İçeriğe atla

Sporlular

Sporlular
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Protozoa
Şube:Apicomplexa
Sınıflandırma
  • Altsınıf Haemosporasina
  • Altsınıf Piroplasmasina
    • Cins Babesia
    • Cins Cytauxzoon
    • Cins Theileria

Sınıf Blastocystea
Sınıf Conoidasida

  • Altsınıf Coccidia
    • Cins Besnoitia
    • Cins Caryospora
    • Cins Cryptosporidium
    • Cins Eimeria
    • Cins Frenkelia
    • Cins Hammondia
    • Cins Hepatozoon
    • Cins Isospora
    • Cins Sarcocystis
    • Cins Toxoplasma
  • Altsınıf Gregarinasina
    • Cins Gregarina
    • Cins Monocystis
    • Cins Ophriocystis
    • Cins Pseudomonocystis
Mikroskop atında bir sporlu görüntüsü

Sporozoa (Apicomplexa), parazitik tekhücreli canlılardır. Protista aleminin bir şubesidir. Özelleşmiş bir hareket yapıları yoktur. Yaşamlarında bir dönemi hareketsiz, spor formunda geçirirler. Sıtma sebebi Plasmodium bu grubun üyesidir. Metagenez ile ürerler. Yaklaşık 5.000 türü tanımlanmıştır.

Parazit bir hücreliler olup sporla ürerler.

Omurgasız ve omurgalı hayvanların hücre içinde ve hücre arasında parazit olarak yaşarlar. Vücutlarının esnek yapısı sayesinde kasılıp gevşeyerek hareket edebilmektedirler.

Kontraktil kofulları yoktur. İnsanda sıtmaya neden olan Plasmodyum sporlu protistalardandır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mantarlar</span> ökaryot âlemi

Mantarlar, çok sayıda çok hücreli ve tek hücreli ökaryotik canlıyı kapsayan bir biyolojik âlemin adıdır. Maya gibi mikroorganizmalardan, küf ve şapkalı mantarlara kadar pek çok üyesi olan bu canlılar grubu, halk arasında genellikle sadece şapkalı mantarları tanımlamak için kullanılır. Biyoloji alanında mantarları inceleyen bilim dalına mikoloji denir.

<span class="mw-page-title-main">Sıtma</span> Dişi anofel sivrisinekler yoluyla taşınan, ateşe yol açan, parazitle bulaşan bir hastalık

Sıtma, hastalık yapıcı bir grup parazit olan plazmodiumların, dişi anofel sivrisinekleriyle insanlara bulaşmasıyla yayılan ateşli bir hastalıktır.

Hemoglobinopati, hemoglobin molekülündeki globin zincirlerinden birinin yapısında anormalliğe yol açan bir genetik bozukluktur. Birçok hastalığı içinde barındırır, buna orak hücre anemisi örnek verilebilir. Bunun aksine Talasemi abnormal hemoglobin üretiminden dolayı değil, globin zinciri sentezinin az olmasına ya da hiç olmamasına bağlı olarak gelişir. Farklı hastalıklarda semptomlar da farklılık gösterir: orak hücre anemisinde eritrositler (alyuvarlar) anaerobik durumlarda farklı şekillere dönüşüp, dolaşım sorunlarına ve bazı organlarda hasara neden olurken, talasemide eritrositlerin (alyuvarların) üretiminde sorun vardır.

Organel, hücre içerisinde bulunan kendi içinde özelleşmiş yapılardır. Vücut için organ ne ise hücre için de organel olduğu düşüncesiyle organ sözcüğüne Fransızca küçültme eki olan -el eklenerek oluşturulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Protistler</span> bitki, hayvan ve mantar olmayan tüm ökaryotlar

Protistler, ayrışık (heterojen) bir canlı grubudur ve hayvan, bitki ya da mantar olarak değerlendirilemeyen ökaryot canlılardan oluşur. Protistler bilimsel sınıflandırma açısından âlem olarak değerlendirilse de tek soylu (monophyletic) değil, kısmi soylu (paraphyletic) bir gruptur. Protistler içinde değerlendirilen canlıların da görece basit yapılı ya da ileri düzeyde özelleşmiş dokuları olmayan olmak dışında ortak özellikleri pek yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Eşeysiz üreme</span> Cinsel bir süreç olmadan üreme

Eşeysiz üreme tek bir organizmadan yalnızca bu organizmanın genlerini alarak yeni bir canlı üremesidir. Bu üreme yönteminde ploitlik görülmez. Otomiksis durumu dışında eşeysiz üreme sonucu oluşan organizma, ana organizmanın birebir genetik kopyasıdır. Daha dar bir tanımlama gametlerin birleşmesi dışında oluşan üreme yöntemi demek olan agamogenez terimidir. Eşeysiz üreme arkea, bakteri ve protistler gibi tek hücreli organizmalar için ana üreme yoludur. Birçok bitki ve mantar da eşeysiz ürer.

<span class="mw-page-title-main">Yassı solucanlar</span> çoğunlukla yassı solucan topluluğu

Yassısolucanlar ya da Platyhelminthes, üç embriyonik tabakadan oluşmuş, bilateral simetrili, çoğunlukla yassı yapılı hayvanlar şubesidir.

<span class="mw-page-title-main">Kara yosunları</span>

Kara yosunları (Bryophyta), ciğer otları, boynuz otları ve yapraklı kara yosunlarını kapsayan bitkiler bölümü.

<i>Dinoflagellata</i>

Dinoflagellata Dinozoa altşubesine bağlı bir üstsınıftır.

<span class="mw-page-title-main">Protozoa</span> tek hücreli ökaryotik organizmalar takımı

Protozoa ya da tek hücreliler, genellikle mikroskobik, bir hücreli ve ökaryotik canlıları içeren bir Protista alt âlemidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil algler</span> tek hücreli ya da koloni oluşturan ya da çok hücreli türleri kapsayan bitkiler alemi şubesidir

Yeşil algler ya da Chlorophyta, tek hücreli ya da koloni oluşturan ya da çok hücreli türleri kapsayan protista alemi şubesidir.

<span class="mw-page-title-main">Üreme</span> Bir veya daha fazla ana organizmadan yeni organizmaların üretildiği biyolojik süreç

Üreme, çoğalma olarak da bilinir, bir canlının neslini devam ettirmesi olayı. Büyüme ve gelişmesini tamamlayan her canlı üreme yeteneğine sahip olur. Üreme yeteneğine sahip canlılar kendilerine benzer bireyler oluştururlar ve bu sayede nesillerini devam ettirmiş olurlar.

<span class="mw-page-title-main">Anofel</span> yaklaşık 400 türü bulunan bir sivrisinek cinsi

Anofel (Anopheles), yaklaşık 400 türü bulunan bir sivrisinek cinsidir.

Asalak ya da parazit, bir canlıya bağımlı olarak yaşayabilen ve üzerinde yaşadığı canlıya zarar verebilen organizmadır. Bu canlılardan kimileri mikroskobik boyutlardan erginlikte çok büyük boyutlara ulaşabilecek değişimlere sahip olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Sporla üreme</span>

Spor, döllenme özelliğinde olmayan, monoploit bir üreme hücresidir. Ancak her spor, başka bir hücre ile birleşmeden, tek başına yeni bir organizma oluşturabilir. Sporların dış yüzeyinde bulunan bir örtü, onları çevrenin olumsuz şartlarından koruma özelliği kazandırır. Uygun koşullara düşen her spordan, monoploit bir döl oluşur. Bazı tek hücrelilerde, mantarlarda, su yosunlarında, kara yosunu ve eğrelti otu gibi yerleşik bitkilerde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Ronald Ross</span>

Ronald Ross, İngiliz doktor. Sıtma konusundaki çalışmaları nedeniyle 1902 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü aldı. Anofel cinsi sivrisineklerin gastrointestinal sisteminde sıtma parazitini keşfi ile sıtmanın Anofel cinsi sivrisinekler tarafından aktarıldığını buldu ve bu sayede hastalık ile mücadelenin temellerini atmış oldu.

<span class="mw-page-title-main">Charles Louis Alphonse Laveran</span> Fransız hekim (1845 – 1922)

Charles Louis Alphonse Laveran Fransız doktor. 1880 yılında Konstantin, Cezayir'deki bir askerî hastanede çalışırken sıtmadan ölen bir hastadan alınan kan yaymasında ki parazitleri gözlemledikten sonra sıtma nedeninin bir protozoa olduğunu keşfetti. Bugünkü araştırmacılara ve veterinerlere hayvanlardaki sıtmaya karşı tedavi yollarını bulmaları için ilham kaynağı oldu. Protozoaların hastalık nedeni olduğunu ilk kez gösterdi. Daha sonra özellikle trypanosomalar ve uyku hastalığı üzerinde çalıştı. Bu çalışmaları ve sonraki protozoa hastalıkları keşifleri için kendisine 1907 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü verildi.

Coccidia (Coccidiasina) Conoidasida bakteri sınıfına dahil olan bir altsınıftır. Coccidia alt sınıfının üyeleri, mikroskobik, spor oluşturan, tek hücreli zorunlu intrasellüler bakterilerdir. Diğer zorunlu intrasellüler bakteriler gibi yaşamak ve üremek için hayvan hücresinin içinde olmaya ihtiyaç duyarlar. Hayvanların bağırsak yollarına bulaşan Coccidia parazitler sporla üreyen en büyük tek hücreli canlı grubudur.

<span class="mw-page-title-main">Giemsa boyası</span>

Giemsa boyası, adını Alman kimyager ve bakteriyolog Gustav Giemsa'dan alan, sıtma ve diğer parazitlerin histopatolojik tanısında ve sitogenetikte kullanılan bir nükleik asit boyasıdır.