St Elmo Köprüsü
| St Elmo Köprüsü | |
|---|---|
 Dalgakıranı kıyıya bağlayan kemerli kafes çelik köprü | |
 | |
| Resmî adı | St Elmo Köprüsü |
| Taşınan | Yaya |
| Konum | Valletta, Malta |
| Koordinatlar | 35°54′10.32″K 14°31′15.61″D / 35.9028667°K 14.5210028°D |
| Tasarım | Arenas & Asociados |
| Türü | Tek açıklıklı kemerli kafes kirişli |
| Malzeme | Çelik |
| Ayak sayısı | 2 |
| Uzunluk | 70 m (230 ft) |
| Genişlik | 55 m (180 ft) |
| Yükseklik | 9 m (30 ft) |
| Bitiş tarihi | 5 Ekim 2011 |
| Açılış | 24 Temmuz 2012 |
| Kullanım | Yaya |
| Tarihî durumu | Kullanımda |
St Elmo Köprüsü, Malta'nın Valletta kentindeki Saint Elmo Kalesi'nin ön tarafından Valletta Limanı girişindeki dalgakırana kadar uzanan tek açıklıklı kemerli kafes kirişli bir çelik yaya köprüsüdür. 2011–12 yıllarında İspanyol mimarlar Arenas & Asociados'un tasarımlarına göre inşa edilmiştir. Köprü aslen 1906'da inşa edilmiştir. 1941'de II. Dünya Savaşı'nda orijinal köprü şimdikiyle benzer bir tasarıma sahipti, ancak bir yerine iki açıklığı vardı.[1]
Orijinal köprü
19. ve 20. yüzyıllarda Valletta Liman, büyük bir İngiliz deniz üssüydü. 1900 yılında Amirallik, limanı hem dalgalı denizlerden hem de olası düşman saldırılarından korumak için bir dalgakıran inşa etme planları yapmaya başladı.[2] Mendirek kalker ve betondan yapılmış olup, iki ucunda birer fener bulunan iki bölümden oluşmaktadır. Dalgakıranın daha büyük kolu Saint Elmo kalesi yakınlarındaki ön tarafa uzanmıştır. Daha küçük olan kol ise Ricasoli Kalesi'ne bağlandı. Mendirek inşası için yapılan ihale 1902 yılında verilmiş ve ihaleyi S. Pearson & Sons kazanmıştır. Temel taşı, 20 Nisan 1903'te Kral VII. Edward tarafından atıldı ve çalışmalar 1905'te başlanarak 1910'da tamamlandı.[2] Dalgakıranın toplam maliyeti yaklaşık 1 milyon £ oldu.[3]
Liman içindeki suyun durgunlaşmasını önlemek ve ayrıca küçük gemilerin limana daha hızlı bir rota izlemesini sağlamak için dalgakıranın daha büyük bölümü ile St Elmo ön kıyısı arasında 70 metre (230 ft)* genişliğinde bir giriş boşluğu oluşturuldu. 1906'da bu boşluğun üzerine çelik bir yaya köprüsü inşa edildi. Köprü ayakları betonla doldurulmuş bir çift silindirik çelik kolon üzerinde desteklenen iki açıklıklı kemerli kiriş kirişlerinden oluşuyordu.[4]
Yıkım
25–26 Temmuz 1941 gecesi, II. Dünya Savaşı sırasında, İtalyan Regia Marina'ya ait Decima Flottiglia MAS, MAS motorbotları, MT patlayıcı motorbotları ve SLC Maiale insan torpidolarını kullanarak limana bir saldırı başlattı. SLC torpidolarından birinin, limana girişi engelleyen ağlara sahip olan köprüye saldırarak diğer gemilerin girmesine imkan tanıyacak gedikler açması hedefleniyordu.[5][6] İngilizler radar kullanımı sayesinde İtalyanların beklemediği şekilde yaklaşan saldırıyı tespit etti ve ani baskın fikri gündemden çıktı.[5]
Köprüye saldırı 26 Temmuz günü saat 04:46'da başlatıldı.[5] İlk gemideki patlayıcılar patlamadı. Başka bir torpide pilotunun intihar saldırısında patlayıcı motorlu teknesini köprüye çarptı. Araç, köprünün kolonlarından birine çarptı ve diğer teknedeki patlayıcıları patlatarak açıklıklardan birinin çökmesine neden oldu. Bu durum limana erişime yine de izin vermedi. Aksine çöken açıklık girişi tamamen kapatıyordu.[6] Saint Elmo Kalesi'nin kıyı bataryaları daha sonra saldırganlara ateş açtı ve gemilerin çoğu imha edildi, birkaçı ele geçirildi.[5][7]
Çöken açıklık saldırıdan sonra kaldırıldı ve köprünün geri kalanı savaştan sonra tümden yıkıldı.[5][8] Geriye kalan tek şey, her iki taraftaki taş payandalar ve merkezi sütunların parçalarıydı. Dalgakıran ve deniz fenerine daha sonra yalnızca tekneyle erişilebilir hale gelindi.[4]
Mevcut köprü
Bölgede köprünün bir kopyasının inşa edilmesi fikri 2007 yılında açıklandı.[9] Ancak, gerekli çelik miktarı nedeniyle orijinal tasarıma uygun bir yeniden yapılanmanın mali açıdan mümkün olmayacağı anlaşıldı.[10] 18 Eylül 2009'da köprünün tasarımı, imalatı ve inşası için bir ihale yapıldığında, orijinalin tarzını yansıtan yeni bir tasarıma sahip tek açıklıklı bir köprü talebinde bulunuldu.[2][11] Yeni bir köprünün inşası, diğer projelerin yanı sıra Şehir Kapısı ve Barrakka Lift'in yeniden inşasını da içeren Valletta'yı canlandırmak için daha büyük bir projenin parçasını oluşturdu.[12]
Tek açıklıklı çelik köprü 190 ton (190 emperyal ton; 210 küçük ton) ağırlığında ve 70 metre (230 ft) uzunluğunda ve 55 metre (180 ft) genişliğindedir. Deniz tarafına bakan kemerli bir kiriş ile asimetrik L şeklinde bir kesite sahiptir. Orijinal köprünün taş ayakları üzerinde desteklenir ve modern köprüye bağlı olmasa da sütunların kalıntıları da korunmuştur. Köprü İspanyol mimarlar Arenas & Asociados tarafından tasarlandı ve Storman Asia'da Malta'ya gönderilmeden önce A Coruña'da üretildi.[2][4] Bezzina & Cole Architects, yüklenici Vassallo Builders ile birlikte köprünün yerleştirilmesinden sorumluydu.[13] Kurulum 5 Ekim 2011'de gerçekleşti.[14] Aydınlatma sistemi, Calleja Limited'den Anthony Magro tarafından tasarlanmıştır. Proje 2,8 milyon Euro'ya mal oldu.[2][10] Köprü 120 yıl dayanacak şekilde tasarlandı.[10]
Köprü, 24 Temmuz 2012'de Altyapı, Ulaştırma ve Haberleşme Bakanı Austin Gatt tarafından açıldı ve halkın kullanımına serbest hale geldi.[8][12][15][16] Köprü halktan karışık tepkiler aldı, bazıları tasarımını ve dalgakıranın orijinal görünümünü restore etmesini övdü. Eleştirmenler inşaat maliyetini onaylamadı ve onu "amaçsız" olarak nitelendirdi.[10][17] Açılışından bu yana tartışmalı haline geldi.[10] Zaman zaman güvertesinde veya korkuluklarında hasar oluştu, bu da onarım çalışmaları için belirli süreler boyunca halka kapalı kalmasına neden oldu.[17][18][19]
Konuyla ilgili yayınlar
- Grand Harbour mendirek inşaatı 4 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta St. Elmo Bridge ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
- ^ "Dawra kulturali mal-Port il-Kbir" (PDF). 30 Aralık 2017. s. 20. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022.
- ^ a b c d e "St. Elmo breakwater bridge, Valletta – Restoration". Calleja Limited. 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Malta, War & Peace: An Architectural Chronicle 1800–2000. Midsea Books Ltd. 2005. ss. 94-95. ISBN 9789993270553. 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2022.
- ^ a b c "New St. Elmo Breakwater Footbridge in Valletta Grand Harbour / Arenas & Asociados". ArchDaily. 1 Mayıs 2014. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e Abela (24 Temmuz 2016). "The failed Italian motor torpedo boat attack on Grand Harbour". Times of Malta. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "When the Italian Navy attacked Grand Harbour". Times of Malta. 26 Temmuz 2005. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Development of Fort St. Elmo and Fort St. Angelo for Heritage and Cultural Tourism" (PDF). University of Malta. May 2014. s. 14. 20 Ocak 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b "New breakwater bridge inaugurated in blaze of lights". Times of Malta. 24 Temmuz 2012. 22 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Grand Harbour Regeneration plan: Breakwater bridge to be rebuilt". The Malta Independent. 24 Kasım 2007. 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e Micallef (1 Ocak 2018). "Breakwater bridge to be brought back to light". Times of Malta. 1 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Breakwater bridge to be rebuilt". Times of Malta. 13 Şubat 2009. 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "St Elmo Bridge Officially inaugurated". The Malta Independent. 25 Temmuz 2012. 14 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "St Elmo Bridge". Vassallo Group. 27 Mayıs 2016. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Buttigieg (Yaz 2012). "St. Elmo's Footbridge" (PDF). Arkati. Vassallo Group. ss. 6-7. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "St Elmo Bridge open to the public". Times of Malta. 26 Temmuz 2012. 22 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018.
- ^ "Press Release – St. Elmo Bridge". Transport Malta. 26 Temmuz 2012. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b "Bridge to nowhere". Times of Malta. 1 Nisan 2014. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Breakwater bridge is being repaired". Transport Malta. 20 Mayıs 2015. 15 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Micallef (22 Ocak 2018). "Breakwater bridge suffers fresh damage". Times of Malta. 8 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
