir laboratuvar kazası sonucu harap olduğunu gördü. (Filmin Komünist Parti sansürüne takıldığını ve bilerek yok edildiği de iddia edildi.)

Çekimlerin yenilenmesinden başka bir çözüm yoktu. İkinci çekimler başladığında mevsim artık müsait değildi. Aynı sahnelerin tekrar tekrar çekilmesi sinir bozucuydu. Bu nedenle filmdeki karakterlerin korkmuş ve kederli halleri aslında tam anlamıyla bir rol değildir.

1957'de yaşanan fakat daha sonra saklanan Mayak nükleer kazasının oluşturduğu binlerce kilometrelik çöle benzeyen Bölge'nin de Tarkovski'yi etkilediği söylenir. Filmden 7 yıl sonra gerçekleşen Çernobil Faciası'nın ardından terk edilmiş nükleer bölgede çalışanlar kendilerine Stalker demiş, bu alanı da Bölge olarak adlandırmıştır.

Film ekibi

  • Yönetmen: Andrei Tarkovsky
  • İkinci yönetmen: Tarkovsky'nin eşi Larissa Tarkovskaya
  • Senaryo: Boris Strugatsky, Arkady Strugatsky & Andrei Tarkovsky
  • Kurgu: Lyudmila Feiginova
  • Kameraman: Georgi Rerberg (Ekibi terk ettiğinden çalışmaları kullanılmamıştır)
  • Kameraman: Aleksandr Knyazhinsky
  • Müzik: Eduard Artemyev

Oyuncular

  • Stalker: Alexander Kaidonovski
  • Stalker'ni karısı: Alisa Freindlikh
  • Yazar: Anatoly Solonitsin
  • Bilim insanı: Nikolai Grinko
  • Stalker'in kızı Marta: Natasha Abramova

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Andrey Arsenyeviç Tarkovski Sovyet-Rus film yönetmeni, senarist ve film kuramcısıdır. Tüm zamanların en büyük ve en etkili film yönetmenlerinden biri olarak kabul edilir. Yavaş ve şiirsel sinemanın önde gelen temsilcilerindendir.

Şerif Gören ya da tam adıyla Şerif Adak Gören,, Türk film yönetmenidir.

<i>Serseri Aşıklar</i>

Serseri Aşıklar, 1960 yapımı Jean-Luc Godard filmi. Film, Fransız Yeni Dalga akımının ilk örneklerindendir.

<i>Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği</i> Yüzüklerin Efendisi serisinin ilk filmi (2001)

Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği (İngilizce: The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring), Peter Jackson'ın yönettiği Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin birinci filmidir ve 2001 yılında gösterime girmiştir. J. R. R. Tolkien'in aynı adlı fantezi roman üçlemesinin birinci kitabından uyarlanmış olan film, üçlemenin sırasıyla diğer iki filmi olan İki Kule ve Kralın Dönüşü filmleri ile eş zamanlı olarak, Yeni Zelanda'da çekilmiştir. Birleşik bütçeleri yaklaşık 270 milyon $ olan filmlerin çekimleri 15 ay, çekim sonrası aşamaları da yaklaşık bir yıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Senaryo</span> Tiyatro oyunu, piyes, film, dizi vb. eserlerin sahnelerini ve akışını gösteren yazılı metinler

Senaryo Tiyatro oyunu, piyes, dizi, film, video oyunu gibi eserlerin sahnelerini ve akışını gösteren yazılı metinlere verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Film yapımı</span>

Film yapımı ya da film çekimi, bir film yapmak için takip edilmesi gereken birkaç aşamayı içeren bir süreçtir. Bir filmin yapılması ilk olarak hikâyenin fikrini bulmakla ya da fikri satın almakla başlar. Daha sonra bu fikir senaryoya dökülür. Film çekilir, kurgulanır ve son hâlini aldıktan sonra seyirciye sunulur. Prodüksiyon daha sonra senaristlik, rol dağıtımı, yapım öncesi, çekim, ses kayıt ve reprodüksiyonu, yapım sonrası ve bitmiş ürünün izleyici önünde gösterilmesiyle devam ediyor. Bu genellikle büyük bir insan kapasitesi gerektirmektedir ve bunun tamamlanması birkaç aydan birkaç yıla kadar geçen bir süre alabilir. Film yapımı ekonomik, sosyal ve politik açıdan dünya üzerinde büyük bir yer kaplamaktadır. Ve film yapımında çeşitli teknolojiler ve film teknikleri kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Arkadi ve Boris Strugatski</span> Sovyet yazar kardeşler

Strugatski kardeşler, Arkadi Natanoviç Strugatski ve Boris Natanoviç Strugatski Sovyet yazar kardeşler.

<span class="mw-page-title-main">Mosfilm</span>

Mosfilm Stüdyosu, Sovyetler Birliği'nin ve aynı zamanda Avrupa'nın en büyük ve eski film stüdyolarından biridir.

<i>İvanın Çocukluğu</i>

İvan'ın Çocukluğu,, Rus yönetmen Andrei Tarkovsky'nin 1962 tarihli ilk uzun metrajlı çalışması. Mosfilm şirketi tarafından yapılan film Vladimir Bogomolov'un 1957'de yazdığı kısa öyküsü Ivan 'dan uyarlanmıştır.

<i>Abyss</i> (film)

The Abyss, 1989 ABD yapımı bilimkurgu filmidir. Türkiye'de sinemalarda özgün adıyla gösterilen filmin Türkiye'deki DVD dağıtımında kullanılan ismi ise Derinlik Sarhoşluğu'dur. Film için kullanılan bir diğer Türkçe isim de Işığın Bittiği Yer'dir. Film çevrildikten 2 yıl sonra Nisan 1990'da Türkiye'de gösterime girmiştir.

Targets, Amerikalı yönetmen Peter Bogdanovich'in yönettiği ilk sinema filmidir. Filmin yapımcısı da olan Bogdanovich, 1968 yapımı filmin senaryosunu o zamanki eşi Polly Platt ile birlikte yazdı. Filmde korku filmlerinin kültleşmiş oyuncusu Boris Karloff ile Tim O'Kelly rol aldı. Ayrıca Bogdanovich, kendi gerçek yaşantısına çok yakın bir rol olan, senaryolarını filmleştirmek için çabalayan Sammy Michaels adlı bir senaristi oynadı. Bu karakter ismini, filmin senaryosunun hazırlanmasında Bogdanovich'e karşılıksız olarak önemli ölçüde yardım eden Samuel Michael Fuller'dan alıyordu.

<i>Esrarengiz Yolculuk</i> (film) film

Esrarengiz Yolculuk, 1966 ABD yapımı bilimkurgu, macera filmidir. Özgün adı Fantastic Voyage olan film 1968 Mart ayında Türkiye'de gösterime girmişti.

<i>Black Moon</i> (film) Louis Mallenin yönettiği 1975 yapımı film

Black Moon, 1975 Fransa Batı Almanya ortak yapımı gerçeküstü fantastik filmdir. Filmin özgün adı Kara Ay anlamına gelmektedir.

<i>Çatlak Yönetmen</i>

Çatlak Yönetmen, 1999 ABD yapımı güldürü filmidir. Özgün adı Bowfinger olan film 8 Ekim 1999 tarihinde Türkiye'de de gösterilmiştir.

<i>Uzayda Piknik</i> Arkady ve Boris Strugatsky kardeşler tarafından 1971 yılında yazılan bir bilimkurgu romanı

Uzayda Piknik, Arkady ve Boris Strugatsky kardeşler tarafından 1971 yılında yazılan bir bilimkurgu romanıdır. Andrey Tarkovski'nin İz Sürücü (Stalker) filmi, romanın yine Strugatskylerin yazdığı senaryoya dayanan serbest bir uyarlamasıdır. Roman Sci-Fi'nin "En İyi 100 Bilimkurgu Kitabı" listesinde 89. sırada yer aldı.

<i>Bejin lug</i>

Bejin lug, yönetmenliğini Sergey Ayzenştayn'ın yaptığı 1937 yapımı Sovyet filmidir. Tamamlanmadan önce imha edildiğine inanılır ve yayından kaldırılmasıyla ünlüdür. Filmde yıllık hasatı sabote ettiği için, politik nedenlerle babasını hükûmete bildirmeye teşebbüs eden ve Sovyet devletini korumak için babasını durdurmaya çabalayan genç bir çiftçinin hikâyesi anlatılır. Çocuğun öldürülmesi ve sosyal ayaklanma ile neticelenir. Film ismini İvan Turgenyev'in bir hikâyesinden almasına karşılık, 1932 yılında babasını hükûmete ihbar ettiği için kendi ailesi tarafından öldürüldüğü iddia edilen ve Sovyet hükûmetinin 1932 yılında ölümünden sonra kahraman ilan ettiği Pavlik Morozov'un yaşamına dayanmaktadır.

<i>New Yorkta Beş Minare</i> 2010 yapımı Amerikan filmi

New York'ta Beş Minare, yönetmenliğini ve senaristliğini Mahsun Kırmızıgül'ün yaptığı 2010 yapımı sinema filmidir. Filmin başrollerinde Hacı Gümüş rolüyle Haluk Bilginer, Fırat rolüyle Mahsun Kırmızıgül, Acar rolüyle Mustafa Sandal, Becker rolüyle Robert Patrick, Maria rolüyle Gina Gershon ve Marcus rolüyle Danny Glover yer almaktadır. Filmin galası, 4 Kasım 2010 tarihinde İstanbul Kanyon Alışveriş Merkezi'nde yapıldı.

<i>Ayna</i> (film, 1975)

Ayna 1975 Rus yapımı, Andrei Tarkovsky tarafından yönetilmiş bir filmdir. Çocukluk anıları,güncel olaylara dair sahneler ve Tarkovsky'nin babası Arseny Tarkovsky tarafından yazılan güncel olaylara dair şiirler ile kompoze edilmiş kabaca bir otobiyografidir. Filmde, Margarita Terekhova, Ignat Daniltsev, Tarkovsky'nin eşi Larisa Tarkovskaya, Alla Demidova ve Anatoli Solonitsyn ve bir film müziği ile Eduard Artemyev bulunmaktadır.

<i>Bir Zamanlar Anadoluda</i> 2011 yapımı Türk dram filmi

Bir Zamanlar Anadolu'da, Nuri Bilge Ceylan'ın senaryosunu yazdığı ve yönettiği 2011 yapımı Türk dram filmi. Başrollerini Muhammet Uzuner, Yılmaz Erdoğan ve Taner Birsel'in paylaştığı film, bir doktor ile cinayet soruşturması yürüten bir savcının 12 saatlik gerilimli hikâyesini konu almaktadır. On bir hafta süren filmin çekimleri Kırıkkale'nin Keskin ilçesinde gerçekleşti.

<i>Yıldızlararası</i> Christopher Nolanın 2014 yapımı filmi

Yıldızlararası, Christopher Nolan tarafından yönetilen, epik bilimkurgu türündeki 2014 yapımı bir ABD filmidir. Başrollerinde Matthew McConaughey, Anne Hathaway, Jessica Chastain, Bill Irwin, Ellen Burstyn, Matt Damon ve Michael Caine yer almaktadır. İnsanlığın felaket boyutunda bir salgın hastalık ve kıtlıkla boğuştuğu distopik bir gelecekte geçen film, insanlık için yeni bir yuva arayışıyla Satürn yakınlarındaki solucan deliğinden geçen bir grup astronotu konu ediyor.