İçeriğe atla

Stalin Heykeli (Berlin)

Koordinatlar: 52°31′03″K 13°26′05″D / 52.51750°K 13.43472°D / 52.51750; 13.43472
Stalin Heykeli (Berlin)
Berlin-Friedrichshain'deki Stalinallee'deki Stalin Heykeli, 1951
Harita
Koordinatlar52°31′03″K 13°26′05″D / 52.51750°K 13.43472°D / 52.51750; 13.43472
KonumStalinallee, Berlin
TasarlayanGrigory Postnikov
İnşa eden Doğu Almanya
TürHeykel
MalzemeBronz
Yükseklik4,8m
Açılış tarihi1951
Yıkılma tarihi1961

Stalin heykeli (Almanca: Stalindenkmal), Sovyet lideri Joseph Stalin'in bronz bir tasviriydi. Bir Komsomol heyeti, heykeli 1951'de Üçüncü Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali vesilesiyle Doğu Berlin hükûmetine sunmuştu. Anıt, o zamanlar Berlin'in Friedrichshain semtinde inşa edilmekte olan yeni tasarlanmış ve etkileyici bulvar Stalinallee'deki bir konuma geçici olarak yerleştirildikten sonra 3 Ağustos 1951'de resmen adandı. Stalin'in anıtları, De-Stalinizasyon döneminde Sovyetler Birliği ve Doğu Almanya da dahil olmak üzere diğer ilişkili ülkelerin liderleri tarafından bulundukları yerlerden kaldırıldı. Berlin'de heykel ve Stalinallee'yi gösteren tüm sokak tabelaları bir gece gizli bir operasyonla alelacele kaldırıldı ve caddenin adı Karl-Marx-Allee ve Frankfurter Allee olarak değiştirildi. Bronz heykel parçalandı ve parçalar geri dönüştürüldü.

Eskiden Große Frankfurter Straße olan Stalinallee, II. Dünya Savaşı'nda ağır hasar görmüştü ve Stalin'in doğum günü olan 21 Aralık 1949'da Sovyet devlet başkanının onuruna yeniden adlandırılmıştı. Yeni tasarlanan cadde, 1951'de başlayan savaş sonrası yeniden inşa çabalarının politik bir ifadesiydi ve mağazalar, eğlence mekanları, gastronomi ve özellikle anıtsal yeni apartman bloklarının yer aldığı, ağaçlarla çevrili etkileyici bir bulvardan oluşuyordu. Bunlar işçiler tarafından ve işçiler için inşa edilecekti.

4,80 metre yüksekliğindeki bronz heykel, Sovyet parti ve devlet başkanını tipik bir askeri pozda, üniforma ve madalyalarla, sol elinde bir parşömenle gösteriyordu. Çeşitli şekillerde mermer, beton veya kumtaşından yapılmış olarak tanımlanan, hafif konik üç metre yüksekliğindeki kaide, taş bir platformun üzerine yerleştirildi. Andreasstrasse ile Koppenstrasse arasındaki geçici konum, 1951'de Dünya Gençlik ve Öğrenci Festivali için inşa edilen bir spor salonunun karşısındaydı. 1950'lerin sonlarında heykelin Stalinallee'deki Strausberger Platz'a taşınması yönündeki asıl niyetin aksine, bu önemli yer süslenmeye hazır olur olmaz orijinal yerinde konuldu.

Stalin 1953'te öldü. Cenaze töreninin yapıldığı 9 Mart günü, anıt, Doğu Berlin'de yedi saatten fazla süren bir cenaze yürüyüşü yapıldı.[1] Çiçek ve çelenklerin bırakılması, siyah kreple kaplı bayraklar ve kamu binalarında bayraklar yarıya indirildi. Stalin'in ölümünün ertesi günü okullarda anısına saygı duruşunda bulunuldu.

17 Haziran 1953'teki halk ayaklanması, kısa sürede Alman Demokratik Cumhuriyeti (GDR) hükûmetine karşı yaygın bir isyana dönüştü ve birçok Doğu Almanya şehrini kapsıyordu. Berlin'deki gösterilerin ve çatışmaların odağı aslında Stalinallee'ydi. Taşlara hedef olan ancak hasar görmeyen Stalin anıtında da kargaşa yaşandı.[2]

Stalin kişi kültü, diktatörlüğü ve suçları, Nikita Kruşçev'in 1956'da Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 20. Kongresi'nde yaptığı gizli konuşmada kınandı. 1961'de Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin 22. Kongresi'nde Stalin'in kalıntılarının Moskova Kızıl Meydan'daki Lenin'in Mozolesi'nden kaldırıldı ve onun adını taşıyan birçok şehrin adının değiştirilmesine karar verildi.

Doğu Almanya dahil diğer sosyalist ülkelerin hükûmetleri de Stalin kültünden vazgeçti. 13 Kasım 1961'i 14 Kasım'a bağlayan gece, Berlin'deki Stalinallee'deki tüm sokak tabelaları gizli bir operasyonla kaldırıldı. Alexanderplatz ile Frankfurter Tor arasındaki batı kısmına Karl-Marx-Allee adı verildi, Frankfurter Tor ile Lichtenberg viyadüğü arasındaki doğu kısmına ise Frankfurter Allee adı verildi.[3] Aynı gece, heykel bir buldozerle kaidesinden alındı ve alçak yüklü bir kamyon, bronz heykeli bir inşaat şirketi olan Bauunion'un fabrika binasına getirdi. Tugay lideri Gerhard Wolf komutasındaki Stalinallee inşaat ekibinin birkaç üyesi, güvenlik güçlerinin koruması altında heykeli küçük parçalara ayırma işini üstlendi. Sorumlu Stasi üyesi şu emirleri verdi:[4] "Anıt tanınmaz hale getirilecek. Hiçbir kalıntı alınmayacak. Bu konu hakkında hiçbir şey söylenmeyecek." Heykelin kaidesi ertesi sabah Doğu Almanya Ulusal Halk Ordusu askerleri tarafından kaldırıldı.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ 10 March 1953 edition of Neues Deutschland, p. 1
  2. ^ Film by Artem Demenok and Andreas Schmidt: Helden ohne Ruhm. Der 17. Juni 1953, broadcast script retrieved 8 June 2015
  3. ^ From the Berlin District Lexicon of the Luisenstädtischer Bildungsverein
  4. ^ Exhibition in Café Sibylle, Karl-Marx-Allee 72

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Josef Stalin</span> Sovyetler Birliği lideri (1924–1953)

Josef Stalin, Gürcü asıllı Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (1922-1953). Sovyetler Birliği'ni 1924'ten ölümüne kadar diktatörlük rejimi ile yönetti. Stalin; Sovyetler Birliği'ni endüstriyel ve askerî bir süper güce dönüştürdü, fakat bunu gerçekleştirirken totaliter politikalar uyguladı ve milyonlarca Sovyet vatandaşı diktatörlüğü sırasında hayatını kaybetti. Stalin döneminde; 3 ila 20 milyon arasında insan çalışma kampları, zorunlu kolektivizasyon, kıtlık ve yargısız infazlardan dolayı ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Berlin Duvarı</span> 1961–1989 yılları arasında Doğu Almanya ile Batı Almanyayı ayıran bariyer

Berlin Duvarı, Doğu Almanya vatandaşlarının Batı Almanya'ya kaçmalarını önlemek için Doğu Alman meclisinin kararı ile 13 Ağustos 1961 tarihinde Berlin'de yapımına başlanan 46 km uzunluğundaki duvar. Demokratik Almanya Cumhuriyeti açısından resmî adı Antifaschistischer Schutzwall şeklindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı</span> 1939 yılında Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında imzalanan tarafsızlık paktı

Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı veya Molotov - Ribbentrop Paktı, Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında Doğu Avrupa'yı aralarında paylaşan bir saldırmazlık paktıydı. Pakt 23 Ağustos 1939'da Moskova'da Almanya Dışişleri Bakanı Joachim von Ribbentrop ve Sovyet Dışişleri Bakanı Vyaçeslav Molotov tarafından imzalandı ve resmi olarak Almanya ile Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Arasında Saldırmazlık Antlaşması olarak biliniyordu. Gayri resmi olarak; Hitler-Stalin Paktı, Nazi-Sovyet Paktı veya Nazi-Sovyet İttifakı olarak da anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist revizyonizm</span> Sosyalist revizyonizm, Marksist hareketin içinde revizyonizm sözcüğü, önemli Marksist öncüllerin çeşitli fikirlerinin, ilkelerinin ve teorilerinin revizyondan geçmesi gerektiğine inanan bir düşünce tarzıdır.

Sosyalist revizyonizm, Marksist hareketin içinde revizyonizm sözcüğü, önemli Marksist öncüllerin çeşitli fikirlerinin, ilkelerinin ve teorilerinin genellikle burjuvazi sınıfı ile birlik olma benzeri değişiklikler içeren bir revizyondan geçmesi gerektiğine inanan bir düşünce tarzıdır.

<span class="mw-page-title-main">Richard Sorge</span> japon jet

Richard Sorge, II. Dünya Savaşı'ndan önce Japonya’da görev yapan, Sovyetler Birliği'nin casusu. Casuslar içerisinde en başarılıları arasında gösterilir. Casus kod adı Ramsay’dır. Almanya’da ve Japonya’da gazeteci olarak çalışmıştır. 1941'de Tokyo'da yakalanan Sorge, 1944'teki idamına kadar SSCB ile olan bağlantısını reddetse de SSCB ancak 1964 yılında Sorge'u kahraman olarak tanımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Komünist Partisi</span>

Almanya Komünist Partisi, 1918-1933 yılları arasında önde gelen Alman siyasi parti. KPD, 1918'in sonunda Spartakusbund'un daha küçük radikal sol gruplarla birleşmesinden ortaya çıktı. Bu birleşmenin amacı, Almanya'da komünizmin hakim rejim hâline getirilmesiydi. 30 Aralık 1918'den 1 Ocak 1919'a kadar aşırı solcuların hakim olduğu kurucu parti kongresi, partinin Alman Ulusal Meclisi seçimlerine katılmasını reddetti. 1919'daki ocak ayaklanmasının ardından rejim güçleri, önce KPD liderleri Karl Liebknecht ve Rosa Luxemburg'u, kısa bir süre sonra da kurucu üye Leo Jogiches'i öldürdü. Aralık 1920'de KPD, Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi' nin sol çoğunluğuyla birleşti ve geçici olarak Birleşik KPD adını aldı. KPD, kuruluşundan itibaren SPD'nin devrimci alternatifi olarak görüldü. Weimar Cumhuriyeti döneminde sosyalist üretim koşulları ve Sovyetler Birliği'ni model alan bir proletarya diktatörlüğünü savundu. Parlamentarizm ve demokrasi hakkındaki görüşleri, “burjuva demokrasisini” parti liderliğinde bir sosyalist konsey cumhuriyeti ile değiştirmek istedikleri için bölünmüştü, ancak yine de seçimlere katıldılar. 1919'dan itibaren Lenin'in ve daha sonra Stalin'in egemen olduğu Komünist Enternasyonal'in bir üyesiydi. KPD, işçi hareketinde sosyal demokrasiye karşı mücadele etmek için, 1928'den itibaren SPD'yi sosyal faşist ve baş düşman ilan ederek Nasyonal Sosyalizm'e karşı ortak bir mücadeleyi engelledi. 1929'dan itibaren KPD, otoriterleşti. Parti, Stalin ve Ernst Thälmann etrafında giderek bir şahıs kültü hâline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Mesrop Maştots Caddesi</span> Erivanda bir cadde

Mesrop Maştots Caddesi ya da kısacası Maştots Caddesi, Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın başlıca trafik yollarındandır. Erivan'ın merkez ilçesi olan Kentron'da bulunan Zafer Köprüsü'nün güneyinden Matenadaran yakınlarına kadar geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kurfürstendamm</span>

Kurfürstendamm ya da diğer adıyla Ku'damm Berlin'de 3.5 kilometre uzunluğunda bir cadde. Cadde bugün City-West olarak adlandırılan Berlin Charlottenburg-Wilmersdorf'un merkezi olarak görülebillir. Cadde'nin yöresinde özellikle konaklama ve alişveriş imkânları çok uygundur. Ayrıca cadde Berlin Zoolojik Bahçesine, Gedächtnis kilisesine, Theater des Westens ve Europa-Center'e çok yakındır.

<span class="mw-page-title-main">Unter den Linden</span>

Unter den Linden Almanya başkenti Berlin'in Mitte ilçesinde bir bulvar. Adını, caddenin ortasından geçen yaya yolunun iki yanında bulunan ıhlamur ağaçlarından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Lenin heykelleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Sovyetler Birliği zamanından beri birçok şehirde Vladimir Lenin'in heykelleri bulunmaktadır. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra heykeltıraşlarından izin almaksızın birçoğu kırılmış ve tahrip edilmiştir. Daha öncelerinde de post-komünizm ülkeleri olan Baltık devletlerindede bu tip olaylar yaşanmıştır. Hâlen daha bazı eski Sovyet ülkelerinde heykeller durmakta ya da yenileri yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Savaş Anıtı (Treptower Parkı)</span>

Sovyet Savaş Anıtı veya Kurtarıcı Savaşçı Heykeli, Berlin'deki Treptower Parkı'nda yer alan savaş anıtı. Sovyet mimar Yakov Belopolskiy ve Sovyet heykeltıraş Yevgeniy Vuçetiç tarafından tasarlanmış olup elinde birer kılıç ile çocuk tutan, Nazilerin sembolü olan Svastika sembolünün parçalanmış hali üzerinde yer alan bir Sovyet askerini tasvir eder. Yaklaşık 12 m uzunluğunda ve 70 ton ağırlığındaki anıtın bulunduğu meydanda ayrıca Berlin Muharebesi'nde ölen yaklaşık 7 bin Sovyet askerinin mezarları da bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Savaş Anıtı (Schönholzer Heide)</span>

Sovyet Savaş Anıtı Pankow, Berlin'de bulunan anıt, Mayıs 1947 ile Kasım 1949 tarihleri arasındaki dönemde inşa edilmiş olup 30 000 m²'lik bir alanı kaplamaktadır. Anıt, Berlin'deki en büyük Sovyet mezarlığını içerir. Mezarlık, aynı zamanda Rusya'nın dışında Avrupa'da bulunan en büyük Sovyet mezarlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Savaş Anıtı (Tiergarten)</span> II. Dünya Savaşı sırasında Berlinde ölen Sovyet askerleri için yapılan anıt

Sovyet Savaş Anıtı (Tiergarten), Almanya'nın başkenti Berlin'de bulunan savaş anıtı. Sovyetler Birliği tarafından, Nisan ve Mayıs 1945'te Berlin Muharebesi sırasında ölen 80.000 Kızıl Ordu askerini anmak için inşa edildi. Tiergarten bölgesinde yer alan anıt, şehir merkezinin batısındaki büyük bir halka açık park olan Großer Tiergarten'nın kuzey tarafında bulunan Straße des 17. Juni'de bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk kişi kültü</span> Mustafa Kemal Atatürk üzerine kurulu kişi kültü

Atatürk kişi kültü, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün kişiliği, fikirleri ve siyaseti etrafında, yaşadığı dönemde oluşmaya başlamış ve daha çok ölümünden sonra takipçileri tarafından oluşturulmuş bir kişi kültüdür.

<span class="mw-page-title-main">Stalin Anıtı (Budapeşte)</span>

Stalin Anıtı, Macaristan Halk Cumhuriyeti'nin başkenti Budapeşte'de yer alan, dönemin Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Josef Stalin'in Aralık 1951'deki yetmiş üçüncü yaş günü şerefine inşa edilen anıt. 1956 Macaristan ayaklanması sırasında destalinizasyon politikalarından güç alan gruplar tarafından 23 Ekim 1956'da yıkıldı ve parçalara ayrıldı. Daha sonra heykelsiz olarak yeniden inşa edilerek 1 Mayıs İşçi Bayramı geçit törenlerinde kullanılan dekoratif bir yer olarak işlev gördü. 1990'lı yıllarda kaide tamamen yıkıldı.

<span class="mw-page-title-main">1956 Gürcistan protestoları</span>

1956 Gürcistan protestoları, 1956 Tiflis ayaklanması veya 9 Mart Katliamı, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde Nikita Kruşçev'in destalinizasyon politikalarına karşı Josef Stalin'i destekleyen Sovyet Gürcülerin düzenlediği protestolar dizisi. Eylemlerin merkezi cumhuriyetin başkenti Tiflis'te idi. Stalin'in ölümünün üçüncü yıldönümünde gerçekleştirilen spontan mitinglerde Kruşçev'in gizli söylevi yoğun şekilde protesto edildi ve hızla kontrol edilemez kitle gösterilerine dönüştü ve ortaya çıkan isyan dalgası kentin yaşamını felç etti. Protestolarda Sovyetler Birliği hükûmetinin değişmesi gerektiği ve Gürcistan'ın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını ilan etmesi gibi siyasi talepler ortaya çıktı.

Büyük Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir bulvardır. Bulvar, adını Türkmenistan'ın ilk cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı'ndan almakta olup başkentin en uzun ve en belirgin bulvarı olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Karl Marx Anıtı</span> Chemnitzte heykel

Karl Marx Anıtı, Almanya'nın Chemnitz kentinde bulunan 7,10 m uzunluğunda, stilize edilmiş bir Karl Marx başıdır. Heykel, taban platformuyla birlikte 13 metre ve yaklaşık 40 ton ağırlığındadır. Anıtın hemen arkasındaki bir duvarda, "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!" ifadesi Almanca, İngilizce, Fransızca ve Rusça olmak üzere dört dilde yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Karl-Marx-Allee</span>

Karl-Marx-Allee Doğu Almanya tarafından 1952 ile 1960 yılları arasında Berlin Friedrichshain ve Mitte'de inşa edilen anıtsal bir sosyalist gerçekçi akımına uygun inşa edilen bir bulvardır.

<span class="mw-page-title-main">Muzeon Sanat Parkı</span>

Muzeon Sanat Parkı, Moskova'daki Krymsky Val binasının dışında, Tretyakov Galerisi ve Merkezi Sanatçılar Evi'nin modern sanat bölümünde bulunan bir parktır. Park Kultury ile Oktyabrskaya metro istasyonları arasında yer almaktadır. Rusya'nın en büyük açık hava heykel müzesi olup, koleksiyonunda şu anda 1.000'in üzerinde sanat eseri bulunmaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.